Istota strategii i zarządzania strategicznego.

Głównym przedmiotem zainteresowań wiedzy o organizacji i zarządzaniu , które przesądzały o sukcesie firm na rynku były problemy wewnątrz organizacyjne. Źródeł sukcesu poszukiwano w zmianach usytuowania komórek i ich powiązaniu. To w nich upatrywano głównie źródeł przewagi konkurencyjnej.

Do rzadkości należały próby ustalenia prawidłowości , jakie zachodzą pomiędzy organizacją a jej otoczeniem. Doskonaląc czynniki wewnątrz organizacyjne zmieniano sposób powiązania komórek, zmieniano sposób lokalizowania uprawnień, zastępowano centralizację decentralizacją. Zmieniano systemy komunikacyjne instytucji, zaczęto badać i analizować konteksty funkcjonowania organizacji. Okazało się, że nie wszystkie problemy da się wyjaśnić bez konieczności odwoływania się do cech kontekstu w jakim organizacja funkcjonuje. Zaczęły pojawiać się przesłanki, zupełnie innego spojrzenia na proces funkcjonowania firmy i źródeł przewagi konkurencyjnej.

Przesłanki o których mowa miały swoje źródła w praktycznej weryfikacji powszechnie dotychczas obowiązujących teorii ekonomii. Zaczęło się w praktyce okazywać, że kryzysy gospodarcze nie są wcale skutkiem tylko braku efektywnego popytu, że możliwa jest inflacja przy jednoczesnym bezrobociu, że zaplanowanie zadań w skali gospodarki spowoduje ich realizację przez podmioty rynkowe, itp.

Organizacja nie może działać bez otoczenia, ponieważ pobiera z zewnątrz środki potrzebne do realizacji.

Organizacja i otoczenie - zachodzi konflikt; jedno i drugie chce jak najwięcej dając jak najmniej.

Jedna z wybijających się cech mówi, że organizacja to systemy otwarte. Jeżeli organizacja nie chce pozostać tylko biernym obserwatorem otoczenia musi opracować sobie długofalową koncepcję funkcjonowania i rozwoju opartą na myśleniu strategicznym, strategii i zarządzaniu strategicznym.

MYŚLEĆ STRATEGICZNIE to znaczy:

• Dążyć do poznania sytuacji, badanie szans i zagrożeń wybiegając wiele lat naprzód

• Stosować metody analizy i planowania umożliwiający gromadzenie potrzebnych informacji, opracowania planu i jego realizacja

• Nie przywiązywać się do już opracowanych planów i mieć wolę ustawicznej zmiany obszarów i sposobów działania firmy zgodnie ze zmieniającą się wizją tej firmy i jej otoczenia

STRATEGIA- sztuka prowadzenia wojny, wywodzi się z nomenklatury wojskowej. Pojęcie to przeniesione po II wojnie światowej na grunt nauk OiZ zapoczątkowało tzw. Strategiczny kontekst funkcjonowania firm na rynku i ten kontekst wyraża analiza złożonych zależności, które pojawiają się w rezultacie współdziałania albo walki między wieloma organizacjami i rozpatrywane są z punktu widzenia nauki, techniki, gospodarki i rynku. Strategiczny kontekst funkcjonowania firm jest konsekwencją dwóch równolegle przebiegających procesów:

• Wzrost dynamiki - zmiany, które obejmują swym zakresem zarówno organizację jak i otoczenie (te zmiany traktując jako swoisty bodziec, który wymusza konieczność przekształceń wewnątrz organizacyjnych).

• W obszarze OiZ systematycznie gromadzi się dorobek praktyki zarządzania, powstające w wyniku tego gromadzenia metody i techniki tego zarządzania wzbudzają jednocześnie coraz więcej zastrzeżeń a praktyka gospodarcza domaga się skutecznych sposobów budowania przewagi konkurencyjnej na rynku.

STRATEGIA (najbardziej ogólne znaczenie) jest to naczelna orientacja militarna, gospodarcza, społeczna, która wyraża dominujący kierunek działania systemu.

Szczególny przypadek strategii to przypadek Strategicznego Zarządzania Firmą (SZF) i stanowi kreatywny proces, w którym określa się wizje, misje i cele kierunkowe o dalekosiężnych skutkach oraz podejmuje decyzje dotyczące zachowania podmiotu na podstawie jednoczesnej analizy otoczenia i wnętrza firmy w odróżnieniu od tradycyjnego zarządzania.

