Empatia (gr. empátheia "cierpienie") - w psychologii zdolność odczuwania stanów psychicznych innych istot (empatia emocjonalna), umiejętność przyjęcia ich sposobu myślenia, spojrzenia z ich perspektywy na rzeczywistość (empatia poznawcza).Komponent poznawczy empatii, ale bez emocjonalnego, jest istotą decentracji.[1]Osoba nie posiadająca tej umiejętności jest "ślepa" emocjonalnie i nie potrafi ocenić ani dostrzec stanów emocjonalnych innych osób. Silna empatia objawia się między innymi uczuciem bólu wtedy, gdy przyglądamy się cierpieniu innej osoby, zdolnością współodczuwania i wczuwania się w perspektywę widzenia świata innych ludzi.

Asertywność oznacza szacunek dla siebie i innych. Należy rozumieć ją jako przeświadczenie jednostki, że jej opinie, przekonania, myśli i uczucia są równie ważne jak opinie, przekonania, myśli i uczucia innych. Oraz że inni ludzie mają również prawo żywić takie przeświadczenie.

Nie ma mowy o asertywności bez empatii czyli zdolości do rozpoznawania i nazywania uczuć innych ale także swoich własnych. Asertywność i empatia stanowią bardzo zrównowazoną parę umiejętności, które możesz rozwijać na naszym treningu.

Analiza Transakcyjna (AT) - to stworzona przez Erica Berne'a psychologiczna koncepcja stosunków międzyludzkich, opierająca się na idei wyodrębnienia w Ja trzech współistniejących schematów zachowania i odczuwania przybierających formę:Ja-Dorosły, Ja-Dziecko, Ja-Rodzic.

Komunikacja interpersonalna-wielowymiarowy proces nadawania, przesyłania i odbierania zróżnicowanych formalnie i treściowo sygnałów, którego celem jest doskonalenie porozumienia, współpracy i współdziałanie. Komunikacja to zjawisko psychospołeczne wielopłaszczyznowe, o charakterze lingwistyczno psychologicznym.

Rodzaje komunikacji (1.masowa,2interpersonalna,3intrapersonalna)

1.komunikacja polegająca na przesyłaniu informacji o charakterze ustandaryzowanym z wykorzystaniem technologii informacyjnych(radio, TV….)

Początki komunikacji masowe-era przemysłowa- przełom XVIII/XIX wiek- fotografia, obraz, prasa, dźwięk- nagłośnienie, płyta gramofonowa. Proces urbanizacyjny- pracodawca-> pracownik, system życia bardziej mobilny.

3.intrapersonalna(intra- wewnątrz) -człowiek jako jednostka komunikuje się ze swoimi myślami, uczuciami, emocjami z zasadzie nie jest to komunikacja ale procesy wewnątrz psychiki jednostki(kontakt z własnymi myślami, emocjami, odczuciami itp.) kom. Intrapersonalna- na przykład procesy podejmowania decyzji.

POZNANIE SPOLECZNE

Epistemologia-dziedzina filozofii, teoria poznania-dociekanie natury, istoty, poznania.

Arystoteles sformułował dwa typy wiedzy, dwa źródła poznania:

1.doxa-materia

2.episteme-wiedza,pewna i konieczna

Doxa-„wiedza” prawdopodobna, przypuszczenia, mniemanie.

Epistemologia-nauka o tym, co jest pewne

Istnieja 4 podstawowe procesy społeczno-poznawcze:

1.Uwaga,2.Interpretacja,3.Sąd,4.Pamięć-narzędzia,przy pomocy których badamy rzeczywistość.

Schetam(wzorzec)- strategia upraszczająca.

Strategie upraszczaja nie wymagaja zaangażowania poznawczego, istnieje wiele strategii upraszczających w stosunku do środowiska.

Strategie upraszczające sa wystarczające do formułowania sądów.

Ludzie uzywaja wlasnych poglądów jako oczekiwań, ludzie myślą, że inni zachowują się według ich schematów myślowych, prędzej czy pozniej spotykaja się.

Gdy nasze sądy okazują się błędnymi mogą prowadzić do fałszywych ocen i samospełniających się proroctw.

Samospełniające się proroctwo- zjawisko, zachodzące wtedy, gdy początkowo błędne oczekiwanie prowadzi do działań powodujących, że staje się ono prawdziwe.

Ścieżka:Fałszywy sąd/błędne oczekiwanie=> działania/działania prawdziwe (PRZYKŁAD: cyganie kradną)

Błędne oczekiwanie-wierzymy w zdolność przypowiedzenia przyszłości przez Cyganów.

Zakładamy coś i działania nasze idą…(I tak nie zdam egzaminu)

Ludzie, wywodzący się z kultur zachodnich, indywidualistycznych wnioskują o dyspozycyjnych cechach osobowości-wnioskujemy o ludziach na podstawie ich umiejętności-jest to kultura, która promuje specjalistów i fachowców, stąd nacisk na kształcenie.

KULTURY

Indywidualne(ja)- czlowiek zabiega o swój osobisty sukces., kolektywne, np. Azja, Afryka (grupa)-jednostka uzależniona jest od grupy.

Dyspozycja-pewna umiejętność

Ludzie dysponują też innymi uproszczeniami poznawczyni takimi jak:

1.heurystyka reprezentatywności

2.heurystyka dostępności

3.heurystyka zakotwiczenia

4.heurystyka dostosowania

5.uczucia jako informacja

1)-upraszczajaca strategia unułowa polegająca na klasyfikowaniu jakiegoś zjawiska do danej kategorii na podstawie tego, ze przypomina ona typowy przykład z danej kategorii.

