Okna dachowe
Na rynku jest mnóstwo konkurencyjnych materiałów budowlanych i elementów wyposażenia. BudujÄ…c, modernizujÄ…c czy przebudowujÄ…c dom, a także urzÄ…dzajÄ…c ogród, wiele razy trzeba odpowiadać sobie na pytanie: „Co wybrać?". Przed podjÄ™ciem decyzji warto zajrzeć do tej rubryki. W tym numerze pomagamy wybrać okno dachowe,
Czym lepiej doświetlić poddasze - oknem dachowym czy lukarną? Okno dachowe, zwane również połaciowym, jest tańsze, a jego montaż łatwiejszy i mniej pracochłonny, Zapewnia też dużo lepsze oświetlenie poddasza niż lukarna,
Czy okno dachowe można zamontować w każdym dachu? Tak, pod warunkiem że jego pochylenie jest większe niż 15°C. Nie ma znaczenia, czym kryty jest dach ani czy jest to dach istniejący, czy też w trakcie budowy.
Jak otwierajÄ… siÄ™ takie okna? OtwierajÄ… siÄ™ w różny sposób, który można dobrać do konkretnych potrzeb. Ponieważ nie zawsze mogÄ… być montowane na wysokoÅ›ci „na wyciÄ…gniÄ™cie rÄ™ki", producenci wyposażajÄ… je w skomplikowane systemy okuć, umożliwiajÄ…ce wygodne otwieranie oraz dostÄ™p do zewnÄ™trznej strony okna. Przed zakupem warto sprawdzić, czy dany typ na pewno bÄ™dzie odpowiedni i czy bÄ™dzie Å‚atwo umyć okno z zewnÄ…trz bez wychodzenia na dach.
A oto rodzaje okien dachowych - według sposobu otwierania:
• obrotowe - z osiÄ… obrotu w poÅ‚owie wysokoÅ›ci skrzydÅ‚a. Po maksymalnym obróceniu skrzydÅ‚a (o 180°) z pomieszczenia zyskuje siÄ™ wygodny dostÄ™p do jego zewnÄ™trznej strony;
• uchylne - z osiÄ… obrotu w górnej krawÄ™dzi ramy. Najlepiej montować dwa takie okna obok siebie. Wtedy wychylajÄ…c siÄ™ przez pierwsze okno (otwarte), można umyć szybÄ™ drugiego (zamkniÄ™tego);
• uchylno-obrotowe - otwiera siÄ™ albo jak uchylne, albo (po zwolnieniu zamontowanej blokady) jak obrotowe. Jest wiÄ™c wygodne do mycia. Może być w wersji z podwyższonÄ… osiÄ… obrotu;
• rozwieralne ( wyÅ‚azy dachowe) - z osiÄ… obrotu w bocznej krawÄ™dzi ramy (prawej lub lewej). Ich zewnÄ™trznÄ… stronÄ™ najwygodniej myć z dachu;
• nierozwieralne. Umycie takiego okna z zewnÄ…trz jest możliwe tylko wtedy, jeÅ›li jest zamontowane w zestawie z jednym z wyżej wymienionych okien (otwieranych).
Z czego sÄ… ramy okien dachowych? Ramy okien dachowych, podobnie jak i zwykÅ‚y okien, mogÄ… być z drewna albo PVC. Na ramy okien zazwyczaj stosuje siÄ™ klejone warstwowo drewno sosnowe (lepsze od litego, ponieważ prawie siÄ™ nie odksztaÅ‚ca). Drewniane ramy fabrycznie malowane sÄ… lakierem transparentnym albo lakierowa na biaÅ‚o lub kolorowo. Od strony zewnÄ™trznej drewniane elementy okna zazwyczaj osÅ‚aniane sÄ… blachÄ… (z aluminium, miedzi, tytanocynku). JeÅ›li osÅ‚ony takiej nie ma-kilka lat okno trzeba oczyÅ›cić i pomalować. Ramy okienne z komorowego PVC, dodatkowo wzmacniane rdzeniem stalowym, również sÄ… zabezpieczane od zewnÄ…trz blachÄ…. Plastik jest barwiony w masie wiÄ™c po zarysowaniu jego kolor siÄ™ nie zmienia. Nie wymaga żadnej konserwacji oprócz mycia. TrwaÅ‚ość i wytrzymaÅ‚ość obu rodzajów okien jest dobra. Ważne jest przede wszystkim nie to, z czego PVC czy drewna - sÄ… zrobione, ale czy sÄ… solidne i z dobrej, sprawdzonej firmy. Trzeba pamiÄ™tać, że okna zamontowane w dachu sÄ… dużo bardziej narażone na przeciekanie i uszkodzenia niż okna zamontowane w Å›cianie Dlatego lepiej wybrać dobry, droższy produkt, niż „okazyjnie" kupić okno niewiadomego pochodzenia.
Jakie sÄ… wymiary okien dachowych?
