Pytania z GOSPODARKI NIERUCHOMOŚCIAMI

1. Pojęcie i rodzaje nieruchomości.
Nieruchomości są to części powierzchni ziemskiej, stanowiące odrębny przedmiot własności i budynku trwale z gruntem związane lub części takich budynków jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntów przedmiot własności.
rodzaje nieruch.:
1)nieruch. gruntowe- wyodrębnione części powierzchni ziemskiej , są odrębnym przedmiotem własności
2)nieruch.budynkowe- budynki,
3)nieruch.lokalowe-części budynków(lokale).
Pkt 2 i 3 nieruchomości, które na podstawie przepisów szczególnych stanowią odrębność (budynek wzniesiony na gruncie oddanym w użytkowanie wieczyste, lokale mieszkalne, użytkowe.
2. Nieruchomość gruntowa.
Nieruchomość gruntowa jest to grunt wraz z częściami składowymi, z wyłączeniem budynków i lokali jeżeli stanowią odrębny przedmiot własności.
Ustawa o gospodarce nieruchomościami
Podstawowym rodzajem nieruchomości są nieruchomości gruntowe. Są to części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty). Znajdujące się na nich i trwale z nimi związane budynki, inne urządzenia i rośliny, jak również prawa związane z własnością nieruchomości są częściami składowymi danej nieruchomości gruntowej. Wobec tego nie mogą być przedmiotem odrębnej własności (łac. superficies solo cedit).
Od zasady tej istnieją wyjątki. Jako osobne od gruntu nieruchomości mogą zostać wyodrębnione budynki (nieruchomość budynkowa) lub części takich budynków (lokale - nieruchomość lokalowa) - w przypadkach i na zasadach określonych w odrębnych przepisach. Wtedy stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.
3. Nieruchomość budynkowa i lokalowa.
Nieruchomości budynkowe są to budynki trwale z gruntem związane, które na podstawie przepisów szczególnych nie stanowią części składowych nieruchomości gruntowej, lecz są odrębnym od gruntu przedmiotem własności.
Nieruchomość budynkowa, jako odrębna własność, może powstać, w przeciwieństwie do nieruchomości lokalowej, tylko w drodze konkretnego przepisu prawnego określającego także status prawny odrębnej własności budynku, a w szczególności relację tego prawa do prawa do nieruchomości, na której budynek został wzniesiony.
Nieruchomość lokalowa
Samodzielny lokal mieszkalny, a także lokal o innym przeznaczeniu, zwane „lokalami”, mogą stanowić odrębne nieruchomości.
Ustawa o własności lokali
jest to w drodze umowy, jednostronnej czynności prawnej właściciela albo orzeczenia sądu znoszącego współwłasność, prawnie wyodrębniona w osobny przedmiot własności część budynku związanego trwale z gruntem, stanowiąca samodzielny lokal mieszkalny lub lokal o innym przeznaczeniu wraz (jeżeli czynność prawna lub orzeczenie sądu dotyczące odrębnej własności nie stanowi inaczej) z pomieszczeniami pomocniczymi (przynależnymi), choćby nawet do tego lokalu bezpośrednio nie przylegały, jak piwnica, strych czy garaż.
4. Pojęcie gospodarstwa rolnego.
Celowo zorganizowany zespół ludzi, ziemi i innych środków produkcji, którego zadaniem jest wytwarzanie produktów rolniczych przez uprawę roślin i hodowlę zwierząt. Definicja ta wskazuje na ekonomiczne aspekty gospodarstwa i jako jednostkę produkcyjną o określonej wielkości.
Inna definicja prawa rolnego to: zespół instytucji i rozwiązań prawnych i charakterze szczególnym.
Polskie ustawodawstwo rozróżnia gospodarstwo rolne od przedsiębiorstwa rolnego, które nastawione jest w dużym stopniu na działalność produkcyjno - gospodarczą podlegające określonym regulacjom.
Pojęcie gospodarstwa rolnego wynika też z artykułu 553 K.C. Według tego kodeksu są to grunty rolne wraz z gruntami leśnymi, budynkami i ich częściami, urządzeniami, inwentarzem, jeżeli stanowią zorganizowaną całość gospodarczą w celu prowadzenia produkcji rolnej.
5. Pojęcie lasu.
Las (nieruchomość leśna) jest to grunt:
a) o zwartej powierzchni co najmniej 0,1 ha pokryty roślinnością leśną (uprawami leśnymi) drzewami krzewami oraz runem leśnym - lub przejściowo jej pozbawiony:
b) przeznaczony do produkcji leśnej lub
- stanowiący rezerwat przyrody lub wchodzący w skład parku narodowego albo
- wpisany do rejestru zabytków
- związany z gospodarką leśną, zajęty pod wykorzystywane dla potrzeb gospodarki leśnej: budynki i budowle, urządzenia melioracji wodnych, linie podziału przestrzennego lasu, drogi leśne, tereny pod liniami energetycznymi, szkółki leśne, miejsce składowania drewna, a także wykorzystywany na parkingi leśne i urządzenia turystyczne.
6. Nieruchomości publiczna i prywatna.
prywatne - są własnością podmiotów prywatnych, np. osób fizycznych.
publiczne - stanowią własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego. Nieruchomości publiczne mieszczą się w kategoriach rzeczy publicznych (są to przedmioty, rzeczy, które są własnością podmiotu publicznego, SP lub JST, to rzecz przeznaczona do publicznego użytku w zakresie pełnego lub ograniczonego korzystania, której status regulują przepisy prawa administracyjnego (np. drogi, wody, lasy).
7. Rodzaje rejestrów publicznych w gospodarce nieruchomościami.
Prowadzone są one w celu gromadzenia danych z punktu widzenia prawidłowego funkcjonowania państwa.
Procesowi gromadzenia danych podlegają również nieruchomości.
Rejestry można podzielić na 2 grupy:
1. rejestry informacyjne-zbiór informacji nie pociągający za sobą szczególnych skutków prawnych np. ewidencja gruntów budynków-pozwala określić stan faktyczny nieruch..
2. rejestry wiążące-wywołują skutki w sferze prawa materialnego, zamieszczenie danej informacji wywiera skutki formalno-materialne, np. księgi wieczyste-zbiór pozwalający określić stan prawny nieruchomości.
