Materialy SEP do egzaminu w ZE


Materiały SEP do egzaminu - linie napowietrzne

Elektroenergetyczna linia napowietrzna to urządzenie stanowiące element sieci elektroenergetycznej służące do przesyłania energii elektrycznej na różne odległości przy pomocy przewodów elektrycznych gołych ( nie izolowanych) lub przewodów izolowanych zawieszonych na konstrukcjach wsporczych ( słupach lub wspornikach).

Podział linii elektroenergetyczne ze względu na napięcie znamionowe .

Ze względu na napięcie linie dzieli się na:

Linia napowietrzna składa się z następujących elementów:

W elektroenergetycznych liniach napowietrznych stosowane są następujące przewody:

Linki aluminiowe Al o przekrojach od 16 do 120 mm2, stosowane prawie wyłącznie w liniach niskiego napięcia - nn. Do najczęściej stosowanych przewodów należą przewody izolowane samonośne AsXS i AsXSn o przekrojach od 25 do 120 mm2, stosowane w liniach niskiego napięcia. Przewody mogą być prowadzone w wiązce. Ilość przewodów w wiązce może wynosić 2, 4, 5, 6.

Przewody izolowane stosuje się w liniach napowietrznych dla uproszczenia budowy linii, zmniejszenia liczby zakłóceń oraz zwiększenia bezpieczeństwa i pewności pracy linii. Przewody te są produkowane i stosowane jako wielożyłowe, zawierające od dwóch do sześciu żył, w tym jedna lub dwie żyły mogą mieć zastosowanie do zasilania odrębnych obwodów np. oświetlenia publicznego.

Przewody izolowane mają zastosowanie do wykonywania przyłączy oraz do prowadzenia linii w terenach zadrzewionych.

Przewody powinny być dostosowane do pracy w sieciach o napięciu znamionowym 230/400 V.

Żyły przewodów powinny być okrągłe, wielodrutowe, zagęszczone.

Żyły przewodów powinny mieć znormalizowany przekrój znamionowy z przedziału od 16 do120 mm2. Żyły należące do tego samego toru powinny mieć taki sam przekrój znamionowy.

Wszystkie żyły przewodu powinny być izolowane.

Izolacja żył przewodu powinna być wykonana z polietylenu usieciowanego o dopuszczalnej długotrwałej temperaturze granicznej co najmniej 650C i dopuszczalnej przy zwarciu temperaturze co najmniej 1300C. Na życzenie odbiorcy przewód powinien być uodporniony na rozprzestrzenianie płomienia.

Przewody powinny być wielożyłowe o liczbie żył zależnej od przeznaczenia przewodu.

Przewody mogą być dwu-, trzy-, cztero-, pięcio-, lub sześciożyłowe, w tym zawierać odpowiednio jedną lub dwie żyły przeznaczone do przesyłania energii elektrycznej.

Żyły przewodów dwużyłowych powinny mieć znormalizowane przekroje znamionowe z przedziału od 16 do 35 mm2, trzyżyłowych i czterożyłowych od 16 do 120 mm2, pięciożyłowych i sześciożyłowych od 50 do 120 mm2, a żyły innych przewodów dodatkowych od 16 do 35 mm2.

Razem z żyłami roboczymi mogą być skręcone nie więcej niż dwie izolowane żyły sygnalizacyjne o przekroju znamionowym nie większym niż 2,5 mm2.

Napowietrzne przewody izolowane dzielą się na:

Przewody izolowane samonośne.

Wszystkie żyły robocze przewodu bez elementu nośnego spełniają funkcję nośną i powinny być wykonane z drutów aluminiowych twardych lub z drutów ze stopu aluminium .

Przewody z neutralną żyłą nośną

Żyła neutralna przewodów dwu-, trzy-, cztero-, i pięciożyłowych lub żyła neutralna o większym przekroju znamionowym ( w przewodach sześciożyłowych) powinna być wykonana z drutów aluminiowych półtwardych lub twardych .

Przewody z elementem nośnym. Element nośny powinien stanowić część przewodu przeznaczoną do jego zawieszania. Żyły robocze powinny być wykonane z drutów aluminiowych.

Element nośny powinien być wykonany z drutów stalowych ocynkowanych.

Izolatory stosowane w elektroenergetycznych liniach napowietrznych służą do zamocowania lub podwieszenia przewodów i do izolowania ich od słupa. Stosowane są izolatory porcelanowe lub szklane w całym zakresie napięć.

W liniach napowietrznych dla napięć do 1 kV stosowane są:

- izolatory liniowe stojące typu N do przelotowego zawieszania przewodów oraz

- izolatory szpulowe typu S do zawieszania odciągowego.

Izolatory mogą być jednorowkowe, dwurowkowe lub szpulowe.

Konstrukcje wsporcze linii ( słupy), służąca do zawieszenia izolatorów i przewodów linii osadzona w gruncie bezpośrednio za pomocą fundamentu.

W zależności od funkcji spełnianej w linii rozróżniamy:

Słup przelotowy P - słup przeznaczony do podtrzymywania przewodów bez przyjmowania naciągu lub przyjmujący nieznaczny naciąg i ustawiony na szlaku prostym lub na złomie wynikającym z wytrzymałości słupa jednak nie przekraczającym 50.

Słup narożny N - słup przeznaczony do podtrzymywania przewodów i przyjmowania wypadkowej naciągu wynikającej z kąta załomu na którym jest ustawiony.

Słup mocny M - przeznaczony do przyjmowania naciągu.

Słup odporowy O - słup mocny przeznaczony do przejmowania naciągu ustawiony na szlaku prostym lub na złomie nie przekraczającym 50 i stanowiący punkt oporowy dla umiejscowienia zakłóceń mechanicznych.

Słup rozgałęźny R - słup ustawiony w punkcie rozgałęzienia linii i w zależności od spełnianej funkcji łączący w sobie cechy różnych rodzajów słupów np. słup rozgałęźny przelotowo - krańcowy.

Słup krańcowy K - słup przeznaczony do przejmowania jednostronnego naciągu przewodów i ustawiony na zakończeniu linii.

Słup skrzyżowaniowy - słup obliczony ze zwiększonym bezpieczeństwem, zgodnie z odpowiednimi postanowieniami normy w przypadku skrzyżowań linii z różnymi obiektami.

