1.Minerały skałotwórcze skal magmowych i ich właściwości fizyczne.

oliwin, piroksen (perydotyt); plagioklaz zasadowy, piroksen (gabro); plagioklaz średnio zasadowy, biotyt, amfibol (dioryt); ortoklaz, biotyt (syenit); ortoklaz, kwarzec, biotyt, muskowi (granit).

2.Plutonizm i wulkanizm.

Plutonizm- ogół procesów geologicznych polegających na podziemnym tworzeniu, przemieszczaniu się magmy, jej zastyganiu w obrębie dolnej skorupy ziemskiej i górnego płaszcza (tzw. intruzje) oraz tworzeniu się z niej skał plutonicznych. W wyniku wdzierania się magmy w skorupę ziemską powstają intruzje. Taka magma krzepnie powoli więc ma strukturę holokrystaliczną. Intruzje dzielimy na zgodne i niezgodne.

Wulkanizm- ogół procesów geologicznych, zachodzących na powierzchni Ziemi, związanych z wydobywaniem się lawy i innych materiałów z głębi skorupy ziemskiej.

Wulkanizm jest wyrazem życia planety. Jest to ogół procesów związanych z przemieszczaniem się magmy z głębokich warstw Ziemi ku jej powierzchni. Kresem tej wędrówki jest erupcja, czyli wylew lawy lub wybuchy gazów wynoszących fragmenty ciekłej lawy i rozkruszone skały podłoża.

Wulkanizm wpływa też m.in. na termikę wód podziemnych, podgrzewając je. W miejscach tych powstają liczne uzdrowiska.

Efektem wulkanicznej działalności są góry wulkaniczne. Powstają one zarówno na lądzie, jak i na dnie oceanów. Jeśli góry wulkaniczne wynurzają się nad powierzchnię wody, wówczas powstają wyspy wulkaniczne,

3.Struktury, tekstury i właściwości fizyko-mechaniczne skał magmowych, zastosowanie.

STRUKTURY Pełnokrystaliczna/holokrystaliczna/jawnokrystaliczna (wszystkie minerały są widoczne gołym okiem) - grubokrystaliczna (ziarna większe od 5mm), średniokrystaliczna (5-2 mm), drobnokrystaliczna(ziarna mniejsze od 2 mm); porfirowata - wśród mniejszych kryształów można zauważyć znacznie od nich większe ziarna kryształów. Szklista - powstaje, gdy gorąca lawa bez związków krystalicznych gwałtownie zostaje oziębiona, zastygnie jako ciało bezpostaciowe. Mikrokrystaliczna - zastygnięta skała ma strukturę krystaliczną, ale osobników nie widać gołym okiem. Porfirowa - na tle mikrokrystalicznej lub szklistej masy, zwanej ciastem skalnym, widoczne są większe, zwykle dobrze wykształcone osobniki. Te większe kryształy nazywamy prakryształami.

TEKSTURY sposób rozmieszczenia składników

bezładne - kryształy ułożone w sposób nieuporządkowany; kierunkowe równoległe lub fluidalne - kryształy ułożone są w pewnym porządku zależnym od kierunku płynięcia lawy

-stopień wypełnienia przestrzeni

zbita(masywna) - składniki skały wypełniają całą przestrzeń.

porowata - lawa zawiera składniki gazowe i zastygająca skała ma `wolne przestrzenie'; migdałowcowa - z upływem czasu pory mogą zostać wypełnione wtórnymi minerałami, powstałymi z gazów lub roztworów wodnych krążących w utworzonej już skale..

4.Wietrzenie fizyczne i chemiczne, produkt wietrzenia.

Głównymi czynnikami powodującymi fizyczne wietrzenie skał skorupy ziems­kiej są:

insolacja (promieniowanie słoneczne) i związane z nią zmiany temperatury, pod wpływem których składniki mineralne skał na przemian rozszerzają się i kurczą. W konsekwencji tych zjawisk skały pękają i rozpadają się na bloki (rozpad blokowy), a następnie rozluźniają się poszczególne ziarna mineralne, powodując dezintegrację granularną (rozpad ziarnisty). W przypadku skał zbudowanych z jednorodnego materiału następuje rozpad zwany łuszczeniem;

