10. Tworzenie graficznego łącza z użytkownikiem

10.1. Elementy biblioteki AWT

Graficzne łącze do współpracy z użytkownikiem programu (GUI - Graphical User's Interface) można łatwo zbudować za pomocą zestawu Abstrakcyjnych Narzędzi Okienkowych (AWT - Abstract Windowing Toolkit).

Elementy AWT (pakiet java.awt) tworzą hierarchię klas pokazaną na następnej stronie:

• Składnik (Component) może być etykietą (Label), polem tekstowym (TextField), przyciskiem (Button) itp.;

• Pojemnik (Container) jest składnikiem AWT, w którym mogą być umieszczane inne składniki;

• Panel (Panel) jest pojemnikiem, którego zawartość można wyświetlić na ekranie (aplet jest szczególnym przypadkiem panelu);

• Płótno (Canvas) jest miejscem na umieszczanie rysunków (na panelach też można rysować);

• Okno (Window) może zawierać ramki, paski przewijania itp.;

• Ramka (Frame) jest podstawowym składnikiem niezależnego okna.

Aby składnik AWT pojawił się na ekranie musimy najpierw stworzyć odpowiedni obiekt, a następnie dodać go do aktualnego pojemnika za pomocą metody add ( ). Na przykład, aby na aplecie pojawił się przycisk z napisem „Koniec”, inicjujemy aplet w taki sposób:

public void init ( ) {

Button b = new Button(”Koniec”);

add ( b );

Dodanie składnika AWT nie przesądza o jego pozycji względem pojem­nika. Decyduje o tym aktualny układacz elementów (layout manager):

1. FlowLayout ( )

2. GridLayout ( )

3. BorderLayout ( )

4. CardLayout ( )

5. GridBagLayout ( )

Wyboru układacza dokonujemy za pomocą instrukcji

• setLayout( new <nazwaUkładacza>
  ( <opcjonalne argumenty> ) );

Domyślnie stosowany jest układacz FlowLayout ( ), który układa składniki według kolejności dodawania centrując je w wierszach. Jako argumenty można podać inne sposoby wyrównania oraz odstępy poziome i pionowe, np.

setLayout ( new FlowLayout ( FlowLayout.LEFT, 30, 10 ) );

Układacz GridLayout pozwala określić wymiary tabeli, w której klatkach będą umieszczane kolejne składniki AWT:

setLayout ( new GridLayout ( 3, 2 ) );

Podając 2 dodatkowe argumenty możemy określić poziome i pionowe odstępy pomiędzy składnikami:

setLayout ( new GridLayout ( 3, 2, 10, 30 ) );

Układacz BorderLayout umieszcza 4 składniki na obrzeżu panelu, rezerwując dla każdego z nich jak najmniej miejsca. Piąty składnik zajmuje cały środkowy obszar panelu. Wybieramy ten rodzaj układacza przez zlecenie

setLayout ( new BorderLayout ( ) );

lub

setLayout ( new BorderLayout ( 10, 30 ) );

gdy chcemy ustalić odstępy. Natomiast w metodzie add ( ) musimy podać położenie każdego z dodawanych składników. Służą do tego napisy ”North”, ”East”, ”South”, ”West”, ”Center”, np.

add ( ”North”, new Button ( ”Jeden” ) );

Poniższy przykład ilustruje stosowanie prostych układaczy elementów.

Przykład

import java.awt.*;

public class Uklady extends java.applet.Applet {

public void init ( ) {

setBackground ( Color.blue );

// domyślny układacz FlowLayout

Panel p1 = new Panel ( );

p1.setBackground ( Color.green );

p1.add ( new Button ( "P11" ) );

p1.add ( new Button ( "P12" ) );

p1.add ( new Button ( "P13" ) );

p1.add ( new Button( "P14" ) );

add ( p1 );

// układacz GridLayout

Panel p2 = new Panel ( );

p2.setBackground ( Color.red );

p2.setLayout ( new GridLayout ( 2, 2, 10, 10) );

p2.add ( new Button ( "P21" ) );

p2.add ( new Button ( "P22" ) );

p2.add ( new Button ( "P23" ) );

p2.add ( new Button ( "P24" ) );

add ( p2 );