Konstrukcje wsporcze mogą spełniać rolę podwójną jako słupy:

Słup odporowo - narożny ON - słup mocny przeznaczony do przyjmowania naciągu i spełniający funkcję słupa odporowego oraz narożnego.

Słup przelotowo - skrzyżowaniowy PS - słup obliczony z uwzględnieniem zwiększonego bezpieczeństwa dla przypadków skrzyżowań linii z różnymi obiektami, a z uwagi na swą funkcję odpowiadający słupowi przelotowemu.

Słup narożno - skrzyżowaniowy NS słup obliczony z uwzględnieniem zwiększonego bezpieczeństwa dla przypadków skrzyżowań linii z różnymi obiektami, a z uwagi na swą funkcję odpowiadające słupowi narożnemu.

W zależności od materiału, rozróżniamy słupy:

- drewniane,

- betonowe

- stalowe.

W obecnie budowanych liniach stosuje się słupy betonowe, składające się z jednego lub więcej elementów tzw. żerdzi

Obecnie największe zastosowanie mają słupy betonowe typu:

Żerdzie żelbetowe typu ŻN o długości 10 i 12 m,

Żerdzie żelbetowe typu ŻW długości 14,5 m,

Żerdzie strunobetonowe typu BSW długości 12 i 14 m oraz typu E (wirowane) długości 10,5 ; 12; 13,5; 15 m.

Osprzęt liniowy

Osprzęt liniowy stanowi:

- osprzęt dołączenia przewodów ( zaciski i złączki )

- osprzęt do mocowania izolatorów liniowych,

- osprzęt ochronny ( osprzęt łukochronny).

0x08 graphic
0x01 graphic

Obostrzenia w budowie linii napowietrznych

Obostrzenie linii - szereg dodatkowych wymagań dotyczących linii elektroenergetycznej na odcinku wymagającym zwiększonego bezpieczeństwa.

W zależności od ważności obiektu, z którym linia elektroenergetyczna krzyżuje się lub zbliża, w odcinkach linii na skrzyżowaniach i zbliżeniach należy stosować odpowiednie obostrzenia. Dodatkowe wymagania w tym zakresie dotyczą przewodów, izolatorów, słupów, zawieszenia przewodów i ich mocowania.

Odległość gołego przewodu nieuziemionego linii o napięciu do 1 kV przy największym zwisie normalnym albo w temperaturze - 250C i przy bezwietrznej pogodzie powinna wynosić co najmniej:

6 m

od powierzchni drogi kołowej

5 m

od powierzchni ziemi, od drogi wewnętrznej

4 m

od drogi bez ruchu pojazdów, ( np. aleja dla pieszych )

1 m

od każdej trudno dostępnej części budynku, konstrukcji i krawędzi dachu,

2,5 m

od łatwo dostępnej części budynku w kierunku pionowym w górę,

1,5 m

w kierunku pionowym w dół i poziomym od każdej łatwo dostępnej części budynku ( np. parapetu okna, podłogi balkonu); nie dotyczy dachu służącego za taras.

Ponadto dla linii napowietrznych o napięciu do 1 kV:

- prowadzenia robót budowlanych w odległości mniejszej niż 3 m liczonej poziomo,

- niedozwolone jest składowanie materiałów pod linią i w odległości do 2 m liczonej poziomo od

skrajnych przewodów,

- odległości przewodów od deszczowni i opryskiwaczy powinno być mniejsze niż 2,5 m + r,

gdzie: r zasięg strugi wody

0x08 graphic
0x01 graphic

Odległość od budynków przewodów gołych przyłącza zawieszonych na izolatorach osadzonych na trzonie lub wsporniku ściennym powinny wynosić co najmniej:

- 0,75 m ( 0,5 m) w dowolnym kierunku od otworu okiennego lub drzwiowego, balkonu tarasu,

krawędzi dachu,

- 1,5 m w kierunku poziomym od komina,

- 2,75 m ( 2,5 m) od podłogi balkonu, tarasu itp., gdy odległość pozioma jest mniejsza niż 1 m.

W nawiasach podano odpowiednie dopuszczalne odległości dla przewodów uziemionych (PEN).

Odległości przewodów izolowanych w liniach na napięcie do 1 kV

Odległość przewodów od powierzchni ziemi - 4,5 m

Jeżeli linia jest prowadzona na uchwytach po elewacji budynku - 3 m

Trudno dostępne - 0,2 m

Podłoga balkonu, taras - 2,5 m

Łatwo dostępne inne części budynku - 1,5 m

Najbardziej zbliżona krawędź drzwi lub balkonu - 0,2 m

Otwór okienny w srefie 0,5 m powyżej i poniżej krawędzi - 1 m

Balkon w srefie powyżej podłogi 2,5 m i poniżej 0,5 m -1m

Ściany budynku i trudno dostępne części - 0,2 m

Odległość między przewodami linii na wspólnej konstrukcji - 0,2 m

Odległość miedzy przewodami izolowanymi linii a przewodami gołymi lub niepełnoizolowanymi lub telekomunikacyjnymi na wspólnej konstrukcji - 0,3 m

Odległość do linii wykonanej przewodami izolowanymi o napięciu ponad 1 kV na wspólnej konstrukcji - 0,5 m.

Dopuszczalne odległości przewodów linii napowietrznej od gałęzi drzew

Odległość przewodu nieuziemionego elektroenergetycznej linii napowietrznej od każdego punktu korony drzewa powinna wynosić co najmniej:

1 m - w linii o napięciu do 1 kV,

2,5 +U/150 + s w przypadku linii o napięciu wyższym niż 1 kV

gdzie: U - napięcie znamionowe linii w kV

s - wielkość przyrostu pięcioletniego, właściwego dla gatunku i siedliska drzewa w metrach

Odległości te należy powiększyć co najmniej o 1 m w uzasadnionych okolicznościach, np. w przypadku zbliżenia przewodów do drzew owocowych lub ozdobnych podlegających przycinaniu, strzyżeniu itp. dla linii średnich napięć odległość powinna wynosić co najmniej 3 m.

Zasady ochrony odgromowej linii napowietrznych o napięciu do 1 kV

Napowietrzne linie elektroenergetyczne o napięciu do 1 kV powinny być chronione od przepięć atmosferycznych ogranicznikami przepięć ( odgromnikami) o napięciu znamionowym dobranym do napięcia znamionowego sieci.