działanie mrozu, które przyspiesza w sposób szczególny proces wietrzenia fizycznego skal Zamarzająca w szczelinach i porach rozluźnionych skał woda, powiększając swoją objętość o około 9%, wywiera na ścianki podwyższone ciśnienie, powodując dalsze rozsadzanie skały. Działanie mrozu zaznacza się szczególnie intensywnie w strefie polarnej, rozciągając się na strefę umiar­kowaną oraz obszar wysokich gór. Wpływ mrozu w naszym klimacie sięga 1-1,5 m w głąb, a w obszarach polarnych do 7 m;mechaniczne działanie organizmów na procesy wietrzeniowe polega­jące przede wszystkim na przenikaniu korzeni roślin w szczeliny skał i minerałów, które ponadto wywołują działanie chemiczne, produkując kwasy organiczne rozpuszczające składniki skał. Pewne znaczenie mają też zwierzęta żyjące lub grzebiące w rozluźnionych skałach;

mechaniczne działanie soli i przeobrażeń chemicznych odgrywa­jące, zwłaszcza w klimacie suchym i pustynnym, nawet większą rolę niż rozpad wywołany zmianami temperatury. W klimacie tym rozpuszczone przez wody opadowe substancje mineralne nie są odprowadzane wodami powierzch­niowymi, lecz w określonych warunkach krystalizują w szczelinach, powodu­jąc rozsadzanie skał i minerałów. Wietrzenie fizyczne jest więc fazą wstępną, umożliwiającą procesy wietrzenia chemicznego, powodującego rozkład skał i minerałów.

Głównymi czynnikami powodującymi wietrzenie chemiczne są: woda, tlen. azot i dwutlenek węgla zawarte w wodach opadowych i gruntowych. Woda atmosferyczna zawiera m.in. rozpuszczony tlen i dwutlenek węgla (C0₂). Chemiczne działanie wody wsiąkowej zaznacza się do głębokości, w której woda gromadzi się jako gruntowa. Głębokość ta wynosi od kilku do kilkunastu metrów, tylko wyjątkowo w warunkach pustynnych dochodzi do 100 m. Poniżej zwierciadła wody gruntowej chemiczne działanie wody zmniejsza się znacznie, gdyż gazy zawarte w wodzie opadowej zostały już zużyte. Jednakże i tu może dochodzić do intensyfikacji rozkładu chemicznego składników mineralnych poprzez działanie zawartych w wodzie aktywnych związków, takich jak: kwas azotowy, siarkowy, amoniak i wytworzone przez bakterie z gnijącej materii organicznej kwas octowy, masłowy itp. Dla procesów wietrzenia ważny jest nie tylko sposób, w jaki woda rozpuszcza różne substancje, ale i charakter wy­tworzonych przez nią roztworów. W procesie wietrzenia chemicznego dochodzi do następujących połączeń: utleniania (oksydacji), tj. łączenia pierwiastków z tlenem lub przechodzenia z niższych wartościowości w wyższe, np.: magnetyt (Fe₃0₄) -> w hematyt (Fe₂G₃);

uwodnienia (hydratyzacji), np. powstały na drodze oksydacji hematyt przez przyłączenie wody przechodzi w limonit (2Fe₂0₃ • 3H₂0);

u w ę g 1 a n o w i e n i a (karbonatyzacji) dokonującego się w obecności kwasu węglowego (pochodzącego z połączenia H₂0 + C0₂ -> H₂C0₃), pod wpły­wem, którego minerały są całkowicie lub częściowo rozpuszczane (np. krzemia­ny). Węglan wapnia (CaC0₃) w czystej wodzie rozpuszcza się w stosunku i:10⁴, a w wodzie zawierającej C0₂ rozpuszczalność zwiększa się dziesięcio­krotnie i przechodzi do roztworu jako kwaśny węglan Ca (HC0₃)₂.

redukcji (procesu odwrotnego do oksydacji) dokonującej się pod wpływem materi organicznej i działalności bakterii. Może np. nastąpić zmiana połączeń żelazowych w żelazawe (Fe₂0₃ -» FeO), a siarczany mogą przechodzić w siarczki.