2)ludzie oceniaja prawdopodobieństwo wystapienia jakiegos zjawiska na podstawie tego z jaką łatwością przychodzą im na myśl przykłady tego zdarzenia.

3,4)ludzie najpierw ogólnie oceniają sytuacje a nastepnie dostosowują tę ocenę biorąc pod uwagę szczególne cechy sytuacji.

5)uczucia jako informacja-stany emocjonalne niosą ze sobą informacje.

Ludzie pobudzeni w dobrym nastroju lub obdażeni silną potrzebą struktury szczególnie często stosują uproszczenia poznawcze,a także osoby działające pod presja czasu lub znajdujące się w szczególnie złożonej sytuacji.-stosują w sytuacjach granicznych, które wprowadzaja u ich nieporządek.

Silna potrzeba struktury-potrzeba porzadku zycia „zaprogramowanego zycia” -silna potrzeba organizacji swojego zycia.

Proces kształcenia służy rozwojowi psychiki i uczynieniu jej mobilną-jeśli nie wyjdzie taka praca to próbuje innej.

II Punkty odniesienia w zrozumieniu siebie i innych.

1)Zarzadzanie wizerunkiem własnym

2.Zdobycie słuszności pewnych poglądów i założeń

Pozytywny obraz wlasnej osoby jest ważny aby dostarczyć pewności siebie, która pozwala nam sprostać wyzwaniom oraz sugeruje, że nasze relacje społeczne są właściwe.

Strategie podtrzymywania lub poprawienia wizerunku własnej osoby:

1.Porównywanie spółeczne- w górę i w dół

2.Przypisywanie sobie autorstwa sukcesów

3.Pomniejszanie odpowiedzialności za porażki

4.Podkreślanie znaczenia rzeczy, które robimy dobrze

5.Deprecjonowanie znaczenia tych, z którymi sobie nie radzimy

6. Przecenianie poczucia kontroli- mowienie sobie, ze panujemy nad sytuacja.

Ad1.Porównywanie się z innymi, lepszymi i gorszymi od nas.

Ludzie o wysokiej samoocenie często podejmują zdecydowane działania mające na celu jej podwyższenie. Osoby o niskiej lub umiarkowanej samoocenie skupiają się na ustrzymaniu jej na dotychczasowym poziomie.

Sytuacje zagrażające samoocenie:

-niska skuteczność w dzialaniu

-negatywne interpersonalne sprzężenie zwrotne

-rozmyślanie nad własną śmiercią.

Przy kłótniach kontakty między ludzmi nie mają charakteru twórczego-odczuwamy wtedy bezsens i niskie poczucie wlasnej wartości co zagraza samoocenie.

Wysokosc i niestabilność samooceny oraz zagrozenie sytuacyjne wchodza ze soba w interakcje prowadzace do działań podtrzymujących i podwyższających własną wartość.

Ludzie często pragna aby ich sądy na temat siebie i innych były tradne. Dązące do słuszności ludzie zbierają więcej szczegółowych informacji, przewartościowują wcześniejsze spostrzeżenia i są oraz odgrywają rolę adwokata diabla podwyższając słuszność własnych poglądów.

KARTEZJUSZ-ojciec metody „adwokat diabla”- powiedzial COGITO ERGO SUM- formulowal to podważanie wlasnych sądów.

Dzieło Medytacji-zamieszcza w nich metody podważania swoich sądów. Myślenie- nie można go podważyć.

Dążenie do słuszności możemy czasem wykorzystać tak zwaną racjonalną logikę atrybucji.

Błąd atrybucji-termin ten odnosi się do skłonności obserwatorów, przeceniania przyczynowego wpływu czynników osobowościowych na zachowanie a niedocenianie przyczynowej roli czynników sytuacyjnych.

Atrybuty-czynniki, uwarunkowania, cechy.

Strategie zorientowane na trafność są częściej stosowane przez ludzi odczuwających smutek, cechujących się silnym pragnieniem kontroli lub silną potrzebą poznania, zrozumienia faktów.Ludzie dążą do słuszności sądów, gdy stoją w obliczu nieoczekiwanych wydażeń, lub gdy są współzależni od innych. Ponieważ strategie słuszności wymagają wiele wysiłku osoby w sytuacji dużego obciążenia poznawczego mają trudności z ich stosowaniem.

PODSTAWOWE POJECIA KOMUNIKACJI:

1.KOMUNIKAT-seria dźwięków polegająca na wymianie między nadawca i odbiorcą (mowa ciala0charater niewerbalny komunikatu),przekazuje jakąś myśl.

2.ZNAK-slowa,które stanowia materialną namiastkę myśli mogą oznaczać coś różnego od nich samych. Znam to abstrakcja powiązana z realnym światem konwencjonalną reakcją oznaczania.

3.Relacja oznaczania: „KOŁO”(znak)-> O <-przedmiot, do którego znak się odnosi.

Niektóre znaki nie odnoszą się do przedmiotów w sensie fizycznym lecz do pojęć relacji stanów rzeczy i zdarzeń. Wtedy taki znak najczęściej nazywamy symbolem. Znaki mają sprecyzowane znaczenie w przeciwieństwie do symboli.