8. Pojęcie ewidencji gruntów i budynków.
Ewidencja gruntów i budynków jest rejestrem opisującym stan faktyczny nieruchomości. Podstawowym aktem prawnym regulującym tą kwestię jest ustawa prawo geodezyjne i kartograficzne i rozporządzenie w sprawie ewidencji gruntów i budynków.
Ewidencja gruntów i budynków - zbiór informacji o gruntach, budynkach i lokalach, ich właścicielach oraz innych osobach fizycznych i prawnych władających tymi właśnie gruntami, budynkami i lokalami, który jest prowadzony w sposób jednolity i systematycznie aktualizowany dla całego kraju.
Źródłem tych informacji są:
- organy administracji publicznej (notariusz, sąd)
- osoby, których nieruchomości te dotyczą
Rejestr jest jawny, każdy może zasięgnąć informacji o nieruchomościach znajdujących się w nim. Jest ograniczony przez udzielanie informacji pisemnej- uzyskać ją mogą wyłącznie:
- właściciele i osoby władające
- osoby fizyczne i prawne, inne jednostki, które mają interes prawny
- zainteresowane organy administracji
II opcja
Pojęcie ewidencji gruntów i budynków zdefiniowane zostało w art. 2 pkt 8 ustawy z dnia 17 maja 1989r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (j.t. Dz. U. z 2005r. Nr 240, poz. 2027), który stanowi, iż jest to jednolity dla kraju
systematycznie aktualizowany zbiór informacji o gruntach, budynkach i lokalach, ich właścicielach oraz o innych osobach fizycznych lub prawnych władających tymi gruntami, budynkami i lokalami. Art. 20 ust. 2 pkt 1 i 2 tej ustawy precyzuje, iż w ewidencji gruntów i budynków wykazuje się również dane właściciela, bądź osoby, w której władaniu znajdują się grunty, budynki i lokale lub ich części, łącznie ze wskazaniem miejsca zamieszkania lub siedzibą tych osób.
System ewidencji gruntów i budynków prowadzonych jest według zasad prawa geodezyjnego i kartograficznego. Ewidencja obejmuje informacje dotyczące położenia granic, powierzchni i rodzaju gruntu. Ujawnia się także osobę właściciela. Jednakże dane z ewidencji gruntów i budynków nie są poparte domniemaniem zgodności wpisu z rzeczywistym stanem prawnym. Generalnie zaś ewidencja gruntów i budynków służy potrzebom planowania przestrzennego, wymiaru podatków, oznaczenia nieruchomości w księgach wieczystych, statystyki państwowej i gospodarki gruntami.
Ewidencja gruntów i budynków jest rejestrem opisującym stan faktyczny nieruchomości. Podstawowym aktem prawnym regulującym tą kwestię jest ustawa prawo geodezyjne i kartograficzne i rozporządzenie w sprawie ewidencji gruntów i budynków.
Ewidencja gruntów i budynków - zbiór informacji o gruntach, budynkach i lokalach, ich właścicielach oraz innych osobach fizycznych i prawnych władających tymi właśnie gruntami, budynkami i lokalami, który jest prowadzony w sposób jednolity i systematycznie aktualizowany dla całego kraju.
Źródłem tych informacji są:
- organy administracji publicznej (notariusz, sąd)
- osoby, których nieruchomości te dotyczą
Rejestr jest jawny, każdy może zasięgnąć informacji o nieruchomościach znajdujących się w nim. Jest ograniczony przez udzielanie informacji pisemnej- uzyskać ją mogą wyłącznie:
- właściciele i osoby władające
- osoby fizyczne i prawne, inne jednostki, które mają interes prawny
- zainteresowane organy administracji
9. Informacje o nieruchomościach zawarte w ewidencji gruntów i budynków.
Art. 20. Prawo geodezyjne i kartograficzne
z dnia 17 maja 1989 r. (Dz. U. z dnia 26 maja 1989 r.)
Ewidencja gruntów i budynków obejmuje informacje dotyczące:
a) gruntów - ich położenia, granic, powierzchni, rodzajów użytków gruntowych oraz ich klas gleboznawczych, oznaczenia ksiąg wieczystych lub zbiorów dokumentów, jeżeli zostały założone dla nieruchomości, w skład której wchodzą grunty,
b) budynków - ich położenia, przeznaczenia, funkcji użytkowych i ogólnych danych technicznych,
c) lokali - ich położenia, funkcji użytkowych oraz powierzchni użytkowej.
W ewidencji gruntów i budynków wykazuje się także:
a) właściciela, a w odniesieniu do gruntów państwowych i samorządowych - inne osoby fizyczne lub prawne, w których władaniu znajdują się grunty i budynki lub ich części,
b) miejsce zamieszkania lub siedzibę osób wymienionych w pkt 1,
c) informacje o wpisaniu do rejestru zabytków,
d) wartość nieruchomości.
e) Grunty rolne i leśne obejmuje się gleboznawczą klasyfikacją gruntów, przeprowadzaną w sposób jednolity dla całego kraju, na podstawie urzędowej tabeli klas gruntów.
f) Ewidencję gruntów i budynków, w części dotyczącej lasów, prowadzi się z uwzględnieniem przepisów o lasach.
g) Rada Ministrów może rozszerzyć, w drodze rozporządzenia, zakres informacji objętych ewidencją gruntów i budynków, uwzględniając zadania administracji publicznej.
Ewidencja gruntów i budynków - informacja jawna, ogólnodostępna z uwzględnieniem ustawy o ochronie danych osobowych; wydawana na pisemny wniosek zainteresowanego.
10. Ewidencja gospodarstw rolnych.
Art. 8. Ewidencja gospodarstw rolnych zawiera:
1) numer identyfikacyjny, o którym mowa w art. 12;
2) numer identyfikacyjny w krajowym rejestrze urzędowym podmiotów gospodarki narodowej (REGON), jeżeli numer taki został nadany;
3) dane dotyczące powierzchni gospodarstwa rolnego, z podaniem identyfikatorów oraz powierzchni wchodzących w jego skład działek ewidencyjnych, na których są położone działki rolne;
4) dane umożliwiające identyfikację działek rolnych wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, dotyczące w szczególności:
a) powierzchni działek rolnych wykazanej w hektarach, z dokładnością do drugiego miejsca po przecinku,
b) lokalizacji działek rolnych, z podaniem numerów działek ewidencyjnych, na których są one położone,
c) sposobu wykorzystywania działek rolnych
Taką ewidencję prowadzi Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, służącą m.in. do dopłat z UE.