Produkty wietrzenia skał:

-odłamki(okruchy skał), pojedyncze ziarna mineralne

-min wtórne(np.min ilaste i krzemionkowe)

-subst łatwo rozpuszczające się w wodzie(węglany, siarczany, chlorki)

-skorupy wietrzeniowe

-gołoborza i rumosze

-eluwia

5.Erozja, transport i akumulacja eoliczna. wodna (deszczowa. rzeczna, jezierna), lodowcowa, morsko.

Skutki erozyjnej i transportowej działalności wiatru:

-wyżłobienia(formy skalne: grzyby, stoły, zamki)

-wzniesienia(wydmy:barchany, w.paraboliczne, poprzeczne, podłużne)

-less Utwory akumulacji wiatrowej:

Wydmy: -barchany(sierp, obnizone rogi wysuniete w strone z której wieje wiatr)

-paraboliczne( sierp, odwrotny od tego powyzej)

-wydmy poprzeczne(długie proste grzbiety)

-podłużne( bardzo dlugie)

Podstawa erozyjna - baza erozyjna, miejsce w podłużnym profilu doliny rzecznej, w którym rzeka - z racji minimalnego spadku - nie może już pogłębiać swojego koryta i procesy erozyjne zostają zastąpione akumulacyjnymi(osadzaniem)

Podstawą erozyjną każdej rzeki jest jej ujście do morza (lub bezodpływowego jeziora), rzeka usypuje tu zwykle stożek napływowy (deltę) z niesionego przez siebie materiału. Podstawami erozyjnymi bywają: szczególnie odporne wychodnie skał w korycie rzeki, zaznaczone np. progiem wodospadu, płaskie dna kotlin, równiny podgórskie itp., a także jeziora przepływowe, w których gromadzi się niesiony przez rzekę materiał. Podstawa erozyjna może też powstać na skutek ingerencji człowieka, np. poprzez budowę zbiornika retencyjnego, efektem jest akumulacja materiału i często dość szybkie zasypanie zbiornika, nie zawsze "zaplanowane" przez jego projektantów.

Formy transportu skalnego przez rzekę:

*ruch skokowy

*przenoszenie zawiesinowe

*toczenie i poślizgi

Stożki napływowe - aluwialny stożek, powstaje na skutek akumulacji (nagromadzania) osadów niesionych przez rzekę lub potok w miejscu wyraźnego zmniejszenia spadku koryta i prędkości płynięcia wody, np. u wylotu doliny bocznej do głównej. Stożki napływowe mają zwykle kształt wachlarzowaty, a ciek w ich obrębie często rozgałęzia się na kilka ramion.

Aluwia - osady rzeczne, okruchy skalne (żwiry, piaski i muły) transportowane i osadzane przez rzekę w dolinie rzecznej. Aluwia gromadzą się najintensywniej w miejscach, gdzie następuje zmniejszenie zdolności transportowych rzeki, na skutek spadku prędkości jej przepływu, a więc głównie w jej dolnym biegu, na tarasach oraz przed naturalnymi lub sztucznymi zaporami. Skład i rodzaj aluwiów zależą od budowy geologicznej dorzecza, klimatu oraz zdolności transportowej rzeki.

Deluwia - luźny lub słabo spojony osad powstający w wyniku akumulacji (osadzania) drobnych cząstek mineralnych z gleb, glin, lessów, pokryw zwietrzelinowych itp., wypłukanych i zmytych ze stoków przez wody opadowe. Deluwia powstają przez przenoszenie produktów wietrzenia z wyższych do niższych części stoku.

5.Diageneza.proces tworzenia skały zwięzłej ze skał luźnych polegający na łączeniu (zlepianiu) spoiwem ziaren skalnych. Osad świeżo złożony jest luźny, miękki. Pod wpływem różnych czynników ulega przeobrażeniom chemicznym i fizycznym, które prowadzą do tego, że staje się on spoisty, twardy. Procesy do tego prowadzące przebiegają w warunkach ciśnienia i temperatury nie różniących się lub niewiele różniących się od tych warunków , w jakich osad został złożony. W procesie diagenezy główną rolę gra twardnienie koloidów, kompakcja osadów wywołana ciężarem gromadzących się osadów, cementacja i procesy rekrystalizacyjne polegające na rozpuszczeniu i strącaniu się związków chemicznych.

6.Minerały skałotwórcze skal osadowych.