Ad6. Autor tworzy komunikat

Aad7.Adresat-autor do niego w sposób właściwy, odbiorca-tylko odbiera komunikat.

Nadawca \/ ->	Odbiorca\/
Autor->	Adresat

Ad8.Intencje-proces racjonalnego nakierowania na obiekt poznania. Świadome nakierowanie uwagi na „obiekt zainteresowania”.

Ad9.Kod-znaki, składające się na komunikat pochodzą zazwyczaj z rozmaitych skonwencjonalizowanych i spójnych systemów znaków zwanych kodami (konwencja-przyjęty zwyczaj, umowa).

Kody najbardziej wyrafinowane i rozbudowane nazywamy językami.

Ad10.Zakodować-nadać informacji postać językową

Ad11. Odkodować-odtworzyć treść tej informacji w języku nadawcy. Może być też przekład z jednego języka na drugi.

Ad12.Interpretacja-wynik operacji rozkodowania komunikatu.

Zawiera obok znajomości kodu, w ktrym informacja jest podana w sposób rozumienia interpretującego wynikający z zakorzenienia kulturowego oraz osobniczych doświadczeń i wiedzy interpretującego.

Ad13.Znaczenie literalne-znaczenie dosłowne mamy również znaczenie metaforyczne- nie dosłowne.

Komunikat ze sprzężeniem zwrotnym, czyli dialog lub polilog.

Ad14.Redundancja-formuowanie w języku naturalnym. Komunikaty zwykle są nadmiarowe, co sprawia ze informacje utracone na skutek działania szumów da się odtworzyć jeżeli zakłócenia nie był zbyt poważne. Elementy języka bardziej wrażliwe na zakłócenia niż inne to nazwiska i liczebniki.

Interpretacja-wynik operacji rozkodowania komunikatu. Jest uzależniona od kultury i środowiska, w którym nadawca i odbiorca funkcjonują.

Kontekst wypowiedzi-tło, okoliczności zewnętrzne wypowiedzi, nie należące do systemu językowego bezpośrednio.

Składniki kontekstu:

-Wiedza odbiorcy o języku i otaczającym świecie,

-Fizyczna charakterystyka okoliczności, w których akt komunikacyjny ma miejsce.

-Informacja zawarta w poprzednich wypowiedziach

-Komunikat ze sprzężeniem zwrotnym: Akt komunikacyjny z najpełniejszym sprzężeniem zwrotnym, niezależnie od liczby uczestników nazywamy dialogiem-z greckiego- dia-> dwa, chociaż jeśli proces ma miejsce między wieloma osobami nazywamy go polilogiem.

CECHY IDEALNEGO NADAWCT(PISP)

CECHY SŁUCHACZA:

-motywacja do sluchania, obiektywizm, cierpliwość, wnikliwość, dokładność, wrażliwość, wsparcie.

ZASADY POPRAWNEJ KOMUNIKACJI:

-poznaj siebie samego, zwróć uwagę na drobiazgi, uwzględnij chwiejność uwagi każdego rozmówcy, nie formułuj przedwczesnych ocen, bądź gotów przyznać się do pomyłki, zwracaj uwagę na sens a nie formę wypowiedzi, licz się z uczuciami drugiej strony, nie lekceważ żadnego pytania, różnica zdań może być korzystna, spróbuj przyjąć punkt widzenia swoich oponentów, uważaj na sposoby wyrażania niezgody, unikaj udzielania rad, bądź wnikliwym obserwatorem, mówmy w sposób jasny i rzeczowy, okazuj partnerowi szacunek.

Autoprezentacja w ujęciu psychologii społecznej:

AUTOPREZENTACJA-manipulacja wrażeniem wywieranym na innych, proces w którym wpływamy na nasz wizerunek w oczach innych.

Pczyczyny stosowania autoprezentacji:

1.zdobycie porządanych zasobów,2budowanie pozytywnego wizerunku,3troska o płynne interakcje.

Warunki szczególne stosowania autoprezentacji:

1.Gdy sądzimy, ze jesteśmy w centrum uwagi, 2.gdy otaczający nas ludzie mogą pomóc w osiągnięciu celu.3.gdy sądzimy, że obserwatorzy postrzegają nas inaczej niż sobie tego życzymy.

Niektórzy stosują autoprezentację częściej niż inni, warunki:

1.Osoby o wysokim poziomie samoświadomości publicznej,2. Osoby o wysokim poziomie obserwacyjnej samokontroli zachowania.

Autoprezentacja tylko czasem opiera się na oszustwie, zazwyczaj jest to podkreślanie rzeczywistych zalet i pomniejszanie bądź przemilczanie wad (technika pisania listu motywacyjnego i odbywania rozmowy kwalifikacyjnej).

CELE PSYCHOLOGICZNE AUTOPREZENTACJI:

1.Wzbudzic sympatię

2.Uchodzić za osobę kompetentną.

Dwa typy społeczności:

-społ. Indywidualistyczne-kompetencje

-społ. Kolektywistyczne.

KREOWANIE WIZERUNKU, SPOSOBY:

-inscenizowanie pokazów kompetencji,

-słowne deklaracje kompetencji

-używanie adekwatnych rekwizytów,

-wymówki dla osobistych porażek kompetencyjnych.

Ludzie o wysokiej zewnętrznej motywacji kompetencji szczególnie troszczą się o pozytywną opinię i pozytywny wizerunek. Osoby nieśmiałe rzadziej stosują odważną autoprezentację. W warunkach ostrej konkurencji zwykle nasila się demonstrowanie kompetencji-konkurencja wymusza.