W sieci 230/400 V napięcie ograniczników powinno być nie niższe niż 500 V.

Ograniczniki przepięć należy instalować:

- W liniach napowietrznych - na krańcach linii oraz w taki sposób, aby na każde 500 m długości linii

przypadał przynajmniej jeden komplet ograniczników

- Na krańcach linii kablowych - w miejscach przyłączenia do napowietrznych linii

elektroenergetycznych,

- W liniach o napięciu do 1 kV, zasilających instalacje odbiorcze w budynkach. W przypadku

wykonania dla budynków przyłącza napowietrznego z zastosowaniem izolatorów dościennych,

ograniczniki przepięć powinny być umieszczone w pobliżu tych izolatorów, na zewnątrz budynku.

- W przypadku innego wykonania przyłącza dla tych budynków, ograniczniki przepięć należy

zainstalować na najbliższym słupie linii elektroenergetycznej.

- Uziemienie ograniczników przepięć powinno być wykonane jako wspólne, w zależności od

lokalnych warunków, z uziemieniem:

- Przewodu ochronno-naturalnego

- Metalowej powłoki i pancerza kabla,

- Instalacji piorunochronnej.

- Rezystancja uziemienia ograniczników przepięć nie powinna przekraczać 10Ω.

Podstawowe zasady eksploatacji linii napowietrznych.

Eksploatacja linii napowietrznych powinna być prowadzona w sposób zapewniający:

Osobami zajmującymi się eksploatacją linii napowietrznych są osoby na stanowiskach dozoru, do których należy sprawowanie nadzoru nad eksploatacją urządzeń oraz osoby na stanowiskach eksploatacji, do których należy prowadzenie obsługi, konserwacji, montażu i napraw urządzeń elektroenergetycznych oraz prac kontrolno-pomiarowych.

Ruch i eksploatacja linii powinna odbywać się zgodnie z instrukcją opracowaną i udostępnioną przez właściwego operatora.

Dokumentacja techniczno-eksploatacyjna linii napowietrznych

Dokumentacja techniczno- eksploatacyjna linii powinna zawierać:

  1. projekt budowlany wraz z dokumentacją prawną i zmianami w trakcie budowy (aktualizacją)

  2. dokumentację eksploatacyjną obejmującą:

Przyjęcie linii do eksploatacji

- stwierdzenie kompletności dokumentacji technicznej i prawnej linii,

- dokonanie odbioru technicznego linii,

- stwierdzenie wykonania linii zgodnie z wymaganiami norm i Prawa Budowlanego,

Naprawę lub wymianę uszkodzonych usterek,

- wydanie decyzji przez powołującego komisję odbioru o przyjęciu linii do eksploatacji.

Ocena stanu technicznego linii napowietrznej.

Oceny stanu technicznego linii dokonuje się w oparciu o wymagania Zakładowej Instrukcji Eksploatacji i na podstawie:

Program pracy linii.

Ruch linii elektroenergetycznej należy prowadzić w oparciu o program pracy, który określa:

Program pracy linii napowietrznych powinien być aktualizowany co 5 lat.

Prowadzenie ruchu linii napowietrznej powinno być dokumentowane, a zaburzenia ruchowe na

bieżąco odnotowywane w dzienniku operacyjnym ruchu.

Instrukcja ruchu i eksploatacji linii napowietrznej.

Rozporządzenie MG z dnia 4 maja 2007r. Stanowi, że ruch i eksploatacja sieci powinna odbywać się zgodnie z instrukcją opracowaną i udostępnioną przez właściwego operatora.

Instrukcje określają procedury i sposób wykonywania czynności związane z ruchem i eksploatacją sieci , a w szczególności:

Instrukcja określa

- podział linii pomiędzy poszczególne jednostki organizacyjne (osoby obsługi) zakładu,

- kwalifikacje i obowiązki personelu obsługi ruchu linii,

- sposoby lokalizowania zakłóceń przy użyciu urządzeń specjalnych,

- organizację i terminy oględzin okresowych i organizację oględzin awaryjnych,

- czas potrzebny na zlokalizowanie uszkodzeń,

- czynności łączeniowe, środki łączności i środki transportu,

- szczególne wymagania bezpieczeństwa pracy,

- wykaz podstawowych materiałów awaryjnych,

- wyposażenie w sprzęt i narzędzia dla ochrony brygad obsługi ruchu i brygad awaryjnych,

- parametry jakościowe energii elektrycznej i standardy jakościowe obsługi użytkowników sieci.

Terminy i zakres oględzin linii napowietrznych.

Oględziny linii napowietrznych winny być przeprowadzane w zasadzie nie rzadziej niż raz na 5 lat. Oględziny specjalne zarządza się w miarę doraźnych potrzeb, np. przy uszkodzeniu linii, znacznego zwiększenia awaryjności, po klęskach żywiołowych.

Podczas przeprowadzania oględzin linii napowietrznych należy sprawdzić w szczególności:

Terminy i zakres przeglądów linii napowietrznych.

Wyniki przeglądu linii należy odnotować w dokumentacji eksploatacyjnej linii.

Zagrożenia podczas zerwania przewodów linii napowietrznej

Zerwany lub opuszczony przewód może być pod napięciem - jego dotknięcie  grozi śmiercią

Podstawowe zasady  postępowania dla osoby postronnej

Linie kablowe

Podstawowymi elementami linii kablowej są:

- kable elektroenergetyczne,

- osprzęt do łączenia i wykonywania zakończeń kabli, a mianowicie :

olejowych.

Dłuższe linie kablowe wykonuje się przy prowadzeniu kabli w ziemi lub we wodzie przy przekroczeniach rzek i mórz.

Krótkie połączenia i linie kablowe układane są w budynkach: kanałach kablowych, tunelach kablowych lub podwieszone na konstrukcji budynku lub budowli.

Ogólne zasady budowy linii kablowych

  1. Trasa kabli powinna przebiegać wzdłuż istniejących lub projektowanych ciągów liniowych (ulic, dróg, rowów, skarp, rzek itp.) lub przez trawniki w pasach przeznaczonych do tych celów.