Kwarc, muskowit, biotyt, ortoklaz, plagioklaz, pirokseny, amfibole, , grupa krzemionki: chalcedon, opal, min ilaste: kaolinity, smektyty, illity, weglany: kalcyt, dolomit, syderyt, siarczany: gips, anhydryt, chlorki: halit, sylwin, karnalit.

7.Struktury, tekstury i właściwości fizyko-mechaniczne skał osadowych, zastosowanie.

STRUKTURY ziarniste - w skałach, których głównym budulcem są okruchy - psefitowe (ziarna > 2 mm), psamitowe (2-0,05 mm), pelitowe (ziarna < 0,05 mm).

krystaliczne (mikrytowe) - skały, które powstają na drodze z krystalizacji roztworu wodnego;

organogeniczna/organodetryczna - osad zbudowany z resztek zwierzęcych i/lub roślinnych

TEKSTURY uporządkowane - warstewkowa/warstwowa - cienkie warstwy różniące się wielkością ziaren, barwą itp; łupkowa - skały złożone z bardzo drobnych ziarenek, z cieniutkich laminek; przekątne, krzyżowe, faliste - warstwowanie nie jest równoległe, na wskutek zaburzeń sedymentacji. Materiał wiążący, tłuczeń drogowy, okładziny bloki, topnik hutniczy, mat. Ogniotrwałe, surowiec do produkcji cementu, materiały ścierne, mat. Rzeźbiarski,

8.Diastrofizm, deformacje tektoniczne (ciągłe i nieciągłe), spękania skal.

Diastrofizm to w geologii ogół procesów powodujących mechaniczne deformacje skorupy ziemskiej w jej geologicznej ewolucji (np. wypiętrzenie lub zapadnięcie się całych obszarów, fałdowanie, powstawanie uskoków, trzęsienie ziemi, zmiany linii brzegowej lądów i mórz, transgraesja i regresja morza). Procesy endogeniczne prowadzące do zmian w obrębie skorupy ziemskiej na dużych jej obszarach nazywa się distrofizmem. Obejmuje on procesy związane ze wznoszeniem i opadaniem oraz deformacją skorupy ziemskiej. Zaliczamy tu ruchy epejrogeniczne, talassogeniczne , epejroforezę, ruchy górotwórcze oraz wstrząsy sejsmiczne. zaburzenia w pierwotnym ułożeniu warstw skalnych powstające pod wpływem działania ruchów tektonicznych. Ze względu na wygląd zaburzeń wyróżnia się deformacje: ciągłe - powstałe bez przerwania ciągłości danej warstwy skalnej, polegające tylko na jej ugięciu (np. w formie fałdu, fleksury, nasunięcia lub płaszczowiny), oraz nieciągłe - kiedy następuje przerwanie ciągłości danej warstwy skalnej, czyli jej rozerwanie i przemieszczenie (np. przez powstanie uskoku).

Rodzaje deformacji warstw skalnych: -fałdy i płaszczowiny

-uskoki, rowy, zręby tektoniczne

-spękania tektoniczne skał, szczeliny

Rodzaje fałdów: (+rysunek) -normalny, obalony, lezący, złuskowany

Elementy fałdu:-antyklina(wypukłość do góry), synklina(do dołu), jądro-wewn. czesc antykliny(utwory najstarsze) i synkliny(utwory najmłodsze)

-przegub-czesc o najwiekszej krzywiznie, laczy 2 skrzydla

-skrzydlo-czesc monoklinalnie nachylona, miedzy sasiednimi przegubami

-powierzchnia osiowa-pow. wyznaczona przez srodki przegubow warstw tworzacych fałd

-oś-linia przecięcia pow. osiowej ze srodkiem przegubu

-promien-prostopadla(najmniejsza) odleglosc miedzy powierzchniami osiowymi antyk. i synk.

-amplituda-roznica wysokosci tej samej warstwy miedzy przegubami antykliny i synkliny

+rysunek Wymień rodzaje nieciągłych deformacji skał:

-uskoki(maja 2 skrzydla-wiszace i zrzucone;pow.uskokowa to slizg):zrzutowe, przesuwcze, zrzutowo-przesowcze, zawiasowe, nozycowe; wyroznia sie uskoki normalne oraz odwrocone

-rowy i zreby

5.Utwory nieskaliste.