11. Rejestr cen i wartości nieruchomości.
Na podstawie § 74 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz.U. nr 38 z dnia 2 maja 2001 r. poz. 454) starosta prowadzi rejestr cen nieruchomości, określonych w aktach notarialnych oraz wartości nieruchomości, określonych przez rzeczoznawców majątkowych w operatach szacunkowych. Na podstawie tego rozporządzenia, starosta odpłatnie udostępnia informacje
objęte rejestrem.
Rejestr cen i wartości nieruchomości - informacja wydawana na pisemny wniosek rzeczoznawcom majątkowym w celu szacowania nieruchomości i taksacji.
12. Ewidencja podatkowa nieruchomości.
Na potrzeby wymiaru i poboru podatku od nieruchomości, podatku rolnego i podatku leśnego od 1 stycznia 2005 r. prowadzona jest ewidencja podatkowa nieruchomości. Powstała ona na mocy Ustawy z dnia 30 października 2002 r. o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. 02.200.1683), a zasady jej prowadzenia określa Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2004 r. w sprawie ewidencji podatkowej nieruchomości (dalej: rozporządzenie). Zgodnie z art. 7a w zw. z art. 1c Ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. 91.9.31 z późn. zm.; dalej: ustawa) organem właściwym w sprawie ewidencji jest wójt (burmistrz, prezydent miasta).
Ewidencję prowadzi się w systemie informatycznym, który musi spełniać warunki określone w przepisach o warunkach technicznych i organizacyjnych, jakim powinny odpowiadać urządzenia i systemy informatyczne służące do przetwarzania danych osobowych (§ 2 pkt 1 rozporządzenia).
Ewidencja obejmuje dane niezbędne do wymiaru i poboru podatku od nieruchomości oraz podatku rolnego i podatku leśnego, które regulowane są przez odrębne ustawy, w tym:
1. dane dotyczące podatników podatku od nieruchomości, podatku rolnego lub podatku leśnego,
2. dane dotyczące gruntów, budynków lub ich części, a także budowli lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, podlegających opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości, oraz gruntów podlegających opodatkowaniu podatkiem rolnym lub podatkiem leśnym (dalej: przedmioty opodatkowania).
Podstawą gromadzenia danych są informacje zawarte w księgach wieczystych, ewidencjach gruntów i budynków, aktach notarialnych, ewidencjach wydanych decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, ewidencjach wydanych decyzji o pozwoleniu na budowę, planach zagospodarowania przestrzennego, ewidencjach prowadzonych przez urzędy skarbowe i w Krajowej Ewidencji Podatników. Lecz podstawowym źródłem danych są deklaracje i informacje składane przez samych podatników (art. 7a ust. 2 ustawy). W tym zakresie przepisy Ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, Ustawy o podatku rolnym i Ustawy o podatku leśnym zostały zharmonizowane, ale nadal podatki są rozliczane odrębnie.
13. Kataster nieruchomości.
Współczesny kataster charakteryzuje się następującymi cechami:
# jest systemem informacyjnym funkcjonującym w sposób ciągły zgodnie z przyjętymi zasadami i metodami na obszarze całego kraju,
# ma charakter urzędowy, działa na podstawie przepisów prawa i prowadzony jest przez organy administracji publicznej,
# jest systemem informacyjnym publicznym, dostępnym dla wszystkich zainteresowanych, którzy mogą wykorzystać dane katastralne zgodnie ze swoimi potrzebami,
# dla prowadzenia współczesnego katastru powinny być powszechnie wykorzystywane techniki informatyczne.
Szczególną cechą katastru jest to, że zawiera dane dotyczące:
- przedmiotów /obiektów/ katastralnych, czyli umiejscowionych w przestrzeni trwałych obiektów objętych systemem katastralnym,
- podmiotów /osób/ katastralnych, czyli podmiotów prawa /osób fizycznych i prawnych/ uwzględnionych w systemie katastralnym,
- relacji katastralnych, które są relacjami między podmiotami i przedmiotami katastralnymi.
Należy dodać, że dane katastralne obejmują informacje dotyczące:
a) gruntów - ich położenia, granic, powierzchni, rodzajów użytków gruntowych oraz ich klas gleboznawczych, oznaczenia ksiąg wieczystych lub zbiorów dokumentów,
b) budynków - ich położenia, przeznaczenia, funkcji użytkowych i ogólnych danych technicznych,
c) lokali - ich położenia, funkcji użytkowych oraz powierzchni użytkowej.
W katastrze wykazuje się także:
- właściciela, a w odniesieniu do gruntów państwowych i samorządowych - inne osoby fizyczne lub prawne w których władaniu znajdują się grunty, budynki lub ich części,
- miejsce zamieszkania lub siedzibę właściciela,
- informację o wpisaniu do rejestru zabytków,
- wartość nieruchomości.
Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że kataster o pełnej treści informacyjnej powinien np. dla gospodarki przestrzennej stanowić podstawę do przeprowadzenia wielodyscyplinarnych analiz przestrzennych zagospodarowania terenu, stymulowania skutków projektowanych zmian, oceny wariantowych rozwiązań itd.
Dane katastralne powinny być zatem łatwo dostępne dla każdego użytkownika i odpowiednie do potrzeb pod względem treści informacyjnej, dostatecznie dokładne, aktualne i kompletne w sensie obszaru i zakresu treści tego systemu.
14. Charakter prawny i prowadzenie ksiąg wieczystych.
Księgi wieczyste - publiczne rejestry, których celem jest gromadzenie informacji związanych z ustaleniem stanu prawnego nieruchomości. Rejestr ten wywiera skutki materialno-prawne, ponieważ zaistnienie pewnego prawa jest związane z dokonaniem wpisu w księdze.
Podstawowym zadaniem i celem stworzenia tego rejestru jest stabilizacja stosunków własnościowych i zapewnienie bezpieczeństwa obrotu nieruchomościami.