  2. Należy unikać terenów zalewowych, mogących ulegać podmywaniu, narażonych na wstrząsy,

przesunięcia gruntu, szkodliwe wpływy chemiczne oraz miejsc nieosłoniętych od działania

promieni słonecznych.

  1. Prowadzenia kabli przez pomieszczenia i strefy zagrożone wybuchem lub pożarem ograniczyć do kabli zasilających zainstalowane tam urządzenia; w wymienionych pomieszczeniach i strefach nie należy jednak instalować muf.

  2. Liczbę skrzyżowań i zbliżeń należy ograniczyć do minimum — dotyczy to przede w rurociągów  cieplnych, gdyż wzrost temperatury w otoczeniu kabla pochodzący ze źródeł obcych nie może przekraczać 50C.

  3. Trasa kabli i sposób ich ułożenia powinny być tak dobrane, aby kable nie były narażone na uszkodzenia mechaniczne i utrudnione oddawanie ciepła.

6. Kable wzajemnie się rezerwujące zaleca się prowadzić innymi trasami.

7. Należy unikać znacznych różnic poziomów terenu na trasie kabli, a zwłaszcza ich pionowego

prowadzenia zalecenie to odnosi się przede wszystkim do kabli olejowych.

  

Układanie kabla w ziemi.

Kable ziemi należy układać na dnie wykopu, jeżeli grunt jest piaszczysty, w pozostałych przypadkach kable należy układać na warstwie piasku o grubości co najmniej 10 cm. Ułożone kable należy zasypać warstwą piasku o grubości co najmniej 10 cm, następnie warstwą rodzinnego gruntu o grubości co najmniej 15 cm, a następnie przykryć folią z tworzywa sztucznego o szerokości nie mniejszej niż 20 cm i grubości 0,5 mm w kolorze niebieskim w przypadku kabli o napięciu znamionowym do 1 kV, w kolorze czerwonym w przypadku kabli o napięciu wyższym niż 1 kV. Odległość folii od kabla powinna wynosić co najmniej 25 cm.

Kable ułożone obok siebie nie powinny się stykać. Dopuszcza się stykanie na całej długości kabli o napięciu nie wyższym niż 1 kV w następujących przypadkach:

- jeżeli kable te nie rezerwują się,

-są przeznaczone do urządzeń oświetleniowych,

- jednożyłowych kabli stanowiących jedną linię,

- kabli sygnalizacyjnych,

- kabli sygnalizacyjnych z kablem elektroenergetycznym przyłączonych do tego samego odbiornika.

Wymagana głębokość ułożenia kabli elektroenergetycznych do 1 kV w ziemi.

Głębokość ułożenia kabli w ziemi mierzona prostopadle od powierzchni ziemi do górnej powierzchni kabla powinna wynosić co najmniej:

Jeżeli głębokości te nie mogą być zachowane, np. przy wprowadzaniu kabla do budynku, przy skrzyżowaniu lub obejściu podziemnym urządzeń, dopuszczalne jest ułożenie kabla na mniejszej głębokości, jednak na tym odcinku kabel należy chronić odpowiednią osłoną otaczającą.

Dopuszczalne odległości kabli na napięcie nie przekraczające 1 kV ułożonych w ziemi przy skrzyżowaniach i zbliżeniach z innymi obiektami.

0x08 graphic
0x01 graphic
Układnie kabla w budynkach i innych obiektach.

W budynkach i innych obiektach kable mogą być układane:

- w kanałach kablowych pod podłogą lub w ścianie,

- w tunelach kablowych,

- w rurach lub blokach kablowych,

- bezpośrednio lub na konstrukcjach na ścianach lub pod sufitami.

Trwałe wmurowywanie kabli w ściany lub posadzki jest zabronione.

W kanałach lub tunelach kable należy układać na dnie, na ścianach albo na konstrukcjach wsporczych. Kable układane na ścianach nie powinny do nich bezpośrednio przylegać. Odległość kabli od ściany winna wynosić minimum 1 cm.

Nie należy układać kabli na dnie kanałów, w przejściach przeznaczonych do poruszania się obsługi. Przejścia kabli przez przegrody w tunelach powinny być uszczelnione materiałem ognioodpornym.

Dopuszcza się zasypywanie kanałów piaskiem, szczególnie w przypadkach zagrożenia wybuchem lub pożarem.

Tunele i kanały kablowe powinny mieć zapewnione przewietrzanie naturalne lub sztuczne, przerywań w przypadku pożaru. Przewietrzania nie należy przerywać w przypadku kabli o izolacji z tworzywa, których rozkład następuje szybciej bez dostępu powietrza.

Tunele powinny mieć wysokość w świetle co najmniej 200 cm. Na obu końcach tunelu mają znajdować się włazy o średnicy nie mniejszej niż 80 cm. Tunele o długości przekraczającej 100 m powinny być podzielone na strefy pożarowe ograniczone ścianami przeciwpożarowymi o odporności ogniowej 1 h. Zaleca się dzielenie stref pożarowych na odcinki po około 50 m. Tunele o długości ponad 20 m powinny być wyposażone w oświetlenie elektryczne.

Kanały kablowe, jeżeli nie są na całej długości zasypywane piaskiem, powinny być podzielone na strefy pożarowe przez zastosowanie grodzi przeciwpożarowych wykonanych np. z warstwy piasku o długości 1 m obudowanej z obu stron cegłą.

Szyby kablowe powinny być podzielone na strefy pożarowe szczelnymi grodziami. Przegrody te muszą mieć odporność ogniową co najmniej 1 h i być rozmieszczone w odległościach nie przekraczających 9 m (co trzy kondygnacje). W budynkach  o wysokości powyżej 25 m, przegrody należy umieszczać na każdej kondygnacji.

Oznaczenia trasy linii kablowych.

Kable ułożone w ziemi powinny być zaopatrzone na całej długości w trwałe opaski informacyjne, rozmieszczone w odstępach nie większych niż 10 m oraz przy mufach i w miejscach charakterystycznych np. przy skrzyżowaniach, wejściach do kanałów i rur.

Kable ułożone w powietrzu powinny być zaopatrzone w trwałe opaski informacyjne przy głowicach lub skrzynkach oraz w takich miejscach i w takich odstępach aby odróżnienie nie nastręczało trudności.