W wielu rejonach Polski występują grunty nieskaliste starszych formacji geolo­gicznych. Przy płytkim zaleganiu mogą one stanowić podłoże budowlane. Grunty te są wykształcone zarówno jako utwory sypkie, jak i spoiste. Dominującą rolę odgrywają jednak grunty spoiste, wśród których często pojawiają się przewar-twlenia utworów sypkich. Spośród starszych formacji na uwagę zasługują iły jurajskie, iły mioceńskie oraz plioceńskie, zwane iłami poznańskimi lub pstrymi. Najbardziej rozprzestrzeniły się iły trzeciorzędowe. Granulometrycznie są to Klownie iły, iły pylaste, gliny pylaste zwięzłe i gliny zwięzłe. W zależności od miejsca występowania iły mogą zawierać przewarstwienia m.in. piasków, ale również gipsów i soli kamiennej. W ogólności są to utwory o wyjątkowej podatności na wysadzinowość, uplastycznianie, spełzywanie i pęcznienie. Mogą charakteryzować się dużą zmiennością właściwości fizyko-mechanicznych. Jest In wynikiem zmienności litologicznej, jak również zaburzeń glacitektonicznycli (pofałdowania, mikroszczeliny i zlustrowania).

5.Klasyfikacja gruntów, badanie makroskopowe, wykres uziarnienia gruntów. Grunty budowlane

rodzime(naturalne) antropogeniczne

skaliste nieskaliste

*mineralne i organiczne

Podział -według frakcji(kamienista, żwirowa, piaskowa, pyłowa, iłowa)

-na skalisty, nieskalisty mineralny, nieskalisty organiczny, nasypowy(antropogeniczny)

Pochodzenie gruntów: antropogeniczne, naturalne

Grunt antropogeniczny jest to grunt nasypowy utworzony z produktów gospodarczej lub przemysłowej działalności człowieka (odpady komunalne, poflotacyjne itp.) w wysypiskach, zwałowiskach, budowlach ziemnych itp.

Grunty naturalne — to grunty, których szkielet powstał w wyniku procesów geologicznych. Dzieli się je ze względu na pochodzenie na: grunty rodzime i grunty nasypowe.

Grunty kamieniste i gruboziarniste:

*ponad 50% frakcji kamienistej(zwietrzelina i z. gliniasta; rumosz i r.gliniasty-w wodzie to otoczaki)

*ponad 50% frakcji kamienistej+żwirowej(żwiry i ż. gliniaste)

*ponad 50% frakcji piaskowej i minimum 10% żwirowej(pospółka i p. gliniasta)

Grunty drobnoziarniste:

90% składników mniejszych od 2mm, dzielimy na grunty niespoiste i spoiste(zależy od zawartości fr. iłowej) Fr. iłowa>2%-gr. spoisty, Fr.iłowa<2%-gr.niespoisty

Grunty antropogeniczne:

-mat ziemne z wykopów, odkrywek, kopalni, odpady skał płonych przy przeróbce mech. złóż,

-nasypy budowlane, hałdy

-odpady przemysłowo-gospodarcze

-wysypiska śmieci i odpadów gospodarczych

6.Właściwości hydrogeologiczne ośrodków skalnych- określa się te ich cechy, które decydują o zdolności do akumulowania, oddawania i przetwarzania wody. Do podstawowych właściwości należa: porowatość, szczelinowatość, kraskowatość oraz wodochłonność, odsączalność i przepuszczalność.

6.Zwierciadło wód podziemnych oddziela strefę aeracji od saturacji. Granica ciągła lub rozmyta (wody kapilarne). Zwierciadło swobodne - warstwa wodonośna nie jest od góry niczym ograniczona, zwierciadło to może się swobodnie przemieszczać. Zwierciadło napięte - warstwa wodonośna od góry ograniczona przez warstwy nieprzepuszczalne, woda wypełnia cała miąższość warstwy wodonośnej (wody naporowe).

