PROGRAM WYCHOWAWCZY W PRZEDSZKOLU
DLA DZIECI 4 i 5- LETNICH
Temat: Kształtowanie postaw społecznych w oparciu o prace w grupie.
1.Wstęp
Kształtowanie umiejętności społecznych jak i zachowań wśród dzieci odgrywa znaczącą rolę w ich późniejszym życiu. Dziecko w przedszkolu nawiązuje pierwsze interakcje ze swoimi rówieśnikami, poznaje określone zasady i normy obowiązujące w społeczeństwie. Tym samym przystosowuje się do nowego środowiska jakim jest przedszkole. W społeczności przedszkolnej zaspokaja potrzebę kontaktu z rówieśnikami, uczy się określonych form zachowań a także przestrzega określone zasady i reguły współpracy. W trakcie zabawy w określonej grupie osób uczy się panować nad swoimi emocjami, wyrażać i identyfikować własne potrzeby jak i uwzględniać potrzeby innych. Dlatego realizacja zadań skierowanych na kształcenie umiejętności społecznych wymaga
zorganizowania określonych sytuacji wychowawczych. Według podstawy programowej
|
Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania |
przedszkolnego |
Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej: |
1) obdarza uwagą dzieci i dorosłych, aby rozumieć to, co mówią i czego oczekują; grzecznie zwraca |
się do innych w domu, w przedszkolu, na ulicy; |
2) przestrzega reguł obowiązujących w społeczności dziecięcej (stara się współdziałać w zabawach |
i w sytuacjach zadaniowych) oraz w świecie dorosłych; |
3) w miarę samodzielnie radzi sobie w sytuacjach życiowych i próbuje przewidywać skutki swoich |
zachowań; |
4) wie, że nie należy chwalić się bogactwem i nie należy dokuczać dzieciom, które wychowują się |
w trudniejszych warunkach, a także, że nie należy wyszydzać i szykanować innych; |
5) umie się przedstawić: podaje swoje imię, nazwisko i adres zamieszkania; wie, komu można |
podawać takie informacje. |
Poniższy program strategii skierowany jest do grupy dzieci 4- 5- latków.
2.Cel główny
kształtowanie cech i postaw dziecka w grupie rówieśników, pozwalających mu w przyszłości na aktywne uczestnictwo w życiu społecznym. Dziecko powinno umieć nawiązywać kontakty z rówieśnikami, liczyć się z ich potrzebami, oraz powinno być zdolne do wykonywania określonych zadań.
3.Cele szczegółowe:
- kształtowanie zdolności wypowiadania się w sposób zrozumiały dla innych. Grzeczne wypowiadanie się w domu, w przedszkolu
- nabywanie umiejętności reagowania na polecenia nauczyciela kierowane do całej grupy
- podporządkowanie się regułom obowiązującym w grupie, współdziałanie w zabawach
oraz w zespole
- podejmowanie prób przewidywania skutków swoich zachowań
- akceptowanie kolegów takimi, jakimi są;
- zwracanie uwagi na potrzeby innych
- nabywanie umiejętności sprawnego porozumiewania się z otoczeniem za pomocą werbalnych i pozawerbalnych środków wyrazu
4. Oczekiwane rezultaty
Założenia programu:
- Dziecko potrafi przedstawić się, zna swoje imię i nazwisko
- Dziecko zna określone formy zachowań społecznych, zwroty grzecznościowe takie jak: przepraszam, proszę, dzień dobry, do widzenia, dziękuje
-Dziecko potrafi przestrzegać ustalone formy i reguły współpracy podczas zabawy
- Dziecko dzieli się z innymi zabawkami,
- Dziecko potrafi nawiązać przyjazne kontakty rówieśnicze
- Dziecko panuje nad swoimi emocjami,
- Dziecko dzięki nabytym doświadczeniom lepiej orientuje się i rozumie, co według dorosłych jest słuszne i dobre, a co złe i niewłaściwe
Etap osiągnięcia danych umiejętności: Rezultaty.