3. Dowieść wysokiego statusu i władzy: techniki budowania tego wizerunku- demonstrowanie oznak pozycji społecznej i władzy.

-ostentacyjne konsumowanie dóbr materialnych

-podkreslanie związków i znajomości z ludźmi o wysokiej pozycji

-używanie odpowiedniego języka ciała a nawet zachowania agresywne.

Mężczyźni częściej niż kobiety starają się przekonać innych o wysokim statusie i władzy, natomiast kobiety bardziej koncentrują się na zdobywaniu sympatii innych.

Kobiety muszą radzić sobie ze szczególnoe trudnym dylematem autoprezentacji, demonstrowanie pozycji społecznej i władzy spotyka się w ich przypadku z antypatią zarówno mężczyzn jak i kobiet.

SZTUKA PRZEMAWIANIA w starożytności była dopracowana do perfekcji(retoryka).

Jak przygotować prezentację?

Musimy się zastanowic do kogo mowimy, jaki jest temat i odbiorca. Prezentacja powinna mieć do 20 slajdów.

Przeznaczenia prezentacji:

-w dydaktyce

-firmowe przedstawianie wyników, reklama.

-przedstawienie wyników doświadczeń.

Funkcja motywacyjna kolorystyki:

Czerwony- przyspiesza bicie serca-reklamy

Czarny-daje poczucie kontroli- biznes

Zielony-zachęca do wyrażania opinii-w prezentacjach

Żółty- optymistyczny, radosny, rozprasza uwagę

Nieieski- Kolor spokoju, delikatności, wyciszenie, -w przedstawieniach.

Szary- bezstronny, dobry do sprawozdań.

Fioletowy-Dobry do prezentacji, humorystycznych symbolizuje treść magiczną, nierealną.

We współczesnych prezentacjach jest też animacja lub mają one charakter filmu.

Jeżeli możemy zobrazować jakąś rzecz, powinniśmy to zrobić

LOGOS, ETHOS, PATHOS-> Idee dobrej przemowy stosowane przez Arystotelesa.

Arystoteles-ojciec retoryki.

LOGOS- umysł, rozum

Sofiści-doprowadzili retorykę do perfekcji, weszli w spór z Sokratesem.

ETHOS- odwołanie się do etyki, moralności, naczelne idee to prawda i dobro.

PATHOS- idee naczelne, mądrość trzeba zbudować motywację słuchacza i pozyskać jego uwagę.

Perypatetycy-nazwa szkoły Arystotelesa,(perypatetikos- chodzący).

Aby myśleć kreatywnie musimy się poruszać.

65% zapamiętamy po 3 dniach, jeżeli odebraliśmy informację w formie audio i wizualnej jednocześnie.

KONFLIKT SPOLECZNY.

Burzeniu porządku sprzyja kilka powiązanych ze sobą czynników:

-wzrost populacji, -narastające zróżnicowanie, -pogłębiające się nierówności.

Na poziomie makrospołecznym utrzymaniu kontroli sprzyjają regulacje rządowe i wolny rynek. Na mikroszczeblu kontroli społecznej sprzyjają:

-socjalizacja osobowości, -wzajemna aprobata, -rytuały, -podział ról.

Teorie tłumaczące zbiorowe wybuchy niezadowolenia i zachowania tłumu:

1.Teoria zaraźliwości-podkreśla znaczenie bezpośrednich interakcji między jednostkami wchodzącymi w skład tłumu.

2.Teoria konwergencji-kładzie nacisk na świadomy udział w tłumie ludzi mających odpowiednią motywację.

Konwergencja-> lider

3.Teoria wyłaniania nory-podkreśla, że poprzez interakcję ludzie będąc w tłumie tworzą normy, które następnie kierują ich zachowaniem.

Konflikt interpersonalny.

KONFLIKT to zjawisko procesualne złożone z następujących epizodów:

-sprzeczne cele i interesy, -negatywny wzajemny wpływ partnerów na siebie.

Procesy konfliktowe są:

-konstruktywne -motywują, aktywizują, integrują. Są okazją do kształtowania umiejętności interpersonalnych. Uczą społecznego współżycia.

-destruktywne-ich podłożem są antagonizmy. jest to zjawisko niszczące, wywołujące złość i nienawiść, powodują frustrację, lęk i zaburzenia osobowości. Objawiają się przez różne typy walki:

-otwartej- wyzwiska, rękoczyny, przemoc

-ukrytej-sabotaż, szantaż, bojkot, plotki.

Antagonizmy- bezpodstawne zjawisko np. nienawiść nieuzasadniona.

TYPY KONFLIKTÓW:

-rzeczowy(w relacjach)

-konflikt wartości - na poziomie pozornym przybiera postać konfliktu interesów.

-konflikt danych-dotyczy informacji i procesu komunikowania się.

-konflikt strukturalny-dotyczy ról społecznych.

Fazy rozwoju konfliktu:

1.faza utajona-brak akceptacji dotychczasowego porządku interakcji bez komunikowania tego.

2 faza jawna(3 etapy)

-studium kontrowersji, komunikowanie konfliktu.

-studium rywalizacji- działania na rzecz uzyskania zwycięstwa.

-stadium walki-ciosy wymierzone w przeciwnika, bezpośrednie ataki.