Opaski informacyjne kabli ułożonych w kanałach i tunelach należy umieszczać w odległości nie większej niż 20 m.

Na opaskach informacyjnych należy umieścić trwałe napisy zawierające:

Warunki wymagane dla przyjęcia do eksploatacji linii kablowych.

Przekazanie do eksploatacji linii kablowej może nastąpić wówczas, gdy odbierający roboty otrzyma następujące dokumenty:

  1. Dokumentację techniczną z poprawkami, które zostały naniesione podczas wykonywania robót.

  2. Protokoły badań i pomiarów.

  3. Dokumentację powykonawczą.

  4. Inne dokumenty żądane przez odbierającego.

Dokumentacja techniczno-eksploatacyjna linii kablowej.

Dokumentacja techniczna linii kablowej powinna obejmować:

— projekt techniczny wraz z uzgodnieniami,

— rysunki wykonawcze.

— dokumentację fabryczną

Dokumentacja eksploatacyjna linii kablowej powinna zawierać:

— dokumenty przyjęcia linii do eksploatacji,

— kartę ewidencyjną linii,

— szczegółową instrukcję ruchu i eksploatacji,

— wykaz urządzeń i części zamiennych,

— szczegółowe plany linii wykonane w podziałce 1:2w zakresie ustalonym instrukcją eksploatacji,

—  zbiorcze plany sieci kablowej o podziałce 1:10 000 dla sieci o napięciu wyższym od 1 kV lub

1:50 000 dla sieci do 1 kV.

Badania odbiorcze linii kablowej do 1 kV.

Program pracy linii kablowej na napięcie do 1 kV.

Eksploatacja linii kablowych o napięciu znamionowym wyższym niż 1 kV powinna być prowadzona w oparciu o program pracy. Na polecenie kierownika jednostki organizacyjnej program pracy może być również opracowany dla linii o napięciu do 1 kV.

 W programie pracy należy określić:

- układy połączeń sieci dla ruchu w warunkach normalnych i przy zakłóceniach,

- wymagane poziomy napięć,

- wartości mocy zwarciowej,

- rozpływ mocy czynnej i biernej,

- dopuszczalne obciążenia,

- nastawienia zabezpieczeń i automatyki łączeniowej,

- ograniczenia poboru mocy, stałe lub okresowe,

- wytyczne racjonalnej gospodarki energią elektryczną.

Program pracy powinien być aktualizowany: co 5 lat dla linii o napięciu do 1 kV.

 Prowadzenie ruchu powinno być udokumentowane i rejestrowane w dzienniku operacyjnym. Formę

i zakres rejestracji powinna określić instrukcja ruchu i eksploatacji.

Pomiary ruchowe w liniach kablowych.

W sieci elektroenergetycznej należy prowadzić pomiary ruchowe w zakresie niezbędnym dla ustalania programu pracy nie rzadziej niż:

— raz na zmianę - w stacjach ze stałą obsługą,

— raz w roku - w czasie największego obciążenia w stacjach bez stałej obsługi,

— co 5 lat - w innych punktach sieci.

Oprócz tego należy przeprowadzać okresowe oględziny i przeglądy linii.

Oględziny linii kablowej.

Oględziny wykonuje się w formie obchodów tras linii kablowych bez wyłączenia linii spod napięcia. Oględziny widocznych części kabla bez wchodzenia na słupki do stacji można wykonać jednoosobowo, oględziny w kanałach i tunelach - dwoosobowo. Ilość osób powinna być ustalona w Zakładowej Instrukcji Eksploatacji.

Oględziny linii kablowej powinny obejmować:

- Stan łączników i urządzeń,

- Stan izolacji urządzeń przeciwporażeniowych oraz sprzętu pożarniczego.

- W czasie oględzin tras linii kablowych należy sprawdzić: czy w pobliżu nie prowadzi się wykopów

oraz czy na trasie nie są składowane duże i ciężkie przedmioty, oraz czy nie ma usunięć ziemi

po powodziach, tąpnięciach itp.

- Wyniki oględzin powinny być rejestrowane w książce obchodów.

Przegląd linii kablowej.

Przegląd linii kablowej powinien być wykonany w terminach i jego zadaniem są w szczególności:

Przeglądy przeprowadza się po wyłączeniu linii spod napięcia.

Termin remontu i jego zakres zależy od wyników przeglądu. Decyzję o podjęciu remontu podejmuje

pracodawca na wniosek osób dozoru.

Wymagania odnośnie rezystancji izolacji kabli do 1 kV.

W linii kablowej o napięciu znamionowym do 1 kV:

Czynności łączeniowe w liniach kablowych.

Załączenie linii wyłączonej ze względów ruchowych na okres do 30 dni nie wymaga jakichkolwiek badań, jeżeli przy samej linii lub w pobliżu jej trasy nie wykonywano żadnych prac.

W Zakładowej Instrukcji Eksploatacji mogą być podane inne wymagania. W tym przypadku należy postępować zgodnie z instrukcją.

Załączenia linii po usunięciu uszkodzeń może być dokonane :

Elektryczne Urządzenia Napędowe

Silniki prądu stałego stosowane w urządzeniach napędowych.

Silniki prądu stałego są stosowane głównie w przemyśle ciężkim, górnictwie i w trakcji elektrycznej. Moce tych silników wynoszą od kilku W ( mikromaszyny) do kilku MW.

Największe jednostki pracują w napędach walcowni w hutnictwie oraz maszynach wyciągowych w górnictwie. Silniki trakcyjne mają moc od kilku do kilkunastu kW. Najmniejsze maszyny prądu stałego mają zastosowanie jako elementy układów sterowania i automatyki.

Zasadniczymi elementami silnika prądu stałego są:

- stojan złożony z jarzma z nabiegunnikami oraz uzwojeń biegunów głównych

i komutacyjnych,

- wirnik ( twornik ) z uzwojeniem ułożonym w żłobkach na jego obwodzie,

- komutator z układem szczotek.

Ze względu na sposób zasilania silniki prądu stałego dzielą się na:

- bocznikowe,

- szeregowe,

- szeregowo-bocznikowe.

Silniki prądu przemiennego stosowane w urządzeniach napędowych.