Kształtowanie własnego ja:
1. - Dziecko wie jak się nazywa, zwraca się po imieniu do swoich kolegów i koleżanek
2. - Dziecko potrafi wskazać miejsce, w którym mieszka
3. - Dziecko umie powiedzieć co lubi, a czego nie
4. - Dziecko zauważa różnice między chłopcami a dziewczynkami. Zna ich imiona, potrafi opisać jak wygląda kolega
5. - Dziecko potrafi określić czynności, które wykonuje najlepiej, co mu sprawia przyjemność, jakie zabawy najbardziej mu się podobają
Kształtowanie postaw społecznych:
1. Dziecko rozumie znaczenie zwrotów grzecznościowych i potrafi je użyć w określonej sytuacji
2. Dziecko słucha dorosłych. Wykonuje skierowane do niego prośby i polecenia np.:
- ustawia się w pary lub tworzy kółko z innymi dziećmi
- stawia się na sygnał zbiórki
- porządkuje po sobie miejsce pracy, zabawki
- stara się w skupieniu wypełniać polecenia
3. Dziecko słucha uważnie innych, stara się nie przerywać wypowiedzi innych. Stara się bezpośrednio zwracać do rozmówcy. Zadaje pytania lub informuje o swoich potrzebach.
4. Dziecko słucha z uwagą co dorośli i koledzy maja do powiedzenia
5. Szanuje potrzeby i zainteresowania innych osób:
a. nie chwali się swoim bogactwem i nie dokucza dzieciom
b. dostrzega i przeciwstawia się przejawom samolubstwa, przezywania
c. próbuje przewidywać skutki swojego zachowania. Rozumie, że niektóre zachowania mogą sprawiać przykrość.
6. Dziecko zachowuje się kulturalnie w miejscach publicznych:
-ustępuje miejsce osobom starszym
- nie krzyczy tylko zwraca się grzecznie do swojego rozmówcy
Rozpoznawanie i wyrażanie własnych emocji:
1. Dziecko rozpoznaje i próbuje nazywać własne emocje takie jak: smutek, złość, radość.
Stara się panować nad negatywnymi emocjami. Określa własne potrzeby.
Rozumie i akceptuje uczucia innych osób.
2. Dziecko potrafi się powstrzymać od działań agresywnych od wybuchów złości.
Zna bezpieczne sposoby rozładowania negatywnych emocji np. gryzmolenie na kartce, zgniatanie gazety, przytaczanie odpowiednich rymowanek (Tupnę raz, drugi i trzeci, wtedy złość daleko odleci)
3. Dziecko stara się działać empatycznie. Wczuwa się w określone sytuacje. Określa uczucia drugiego człowieka. Wskazuje czy ktoś jest smutny, radosny itp.
4. Dziecko dostrzega, że podobne sytuacje mogą wywołać różne uczucia u różnych ludzi.
5. Ewaluacja- np. obserwacja dziecka, rozmowy z dziećmi, analiza wytworów, dziecięcych, ocena grupy przez nauczyciela
6. Metody i formy pracy (tematyka zajęć, sposób realizacji zajęć)
Bloki tematyczne |
Sposoby realizacji |
Ewaluacja |
Efekt |
|
POZNANIE REGUŁ ŻYCIA W GRUPIE JESTEM SAMODZIELNY I UMIEM WSPOŁDZIAŁAĆ Z INNYMI |
- Stwarzanie atmosfery przyjaźni i wspólnego akceptowania. - Przykład osobowy nauczyciela i osób znaczących w życiu dziecka. - Współtworzenie z dziećmi norm i zasad obowiązujących w grupie, oraz ich respektowanie. - Prowadzenie zajęć profilaktycznych; „Dobre maniery”, „Ja i inni” „Poznajemy swoje prawa”, „Jesteśmy przyjaciółmi” - Słuchanie opowiadań związanych z zachowaniami społecznymi i wartościami przyjaźni, (pozytywnych, negatywnych postaw). -Zawieranie przedszkolnych przyjaźni, mówienie sobie miłych słów, sprawianie innym radości, uczestniczenie w ich kłopotach i radościach. - Wymiana koleżeńska w zakresie doświadczeń. - Realizacja kalendarza uroczystości i świąt, -Organizacja kącika solenizanta. -stosowanie systemu nagród: modele, znaczki, uśmieszki, dtplomy |
- Tablice (gazetki) dotyczące sposobu poprawnego zachowania się w każdej grupie - Zapisy w dziennikach zajęć
-prowadzenie zajęć koleżeńskich. -kolorowy wystrój sal
|
Utworzenie „Kodeksu grupy”- Zaakceptowanego przez wszystkich zainteresowanych
|
|
Utrwalanie nawyków kulturalnego zachowania się w domu, przedszkolu i miejscach publicznych
|
