Rok III GiG Gr. I/2 Kurs A |
Aerologia górnicza |
Radosław Ferenc Dariusz Fedde |
Data wykonania: 17.06.2008-06-17 Data oddania:
|
Wyznaczanie współczynnika oporu rozłożonego |
Ocena: |
Wstęp teoretyczny
Podczas przepływu powietrza przez przewody prosto osiowe występuje strata energii wywołana tarciem o ścianki przewodu. Wielkość straty energii można określić z zależności Darcyego Weisbacha.
Bezwymiarowy współczynnik oporu λ zależy od liczby Reynoldsa oraz od chropowatości względnej ε wyrobiska, rozumianej jako stosunek chropowatości bezwzględnej s , do promienia hydraulicznego r .
Wzory
Temperatura sucha ts= 21,9 [ C ]
Temperatura wilgotna tw= 20 [ C ]
Temperatura bezwzględna T=(273,15+ts) [ K ] T= 295,05 [ K ]
Stała gazowa pow. suchego Rs=287,03 [J/kg*K]
Stała gazowa pary wodnej Rw=461,5 [J/kg*K]
Ciśnienie barometryczne Po= 989,511 [ hPa ]
Gęstość wody ρw=1000 [kg/m3]
Gęstość powietrza, ze wzoru:
ρ=1,2044818 [kg/m^3]
gdzie:
Tm=273+17,5=290,5
p - ciśnienie barometryczne
pw - prężność pary wodnej
=2351,9889 [N/m^2]
pwn
604 · 10
=2353,2617 [N/m^2]
Średniej prędkości powietrza w przekroju odcinka pomiarowego ze wzoru:
Średniej prędkości powietrza w przekroju badanej rury:
D=25, 35, 45 mm
Liczby Reynoldsa ze wzoru:
Współczynników oporu rozłożonego i wg wzorów:
Obliczenia:
Chropowatość duża |
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
D = 25 [mm] |
||||||||||
U1 [mmH2O] |
M [mm alk] |
p1 [Pa] |
p2 [Pa] |
vśr [m/s] |
v [m/s] |
Re |
|
α |
λ śr |
α śr |
19 |
60 |
186,39 |
264,87 |
17,202 |
24,771 |
39696391 |
0,012710 |
0,001899 |
0,012639 |
0,001888 |
24 |
73 |
235,44 |
322,259 |
18,974 |
27,323 |
43786157 |
0,013196 |
0,001971 |
|
|
28 |
85 |
274,68 |
375,233 |
20,474 |
29,483 |
47248156 |
0,013222 |
0,001975 |
|
|
32 |
108 |
313,92 |
476,766 |
23,079 |
33,233 |
53258297 |
0,011893 |
0,001776 |
|
|
37 |
122 |
362,97 |
538,569 |
24,529 |
35,322 |
56605068 |
0,012173 |
0,001818 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
D = 35 [mm] |
||||||||||
U1 [mmH2O] |
M [mmH2O] |
p1 [Pa] |
p2 [Pa] |
vśr [m/s] |
v [m/s] |
Re |
λ |
α |
λ śr |
α śr |
22 |
15 |
215,82 |
66,2175 |
8,601 |
6,319 |
14177282 |
0,316614 |
0,047293 |
0,315864 |
0,047181 |
28 |
19 |
274,68 |
83,8755 |
9,680 |
7,112 |
15956005 |
0,318129 |
0,047520 |
|
|
33 |
22 |
323,73 |
97,119 |
10,416 |
7,653 |
17169542 |
0,323810 |
0,048368 |
|
|
39 |
28 |
382,59 |
123,606 |
11,751 |
8,633 |
19369855 |
0,300680 |
0,044913 |
|
|
43 |
29 |
421,83 |
128,021 |
11,959 |
8,786 |
19712711 |
0,320088 |
0,047812 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
D = 45 [mm] |
||||||||||
U1 [mmH2O] |
M [mmH2O] |
p1 [Pa] |
p2 [Pa] |
vśr [m/s] |
v [m/s] |
Re |
λ |
α |
λ śr |
α śr |
23 |
6 |
225,63 |
26,487 |
5,440 |
2,418 |
6973945 |
2,907351 |
0,434278 |
3,103944 |
0,463644 |
27 |
7 |
264,87 |
30,9015 |
5,876 |
2,611 |
7532722 |
2,925409 |
0,436976 |
|
|
34 |
8 |
333,54 |
35,316 |
6,281 |
2,792 |
8052818 |
3,223368 |
0,481482 |
|
|
38 |
9 |
372,78 |
39,7305 |
6,662 |
2,961 |
8541303 |
3,202300 |
0,478336 |
|
|
43 |
10 |
421,83 |
44,145 |
7,023 |