Silniki prądu przemiennego są stosowane znacznie częściej; mogą to być silniki:

- synchroniczne,

- asynchroniczne (indukcyjne)

a) klatkowe

b) pierścieniowe

- komutatorowe jednofazowe lub trójfazowe

Silniki synchroniczne trójfazowe o mocach od kilku kW do kilku MW i prędkości obrotowej od 600 do 1500 obr./min (wyjątkowo 3000 obr./min) stosowane są głównie w napędach o specjalnej charakterystyce, takich jak: pompy, wentylatory , kompresory i stałych obrotach.

Głównymi elementami silników synchronicznych są:

- stojan z uzwojeniem trójfazowym,

- wirnik jednobiegunowy lub cylindryczny z uzwojeniem prądu stałego (wzbudzenia) oraz klatką

rozruchową..

Silniki asynchroniczne trójfazowe są najszerzej stosowanymi silnikami elektrycznymi. Wśród silników asynchronicznych większość stanowią silniki z wirnikami klatkowymi, zwane silnikami klatkowymi ( lub zwartymi). Są one budowane o mocy od kilku watów do kilkuset kilowatów na napięcie 0,46 kV.

Silniki z wirnikami uzwojonymi, zwane silnikami pierścieniowymi są budowane o mocy od kilku kW do kilku MW.

Zasadniczymi elementami silnika klatkowego są:

- stojan wykonany z pakietu blach krzemowych i uzwojeniem usytuowanym w żłobkach,

- wirnik, z uzwojeniem w postaci klatki (pręty i pierścienie z aluminium).

Silnik pierścieniowy różni się tym od silnika klatkowego, że w żłobkach wirnika posiada trójfazowe uzwojenie, wyprowadzone do pierścieni ślizgowych. Na pierścieniach umieszczone są szczotki, które umożliwiają połączenie obracającego się uzwojenia wirnika z rozrusznikiem lub regulatorem prędkości obrotowej. W silnikach pierścieniowych do pracy bez regulacji prędkości obrotowej, wbudowane są urządzenia do zwierania pierścieni unoszenia szczotek.

Zaletą silników pierścieniowych są: mniejszy prąd rozruchowy i możliwość regulacji prędkości obrotowej. Są one jednak bardziej kłopotliwe w eksploatacji.

Silniki komutatorowe mają budowę podobną do silnika prądu stałego. Stosowane są w urządzeniach gospodarstwa domowego, obrabiarkach, urządzeniach ręcznych itp.

Rozruch silników asynchronicznych.

Rozruchem nazywa się stan pracy silnika, w którym po podłączeniu silnika do sieci zasilającej, wirnik zwiększa swoją prędkość od zera do ustalonej wartości.

Rozróżniamy następujące sposoby rozruchu silników klatkowych:

- poprzez bezpośrednie włączenie silnika do sieci,

- za pomocą przełącznika „gwiazda-trójkąt”,

- z użyciem autotransformatora,

- poprzez dołączenie dodatkowej rezystancji do uzwojeń,

- za pomocą urządzeń do łagodnego rozruchu

W tabeli porównano rodzaje rozruchu trójfazowych silników asynchronicznych

Rozruch silników pierścieniowych wykonuje się za pomocą specjalnego rozrusznika, włączonego do obwodu wirnika (tzw. rozruch oporowy). Przed uruchomieniem silnika pokrętło rozrusznika należy ustawić na maksymalną rezystancję, a następnie w czasie rozruchu należy stopniowo zmniejszać rezystancję, aż do bezpośredniego zwarcia pierścieni.

Prąd rozruchowy silnika pierścieniowego przyjmuje wartości od 1,8 do 2 prądu znamionowego, a więc jest porównywalny z prądem rozruchu silnika klatkowego poprzez przełącznik „gwiazda-trójkąt”.

Regulację prędkości silników asynchronicznych.

Regulacja prędkości silników asynchronicznych, w przypadku silników klatkowych możliwa jest w oparciu o następujące metody:

- przez zmianę liczby par biegunów w silnikach wielobiegowych ( regulacja skokowa),

- z zastosowaniem przemienników częstotliwości (falowników), umożliwiających nie tylko

płynną regulację prędkości obrotowej lecz także inne funkcje jak: rozruch, zabezpieczenie,

hamowanie.

W silnikach pierścieniowych regulacja prędkości obrotowej może być realizowana poprzez zmianę wartości rezystancji w obwodzie wirnika. Dla ograniczenia strat na rezystorze regulacyjnym stosuje się połączenie silnika z siecią za pomocą specjalnego układu, który powoduje, że część strat jest oddawana do sieci zasilającej.

Zasady doboru silników elektrycznych do warunków otoczenia.

Silniki elektryczne dobiera się w ten sposób, by ich obudowa (osłona) była dostosowana do warunków otoczenia w miejscu ich zainstalowania. .Silniki w wykonaniu standardowym mają budowę zamkniętą o stopniu ochrony:

- wnętrza IP54

- skrzynki zaciskowej IP55.

Na zamówienie istnieje możliwość wykonania silników o większym stopniu ochron wnętrza: IP55 lub IP56.

Odrębną grupę maszyn stanowią silniki budowy okapturzonej o stopniu ochrony:

- wnętrza IP23

- skrzynki zaciskowej IP55

przeznaczone do pracy w pomieszczeniach zamkniętych o stosunkowo niewielkim zapyleniu, do 2 mg/m3

Dla urządzeń technologicznych pracujących w pomieszczeniach zagrożonych wybuchem należy dobierać silniki w wykonaniu przeciwwybuchowym.

Przy doborze silnika elektrycznego należy ponadto uwzględnić:

- rodzaj pracy silnika napędowego,

- wymagany moment rozruchowy i przeciążalność momentem,

- sposób mocowania i układ pracy.

Jednym z najważniejszych kryteriów doboru jest rodzaj pracy silnika.

PN-EN 60034-1-2005 określa 10 rodzajów pracy maszyn elektrycznych, w tym najważniejsze to:

Zasady zabezpieczenia silników elektrycznych.

Do podstawowych zabezpieczeń silników należą:

- zabezpieczenia zwarciowe

- zabezpieczenia przeciążeniowe,

- zabezpieczenie od skutków obniżenia napięcia (zabezpieczenie zanikowe).