- samodzielne podejmowanie prostych obowiązków w domu i w przedszkolu, sprzątanie swoich zabawek, układanie książek, opieka nad swoim zwierzakiem
-spokojne i ciche zachowanie podczas gdy inni odpoczywają, opiekowanie się osobami chorymi, starszymi -„Grzeczność na co dzień” -Pobyt w innych innych grupach, w innym przedszkolu, wycieczki tematyczne i krajo-znawcze, wyjazdy do kina, teatru, inne pobyty w miejscach publicznych -poszanowanie własności i wytworów pracy kolegów
-rozmawianie z dziećmi na temat prostych przepisów savoir - vivru, stosowanie ich w sytuacjach codziennych |
-obserwacja dziecka -rozmowy z dziećmi -ocena grupy przez nauczyciela
|
- dziecko używa form grzecznościowych: proszę, dziękuję, przepraszam |
|
właściwe relacje rówieśnicze, konflikty i sposoby ich rozwiązywania, kształtowanie umiejętności komunikacji w grupie |
- systematyczna praca nad kulturą zachowania wobec rówieśników - prowadzenie rozmów z dziećmi w oparciu o materiał filmowy, przedstawienia teatralne, scenki rodzajowe, literaturę i zdarzenia zaistniałe w grupie
|
|
- dziecko używa i stosuje formy grzecznościowe - potrafi wspólnie rozwiązywać sytuacje konfliktowe - potrafi przeprosić innych za niewłaściwe zachowanie rozumie i ponosi konsekwencje swoich zachowań |
|
Wychowanie do życia: poznaję siebie |
- poznanie samego siebie: wygląd zewnętrzny, cechy charakterystyczne i własne możliwości - twórcze działania plastyczne - drama rozmowy |
|
- potrafi porównać siebie z innymi, rozumie i akceptuje odmienność innych ludzi, akceptuje samego siebie - zna cechy określające charakter: dobre i złe - potrafi zaprezentować efekty własnej twórczości jest wrażliwe na ocenę innych |
|
Kontroluj swoje zachowanie |
- ustalenie reguł i norm życia w grupie, przestrzeganie ich: * zgodnego zachowania się podczas zabaw * kulturalnego włączania się do zabaw kolegów * korzystania ze sprzętu i zabawek * mądrego rozwiązywania zaistniałych konfliktów: przestrzeganie zasad podporządkowania się dyżurnym np. łazienka, sala ponoszenie konsekwencji łamania przyjętych umów reagowanie na umówione sygnały np. sygnał kończący zabawę uczenie dzieci właściwego zachowania w stosunku do innych (nie stosuje-my obraźliwych słów) uczenie dzieci umiejętności określania swoich uczuć, wyrażania swoich oczekiwań w sposób zrozumiały dla innych poznawanie wzorców właściwego zachowania (postawa nauczyciela, postacie z literatury) uczenie właściwego przyjmowania pochwał i krytyki udział w inscenizacjach dziecięcych z wykorzystaniem literatury * rozróżnianie prawdy, fałszu, fantazji, kłamstwa w utworach literackich i w sytuacjach codziennych -podejmowanie prób oceny i ocenianie postępowania bohaterów bajek i opowiadań - układanie zakończeń historyjek obrazkowych, przewidywanie skutków złego postępowania, wyciąganie wniosków - rozumienie konsekwencji kłamstwa dla siebie i innych - podejmowanie oceny postępowania własnego i kolegów w konkretnych sytuacjach - systematyczne prowadzenie rozmów, wyjaśnień, wymiany zdań i przedstawienie argumen-tów dotyczących własnych ocen i odczuć, liczenie się z odczuciami drugiej osoby
|
|
-dziecko unika krzyku, kłótni -przestrzega zawartych umów, reguł, -ocenia zachowanie, a nie osoby, - wyraża swoje emocje w sposób kontrolowany, -korzysta z pomocy dorosłych w trudnych sytuacjach, -cieszy się z sukcesów, przyjmuje z godnością porażki, -wystrzega się kłamstwa, - odróżnia dobro od zła, -mówi o swoich uczuciach |
KONTROLUJ Słuchanie utworów literackich; Nazywa pozytywne cechy charakteru:
SWOJE sytuacje edukacyjne, koleżeńskość, życzliwość,
ZACHOWANIE scenki dramowe - tolerancję, uprzejmość
nazywanie cech - Wyraża swoje emocje
charakteru głównych w sposób kontrolowany
postaci. korzysta z pomocy
- Uczenie dzieci dorosłych w trudnych sytuacjach
umiejętności - Rozróżnia prawdę, fałsz,
określania swoich uczuć dobro od zła.