Sama strategia i Z.S. różnią się od zarządzania tradycyjnego nast. elementami:

ATRYBUTY Zarządzania Strategicznego.

1. bierze się pod uwagę długi horyzont czasu (5-10 lat),

2. uwzględnia się nie tylko jeden najczęściej ekonomiczny, ale wiele różnych możliwych punktów widzenia na proces funkcjonowania firmy,

3. eksponuje się rolę i znaczenie otoczenia w kształtowaniu i rozwoju firmy,

4. Z.S. obejmuje szereg dyrektyw praktycznych powstałych w wyniku obserwacji praktyki otoczenia i nie są to abstrakcyjne modele teoretyczne

DEFINICJE STRATEGII:

• AD Chandler: STRATEGIA - to proces określania podstawowych, długofalowych celów i zamierzeń organizacji oraz przyjęcie kierunków działania i alokacji zasobów koniecznych do zrealizowania tych celów. Strategia to wzorzec rozwoju organizacji.

• LJ Krajewski, LP Ritzmann : STRATEGIA to proces determinujący misję organizacji; ostrzegający i dostosowujący ją do zmian w otoczeniu, a także identyfikujący jej charakterystyczne kompetencje.

• ME Porter: STRATEGIA jest kombinacją celów, do których realizacji zmierza firma oraz środków i zasad postępowania, za pomocą których stara się do nich dojść.

• Dictionary of Business English: STRATEGIA to zawierający zadania odnoszące się do funkcjonowania organizacji w przyszłości, za realizację których odpowiedzialność ponoszą jednostki szczebla naczelnego kierownictwa

ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE jest uniwersalnym połączeniem cech modeli i planowania długookresowego oraz planowanie strategicznego i oznacza kompleks działań:

1. obserwacja otoczenia, opracowanie programów dotyczących jego zmian, analizy trendów, budowanie scenariuszy

2. dokonywanie zmian w powiązaniu organizuje z otoczeniem i regułach współdziałania z innymi organizacjami

3. dostosowywanie wnętrza firmy, powiązane z rozwijaniem jej wewnętrznych systemów organizacyjnych, procedur, zadań, technologii

Schemat ogólny koncepcji strategii organizacji:

Regularne koła oznaczają organizację. Nieregularne koła oznaczają otoczenie w którym ta organizacja funkcjonuje.

Zarządzanie Strategiczne jako długofalowa koncepcja funkcjonowania i rozwoju firmy spełnia trzy podstawowe funkcje:

1. Bada, analizuje i ocenia otoczenie funkcjonowania firmy w kategoriach zagrożeń i szans

2. Analizuje i ocenia wnętrze organizacji w kategoriach silnych i słabych stron,

3. konfrontuje obydwie analizy i w drugiej perspektywie czasu ustala strategie i sposób jej realizacji

Podstawą analizy i oceny otoczenia jest prognozowanie. Służy do wykrywania określonych trendów i tendencji, które zachodzą w różnych wymiarach otoczenia. Te trendy i tendencje są identyfikowane w postaci szans i zagrożeń dla firmy. Szanse i zagrożenia powinny być rozpoznane z dużym wyprzedzeniem, a więc zanim zaczną oddziaływać na funkcjonowanie firmy. Szanse to różnego rodzaju okazje i możliwości których wykorzystanie jest źródłem postępu i rozwoju. Zagrożenia są to pewnego rodzaju bariery i przeciwności, które mogą powodować, że proces funkcjonowania firmy charakteryzuje stagnacja, a nawet regres. Ocenie szans i zagrożeń musi towarzyszyć rozpoznanie własnych atutów, a więc silne strony organizacji bądź słabości. Identyfikacja mocnych i słabych stron to jednocześnie ocena struktur organizacyjnych, procesów które tam zachodzą, kadry menażerskiej, systemów komunikacji. Analiza szans i zagrożeń nie ma sensu bez jednoczesnej oceny słabych i mocnych stron firmy.

W wyniku konfrontacji szans i zagrożeń oraz słabych i mocnych stron powinna powstać długofalowa koncepcja funkcjonowania i rozwoju firmy. Koncepcja ta ujmuje organizację relatywnie. Oznacza to, że musi ona przystosowywać się do zmian, a zmiana jest stanem normalnym, a nie patologicznym.

Realizacji Z.S. towarzyszy katalog wartości i zasad Zarządzania Strategicznego ukształtowany w praktyce gospodarczej.

Prognozy

t

---