MODELE KOMUNIKACYJNE

1.Wg. Lasswella 1948 - opisany jako łańcuch przesyłania informacji

Nadawca- przekaz- kanał- odbiorca- efekt.

Kto?co?jak?do kogo?skutek?

Kanał- medium, środek przekazu.

Brak sprzężenia zwrotnego.

2.Model Komunikacyjny wg Loockera (ze sprzężeniem zwrotnym- feed back)

-bodziec- postrzeganie- interpretacja- kodowanie.

Interpretacja-poszukiwanie sensu wypowiedzi.

Kodowanie-zmiana informacji na znaki umowne używane zgodnie z obowiązującymi regułami.

Istnieją następujące formy kodowania.

-foemny- dźwięk

-graficzny-dźwięki zapisane-graficzna forma dźwięku.

-ikonemy- obrazy statyczne lub dynamiczne.

Elementy tego modelu-wg. Loockera:

-bodziec, postrzeganie, interpretacja, kodowanie.

Temat ten jest związany ze schematem przesyłania komunikatu ze sprzężeniem zwrotnym.

3. MODEL przekazu sygnałów wg Shannona

Proces komunikowania się jest powszechny.

Model matematyczny, linearny, operacyjny.

Model operacyjny-można przewidywać przebieg procesu.

Podstawowe elementy modelu:

-nadajnik, -odbiornik, -szum informacyjny, -przepustowość kanału, -kod (kodowanie czyli sygnał nadany i odkodowanie).

Model ten jest opisywany przy pomoc wzoru.

Rozważane grupy problemów:

-Techniczne-dotyczące dokładności transmitowania danych, symboli.

-Seniantyczne- jak dokładnie symbole są przenoszone na pożądane znaczenie.

-efektywne-problemy dotyczące efektywności, w jakim stopniu znaczenie odebrane odpowiada znaczeniu nadanemu.

Najważniejszy jest poziom techniczny, który wywiera wpływ na pozostałe.

4. Model trójkąta Newcomba 1953.

Model skoncentrowany wokół stosunków między jednostkami, komunikowanie utrzymuje równowagę w systemie społecznym. Elementy modelu: (A,B,X)

A,B- nadawca, odbiorca - nie działają indywidualnie lecz w ramach pewnej struktury społecznej: organizacja, system władzy itp.

X-część otoczenia społecznego - osoba lub przedmiot.

Komunikowanie (w tym modelu) - proces podtrzymywania relacji-podtrzymywanie relacji między 3 elementami w procesie przekazywania relacji. Informacja pozwala utrzymywać równowagę społeczną (kształtuje zachowanie i zmiany).

ModelW. Schramm - komunikacja jest narzędziem, które pozwala społeczeństwom egzystować

5. Modele przepływu informacji.

a)bodziec-reakcja opierająca się na teorii odruchów warunkowych Pawłowa. Media wysyłające komunikaty wpływają bezpośrednio na opinię publiczną,.

-model „ukłucia podskórnego” zakłada że przekaz dociera do wszystkich jednostek w społeczeństwie, które odbierają go w ten sam sposób, co wywołuje mniej więcej podobną reakcję. Kazda jednostka jest obiektem ukłucia informacją, a jego skuteczność zależy od dawki. Uze zastosowanie w propagandzie.

-Model wszechmocy propagandy. Tchakhotine-a 1939 - zakłada że wystarczy wielokrotnie i uporczywie powtarzać określone treści wywołując odpowiednią reakcję. Powiązanie głoszonych haseł ideologicznych z wewnętrznymi popędami człowieka jest skuteczną techniką. Jest to pierwszy model komunikowania masowego.

b)nie bodziec-reakcja.

-topologiczny Lewina-informacja w trakcie przesyłania napotyka zapory(Gates -zapory,bramki). Wiele zapór, bram kontrolowanych przez bramkarzy (jednostki lub instytucje odpowiedzialne za treść i formę komunikatu medialnego).

-Model dwóch etapów komunikowania zakłada, że media masowe wywierają jedynie efekt minimalny na odbiorcach, nie mający charakteru bodziec-reakcja. Ponadto w procesie komunikowania istnieją przewodnicy nazywani przywódcami opinii publicznych.

-Model dwustopniowy - Lazarsfelda/Katza- jednostki nie są wyizolowane w społeczeństwie, tworzą grupy pierwotne i wtórne. Efekt mediów występuje w tych społecznościach jako jeden z wielu wpływów wynikających z relacji społecznych. W społecznościach lokalnych występują jednostki o znaczeniu wyższym niż media, będące liderami opinii (jednostki).

MANIPULACJA I PERSWAZJA.

Manipulacja z łacińskiego manipulatio -manewr, podstęp, wybieg.

Manipulacja- celowo inspirowana interakcja społeczna mająca na celu oszukiwanie osoby lub grupy aby skłonić je do działania sprzecznego z ich dobrem, interesem. Zazwyczaj osoby manipulowane nie są swiadome środków wpływu.

W społeczeństwie totalitarnym manipulacja jest podstawowym narzędziem sprawowania władzy (oprócz terroru, ograniczania wolności, zakazu zrzeszania się, cenzury mediów).