Księgi wieczyste korzystają z pewnych zasad prawno-materialnych:
1. zasada wpisu - konsekwencją zmiany stanu prawnego nieruchomości jest wpis w księdze
Istnieją 2 rodzaje wpisów:
- objęty zasadą konstytutywności - konstytutywny - od niego zależy nabycie, zmiana, wygaśniecie prawa (np. ustanowienie hipoteki)
- pozostałe wpisy objęte są zasadą deklaratywności- prawo nabywa się lub ustaje nawet mimo braku wpisu w księdze
2. zasada - rękojmia wiary publicznej
- chroni interesy nabywcy, daje gwarancje, że jeżeli wykonamy czynności prawne zgodnie z wpisami to nie poniesiemy z tego tytułu konsekwencji.
Ograniczenia tej zasady: Rękojmia nie chroni, jeżeli
- czynność prawna polega na rozporządzeniu prawem nie ujawnionym w KW
- rozporządzenie jest nieodpłatne
- nabywca tego prawa działa w złej wierze.
3. zasada wskazująca na domniemania związane z wpisem
- domniemanie - prawo ujawnione w KW jest wpisane zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym
- domniemanie- prawo wykreślone z KW nie istnieje
Są to domniemania prawne charakterze wzruszalnym.
4. Zasada związana z mocą wsteczną wpisu w KW- wpis do KW ma moc wsteczną obowiązuje od daty złożenia wniosku.
Prowadzenie ksiąg wieczystych:
Organami prowadzącymi KW są sądy. Postępowanie wieczysto-księgowe jest postępowaniem cywilnym, nieprocesowym, od którego można wnosić środki zaskarżania.
Rejestr ten charakteryzuje zasada p[powszechnej jawności, dostępności do ksiąg(każdy może je przejrzeć nieodpłatnie).
Uzyskiwanie odpisów z KW jest ograniczone:
- może je uzyskać tylko osoba zainteresowana za odpłatnością. Odpis obejmuje aktualne wpisy (nie obejmuje wpisów wykreślonych - o te mogą ubiegać się sądy, prokuratury)
Obecnie polski system rejestracji przechodzi zmiany, następuje informatyzacja i zawartość KW jest przenoszona są systemu komputerowego.
Obecnie istnieją dwa rodzaje ksiąg - papierowe i elektroniczne. Zasadą jest, że jedna nieruchomość może posiadać tylko jedną z nich.
15. Dane o nieruchomościach zawarte w księdze wieczystej.
Księga wieczysta zawiera cztery działy, z których:
1) pierwszy obejmuje oznaczenie nieruchomości oraz wpisy praw związanych z jej własnością,
2) drugi obejmuje wpisy dotyczące własności i użytkowania wieczystego,
3) trzeci przeznaczony jest na wpisy dotyczące ograniczonych praw rzeczowych, z wyjątkiem hipotek, na wpisy ograniczeń w rozporządzaniu nieruchomością lub użytkowaniem wieczystym oraz na wpisy innych praw i roszczeń, z wyjątkiem roszczeń dotyczących hipotek,
4) czwarty przeznaczony jest na wpisy dotyczące hipotek.
16. Pojęcie wywłaszczenia nieruchomości.
Wywłaszczenie nieruchomości polega na pozbawieniu albo ograniczeniu przez podmiot prawa publicznego (państwo) w drodze aktu administracyjnego (decyzji) za odszkodowaniem prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości. Wywłaszczenie nieruchomości może być dokonane, jeżeli cele publiczne nie mogą być zrealizowane w inny sposób niż przez pozbawienie albo ograniczenie praw do nieruchomości, a prawa te nie mogą być nabyte w drodze umowy.
Wywłaszczenie następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej.
Organem właściwym w sprawach wywłaszczenia jest starosta wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej.
17. Przesłanki wywłaszczenia nieruchomości.
- wywłaszczenie może być dokonane jedynie na cel publiczny
- i tylko wtedy, gdy jest to jedyna metoda na realizację celu publicznego, (gdy jest to jedyna metoda). Gdy nieruchomość jest niewykorzystana na cel publiczny - podlega zwrotowi.
18. Cechy charakterystyczne postępowania wywłaszczeniowego.
Postępowanie wywłaszczeniowe następuje w drodze decyzji administracyjnej w oparciu o przepisy KPA. Są pewne różnice między ustawą o gospodarce nieruchomościami a KPA:
a) jest obowiązek przeprowadzenia sformalizowanych rokowań przed sporządzeniem umowy cywilno-prawnej,
b) wyznacza się termin do zawarcia umowy, a gdy on upływa bezskutecznie, to
c) następuje uruchomienie procedury administracyjnej wywłaszczeniowej.
Jeżeli chodzi o formę, to może być ono wszczęte z urzędu (zawsze, gdy jest to na rzecz Skarbu Państwa) albo na wniosek. Z urzędu można wszcząć również na skutek zawiadomienia podmiotu, który ma realizować cel publiczny. Organ na tym etapie może odmówić wszczęcia postępowania (w formie decyzji, po wszczynaniu na wniosek).
Formalizacja wniosku o wszczęcie procedury wywłaszczeniowej:
- we wniosku wskazać nieruchomość do wywłaszczenia (KW, oznaczenia wg ewidencji gruntów i budynków)
- wniosek musi określać cel publiczny, do realizacji, którego jest niezbędna ta nieruchomość.
- wskazać powierzchnię całej jak i niezbędnej części nieruchomości;
- wskazać dotychczasowy sposób korzystania z tej nieruchomości i sposób jej zagospodarowania,
- określić lokale zastępcze,
- dokładnie określić właściciela lub użytkownika wieczystego,
- wskazać osoby, którym przysługują ograniczone prawa rzeczowe do nieruchomości,
- nieruchomość zamienna i inne istotne elementy (ewentualnie).
Dokumenty niezbędne:
- dokumenty z przebiegu rokowań (w celu oceny, czy takie rokowania miały miejsce)
- wypis i wyrys z planu miejscowego ewentualnie decyzja o lokalizacji inwestycji celu publicznego,
- mapa z rejestrem nieruchomości objętej wnioskiem o wywłaszczenie,
- odpis z księgi wieczystej,
- wypis i wyrys z ewidencji gruntów i budynków.
Moment wszczęcia postępowania - starosta powinien złożyć w sądzie wniosek o ujawnienie faktu wszczęcia postępowania o wywłaszczenie w księdze wieczystej. W przypadku, gdy wywłaszczenie nie dojdzie do skutku, wówczas starosta ma obowiązek wykreślenia tego wpisu.