7.Kartografia geologiczna. Mapa geologiczna jest graficznym przedstawieniem budowy geologicznej na płaszczyźnie poziomej (w odpowiedniej skali) za pomocą umownych znaków i barw. Mapa geologiczna jest. wynikiem zdjęcia geologicznego terenu (kartowania geologicznego), tj. naniesienia na podkład topograficzny odsłonięć utworów skalnych, granic warstw geologicznych, zjawisk geodynamieznych (osuwisk, usypisk itp.), struktur geologicznych (fałdów, uskoków i nasunięć) i wielu innych informacji o zjawiskach geologicznych. Ze względu na treść wyróżnia się:

mapy geologiczne podstawowe, obrazujące wykształcenie litologiczne, straty­grafię, cechy tektoniczno-strukturalne, geomorfologiczne i inne,

mapy geologiczno-inżynierskie, wyróżniające poszczególne typy gruntów bu­dowlanych, ich genezę, stratygrafię, rozmieszczenie, zawiadomienie oraz ogól­ne własności fizyczno-mechaniczne, od których zależeć będzie rodzaj stosowa­nych zabiegów technicznych przy wznoszeniu budowli i obiektów inżyniers­kich,

mapy hydrogeologiczne, obrazujące rozmieszczenie wód podziemnych, ich charakterystykę jakościową, zasoby, kierunki przepływu, lokalizację źródeł i wysięków oraz mokradeł, a także skały- o podobnej przepuszczalności,

mapy surowcowe podające dane o rozmieszczeniu i zasobach surowców

mineralnych i skalnych na tle budowy geologicznej.

Ze względu na dokładność skali (podziałki) wyróżnia się:

mapy ogólne, w skali 1 : 1 000 000 i poniżej,

mapy przeglądowe, w skali 1 : 500 000 lub 1 : 300 000,

mapy podstawowe (poszczególnych regionów geologicznych) w skali

1 : 200 000 do 1 : 100 000,

mapy szczegółowe, w skali 1 : 50 000 do 1 : 10 000,

plany geologiczne, w skali 1 : 10 000 i większej.

Mapa geologiczna może obrazować budowę geologiczną, uwzględniając utwory widoczne na powierzchni (lub co najwyżej pod glebą względnie młodą zwietrzeliną), jest to tzw. mapa zakryta bądź też po usunięciu nadkładu młodszych warstw (trzeciorzędowych, czwartorzędowych) jest to tzw. mapa odkryta.

Jednostki strukturalne, stratygraficzne, litologię zaznacza się na mapach geologicznych za pomocą umownych znaków i barw. Wydzielenie ich na mapie podają objaśnienia (legenda). Dla dokładniejszego wydzielenia poszczególnych jednostek stratygraficznych lub różnic facjalnych stosowane bywają symbole literowe. Barwa określa najczęściej pozycję stratygraficzną (wiek) utworów.

8.Rodzaje spoiw w skałach okruchowych

spoiwa (lepiszcza), czyli substancji wiążącej. Spoiwo może mieć charakter:

-spoiwa właściwego, strąconego chemicznie w przestrzeniach międzyziarnowych,

-spoiwa detrytycznego, w postaci tzw. masy wypełniającej, złożonej z drobnoziarnistego materiału okruchowego,

-spoiwa chemiczno-detrytycznego, gdy w spoiwie chemicznym znajduje się pewna ilość detrytycznego materiału, określanego jako matriks.

W zależności od składu chemicznego wyróżnia się następujące rodzaje lepiszcza:

-wapniste - złożone z kalcytu, o jasnej barwie, burzące z 10% kwasem solnym na zimno,

-margliste - złożone z kalcytu i minerałów ilastych, o jasnej lub szarej barwie, burzące z kwasem solnym i pozostawiające osad po wyburzeniu,

-dolomityczne - złożone z dolomitu, o jasnej barwie, burzące z kwasem solnym na gorąco lub po sproszkowaniu,

-żelaziste - złożone z tlenków i wodorotlenków żelaza, o charakterystycznym czerwonym lub brunatnym zabarwieniu,

-krzemionkowe - złożone z chalcedonu lub opalu, o jasnej barwie, dużej zwięzłości, często również o szklistym połysku,

-ilaste - złożone z minerałów ilastych, o małej zwięzłości,

-glaukonitowe - złożone z glaukonitu, o charakterystycznej zielonej barwie.