3,121 |
9003324 |
3,261290 |
0,487147 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Chropowatość średnia |
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
D = 25 [mm] |
||||||||||
U1 [mmH2O] |
M [mmH2O] |
p1 [Pa] |
p2 [Pa] |
vśr [m/s] |
v [m/s] |
Re |
λ |
α |
λ śr |
α śr |
18 |
84 |
176,58 |
370,818 |
20,353 |
29,309 |
46969403 |
0,008601 |
0,001285 |
0,008166 |
0,001220 |
20 |
105 |
196,2 |
463,523 |
22,756 |
32,768 |
52513389 |
0,007645 |
0,001142 |
|
|
24 |
120 |
235,44 |
529,74 |
24,327 |
35,031 |
56139174 |
0,008028 |
0,001199 |
|
|
28 |
140 |
274,68 |
618,03 |
26,276 |
37,838 |
60637239 |
0,008028 |
0,001199 |
|
|
34 |
160 |
333,54 |
706,32 |
28,090 |
40,450 |
64823935 |
0,008529 |
0,001274 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
D = 35 [mm] |
||||||||||
U1 [mmH2O] |
M [mmH2O] |
p1 [Pa] |
p2 [Pa] |
vśr [m/s] |
v [m/s] |
Re |
λ |
α |
λ śr |
α śr |
21 |
15 |
206,01 |
66,2175 |
8,601 |
6,319 |
14177282 |
0,302222 |
0,045144 |
0,301922 |
0,045099 |
24 |
19 |
235,44 |
83,8755 |
9,680 |
7,112 |
15956005 |
0,272682 |
0,040731 |
|
|
32 |
22 |
313,92 |
97,119 |
10,416 |
7,653 |
17169542 |
0,313997 |
0,046903 |
|
|
38 |
26 |
372,78 |
114,777 |
11,324 |
8,319 |
18665260 |
0,315507 |
0,047128 |
|
|
41 |
29 |
402,21 |
128,021 |
11,959 |
8,786 |
19712711 |
0,305200 |
0,045588 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
D = 45 [mm] |
||||||||||
U1 [mmH2O] |
M [mmH2O] |
p1 [Pa] |
p2 [Pa] |
vśr [m/s] |
v [m/s] |
Re |
λ |
α |
λ śr |
α śr |
23 |
4 |
225,63 |
17,658 |
4,441 |
1,974 |
5694202 |
4,361027 |
0,651417 |
4,222702 |
0,630756 |
28 |
5 |
274,68 |
22,0725 |
4,966 |
2,207 |
6366312 |
4,247261 |
0,634424 |
|
|
34 |
6 |
333,54 |
26,487 |
5,440 |
2,418 |
6973945 |
4,297824 |
0,641977 |
|
|
39 |
7 |
382,59 |
30,9015 |
5,876 |
2,611 |
7532722 |
4,225591 |
0,631187 |
|
|
42 |
8 |
412,02 |
35,316 |
6,281 |
2,792 |
8052818 |
3,981807 |
0,594772 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gładka |
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
D = 25 [mm] |
||||||||||
U1 [mmH2O] |
M [mmH2O] |
p1 [Pa] |
p2 [Pa] |
vśr [m/s] |
v [m/s] |
Re |
λ |
α |
λ śr |
α śr |
21 |
51 |
206,01 |
225,14 |
15,859 |
22,837 |
36598264 |
0,016528 |
0,002469 |
0,018145 |
0,002710 |
24 |
61 |
235,44 |
269,285 |
17,345 |
24,976 |
40025827 |
0,015792 |
0,002359 |
|
|
30 |
70 |
294,3 |
309,015 |
18,580 |
26,755 |
42877003 |
0,017202 |
0,002570 |
|
|
36 |
73 |
353,16 |
322,259 |
18,974 |
27,323 |
43786157 |
0,019794 |
0,002957 |
|
|
40 |
75 |
392,4 |
331,088 |
19,232 |
27,694 |
44381914 |
0,021407 |
0,003198 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
D = 35 [mm] |
||||||||||
U1 [mmH2O] |
M [mmH2O] |
p1 [Pa] |
p2 [Pa] |
vśr [m/s] |
v [m/s] |
Re |
λ |
α |
λ śr |
α śr |
22 |
9 |
215,82 |
39,7305 |
6,662 |
4,895 |
10981676 |
0,527690 |
0,078822 |
0,587430 |
0,087746 |
28 |
10 |
274,68 |
44,145 |
7,023 |
5,159 |
11575703 |
0,604445 |
0,090287 |
|
|
32 |
11 |
313,92 |
48,5595 |
7,365 |
5,411 |
12140699 |
0,627995 |
0,093805 |
|
|
39 |
14 |
382,59 |
61,803 |
8,309 |
6,105 |
13696556 |