19. Odszkodowanie za wywłaszczoną nieruchomość.
Odszkodowanie ma mieć charakter obiektywny, podstawą do ustalenia odszkodowania jest wartość rynkowa nieruchomości. Nie bierze się pod uwagę elementów subiektywnych( np. przywiązanie do nieruchomości), które mają znaczenie dla wywłaszczanego.. Rzeczoznawca majątkowy szacuje wartość majątkową-bierze się pod uwagę ceny rynkowe. Odszkodowanie, co do zasady, następuje w formie pieniężnej. Wysokość odszkodowania ustalana jest w decyzji o wywłaszczeniu nieruchomości.
Przepisy o gosp. nieruch. dopuszczają inną formę odszkodowania tzw. zamienną. Jeżeli wywłaszczony zgadza się a podmiot na rzecz, którego nieruchomość została wywłaszczona posiada w swoim zasobie inną odpowiadającą tej wywłaszczonej, może nastąpić przekazanie nieruchomości zamiennej.
Zasadą jest, że wypłata odszkodowania następuje w terminie 14 dni od daty kiedy decyzja o wywłaszczeniu stała się ostateczna.
20. Zwrot wywłaszczonej nieruchomości.
Nieruchomość może być wywłaszczona wyłącznie w celu realizacji celu publicznego. Zwrot wywłaszczenia może nastąpić przy zmianie celu publicznego lub przy zbędności nieruch. - na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu.
Nieruchomość staje się zbędna, gdy:
- mija okres 7 lat i nie rozpoczęto prac związanych z realizacją celu
- mija okres 10 lat, od kiedy decyzja o wywłaszczeniu stała się ostateczna a cel nie został zrealizowany
Wówczas organ powiadamia wywłaszczonego o możliwości wystąpienia z żądaniem zwrotu wywłaszczonej nieruchomości. Uprawnienie to przysługuje przez okres 3 miesięcy. Jeżeli następuje zwrot wywłaszczonej nieruchomości istnieje obowiązek zwrotu odszkodowania lub nieruchomości zamiennej.
21. Istota i zakres podziału nieruchomości.
podział polega na wydzieleniu w ramach nieruch. innych niż nieruchomości przeznaczone na cele rolne i leśne nowych działek. Efektem jest powstanie nowej nieruchomości.
Podziału nieruchomości można dokonać, jeżeli jest on zgodny z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Zgodność ma dotyczyć 2 kwestii: przeznaczenia podzielonych działek i możliwości zagospodarowania podzielonej działki. W przypadku braku miejscowego planu podziału nieruchomości można dokonać
- na podstawie uzyskanej decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu
- jeżeli projektowane do wydzielenia działki gruntu mają dostęp do drogi publicznej (droga zaliczana do jednej z kategorii dróg- krajowych, wojewódzkich, powiatowych, gminnych z których może korzystać każdy zgodnie z ich przeznaczeniem). Za dostęp do drogi uważa się również wydzielenie drogi wewnętrznej lub ustanowienie służebności.
Podział nieruchomości może nastąpić:
- w postępowania sądowym
- w postępowaniu administracyjnym (organem administracji jest organ gminy - wójt, burmistrz, prezydent) w drodze decyzji zatwierdzającej podział nieruchomości. Przed wydaniem decyzji wydawane jest postanowienie, że projekt podziału jest zgodny z planem zagospodarowania przestrzennego.
Podziału dokonuje się:
- na wniosek osób, które mają w tym interes prawny,
- z urzędu,(gdy mają być realizowane cele publiczne)
Koszty dokonania podziału ponosi podmiot z inicjatywy, którego wszczęte było postępowanie.
Działki gruntu wydzielone pod drogi na wniosek właściciela przechodzą z mocy prawa na własność gminy, powiatu lub skarbu państwa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. Za działki te przysługuje odszkodowanie.
22. Warunki dopuszczalności podziału nieruchomości.
Cel podziału to wprowadzenie nieruchomości do obrotu (np. sprzedaż). Podział nie może odbywać się dowolnie. Może być dokonany podział na działki, czyli podział geodezyjny nieruchomości lub podział jednorodności (zmiana właściciela). Może być on dokonany na drodze postępowania administracyjnego lub na drodze sądowej.
Są odpowiednie zasady i tryb podziału nieruchomości. W drodze administracyjnej ustala się najpierw zakres przepisów o gospodarce nieruchomościami do podziału tej nieruchomości Wskazuje on, do jakich nieruchomości nie stosuje się przepisów o podziale, a mianowicie:
- przeznaczenie w planie zagospodarowania przestrzennego na cele rolne i leśne (tu podział regulują odrębne przepisy)
- jeżeli nie ma planu - gdy nieruchomość wykorzystywana jest na cele rolne lub leśne chyba, że wydana jest decyzja o zabudowie nieruchomości.
23. Postępowanie w sprawie podziału nieruchomości.
Postępowanie jest dwuetapowe (składa się wniosek o podział nieruchomości i dołącza się wstępny projekt podziału nieruchomości):
1 etap - organ opiniuje zgodność tego podziału z planem zagospodarowania. Wydaje postanowienie, na które służy zażalenie. Na tym etapie można np. zmienić projekt, albo dochodzić swoich racji w drodze odwołania. Gdy nieruchomość jest wpisana do rejestru zabytkow - dodatkowo musi być zgoda od konserwatora zabytków.
2 etap - wydana decyzja administracyjna (pozytywna lub negatywna).
Może być również podział sądowy.
Podział:
- na wniosek i koszt osoby, która ma do tego prawo.
- z urzędu - jeżeli jest on niezbędny do realizacji celu publicznego lub jest własnością gminy bez użytkowania wieczystego.
Jeżeli podział jest dokonany pod drogi publiczne i na wniosek właściciela, to te działki wyznaczone na drogi przechodzą na własność gminy, powiatu, województwa (za odszkodowaniem).
24. Istota i zakres scalania i podziału nieruchomości.
Scalania nieruchomości i ich ponownego podziału może dokonać gmina, jeżeli są one położone w granicach obszarów określonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub użytkownicy wieczyści posiadający ponad 50% powierzchni gruntów objętych scalaniem i podziałem.
O przystąpieniu do scalania i podziału nieruchomości decyduje Rada Gminy w drodze uchwały określając w niej granice zewnętrzne gruntów objętych scaleniem i podziałem.