10. Scharakteryzuj właściwości skał ilastych Skałami ilastymi nazywamy tę część utworów pelitycznych, w których większość ziaren i cząstek mineralnych ma wielkość poniżej 0,002 mm, a w składzie mineralnym większość stanowią minerały ilaste (kaolinit, illit, smektyt). Zwykle są też obecne ziarna klastyczne, najczęściej pelit kwarcowy.Minerały ilaste są efektem wietrzenia chemicznego krzemianów i glinokrzemianów. Proces ten przebiega różnie w odmiennych środowiskach, dając różnorodność minerałów, co w efekcie prowadzi do różnorodności skał. Łupki dzielimy na: skały zasobne w kaolinit - kaoliny, iły kaolinowe, łupki ogniotrwałe; skały zasobne w illit - iły illitowe; skały zasobne w smektyty - bentonity, iły bentonitowe.Większość skał ilastych nazywa się gliną, glinką, iłem w odniesienie do skał niezdagenezowanych oraz iłowcem i łupkiem ilastym, jeśli są zdiagenezowane. Gliny mogą towrzyć suę jako resudialne gliny zwietrzelinowe, osady lodowcowe, tzw. gliny zwałowe, odznaczające się złym wysortowaniem lub osady fluwioglacjalne zastoiskowe, warwy, iły wstęgowe - doskonale wysortowane i warstwowane. Iły mogą tworzyć się w dolnym brzegu rzek, w jeziorach i morzach. Iły rzeczne i jeziorne często mają domieszki materiału roślinnego (detritus roślinny), morskie mogą być wzbogacone w kalcyt, dolomit, fosforany itp. w zależności od strefy, w której się tworzyły. Diageneza powoduje sprasowanie iłu, co wpływa na zwięzłość skały zwanej iłowcem. Mocniejsza diageneza może prowadzić do takiego ułożenia blaszkowatych minerałów, że tekstura skały staje się łupkowa, co obserwujemy w łupkach ilastych.
11. Podstawowe cechy fliszu Flisz - zespół terygenicznych skał osadowych cechujący się wielokrotną cyklicznością. Klasyczny cykl (tzw. sekwencja Boumy) rozpoczyna zlepieniec, powyżej leży piaskowiec, następnie mułowiec, a najwyżej w profilu iłowiec. Flisz powstaje na skutek schodzenia po skłonie kontynentalnym podwodnych prądów zawiesinowych i osuwisk i segregowania grawitacyjnego ziarn w czasie tego transportu. Prawie zawsze flisz tworzył się w głębokim basenie morskim, u podnóża stoku kontynentalnego, ale znane są też sekwencje fliszowe w głębokich jeziorach.
12. Charakterystyka skał pochodzenia chemicznego Głównymi czynnikami wietrzenia chemicznego, czyli rozkładu minerałów, są gazowe aktywne składniki atmosfery np.CO2, SO2 (źródła kwasu węglowego i siarkowego IV), O2, woda i rozpuszczone w niej jony mniej trwałych minerałów oraz związki chemiczne (kwasy humusowe) wytwarzane przez rośliny.

Produktami wietrzenia chemicznego są:

-minerały wtórne, nierozpuszczalne w wodzie (należy do nich całą rodzina minerałów ilastych, wśród których za skałotwórcze uważa się kaolinity, illity i smektyty. Są to uwodnione glinokrzemiany pakietowe o bardzo małych rozmiarach kryształów [kilka, kilkanaście mikronów] Zbudowane z naprzemianległych warstewek, krzemotlenowe i glinowodorotlenowej, z powodów słabych wiązań pomiędzy nimi mają zdolność chłonięcia wody. Woda powoduje uplastycznienie tych minerałów, a niektórych przypadkach [smektyty] nawet pęcznienie. Minerały ilaste są częstymi składnikami skał osadowych i ich zachowanie w obecności wody w dużym stopniu wpływa na własności tych skał. Nierozpuszczalnym produktem wietrzenia jest też krzemionka, efekt rozkładu krzemianów. Bezpostaciowy koloid, starzejąc się, twardnieje i towrzy minerały krzemionkowe - opal (SiO2 * nH2O), chalcedon (SiO2 * H2O), kwarc (SiO2).