wyrażania swoich
oczekiwań w sposób
zrozumiały dla innych
- Zapoznawanie z bezpiecznymi
sposobami rozładowywania
emocji nie wyrządzając
krzywdy innym np. darcie
papieru, dmuchanie na bibułkę
przyczepioną do nosa,
zgniatanie gazety
- Rozróżnianie prawdy, fałszu,
fantazji, kłamstwa w utworach
literackich i w sytuacjach codziennych
- Podejmowanie prób oceny i
ocenianie postępowania bohaterów
bajek i opowiadań
- Układanie zakończeń historyjek obrazkowych,
przewidywanie skutków złego postępowania,
wyciąganie wniosków
7. Zadania nauczyciela, współpraca z rodzicami.
Zadania nauczyciela:
1) Współdziała z rodzicami i opiekunami prawnymi :
współpracuje w zakresie realizacji zadań wynikających z podstawy
programowej wychowania przedszkolnego;
włącza rodziców w życie przedszkola
2)Planuje i prowadzi pracę dydaktyczno - wychowawczą oraz jest
odpowiedzialny za jej efekty.
3)Zbiera informacje o dzieciach - prowadzi obserwacje pedagogiczne mające na celu poznanie i zabezpieczenie potrzeb rozwojowych dziecka .
4)Współpracuje ze specjalistami świadczącymi pomoc psychologiczno - pedagogiczną
5)Wspiera każdego wychowanka w jego rozwoju.
6)Kształci i wychowuje dzieci w umiłowaniu Ojczyzny w atmosferze wolności sumienia i szacunku dla każdego człowieka,
7)Dba o kształtowanie u wychowanków postaw moralnych i obywatelskich
8)Tworzy warunki wspomagające rozwój dzieci, ich zdolności i zainteresowania oraz dąży do pobudzenia procesów rozwojowych, do optymalnej aktywizacji dzieci poprzez wykorzystywanie ich własnej inicjatywy,
9)Wspiera rozwój aktywności poznawczej dziecka nastawionej na poznawanie samego siebie oraz rzeczywistości społeczno - kulturalnej i przyrodniczej,
10)Otacza indywidualną opieką każdego z wychowanków i dostosowanie metody i formy pracy do jego możliwości,
11)Utrzymuje stały kontakt z rodzicami (opiekunami) oraz udziela im rzetelnych informacji na temat dziecka, jego zachowania i rozwoju.
12)Współpracuje z domem rodzinnym wychowanka w celu ujednolicenia oddziaływań wychowawczych
13)Dba o zdrowie i bezpieczeństwo wychowanków
14)Codziennie sumiennie przygotowuje się do pracy z dziećmi.
15)Prowadzi dokumentacji zgodnie z określonymi przepisami.
16)Doskonali swoje kwalifikacje zawodowe .
17)Dąży do pełni własnego rozwoju osobowego.
18)Współtworzy dobrą atmosferę pracy w Przedszkolu,
19)Przestrzega podstawowe zasady BHP i ppoż. oraz dyscyplinę pracy
Zasady współpracy z rodzicami
1.Poznanie środowiska rodzinnego wychowanków.
2.Współdziałanie obu środowisk w celu ujednolicenia działań wychowawczych.
3.Prowadzenie pedagogizacji rodziców.
4.Stwarzanie pozytywnej atmosfery we wzajemnych kontaktach.
5.Inspirowanie rodziców do działań na rzecz grupy, przedszkola i ochrony
środowiska.
6.Przekazywanie rzetelnych informacji na temat dziecka, jego postępów i przyczyn trudności w zdobywaniu umiejętności i wiedzy.
7.Przedstawianie pozytywnych zachowań i osiągnięć dziecka, a dopiero w drugiej kolejności uwag negatywnych.
8.Inicjowanie pomocy rodziców w ulepszaniu warunków pracy placówki.
8. Warunki bazowe niezbędne do realizacji strategii- sale dydaktyczne dla grupy, pomoce dydaktyczne do zajęć, wyposażone kąciki zabaw i zajęć, karty pracy dla każdego dziecka, odpowiednio doświetlone miejsca dla każdego dziecka, tablica korkowa w danej grupie, ogród przedszkolny.