• U piszemy w zakończeniach rzeczowników:
• un • unek • uga • ulec
• uchna • uszka • uszek
• uch • us • usia
np. zwiastun, podarunek, córuchna, staruszka, łańcuszek,
maluch, raptus, mamusia, hamulec.
• U piszemy w czasownikach zakończonych na:
• uj • ujesz • uje
np.: maluję, malujesz, maluje, wędruję, wędrujesz, wędruje.
wyjątki: stój, bój, spokój, pokój
• U piszemy w czasownikach typu:
czuć, kuć, kłuć, pruć, snuć,
np.: czuję, kuję, kłuję, pruję, snuję.
W wyrazach:
bruzda, chrust, dłuto, kłuć, kurtyna, płakać, pruć, tłumaczyć tłumok, żuraw, zasuwka, skuwka, humor.
• Ó piszemy, gdy wymienia na: o, e, a
np.: stół - stoły, wiózł - wiozę, trójka - troje
przyjaciółka - przyjaciel, niósł - niesie, siódmy - siedem
skrót - skracać, mówić - mawiać, powtórzyć - powtarzać
• Ó piszemy w wyrazach zakończonych na:
• ów • ówka • ówna
np.: Julianów, Tarłów, Opatów, z lasów, chłopców
łamigłówka, pocztówka, złotówka, Nowakówna, Kucówna
Wyjątki: skuwka, wsuwka, zasuwka
• Ó piszemy na początku wyrazów:
ósemka, ósmy, ów, ówdzie, ówczesny, ówcześnie
W wyrazach:
chór, córka, góra, kłótnia, król, krótki, kłódka, mózg, płótno, próżny, późno, równy, skóra, złoto, żółty, żółw, tchórz, próba, róż, spódnica, odór, cóż, na umór, protokół, który, wówczas, w ogóle