Oprócz tego mogą być zastosowane:

- zabezpieczenia przed nadmiernym podwyższeniem prędkości obrotowej; dla silników prądu

stałego,

- zabezpieczenia od wypadnięcia z synchronizmu; dla silników synchronicznych.

Zabezpieczenia silniki od skutków zwarć.

Jako zabezpieczenie zwarciowe silników o napięciu nie przekraczającym 1 kV stosuje się bezpieczniki topikowe w trzech fazach lub wyzwalacze elektromagnetyczne trójfazowe.

Prąd znamionowy wkładek bezpiecznikowych do zabezpieczenia silników prądu przemiennego dobiera się wg zależności:

Ibn ≥ Irs/ α i Ibn > Ins

Gdzie:

Irs - prąd rozruchowy silnika

Ins- prąd znamionowy silnika

α - współczynnik przyjmowany 2 dla wkładek o działaniu szybkim i 2,5 dla wkładek

o działaniu zwłocznym.

Wyzwalacze lub przekaźniki elektromagnetyczne stanowiące zabezpieczenie zwarciowe silnika nastawia się na prąd:

Iwe ≥ 1,2 Irs

Zabezpieczenia zwarciowe silnika powinny być stosowane w trzech fazach w układach trójfazowych, natomiast w układach prądu stałego w obu biegunach lub w jednym biegunie, jeżeli drugi jest uziemiony. Nie należy stosować zabezpieczeń zwarciowych w obwodach wzbudzenia.

Każdy silnik powinien mieć zabezpieczenie zwarciowe oddzielne. Dopuszcza się zabezpieczenie zwarciowe wspólne dla grupy silników jeżeli przy zwarciu w jednym z silników zadziała zabezpieczenie całej grupy.

W układach prądu stałego należy stosować zabezpieczenie zwarciowe na każdym biegunie lub na jednym jeżeli drugi jest uziemiony.

Zabezpieczenia silniki od przeciążeń.

Jako zabezpieczenie przeciążeniowe silników o napięciu do 1 kV stosuje się wyzwalacze lub przekaźniki cieplne oraz czujniki temperatury. Dla silników o napięciu znamionowym ponad 1 kV stosuje się zabezpieczenie nadprądowe zwłoczne.

Nie zabezpiecza się od przeciążeń:

- silniki o prądzie znamionowym mniejszym niż 4 A,

- silników o mocy nie przekraczającej 10 kW dla pracy ciągłej, których przeciążenie jest mało

prawdopodobne ( pompy, wentylatory),

- silników stanowiących zespół z transformatorem posiadającym własne zabezpieczenie,

- silników do pracy przerywanej, dla których zabezpieczenie czujnikami temperatury nie jest

gospodarczo uzasadnione.

W układach trójfazowych z uziemionym punktem neutralnym zabezpieczenia przeciążeniowe stosuje się w 3 fazach, w układach bez uziemionego punktu neutralnego w 2 fazach.

Zabezpieczenia przeciążeniowe nastawia się na prąd nie większy niż 1,1 prądu znamionowego silnika.

Zabezpieczenie silników od nadmiernego obniżania się napięcia.

Zabezpieczenie od nadmiernego obniżania się napięcia realizowane jest jako ponadnapięciowe zwłoczne jedno- lub dwufazowe. Zabezpieczenie to należy stosować, gdy:

- obniżenie napięcia uniemożliwia pracę silnika,

- niepożądany lub niedozwolony jest samorozruch silnika,

- wskazane jest odłączenie pewnej liczby mniej ważnych silników w celu umożliwienia

samorozruchu innych silników.

Grupy eksploatacyjne urządzeń napędowych.

Urządzenia napędowe dzieli się na następujące grupy:

I grupa     - urządzenia o mocy większej niż 250 kW oraz urządzenia o napięciu powyżej 1 kV,

-  II grupa    - urządzenia o mocy od 50 kW do 250 kW o napięciu znamionowym 1 kV i niższym,

 - III grupa   - urządzenia o mocy od 5,5 kW do 50 kW,

- IV grupa  - urządzenia o mocy poniżej 5,5 kW.

Dla urządzeń I i II grupy należy w terminach określonych w instrukcji eksploatacji opracować program pracy uwzględniając:

- czas pracy,

- racjonalne użytkowanie energii elektrycznej,

- optymalne wykorzystanie możliwości regulacji prędkości obrotowej urządzeń.

Przyjęcie urządzenia napędowego do eksploatacji.

Przyjęcie do eksploatacji nowego, przebudowanego lub po remoncie może nastąpić po stwierdzeniu, że:

- dobór napędu jest właściwy pod względem elektrycznym i mechanicznym,

- spełnione są wymagania prawidłowej pracy urządzenia i warunki racjonalnego zużycia

energii elektrycznej,

- uzyskano zadawalające wyniki badań technicznych,

- na urządzeniach napędowych umieszczono czytelne napisy i oznaczenia.

Urządzenie napędowe wyłączone samoczynnie przez zabezpieczenie może być ponownie uruchomione po stwierdzeniu, że nie występują objawy uszkodzenia. Urządzenie wyłączone powtórnie przez zabezpieczenie można uruchomić po stwierdzeniu usunięciu przyczyny uszkodzenia.

Wstrzymanie ruch urządzenia napędowego.

Ruch urządzeń napędowych należy wstrzymać w razie zagrożenia bezpieczeństwa obsługi lub otoczenia oraz w razie stwierdzenia uszkodzeń lub zakłóceń uniemożliwiających normalną eksploatację, a szczególnie w przypadku:

- trwałego przeciążenia urządzeń lub nadmiernego nagrzewania się elementów,

- pojawienia się dymu, ognia lub zapachu spalonej izolacji,

- nadmiernych drgań,

- zewnętrznych uszkodzeń mechanicznych lub objawów świadczących o wewnętrznych

uszkodzeniach,

- nadmiernego poziomu hałasu,

- odchylenia napięcia zasilającego o więcej niż + 5% napięcia znamionowego.

Zakres i terminy oględzin urządzeń napędowych.

Oględziny w czasie ruchu powinny obejmować:

- wskazania aparatury kontrolno-pomiarowej ze szczególnym zwróceniem uwagi na obciążenie

i wartość współczynnika mocy.