Manipulacja jeżykowa jest stosowana w propagandzie i podczas tzw „prania mózgu”. W społeczeństwie demokratycznym manipulacja jest bardziej wyrafinowana i ukryta np. podczas kampanii wyborczych. Manipulacja jest też stosowana w gospodarce wolnorynkowej, szczególnie w reklamach. Istotnym narzędziem manipulowania opinią publiczną są środki masowego przekazu i niejawna cenzura wiadomości. Na przykład tendencyjna selekcja informacji podawanych w dziennikach.

Manipulacja w podejściu socjo-kognitywistycznym

Kognistyka-nowoczesna metoda empiryczna zajmująca się poznaniem ludzkim. Co można eksperymentalnie wyciągnąć z procesu poznawania rzeczywistości przez człowieka.

W podejściu socjo-kognitywistycznym manipulacja dotyczy następujących czynników mających wpływać na nasze decyzje:

-informacja (fałszowanie, deformacje, filtrowanie faktów)

-wiedza

-preferencje - polega na indoktrynacji przez podkreślenie ważności korzystnych dla manipulatora wartości np. rozbudzanie nacjonalizmów, fanatyzmów religijnych.

Społecześtwa o niskim poziomie upowszechnienia szkolnictwa lub trudnej Sytuacji ekonomicznej sa bardziej podatne na manipulację.

ŚRODKI MANIPULACJI:

-aktywne techniki psychologiczne (tworzenie nastroju)

-używanie sygnałów dźwiękowych wpływających na świadomość i systemy decyzyjne.

-odurzanie

-obietnice bez pokrycia

-manipulacja pozycją społeczną

-wyszukiwanie słabych punktów osobnika i wywieranie na nie wpływu.

-wykorzystywanie nieuwagi i podsuwanie gotowych rozwiązań

-aktywne wywieranie wpływu przez niepozostawienie możliwości woboru (np. w sektach destrukcyjnych)

Komunikacja perswazyjna - szczególny rodzaj wysoko spersonalizowanej pośredniej komunikacji masowej (z użyciem mas mediów). Jej zadaniem jest tworzenie informacji o określonym aspekcie rzeczywistości zgodnie z intencją nadawczy komunikatu.

Komunikacja perswazyjna wykorzystuje następujące metody psychologiczne:

1.behawioryzm- warunkowanie w którym bodźcem jest obraz lub dźwięk.

-warunkowanie instrumentalne (np. nagradzanie konsumenta za kupowanie produktu, promocje)

2.zasada przyjemności -pokusa i minimalizacja imperatywu moralnego poprzez uleganie tej pokusie.

Imperatyw-zobowiązanie do przestrzegania praw rządzących w społeczeństwie.

-konflikt id-superego-na przykład zakonnica lub ksiądz ulegający pokusie.

3.kognitywizm

-dysonans poznawczy- sprzeczność komunikatów powoduje dyskomfort co wymaga racjonalizacji a to powoduje wzmocnienie komunikatu.

-dawanie wzorów osobowych w celu identyfikacji proponowanych wartości (niezależność, siła).

PERCEPCJA PODPROGOWA - rejestrowanie informacji bez świadomości ich postrzegania. Dotyczy bodźców słuchowych bądź wzrokowych, trwających zbyt krótko aby zostały zarejestrowane. W percepcji wzrokowej są to bodźce trwające nie dłużej niż 4 setne sekundy lub zamaskowane innymi bodźcami.

Eksperymenty wykazują, że bodźce podprogowe wpływają na bodźce poznawcze choć wpływ ten utrzymuje się zaledwie kilka sekund. Rejestrowane są proste sytuacje jak np. systemy emocjonalne.

Reklama społeczna-mająca na celu wywołanie zmian społecznie pożądanych, Jest to reklama niekomercyjna ale już nue polityczna. -przykład cała polska czyta dzieciom.

Komunikacja typy: masowa, interpersonalna,spoleczna

-pojecia interpersonalne

Komunikacja Interpersonalna -wielowymiarowy proces nadwania ,odbierania i przesyłania sygnałów ,których celem jest porozumienie miedzy osobami.

Komunikacja masowa - komunikacja z użyciem technologii

Komunikat -seria dźwięków ,gestów lub komunikatów niewerbalnych przekazujących jakas myśl.

Znak-komunikaty to uklady znaków

Intencja-proces natury poznawczej o charakterze racjonalnym

Kod- System znaków. Najbardziej złożone i rozbudowane kody to języki.

Kultura-system symboli ,który dana populacja tworzy i wykorzystuje do organizowania sie

Kodowanie -nadanie myśli postaci językowej.

Odkodowanie-nadanie treści komunikatu.

Interpretacja-proces poznawczy o charakterze racjonalnym

Sumy -składniki przeszkadzające oraz negatywne skutki ich działania

Filtrowanie -oddzielenie czynników przeszkadzająch od wlaściwego komunikatu

Komunikacja indywidualna - adresat jest nieznany osobiście i grupa osób w przestrzeni odbierających kumunikat jednocześcnie

Komunikacja masowa -komunikat jest przesyłany w jakimś kanale lub kilku na ra. Kanał może być narzędziem lub nośnikiem przekazu.

W zależności od rodzaju zmysłu ,rozrózniamy kanały akustyczne i wizualne.

Kanał akustyczny: kanal werbalny, kanał wokalny

-parajęzyk-dźwięki nie będące słowami

Osobowość-zespół warunków wewnętrznych determinującyh sposób ,w jaki człowiek reguluje swoje stosunki z oddziołowującym na niego światem zewnętrzynym.