Zakres tej instytucji:
- dot. to nieruchomości, które zostały przeznaczone w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na cele inne niż rolne i leśne
- wyłączenie tych nieruchomości, które podlegały analogicznemu procesowi na podstawie innych przepisów (ustawy o scalaniu i wymianie gruntów)
- organy gminy zobowiązane są zawiadomić wszystkich uczestników procesu scalania i ponownego podziału o rozpoczęciu postępowania.
- właściciele i użytkownicy wieczyści nieruchomości objętych procesem mogą wybrać ze swojego grona radę uczestników scalenia w liczbie do 10 osób. Rada ta posiada uprawnienia opiniodawcze.
- przygotowanie i przedłożenie projektu uchwały do wglądu( 21 dni)
- każdy uczestnik postępowania ma prawo do składania uwag, zastrzeżeń, co do projektu uchwały, które są opiniowane przez Radę
- o sposobie załatwienia tych wniosków rozstrzyga Rada Gminy w uchwale o scaleniu i podziale nieruchomości.
Uchwała jest podstawą do
- zamknięcia dotychczasowych ksiąg wieczystych i otwarcia nowych,
-dokonania zmian w ewidencji gruntów i budynków,
- wyznaczenia i utrwalenia granic nieruchomości powstałych w wyniku scalenia i podziału.
Za działki wydzielone pod nowe drogi albo poszerzenie już istniejących, a także za pozostawione drzewa, krzewy gmina wypłaca odszkodowanie.
25. Postępowanie w sprawie scalania i podziału nieruchomości.
W planie miejscowym muszą być określone szczegółowe warunki scalania i podziału nieruchomości. Plan może określać granicę obszarów, na których należy przeprowadzić taką procedurę. Konsekwencja tego jest:
* gmina powinna przystąpić do realizacji tego procesu.
* gdy jest szczegółowo - to proces ten jest uchwalany odrębną uchwałą o przystąpieniu do scalania i podziału (lecz tylko na wniosek właściciela lub użytkowników wieczystych, którzy posiadają ponad 50% gruntów objętych tym procesem).
Tu decyzje są podejmowane w drodze uchwały rady gminy.
Gdy przystąpiono do tego procesu:
- trzeba przygotować projekt uchwały.
- podlega on zaopiniowaniu radzie uczestników scalenia
- projekt zostaje wyłożony do wglądu dla uczestników scalania i podziału. Mogą wnosić zastrzeżenia i wnioski. Może również wskazać, co chciałby otrzymać po podziale.
- podjęcie właściwej uchwały.
26. Opłata adiacencka związana z budową infrastruktury technicznej.
może być nałożona taka opłata, gdy wybudowanie infrastruktury technicznej nastąpiło z udziałem środków skarbu państwa lub z udziałem środków jednostki terytorialnej. Przez wybudowanie infrastruktury technicznej rozumiemy m.in.: wybudowanie drogi, wybudowanie urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych, ciepłowniczych, telekomunikacyjnych czy elektrycznych. Rada gminy ustala stawkę procentową. Ustalenie konkretnej wysokości opłaty następuje w drodze decyzji. Opłata ta może być nałożona dopiero w momencie stworzenia możliwości podłączenia nieruchomości do określonej infrastruktury czy też w momencie udostępnienia drogi (same wybudowanie nie wystarczy). Wydanie decyzji o ustaleniu opłaty adiacenckiej może nastąpić w terminie do 3 lat od dnia stworzenia warunków do podłączenia nieruchomości do poszczególnych urządzeń infrastruktury technicznej albo od dnia stworzenia warunków do korzystania z wybudowanej drogi. Jest możliwość rozłożenia tej opłaty na raty.
27. Opłata adiacencka związana z podziałem nieruchomości.
- jest to opłata związana ze wzrostem wartości nieruchomości z wyłączeniem nieruchomości przeznaczonych na cele rolnicze lub leśne. Wzrost wartości nieruchomości następuje wyniku podziału nieruchomości i z tego tytułu jest możliwe nałożenie opłaty adiacenckiej.
Opłata może być nałożona w drodze aktu indywidualnego -decyzji Wójta, Burmistrza, Prezydenta na:
- właściciela,
- użytkownika wieczystego (tylko wtedy, gdy nie uiszcza on opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego)
Ustalenie opłaty może nastąpić w terminie 3 lat od dnia, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale stało się prawomocne. Wysokość opłaty ustala Rada Gminy w drodze uchwały i nie może być ona wyższa niż 50%wzrostu wartości nieruchomości. Jeżeli w wyniku podziału nieruchomości są wydzielone działki pod drogi publiczne przy określaniu wartości przed i po podziale nieruchomości nie uwzględnia
28. Opłata adiacencka związana ze scalaniem i podziałem nieruchomości.
Jest to opłata związana ze wzrostem wartości nieruchomości z wyłączeniem nieruchomości przeznaczonych na cele rolnicze lub leśne. Wzrost wartości nieruchomości następuje wyniku scalenia i ponownego podziału nieruchomości.
Wysokość opłaty jest ustalana przez Radę Gminy w drodze uchwały o scalaniu i podziale nieruchomości i nie może być wyższa niż 50%wzrostu wartości nieruchomości. Termin i tryb ponoszenia tych opłat jest szczególny, ponieważ są one określane w drodze porozumienia(ugody), które zawiera Wójt, Burmistrz, Prezydent ze wszystkimi uczestnikami procesu scalania. Jeżeli nie dojdzie do porozumienia tryb i sposób ponoszenia opłat ustala władczo Rada Gminy.
29. Podatek od nieruchomości.
12.01.1991 o podatkach i opłatach lokalnych.
Przedmiot opodatkowania :
- grunty, - budynki lub ich części, - budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej
Grunty, które nie podlegają podatkowi od nieruchomości:
- użytki rolne, - grunty zadrzewione i zakrzewione sklasyfikowane jako użytki rolne, - lasy
Użytki rolne i użytki zadrzewione i zakrzewione podlegają jednak temu podatkowi gdy są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Podmiotem opodatkowania tym podatkiem mogą być:
- właściciel nieruchomości lub obiektu,
- posiadacz samoistny,
- użytkownik wieczysty,
- posiadacz nieruchomości publicznej( skarb państwa lub jednostka samorządu terytorialnego)
Opodatkowany może być tylko jeden z tych podmiotów.
Stawki i podstawa opodatkowania.