- warunki chłodzenia elementów energoelektronicznych,

- stopień nagrzania obudowy i łożysk,

- stan osłon części wirujących,

- stan przewodów ochronnych i ich podłączenia,

- poziom drgań,

- działanie układów chłodzenia.

Oględziny w czasie ruchu urządzeń I grupy należy przeprowadzać nie rzadziej niż raz na zmianę.

Oględziny w czasie postoju powinny uwzględnić nieprawidłowości stwierdzone w czasie ruchu, dla dokonania odpowiednich czynności konserwacyjnych i napraw, ze szczególnym zwróceniem uwagi na stan:

- czystości urządzeń,

- układu zasilającego,

-urządzeń rozruchowych i regulacyjnych,

- urządzeń zabezpieczających,

- układów sterowania i sygnalizacji oraz urządzeń pomiarowych,

- pierścieni ślizgowych i komutatorów,

- szczotek szczotkotrzymaczy.

Oględziny w czasie postoju urządzeń I grupy należy przeprowadzać zgodnie z instrukcją eksploatacji ale nie rzadziej niż raz w roku.

Terminy i zakresy przeglądów urządzeń napędowych.

Przeglądy urządzeń napędowych należy przeprowadzać w czasie ich planowanego postoju, w terminach ustalonych w instrukcji eksploatacji, lecz nie rzadziej niż co 2 lata. Terminy te nie dotyczą urządzeń III i IV grupy wbudowanych na stałe w urządzeniach technologicznie.

Przeglądy tych urządzeń należy przeprowadzać:

Dla grupy III - w terminach przewidzianych dla przeglądów i remontów urządzeń technologicznych, lecz nie rzadziej niż co 3 lata,

Dla grupy IV - w terminach przewidzianych dla przeglądów i remontów urządzeń technologicznych.

Przeglądy powinny obejmować:

- oględziny w czasie postoju urządzenia,

- pomiary i badania eksploatacyjne,

- sprawdzanie styków w łącznikach,

- sprawdzanie prawidłowości działania aparatury kontrolno-pomiarowej,

- kontrolę prawidłowości zabezpieczeń i działania urządzeń pomocniczych,

- sprawdzenie stanu łożysk,

- czynności konserwacyjne w zakresie zgodnym z dokumentacją fabryczną,

- wymianę zużytych części i usunięcie zauważonych uszkodzeń.

Wyniki przeglądów urządzeń napędowych zaliczonych do I, II i III grupy należy odnotować w dokumentacji eksploatacyjnej.

Oświetlenie uliczne

Elementy oświetlenia ulicznego

Sposoby wykonania sieci oświetlenia ulicznego.

Czynniki wpływające na wybór rozwiązania oświetlenia ulicznego

Słupy stosowane dla oświetlenia ulicznego.

Lampy stosowane w oświetleniu ulicznym.

Lampy są montowane w specjalnych oprawach oświetleniowych do oświetlania dróg

( oprawy do świetlówek, oprawy do lamp sodowych, oprawy uniwersalne).

Urządzenia sterownicze stosowane w oświetleniu ulicznym

Aparatura stosowana w rozdzielnicach oświetlenia ulicznego.

Ochrona przeciwporażeniowa w sieciach oświetlenia ulicznego

Czynności obejmujące montaż sieci oświetleniowej i latarń.

Czynności obejmujące montaż sieci oświetleniowej i latarń.

Montaż wyposażenia elektrycznego latarń.

Wymiana źródeł światła.

Uzupełnienie źródeł światła.

Dopuszczalna liczba niesprawnych źródeł światła.

Postępowanie w przypadku awarii w sieciach oświetlenia ulicznego

Zakres prac awaryjnych przy sieciach oświetlenia ulicznego.

Dokumentacja techniczno-eksploatacyjna oświetlenia ulicznego.

Dokumentacja techniczno-eksploatacyjna oświetlenia ulicznego.

Dokumentacja techniczno-eksploatacyjna oświetlenia ulicznego.

Przyjęcie do eksploatacji urządzeń oświetlenia ulicznego nowego lub po remoncie.

Czynności które należy wykonać przed przekazaniem sieci do eksploatacji.

Instrukcja eksploatacji sieci oświetlenia ulicznego.

Podstawa prawna opracowania instrukcji eksploatacji.

Oględziny urządzeń oświetlenia ulicznego i zewnętrznego

Terminy i zakres oględzin

Przeglądy urządzeń oświetlenia ulicznego i zewnętrznego

Terminy przeglądów



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Zakres materialu obowiazujacego do egzaminu ze Wstepu do Matematyki, Matematyka stosowana, Logika
PON materiały uzupełniajace do egzaminu
materiały pomocnicze do egzaminu z rynku kapitałowego 4IPMRFN64Z4YSLYX3Z5PMXWFHYJWRHJ6LZFJ5TY
materialy pomocnicze do egzaminu z psychologii
ZAKRES MATERIAŁU OBOWIĄZUJĄCEGO NA EGZAMINIE ZE STATYSTYKI Z DEMOGRAFIĄ, statystyka z demografią
szkolyikierunki, Kierunki psych. klin. materiały uzupełniajace do egzaminu
Materiałoznawstwo – zagadnienia do egzaminu 2011, Stomatologia UMED, Materiałoznawstwo, egzamin 2011
Zagadnienia do egzaminu z ze specjalizacji trenerskiej V rok, Politechnika, Praktyki trenerskie
Zagadnienia do egzaminu ze zdrowia publicznego, zdrowie publiczne
Chemia Materiałów Notatki do egzaminu
BO materiały pomocnicze do egzaminu198
PON-materiały uzupełniajace do egzaminu, ►PSYCHOLOGIA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH ═══════════════
KARTA EGZAMINACYJNA aktual, Materiały na podoficerke, MATERIAŁY - przygotowanie do egzaminów do SP
Zakres materiału obowiązującego do egzaminu z patofizjologii
Materialy uzupelniajace do cwiczen ze statystyki cz1
Egzamin TB odp, Bezpieczeństwo narodowe - UAM Poznań, I rok (2012-2013), Teoria Bezpieczeństwa - J.
materia y opracowanie do egzaminu
Materialy uzupelniajace do cwiczen ze statystyki cz1
Materialy wykladowe do egzaminu Drobnoustroje w ochronie

więcej podobnych podstron