-substancje łatwo rozpuszczające się w wodzie w postaci roztworów jonowych (są one wypłukiwane przez wody opadowe. Częściowo wsiąkają w głębsze strefy skorupy ziemskiej. Reszta przenoszona jest przez rzeki do jezior i mórz, a w sprzyjających warunkach, czylu przy odpowiednim stężeniu, tworzy krystalizujące związki chemiczne. W ten sposób powstają minerały skałotwórcze skał osadowych: węglany - kalcyt, dolomit, syderyt; siarczany - gips, anhydryt; chlorki - halit, sylwin.)

1.ROZKŁAD TEMPERATURY W ZIEMI

2. Charakterystyka procesów magmowych

3. Struktura skał magmowych

4. 5. CZYNNIKI I SKUTKI WIETRZENIA FIZYCZNEGO

6. OPISAĆ TYPOWY PROFIL WIETRZENIA SKAŁ

7.Wymień procesy prowadzące do powstawania skał osadowych.

8. SPOIWA W SKAŁACH OSADOWYCH

9. Końcowe procesy powstawania skał osadowych

10. FORMY WYSTĘPOWANIA SKAŁ OSADOWYCH

11. Podział skał osadowych okruchowych ze względu na okruchy

12. CHARAKTERYSTYKA OSADÓW RZECZNYCH

13. GŁÓWNE CZYNNIKI EROZJI MORSKIEJ (JEZIORNEJ)

14. SKUTKI EROZJI DESZCZOWEJ I CHARKATERYSTYKA DELUWIÓW

15. RODZAJE EROZJI RZECZNEJ

16. Od czego zależy przebieg dennej erozji rzecznej

17. CECHY OSADÓ LODOWCOWYCH.

18. Czynnki i skutki metamorfizmu

19. USKOKI : RODZAJ DEFORMACJI, SKUTKI I ELEMENTY

20.Płaszczowinowy rodzaj deformacji.

21.Elementy ułożenia warstw

22.CO TO EJST WYCHODNIA WARSTWY

23. FAŁDY: RODZAJ DEFORMACJI, SKUTKI I ELEMENTY

24. ROWY I ZRĘBY TEKTONICZNE

24. RODZAJE I CHARAKTERYSTYKA SZCZELIN ( SPĘKAN W SKAŁACH)

25.OGÓLNE ZASADY PODZIAŁU GRUNTÓW BUDOWLANUYCH

26 Podać ogólną charakterystykę soliflukcji

27. Co oznacza że grunt jest gliniasty?(np. żwir gliniasty, piasek gliniasty)

28. CHARAKTERYSTYKA GRUNTÓW SPOISTYCH.

29. Opisać zjawisko osiadania zapadowego i podać w jakich warunkach najczęściej występuje?

30. Wymień geologiczno-inżynierskie zjawiska wywołane obecnością wody w podłożu budowlanym.

31. CHARAKTERYSTYKA KRASOWATOŚCI

32. Przemarzanie gruntu- wyjaśnij zjawisko.

33. PODAĆ PRZYCZYNY POWSTAWANIA OSUWISK

34. Ogólna charakterystyka zsuwów.

35. Podać ogólną charakterystykę obrywów skalnych.

36. Podać ogólną charakterystykę spełzywań.

37.WAŻNIEJSZE SPOSOBY ZABEZPIECZANIA TERENÓW OSUWISKOWYCH.

38.POCHODZENIE WÓD PODZIEMNYCH

39. FIZYCZNY CHARKTER WODY W OŚRODKU SKALNYM

40. SWOBODNE ZWIERCIADŁA WÓD PODZIEMNYCH - WARUNKI WYSTĘPOWANIA41. CHARKATERYSTYKA WÓD GRUNTOWYCH

42. CHARAKTERYSTYKA WÓD ZASKÓRNYCH

43. STREFY HYDROLOGICZNE W PODŁOŻU SKALNYM

44. NAPIĘTE ZWIERCIADŁO WÓD PODZIEMNYCH

45. CHARAKTERYSTYKA WÓD WGŁĘBNYCH

46. ISTOTA I WARUNKI WYSTĘPOWANIA ZWIERCIADŁA PIEZOMETRYCZNEGO

47. Sposób graficznego przedstawienia zwierciadła wód podziemnych.

48. Metody badań geologicznych podłoża grunotwego.

WYŻYNA ŚLĄSKO KRAKOWSKA.

KARPATY FLISZOWE & PRZEDGÓRZE KARPAT

---