BETONY
2. Zasady wymiarowania i zbrojenia ścian i den w zbiornikach cylindrycznych
Projektowanie
Beton B20-B40
Stal AI-AIII + stal sprężająca
Mały stosunek W/C (0,45)
Szczelny stos okruchowy betonu
Aby zwiększyć szczelność zbiornika jego powierzchnię wewn. pokrywa się zaprawą cem. wodoszczelną tzw. wypalaną lub poprzez natryskiwanie specjalnego betonu (torkretowanie).
Warunki konstrukcyjne
Zalecana min. klasa betonu dla dna B20 i dla ścian B25
Złącza prętów poziomych należy przeprowadzić w sposób mijankowy co 8 pręt w przekroju, lub uciąglić je w poprzez spawanie (pręt zakrzywiony dąży do wyprostowania)
Dł. zakotwienia ld≥50d
Małe średnice prętów
Haki powodują większe rozwarcie rys
Pręty pionowe w zbiornikach otwartych co 100-200mm w strefie max. momentów (brzegowych), w pozostałej strefie nie więcej niż co 300mm
Wymiarowanie zbiorników
W płaszczyźnie pionowej na mimośrodowe ściskanie (N,M)
W płaszczyźnie poziomej tj. równoleżnikowej
mimośrodowe ściskanie- zbiornik pusty i obciążony gruntem
mimośrodowe rozciąganie - zbiornik pełny i odkopany (Tr,M)
Warunek stateczności powłoki
ν=1/6
δ-grubość ściany zbiornika R- promień
Przy mimośrodowym rozciąganiu wymiarujemy na Tr' na 1m wysokości ściany
METODYKA OBLICZEŃ
W płaszczyźnie pionowej na mimośrodowe ściskanie (N,M)
W płaszczyźnie poziomej tj. równoleżnikowej
mimośrodowe ściskanie- zbiornik pusty i obciążony gruntem
mimośrodowe rozciąganie - zbiornik pełny i odkopany (Tr,M)
mimośrodowe rozciąganie - zbiornik pełny i odkopany (Tr,M)
mimośrodowe ściskanie- zbiornik pusty i obciążony gruntem
y=H-x
każdy zbiornik charakteryzuje jego sztywność
ϕ=m*x m-charakterystyka sztywności
Tr'-siły równoleżnikowe z uwzględnieniem sztywnego połączenia
wsp. dla belek na sprężystym podłożu
Przy zamocowaniu sztywnym
max. moment na poziomie dna jest równy
Przy częściowo sprężystym
Qtar=f*N f - wsp. tarcia (dla żelbet o żelbet f=0.5)
Tr'=Tr-2*R*m*Qtar*η1
Płytę dna należy wymiarować z uwzględnieniem względnej sztywności podłoża w stosunku do płyty z wykorzystaniem modelu sprężystego np. modelu Winklera, modelu półprzestrzeni sprężystej, modelu warstwy sprężystej, lub podłoża liniowo-sprężystego.
Zbrojenie min. ściany zbiornika
Fa,min=0.004 Fb Fb=δ*h1 h1-szerokość pasma np. pasma=1m
Warunek na zarysowanie- warunek szczelności pasma
Rbzk- wytrzymałóść betonu na rozciąganie
Za szczelny zbiornik wg PN jest to zbiornik, w którym dobowy ubytek wody ze zbiornika nie przekracza 3dm3/m2/24h zwilżonej powierzchni.
Nieszczelność prowadzi do zjawiska sufozji, w skutek czego następuje wypłukiwanie gruntu spod zbiornika→nierównomierne osiadanie→zarysowanie i pękanie→awaria lub katastrofa.
Zbiorniki naziemne powinny być otoczone wałem (nasypem ziemnym) zabezpieczającym otoczenie przed awarią lub katastrofą
Innym problemem jest aby nie dopuścić przy wysokim stanie wód gruntowych do wypływania zbiornika zagłębionego w gruncie. Prowadzi to do skonstruowania w dnie zbiornika specjalnych korków.
Dno zbiornika przegubowo połączone ze ścianą lub zdylatowane, przy założeniu niepodatliwego podłoża, zbroi się konstrukcyjnie dołem i górą siatką o oczkach 20-25 cm. o średnicy zbrojenia około 8 mm w układzie radialnym lub ortogonalnym
Rys. 10.10. Schematy zbrojenia dla zbiorników cylindrycznych; a), b) zbrojenie radialne, c) zbrojone
ortogonalne
Prócz ww. sposobów połączeń płyty dna z płaszczem zbiornika można spotkać się z dwoma innymi przypadkami tj. 1. Zbiornik z dnem płaskim podpartym na obwodzie.
2. Zbiornik z dnem oddzielonym dylatacją od ścian.
Zbiornik z dnem płaskim podpartym na obwodzie.
Metoda uproszczona - metoda Paszowskiego
Uproszczone metody obliczania zbiorników cylindrycznych
Przy zbiornikach cylindrycznych o małych średnicach, a zwłaszcza gdy H/D > l, można zbiornik obliczyć tylko na siły rozciągające Tr (Nν) i sprawdzić na tę siłę szczelność betonu. Natomiast utwierdzenie ściany w dnie można uwzględnić przez zastosowanie dodatkowego pionowego zbrojenia, które będzie przenosiło ewentualne naprężenia, działające w pionowym przekroju zbiornika.
Wpływ monolitycznego połączenia ściany z dnem można też uwzględnić, stosując odpowiedni podział trójkątnego parcia hydrostatycznego na ścianę zbiornika według propozycji Paszowskiego.
Zadanie polega na tym, że przeciwprostokątną trójkąta parcia dzielimy na trzy równe odcicinki i punkty te łączymy z wierzchołkiem kąta prostego B. Wtedy trójkąt ABD obciąża ścianę cylindryczną, a wypadkowa trójkąta BCE na odpowiednim ramieniu określa moment M, utwardzenia ściany w dnie.
Dla zbiorników o dużych średnicach, przekrytych stropami bezbelkowymi, oraz przy monolitycznie połączonej ścianie z dnem i stropem można również w sposób przybliżony wyznaczyć momenty utwierdzenia ściany dołem i górą według wzorów podanych przez Kuryłłę
Moment utwierdzenia ściany górą
Moment utwierdzenia ściany dołem
gdzie γ- ciężar cieczy w kN/m3, h - grubość ściany w m, D - średnica wewn. zbiornika w m, H - wysokość ściany w m; Mg i, Md, otrzymuje się w kN*m na 1m obwodu zbiornika.
Schemat podziału wykresu parcia hydrostatycznego na ścianę zbiornika według propozycji Paszowskiego
Gdy zbiornik nie posiada połączonej sztywno ze ścianą górnej płyty, wtedy wyrażenie na Mg służy tylko jako pomocnicza wartość do obliczenia Md. Jak wynika ze struktury wzorów na Mg i Md nie uwzględnia się w nich sztywności dna ani przekrycia
SPRĘŻANIE
Przy określaniu zbrojenia sprężającego zaleca się stosować wsp. obciążenia γ=1,1
Przykłady sprężenia
Sprężenie częściowe na 0,25 obwodu w sposób mijankowy
Zakotwienie kabli w pilastrach
Sprężenie można nawijać nawijarkami karuzelowymi lub realizować poprzez zmianę geometrii pręta
2. Zasady wymiarowania i zbrojenia ścian i den w zbiornikach CYLINDRYCZNYCH 6