Okna dachowe majÄ… zazwyczaj wymiary 55 x 78 cm do 114 x 140 cm. :
Czy okna można montować w dachu jedno obok drugiego? Tak, można je łączyć w różne zestawy, nie tylko montując jedno nad drugim, ale też stykając je bokami lepiej wygląda (i daje lepszy rozkład światła) zestawienie kilku mniejszych okien niż zamontowanie jednego dużego
Czy można wmontować okno dachowe nad oknem pionowym w ściance kolankowej? Tak. Producenci okien dachowych oferują komplety zwane oknami kolankowymi, składające się z części pionowej (nieotwieralnej) do zamontowania w ściance kolankowej i pochyłej (otwieranej) do montowania w dachu.
Czy szyby okien dachowych są odporne na uszkodzenia, na przykład przez grad? W oknach dachowych stosuje się szyby zespolone; zewnętrzna zrobiona jest ze szkła hartowanego, o większej odporności na uderzenia; dodatkowo może być laminowana folią chroniącą przed rozpryskiwaniem się rozbitego szkła.
Czy nie należy się obawiać, że przez okno dachowe będzie uciekać z domu dużo ciepła?
Kupując okno dachowe, trzeba zwrócić uwagę, jaki jest jego współczynnik przenikania ciepła U - od tego zależy bowiem jego izolacyjność cieplna. Im mniejsza wartość tego współczynnika, tym lepiej (w sprzedawanych obecnie oknach osiąga on nawet 1,1 W/m2 * K)). Oczywiście, w stosowaniu okien (nie tylko dachowych) dobrze jest zachować umiar, gdyż nawet te o dobrych parametrach są zawsze gorsze pod względem izolacyjności od przegrody, w którą są wbudowane (tu - połaci dachu). Jeśli okien dachowych będzie za dużo, w słoneczne, upalne dni przebywanie na poddaszu stanie się uciążliwe, zwłaszcza jeśli w oknach nie zastosuje się osłon.
Podobno niektórzy stosują w oknach dachowych szyby specjalne? Tak, producenci montują na zamówienie takie szyby - na przykład: przeciwwłamaniowe, lustrzane, absorpcyjne, refleksyjne. Ponadto można zamówić u producentów okna o nietypowych kształtach (luk) oraz okna w dowolnych wymiarach.
W jakim okresie prac dekarskich najlepiej montować okna dachowe? Jeśli dach nowo budowanego domu ma być pokryty dachówką, ale prace te zostały przełożone na przyszły rok, a tymczasowo pokryto dach tylko papą na deskowaniu, lepiej wstrzymać się z montażem okien połaciowych. Okna takie są łatwe do zamontowania, ale nietrudno je też będzie wymontować złodziejowi. Jeśli więc budowa ma przez całą zimę być niestrzeżona, lepiej montaż okien przełożyć do czasu, kiedy znów ruszą prace.
Co trzeba kupić razem z oknem? Wszelkie kątowniki montażowe, wkręty i kliny potrzebne do właściwego ustawienia i zamontowania okna są zazwyczaj dołączone do okna i znajdują się w opakowaniu. Osobno trzeba jednak dokupić kołnierz do uszczelnienia miejsca połączenia okna z dachem. Warto się upewnić, czy kołnierz ten będzie pasował do pokrycia dachowego - inne są do pokryć płaskich (np. dachówki bitumicznej), a inne do pokryć falistych (np. blachy falistej).
Jak ukształtować ościeże?
Aby zapewnić właściwe rozchodzenie się światła (i ciepłego powietrza, jeśli p0( oknem znajduje się grzejnik), a jednocześnie ustrzec się przed mostkami termicznymi, które mogą pojawić się na styku okna z dachem, wokół okna należy od powiędnie ukształtować krawędzie ościeża (rys., fot. u dołu strony).
Czy producenci oferują jakieś akcesoria do okien dachowych? Przede wszystkim dostosowane do pochyłych płaszczyzn okna osłony - czyli żaluzje, markizy i rolety zmniejszające ilość światła wpadającego do domu. Można też kupić moskitiery chroniące przed owadami. Do otwierania okien zamontowanych wysoko producenci polecają specjalne drążki - stale lub teleskopowe.
Czy okno można zamontować samodzielnie? Tak - firmy dołączają do okien bardzo dokładne instrukcje, pokazujące krok po kroku, jak należy to zrobić. Do montażu okna potrzebne są następujące narzędzia: szlifierka kątowa, poziomnica, młotek, śrubokręt, pistolet do zszywek (ich wykaz można znaleźć w instrukcji). Kto jednak nie jest pewien swych sit, powinien raczej zamówić montaż u producenta lub zlecić go wprawnemu dekarzowi.
Ile kosztujÄ… okna dachowe?
Standardowe małe (78 x 98 cm) - 600-700 zł,
standardowe duże (114 x 140 cm) - 900-1000 zt,
kołnierz - około 200 zt.
Dodatkowe koszty:
otwieranie elektryczne - obliczane indywidualnie; średnio około 700 zł,
osłony przeciwsłoneczne - 60-400 zł.
21-01-2002 Opracowanie: Katarzyna Wangin