// układacz BorderLayout

Panel p3 = new Panel ( );

p3.setBackground ( Color.white );

p3.setLayout ( new BorderLayout ( 10, 10) );

p3.add ( "North", new Button ( "P31" ) );

p3.add ( "East", new Button ( "P32" ) );

p3.add ( "South", new Button ( "P33" ) );

p3.add ( "West", new Button ( "P34" ) );

p3.add ( "Center", new Button ( "P35" ) );

add ( p3 );

}

}

Układacz GridBagLayout ( ) daje największe możliwości, ale jest trudniejszy w użyciu. Elementy układamy za pomocą tego układacza na siatce prostokątnej, lecz w odróżnieniu od układacza GridLayout ( ) mogą one zajmować kilka klatek. Dodatkowo możemy wpływać na proporcje elementów.

Parametry sterujące umieszczeniem kolejnego elementu powinny być przekazane do następujących zmiennych instancyjnych obiektu klasy GridBagConstraints:

gridx, gridy	współrzędne elementu na siatce (klatka zajmowana przez lewy górny róg)
gridwidth, gridheight	liczba kolumn i wierszy zajmowanych przez element
weightx, weighty	wagi wymiarów elementu

Kolejność postępowania jest taka:

1) zgłaszamy ukladacz

GridBagLayout gbl = new GridBagLayout ( );

2) tworzymy obiekt pomocniczy

GridBagConstraints gbc = new GridBagConstraints ( );

I przekazujemy mu parametry elementu el.

3) kojarzymy ten obiekt z układaczem i elementem za pomocą metody

gbl.setConstraints ( el, gbc );

Przykład

Utworzymy łącze do komunikacji z użytkownikiem, które będzie zawierało 3 panele:

1. panel grafiki;

2. panel komunikatów;

3. panel przycisków.

Niech panele te mają być rozłożone w następujacy sposób:

h

import java.awt.*;

public class Przycisk1 extends java.applet.Applet {

Panel grafika;

Panel komunikaty;

Panel przyciski;

GridBagLayout gbl;

GridBagConstraints gbc;

static final int D = 10; // margines wewnętrzny

void buildConstraints ( GridBagConstraints gbc,
int gx, int gy, int gw, int gh,
int wx, int wy ) {

gbc.gridx = gx;

gbc.gridy = gy;

gbc.gridwidth = gw;

gbc.gridheight = gh;

gbc.weightx = wx;

gbc.weighty = wy;

}

public Insets getInsets ( ) {

return new Insets ( D, D, D, D );

}

public void init ( ) {

setBackground ( Color.lightGray );

gbl = new GridBagLayout ( );

gbc = new GridBagConstraints ( );

setLayout ( gbl );

gbc.fill = GridBagConstraints.BOTH;

gbc.anchor = GridBagConstraints.CENTER;

buildConstraints ( gbc, 0, 0, 1, 1, 80, 80, D, D );

grafika = new Panel ( );

grafika.setBackground ( Color.yellow );

gbl.setConstraints ( grafika, gbc );

add ( grafika );

buildConstraints ( gbc, 0, 1, 2, 1, 100, 20, D, D );

komunikaty = new Panel ( );

komunikaty.setBackground ( Color.green );

gbl.setConstraints ( komunikaty, gbc );

add ( komunikaty );

buildConstraints ( gbc, 1, 0, 1, 1, 20, 80, D, D );

przyciski = new Panel ( );

przyciski.setBackground ( Color.blue );

gbl.setConstraints ( przyciski, gbc );

add ( przyciski );

przyciski.setLayout ( new GridLayout ( 3, 1, D, D ));

przyciski.add ( new Button ( "Open" ));

przyciski.add ( new Button ( "Close" ));

przyciski.add ( new Button ( "Exit" ));

}

}

Adam Borkowski Język programowania „Java” 10−1

Adam Borkowski Język programowania „Java” 10−4

Applet

Textfield

Label

Frame

Panel

Window

Checkbox

Canvas

Button

Container

Component

Label

TextField

Panel

Applet

Label

TextField

Panel

Frame

EXIT

CLOSE

OPEN

---