Cechy osobowości:

1.rozwój (osobowość nie jest gotowa w momencie przyjścia na świat ,kształtuje sie pod wpływem warunków i sytuacji)

2.zdeterminowanie społeczne:

składniki osobowości:

-biogenne -psychogenne -socjologiczne

Elementy biologiczne stanowią podstawę ,na którą nakladają sie elementy psychogenne i socjogenne.

3.Stałość -nadawane przez utrwalone sposoby zachowania opierają sie na systemie wartości.

4. Samoregulacja- osobowość charateryzuje sie pewną elastycznością ,zmienia sie zależnie od zmian otaczającego świata.

5.Twórczość -zdolność do przekształceń zarówno siebie jak i otaczającego świata.

Potrzeba -stan braku powodujący zakłócenia równowagi w układzie organizmu.

Klasyfikacja potrzeb:

a.obiektywne i subiektywne

b.biologiczne i społeczne

Potrzeby samozachowania:

-fizjologiczne

-orientacyjne

-rozumienia

Potrzeby wynikające z niedostatku

- fizjologiczne -bezpieczeństwa

Potrzeby rozwoju:

-afilacji -uznania i szacunku -samorealizacji

Zaspokojenie potrzeb rozwoju jest warunkiem utrzymania zdrowia.

Komunikacja niewerbalna- nie należą do systemu językowego ,mają postac sygnałów mimicznych ,gestów ,pozycji ciała i dźwięków nie nalężących do systemu językowego.

Typy sygnałów niewerbalnych:

*podział funkcjonalny ze względu na zadania komunikacyjne:

-synktetyczne -organizacja pojedynczych wypowiedzi

-sematyczne -mające przekład w postaci wyrażeń językowych

-pragnatyczne- wyrażające stany psychiczne

-regulacyjne

*podział instrumentalny:

-emblematy -zastępują określane frazy i słowa np.wzruszenie ramion

-ilustratory-uzupełnienie treści słów np. machanie rękami

-regulatory- organizujące całość wypowiedzi komunikacyjnej

-manipulatory- zapewniają większy komfort

-wskaźniki uczuć-pokazuje aktualny stan ducha nadawcy

Podział wg: Zbigniewa Nieckiego:

a) gesty b) mimika c) dotyk d) prezencja e) parajęzyk f) sposób mówienia i patrzenia g)dystans h) układ ciała i otoczenia

Komunikaty niewerbalne:

-niekontrolowane

-kontrolowane :

*spontaniczne -mimowolne np. wzruszenie ramion

*intencjonalne-dowolne np. westchnięcie

Sygnały Kontrolowane -wywoływane przez ośrodkowy układ nerwowy ,możliwe jest symulowanie

Emocje Sygnałów niewrbalnych:

-podniesiony i obniżony ton głosu

-głośniejsze i wolniejsze mowa

-szybsza i łagodniejsza mowa

-zarumienienie ,zbladnięcie

Autoprezentacja -manipulacja wrażeniem wywieranym na innych ,staramy sie wywierać wpływ na nasz wizerunek

Przyczyny stosowania:

-zdobycie porządanych zasobów -budowanie pozytywnego wizerunku -troska relacji

Autoprezentacje stusoujemy gdy:

-sądzimy że jesteśmy w centrum uwagi -obserwatorzy postrzegają nas innaczej niż chcemy

Cele Autoprezentacji:

-wzbudzić sympatie -wyrażamy za pomocą pochlebstw i komplementów

-uchodzić za osobę kompetętną -ludzie o wysokiej zewnętrznej motywacji ,dbają o własny wizerunek

-donieść wysokiego statusu i władzy- demonstrowanie oznak pozycji społecznej, dobra materialne

Konflikt rodzaje:

-interpersonalny -społeczny -instytucyjny

Procesy konfliktowe:

-konstruktywne-motor postępu

-destruktywny -niszczą ,wywołują wrogość ,nienawiść ,lęk ,zaburzenie osobowości

Typy:

-nerwowy -wartości -strukturalny

Uwarunkowania:

-nadmierna zależność - niezadowolenie z pełnionych ról -przeszkody i nieporozumienia-cechy osobowości

Typy Ego:

-ego dziecka(zabawa ,marzenia ,zachcianki)

-ego rodzica (kontrola ,opieka ,odpowiedzialność)

-ego dorosłego -rozum zaradność,pracowitość

Każdy z nas posiada 3 typy ego. Konflikt to skrzyżowanie typów ego w przeciwieństwie do postaw.

Mechanizmy zwiększające napięcie:

-tendencyjne spostrzeganie

-jednostronne obwinianie

-zubożenie obrazu konfliktu

Kroki prowadzące do rozwiązania:

-przyjęcie równorzędności

-względna niezależność

-otwarte i jednostronne porozumienie sie

-analiza i interpretacja źródeł oraz sytuacji konfliktowej

Fazy konfliktu:

-utajona (świadomość braku akceptacji)

-jawna( kontrowersje ,rywalizacja)

Konflikt społeczny -społeczeństwo utrzymuje niełata równowage miedzy porzadkiem a protestami ,konfliktami

Zaburzenia porządku społecznego sprzyjają:

-zwiększenie populacji -narastające zróźnicowanie -pogłębiająca sie nierówność

1.Zaraźliwość -tłumaczy znaczenie bezpośrednich interacji na zachowania ludzkie

2.Konwergencja -podkreśla świadomy udział w tłumie ludzi mających celową motywacje

3.Wyłanianie norm-poprzez interakcję ludzkie będąc w tłumie.