Podstawą opodatkowania w przypadku gruntu jest powierzchnia gruntu, budyku powierzchnia użytkowa, a budowli jej wartość.
Stawki określa rada gminy.
30. Podatek rolny.
Ustawa z 15.11.1984 o podatku rolnym.
Przedmiotem opodatkowania są:
- grunty sklasyfikowane jako użytki rolne,
- grunty zadrzewione i zakrzewione sklasyfikowane jako użytki rolne,
z wyjątkiem tych, które są przeznaczone do prowadzenia działalności gospodarczej.
Podmioty:
te same jak przy podatku od nieruchomości.
Stawki i podstawa opodatkowania.
Podstawa opodatkowania to liczba hektarów przeliczeniowych, jeżeli wchodzą one w skład gospodarstwa rolnego. Natomiast, jeżeli jednak nie wchodzą one w skład gospodarstwa rolnego to podstawą opodatkowania jest liczba hektarów wynikająca z powierzchni tych gruntów lub budynków (nie ma wtedy ha przeliczeniowych, są tylko ha fizyczne).
Stawką tego podatku jest równowartość pieniężna 2,5 q żyta dla ha przeliczeniowych czyli tych które wchodzą w skład gospodarstwa rolnego,
a dla pozostałych 5 q żyta.
31. Podatek leśny.
Ustawa z dnia 30 października 2002r.
Przedmiot opodatkowania:
Przedmiotem opodatkowania podatkiem leśnym są lasy, z wyjątkiem lasów zajętych na wykonywanie innej działalności gospodarczej niż działalność leśna.
Lasem są grunty leśne sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako lasy.
Podmioty:
Osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, które:
- właścicielami lasów,
- posiadaczami samoistnymi lasów,
- użytkownikami wieczystymi lasów,
- posiadaczami lasów, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego.
Stawki i podstawa opodatkowania.
Podstawę opodatkowania podatkiem leśnym stanowi powierzchnia lasu, wyrażona w hektarach, wynikająca z ewidencji gruntów i budynków. Podatek leśny od 1 ha za rok podatkowy wynosi równowartość pieniężną 0,220 m3 drewna, obliczoną według średniej ceny sprzedaży drewna uzyskanej przez nadleśnictwa za pierwsze trzy kwartały roku poprzedzającego rok podatkowy. Dla lasów ochronnych oraz lasów, wchodzących w skład rezerwatów przyrody i parków narodowych, stawka podatku leśnego ulega obniżeniu o 50%.
32. Zasoby nieruchomości publicznych.
Tworzy się je w zależności od podmiotu gospodarującego. Są 4 rodzaje zasobów:
* zasób nieruchomości Skarbu Państwa
* gminne
* powiatowe
* wojewódzkie.
Skład zasobów:
- są to nieruchomości będące przedmiotem własności Skarbu Państwa, które nie zostały oddane w użytkowanie wieczyste
- nieruchomości będące przedmiotem użytkowania wieczystego Skarbu Państwa.
Analogiczny jest skład jednostek samorządu terytorialnego.
Różnice między zasobami SP i JST:
a) zasób SP nie obejmuje wszystkich nieruchomości SP, które na podstawie innych przepisów zostały włączone do innych zasobów (np. Agencja Nieruchomości Rolnej - posiada grunty rolne, tak samo wyłączone są grunty leśne, mienie wojskowe, zasoby pod wodami płynącymi.
b) Gminie przysługują przywileje takie jak: Prawo pierwokupu nieruchomości (art.109 ustawy o gospodarce nieruchomościami) np. w stosunku do sprzedaży nieruchomości od SP czy JST. Drugie to darowizna publiczna (na wniosek gminy mogą być przekazane na rzecz gminy nieruchomości z przeznaczeniem na cele mieszkaniowe od powiatu, województwa czy SP, ponieważ tylko gmina może zajmować się budownictwem mieszkaniowym.
33. Gospodarowanie zasobem nieruchomości.
Gospodarują następujące organy:
Nieruchomościami Skarbu Państwa: Starosta (jako zadania zlecone z zakresu administracji rządowej). Wyjątki - czasem minister, czasem trwały użytkownik nieruchomości.
Samorządowe - organy wykonawcze(wójt, burmistrz, prezydent, zarząd powiatu, zarząd województwa).
Gospodarowanie to czynności faktyczne i formalne związane z gospodarowaniem nieruchomościami:
- ewidencjonowanie nieruchomości,
- zapewnienie wyceny nieruchomości,
- sporządzenie planów wykorzystania zasobów,
- zabezpieczenie nieruchomości przed uszkodzeniem lub zniszczeniem,
- naliczanie opłat z tytułu udostępniania nieruchomości,
- zbywanie i nabywanie nieruchomości,
- wydzierżawianie i wynajmowanie nieruchomości,
- dokonywanie podziałów i scaleń,
- wyposażanie nieruchomości w urządzenia infrastruktury technicznej.
34. Zbywanie nieruchomości publicznych.
To dokonywanie takich czynności prawnych, na podstawie których następuje przeniesienie własności nieruchomości lub przeniesienie prawa użytkowania wieczystego nieruchomości albo oddanie w użytkowanie wieczyste nieruchomości. Odbywa się to na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego, tak jak w obrocie prywatno-prawnym, ale z pewnymi ograniczeniami. Obowiązuje:
a) jawność zbywania nieruchomości poprzez podanie do publicznej wiadomości wykazu nieruchomości, które mają być zbyte (wywieszenie w urzędzie wykazu na 21 dni, informacja w prasie lokalnej i inny sposób przyjęty w danej miejscowości)
b) tryb zbywania nieruchomości - są to przetargi.
35. Rodzaje przetargów przeprowadzanych w związku ze zbywaniem nieruchomości.
Są 4 formy przetargów:
- przetarg ustny nieograniczony
- przetarg ustny ograniczony
- przetarg pisemny nieograniczony
- przetarg pisemny ograniczony.
O tym jaki przetarg zostanie zorganizowany decyduje organ. Ustny wtedy, gdy zbywający chce osiągnąć najwyższą cenę, pisemny - gdy chcemy wybrać najkorzystniejszą ofertę. Nieograniczony - gdy każdy podmiot jest w stanie spełnić pewne warunki. Nie ograniczamy podmiotu. Ograniczony - gdy warunki przewago mogą spełnić tylko ograniczone podmioty.