0,601361 |
0,089827 |
|
|
40 |
15 |
392,4 |
66,2175 |
8,601 |
6,319 |
14177282 |
0,575662 |
0,085988 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
D = 45 [mm] |
||||||||||
U1 [mmH2O] |
M [mmH2O] |
p1 [Pa] |
p2 [Pa] |
vśr [m/s] |
v [m/s] |
Re |
λ |
α |
λ śr |
α śr |
20 |
4 |
196,2 |
17,658 |
4,441 |
1,974 |
5694202 |
3,792197 |
0,566450 |
4,789660 |
0,715444 |
30 |
5 |
294,3 |
22,0725 |
4,966 |
2,207 |
6366312 |
4,550637 |
0,679740 |
|
|
35 |
5 |
343,35 |
22,0725 |
4,966 |
2,207 |
6366312 |
5,309076 |
0,793030 |
|
|
38 |
5,5 |
372,78 |
24,2798 |
5,208 |
2,315 |
6677044 |
5,240127 |
0,782731 |
|
|
40 |
6 |
392,4 |
26,487 |
5,440 |
2,418 |
6973945 |
5,056263 |
0,755267 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Wykresy:
WNIOSKI:
W wyrobiskach górniczych ruch powietrza jest z reguły turbulentny. Wobec tego współczynnik oporu λ dla wyrobisk nie zależy od liczby Reynoldsa, lecz tylko od chropowatości względnej. Współczynnik λ jest zależny od temperatury przepływającego powietrza. Stratę naporu w wentylacji kopalń obrazuje współczynnik α, który zależy nie tylko od chropowatości wyrobiska, ale także od ciężaru właściwego przepływającego gazu.
W strefie przepływu laminarnego obowiązują zależności identyczne jak w przepływie w przewodach gładkich.
W przedziale liczb Reynoldsa odpowiadających przepływowi laminarnemu bezwymiarowy współczynnik oporu nie zależy od chropowatości ścian przewodu. Przy ruchu turbulentnym w rurach gładkich w szerokim zakresie liczb Reynoldsa współczynnik maleje ze wzrostem liczby Reynoldsa. W przypadku przewodów chropowatych dla liczb Reynoldsa z przedziału 103,6 (przy dużych chropowatościach) - 105,8 (przy małych chropowatościach) współczynniki oporu zależą zarówno od chropowatości względnej, jak i od liczby Reynoldsa
Celem ćwiczenia było porównanie wielkości współczynnika oporu przewodów kołowych o różnej chropowatości i średnicy. Rury o jednakowej średnicy różnią się chropowatością względną ścianek. Porównywano rury o chropowatości dużej, średniej i małej. Zestaw składał się z rur o średnicach: φ 25 mm. φ 35 mm. φ 45 mm.
Wykonanie ćwiczenia polegało na pomiarach ciśnienia na U-rurkach (mmH20) dla pięciu różnych prędkości przepływu powietrza regulowanych napięciem zasilania wentylatora. Pomiary rozpoczęto od określenia temperatury suchej i wilgotnej oraz ciśnienia na stanowisku pomiarowym.
Dla φ 25 mm w zależności λ = f(Re) zauważyliśmy spadek wartości współczynnika oporu rozłożonego dla wszystkich chropowatości.
Dla φ 35 mm w zależności λ = f(Re) maleje dla wszystkich trzech chropowatości.
Dla φ 45 mm współczynnik oporu rozłożonego rośnie wraz ze wzrostem liczby Reynoldsa, następuje to dla wszystkich chropowatości.
Stąd wynika, że chropowatość ma istotny wpływ na charakter przepływu powietrza.
Wraz ze wzrostem średnic rur wartości współczynnika oporu rozłożonego rosną.
Akademia Górniczo- Hutnicza
Im. Stanisława Staszica w Krakowie
Wydział Górnictwa i Geologii
SPRAWOZDANIE Z ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH
Prowadzący: mgr inż. Zbigniew Kuczera