Modele Komunikacyjne

Model Komunikacji Perswazyjnej wg. Laswella -model liniowy brak sprężenia zwrotnego

Model Loockera- schemat komunikowania sie ze sprzezeniem zwotnym

Bodziec -> postrzeganie -> interpretacja -> kodowanie

Formy Kodowania:

-fonemy (dźwięku) -grafemy (znaki zapisowe) -ikonemy(obrazy)

Między nadawcą a odbiorcą w tym modelu nastepuje przekaz zakodowanej informacji

Model Shannon -matematyczna teoria komunikacji

Jest to model matematyczny ,literatury i operacyjny ,pozwalający przewidywać przebieg procesu

Elementy tego modelu:

-nadajnik - odbiornik - szum informacyjne -przepustowość kanału -kod

Analizie poddano następujące problemy:

-techniki (dokładnośc transmitowania symboli )

-semantyki (dokładność wysyłanych symboli przenoszonych na porzadane znaczenie)

-skutecznosci (w jakim stopniu znaczenie odebrane odpowiada znaczeniu nadanemu)

Model trójkątny Webcomb- skoncentrowany wokół interakcji między jednostkami ,nastawiony na otrzymanie równowagi społecznej

Elementy modelu:

A-nadawca B-odbiorca X-otoczenie społeczne

Elementy te tworzą system zależny od nadawcy i odbiorcy nie działają indywidualnie ,ale w ramach jakiejs grupy. Utrzymanie równowagi społecznej w tym modelu oznacza kształtowanie zachowania i pozwoli wprowadzać zmiany przez proces komunikowania sie.

Model Przepływu informacji i uwzglednienia roli mediów

Opiera sie na teorii odruchów ,bodziec wywołuje reakcje. Media wysyłając komunikaty wpływają bezpośrednio na opinie publiczną

Model reakcja-bodziec

Model Ukłucia Podskórnego

przekaz dociera do wszystkich jednostek w społeczeństwie ,każda jednostka jest przedmiotem ,,ukłucia" zadanego przez komunikat ,a jego skuteczność i dotarcie są zależne od dawki. Teoria propagandy

Model Wszechmocy Tchakhotina

Zakłada że wystarczy wielokrotnie powtarzać określone treści ,by wysłąc odpowiednią reakcję.Podkreśla powiązanie głoszonych haseł ideologicznych

Model bodziec-reakcja

Model Topologiczny Lewina- zakłada że informacja w procesie komunikowania masowego napotyka wiele bram kontrolowanych przez jednostki lub instytucje odpowiedzialnych za treść i formę komunikatu.

Model Dwóch etapów

Zakłada że media masowe wywierają jedynie efekt minimalny a w procesie komunikowania sie kluczową rolę odgrywają przywódcy opinii

Model Dwustopniowego przepływu informacji Lalarspelda

zakłada że jednostki nie są wyilozowane w społeczeństwie tworzą grupy pierwotne i wtórne ,a media nie wpływają na nie bezpośrednio . Efekt Mediów to jeden z wielu wpływów wystęoujący w społecznościach obok relacji społecznej i innych źródeł wiedzy.

Manipulacja i persfazja

Manipulacja- w pscyhologii oraz socjologii to celowo inspirowana interakcja społeczna mająca na celu oszukanie osoby lub grupy. Aby skłonić je do działania sprzecznego oraz ich interesów. Zazwyczaj osoba manipulowana nie jest świadomo tego. W punkcie widzenia etyki każda manipulacja jest nie moralna. Jednak często używana w kontaktach interpersonalnych i negocjacjach

W społeczeństwie totalitarnym manipulacja jest narzędniem do utrzymania władzy ,a w społeczeństwie demokratycznym manipulacja jest mnie widoczna. Narzędziem manipulacji są środki masowego przekazu.

Manipulacja dotyczy czynników wpływających na decyzje:

-informacji -fałszowanie faktów

-wiedza -stosowane w szkolnictwie dotyczy ukrywania pewnej wiedzy

-preferencja- podkreślanie wartości korzystnych dla manipulatora wartości

Środki Manipulacji:

-aktywna technika psychologiczna

-używanie sygnałów dźwiękowych

-odurzanie ,obietnice bez pokrycia

-manipulacja pozycją

-wyszukiwanie słabych punktów

-wykorzystanie nieuwagi

Komunikacja perswazyjna -szczególny rodzaj wysoko wyspecjalizowanej komunikacji masowej ,których zadaniem jest onformacja o określonym aspekcie rzeczywistości w sposób zgodny z intencją nadawcy komunikatu

Technika Behawiorystyczna:

-warunkowanie klasyczne styczność kojarzenia bodźców spersonalizowany apel ,bodźcem są dźwięki

-warunkowanie instrumentalne -nagradzanie konsumenta za kupowanie produkti

Psychoanaliza:

-zasada przyjemności -pokusa i minimalizowanie przez uleganie

-konflikt id-superego

Kognitywizm

-dysonans poznawczy sprzeczność komunikatu powoduje dyskomfort co wymaga racjonalizacji a to powoduje wzmocnienie komunikatu.

Dawanie wzorców osobowych - wcelu identyfikacji i internalizacji proponowanych wartości

Percepcja podprogowa -dotyczy bodźców wzrokowych lub słuchowych które trwają zbyt krótko by mogły zostać świadomie zarejestrowane.

---