36. Bezprzetargowe zbywanie nieruchomości publicznych.
Jest to wyjątek, który trzeba ściśle interpretować.
a) Zbywanie na rzecz osoby, której przysługuje prawo pierwszeństwa nabycia nieruchomości.
b) Zbycie następuje między Skarbem Państwa a Jednostką Samorządu Terytorialnego, albo między tymi jednostkami.
c) Zbycie na rzecz osób, które prowadzą określony rodzaj działalności, np. charytatywną, turystyczną, oświatową, opiekuńczą, wychowawczą, sportową, organizacje pożytku publicznego itp. Działalność ta nie może być rodzajem działalności zarobkowej.
d) Zbycie w drodze zamiany lub darowizny.
e) Sprzedaż na rzecz jego użytkownika wieczystego.
f) Zbycie na rzecz Kościołów i związków wyznaniowych na cele działalności sakralnych i mają one uregulowaną sytuację z państwem polskim.
g) Na rzecz podmiotów zarządzających specjalną strefą ekonomiczną.
37. Oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste.
To forma zbycia nieruchomości. Użytkowanie wieczyste w przeciwieństwie do własności ma ograniczony umową sposób użytkowania wieczystego. Umowa ta określa cel tego użytkowania. Jeżeli nieruchomość jest użytkowana w innym celu, niż to określała umowa są 2 sankcje, które mogą być zastosowane:
a) nałożenie dodatkowych opłat rocznych
b) rozwiązanie tej umowy.
Użytkowanie wieczyste ma charakter czasowy ( własność - stały)
38. Opłaty z tytułu użytkowanie wieczystego.
2 rodzaje opłat:
- opłata związana z oddaniem w użytkowanie wieczyste (15-25% ceny nieruchomości gruntowej).
- opłaty roczne (ustalana jest stawka procentowa w zależności od celu na jaki została oddana nieruchomość. Określa to ustawa.
39. Aktualizacja opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości.
Opłaty są aktualizowane z powodu zmiany wartości nieruchomości. Może być aktualizowana przez:
organ - właściciela nieruchomości (gdy wartość wzrasta)
- organ ma obowiązek ustalić wartość nieruchomości (operat szacunkowy)
- na piśmie ma być wypowiedzenie dotychczasowej opłaty i zaoferowanie nowej opłaty.
na wniosek użytkownika wieczystego - gdy wartość nieruchomości maleje.
Taka aktualizacja nie może być częściej, niż raz w roku. Wypowiedzenie ma skutek na następny rok (np. wypowiedzenie w styczniu 2007r. - zmiana podatku od 2008r.)
Użytkownik:
a) może się zgodzić i zapłacić opłatę roczną w obowiązującym terminie,
b) może się sprzeciwić, nie zgodzić się, czyli przysługuje złożenie wniosku o ustalenie, że aktualna wysokość jest nieuzasadniona, albo uzasadniona w innej wysokości w terminie 1 miesiąca od daty otrzymania wypowiedzenia. Odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego.
Kolegium może albo oddalić wniosek użytkownika wieczystego, albo ustala nową opłatę. Po takim orzeczeniu mogą oba podmioty wnieść sprzeciw w terminie 14 dni do tego kolegium i przekazać sprawę do sądu. Po wniesieniu sprzeciwu orzeczenie Kolegium traci moc.
40. Przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności.
ustawa z 29 lipca 2005r. o przekształcaniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności.
Przekształcenie jest odpłatne.
Przedmiotem przekształcenia jest nieruchomość zabudowana na cele mieszkaniowe lub garażami, albo przeznaczone pod tego rodzaju zabudowę oraz grunty rolne.
Prawo do przekształcenia przysługuje:
a) osobom fizycznym, które w dniu wejścia w życie ustawy były użytkownikami wieczystymi. Czas do wystąpienia o przekształcenie do dnia 31.12.2012r.
b) osoby fizyczne lub prawne będące właścicielami lokalu, którego udział w nieruchomości wspólnej obejmuje prawo użytkowania wieczystego (występują wszyscy udziałowcy razem)
c) spółdzielnie mieszkaniowe mogą wystąpić o przekształcenie jeżeli są właścicielami budynków mieszkalnych lub garaży.
41. Oddanie nieruchomości w trwały zarząd.
Jest to forma prawnego władania nieruchomością przez jednostkę organizacyjną (to państwowa lub samorządowa jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej). CECHA: Jednolity układ własnościowo-organizacyjny, tzn. jednostka może być trwałym zarządcą nieruchomości będącej własnością Skarbu Państwa.
powiatowa jednostka → nieruchomość powiatu
gminna jednostka → nieruchomość gminy
wojewódzka jednostka → nieruchomość województwa.
Oddanie w trwały zarząd następuje w drodze decyzji:
- nazwa i siedziba jednostki organizacyjnej
- oznaczenie nieruchomości oddanej w trwały zarząd
- przeznaczenie nieruchomości i sposób jej zagospodarowania
- cel, na jaki została ona oddana w trwały zarząd
- czas oddania w trwały zarząd (oznaczony lub nieoznaczony).
Uprawnienia:
- prowadzenie działalności należącej do zakresu działania jednostki zarządzającej
- prawo do zabudowy, rozbudowy, nadbudowy obiektu wg przepisów prawa budowlanego
- prawo oddawania nieruchomości lub jej części w dzierżawę, najem, użyczenie (lecz musi to być ograniczone czasowo (na pewno nie dłużej, niż trwa trwały zarząd. Gdy do lat 3 - to trzeba zawiadomić właściwy organ, powyżej 3 lat - musi uzyskać zgodę właściwego organu).
42. Wygaśnięcie trwałego zarządu.
a) Upływ okresu czasu ustalenia trwałego zarządu.
b) Likwidacja jednostki organizacyjnej, na rzecz której utworzono trwały zarząd.
c) Wydanie decyzji o wygaśnięciu trwałego zarządu
(może być wydana z inicjatywy dwóch stron)
- z urzędu - gdy nieruchomość jest wykorzystywana niezgodnie z decyzją oddania w trwały
zarząd.
- nie zawiadomienie o użyczeniu, dzierżawie, najmie i brak na to zgody właściciela.
- sposób korzystania z nieruchomości pogarsza stan środowiska (zagrożenie dla życia i zdrowia).
- w związku ze zmianą planu zagospodarowania przestrzennego.

---