Po Bolesławie Chrobrym władzę w państwie przejął jego syn Mieszko II. Kiedy objął władzę w państwie miał 35 lat, był 9 lat starszy od ojca, gdy ten obejmował władzę. Bolesław usunął ze swego życia swego pierworodnego syna - Bezpryma, oddał go do klasztoru. Mieszko II próbował kontynuować mocarstwową politykę swego ojca, ale próba kontynuacji tej polityki musiała grozić niebezpieczeństwem. Koronacja Mieszka II została uznana za uzurpację. O ile nikt nie kwestionował praw do korony Bolesława Chrobrego o tyle koronacja Mieszka II bez zasięgnięcia zgody cesarza została przez cesarstwo uznana na uzurpację. Państwo, które obejmował Mieszko II było państwem młodym, państwem, które odziedziczyło nowe terytoria, ale wraz z tym odziedziczyło także wrogie stosunki z sąsiadami. Właściwie wszyscy, bo i Cesarstwo i Czechy i Ruś były do Polski nastawione wrogo. Ponadto kraj, który Bolesław Chrobry zostawił to kraj wyczerpany walkami. Prowadzenie ciągłych wojen, których łupy przypadały właściwie drużynie księcia czy króla, powodowało pogorszenie życia ludności, natomiast ta ponosiła ofiary związane z walką, była opodatkowana. Bezprym, który po śmierci ojca uciekł z klasztoru, podjął walkę o władzę. Był pierworodny i miał do niej prawo. Sojusznikiem Bezpryma został młodszy rodzony brat Mieszka - Otton. Mieszko II wygnał braci z kraju. Ta sytuacja stała się wygodnym pretekstem dla wrogów Polski, ponieważ Bezprym i Otton znaleźli schronienie w Niemczech u cesarza i na Rusi. Wołanie o pomoc było wygodnym pretekstem dla obu władców. Ruś chciała odzyskać Grody Czerwieńskie, cesarstwo chciało uzależnić władców Polski od cesarstwa. W 1031 r. cesarz uderzył na Polskę z zachodu, a bracia Bezprym i Otton przy pomocy ruskiej uderzyli od wschodu. Ta sytuacja zaskoczyła Mieszka II, który uciekł z kraju do Czech. Ale książę czeski był lennikiem cesarza, ale także wrogiem Polski. Dlatego Mieszko II został uwięziony i spotkała go kara, która często spotykała władców w tym okresie - został wykastrowany. Następnie został wrzucony do więzienia. Książę czeski chciał jeszcze ściślej związać się z cesarzem, dlatego chciał podarować Mieszka II cesarzowi, cesarz ofertę odrzucił i dlatego Mieszko pozostał w więzieniu czeskim. W kraju władzę objął Bezprym. A ponieważ objął władzę przy pomocy cesarza, jego interwencji, chcąc się przypodobać cesarzowi odesłał mu insygnia koronacyjne. Polska straciła status królestwa, stała się księstwem uzależnionym od Niemiec. Koronę do cesarza odwiozła żona Mieszka - Rycheza. Wyjeżdżając z kraju zabrała syna - Kazimierza. W wyniku najazdu, Polska straciła Grody Czerwieńskie, Milsko, Łużyce, księstwo czeskie odebrało Morawy. Bezprym w kraju prowadził surowe rządy, wszędzie widział spiski, knowania, a karę miał tylko jedną - śmierć. Pojawiło się niezadowolenie w kraju. Otton, który był dotąd sojusznikiem Bezpryma zawarł sojusz z Mieszkiem, a Bezprym został zamordowany. W 1032 r. Mieszko II odzyskał wolność. Wrócił do kraju, by przejąć władzę, ale w tym czasie Polska jest już uzależniona od cesarstwa. Cesarz wezwał obu braci do siebie - Mieszka i Ottona. Cesarz zadecydował o podziale władzy. Jedną częścią kraju miał władać Mieszko II, drugą Otton, a trzecia cześć przypadła Dytrykowi - bliżej nie znanej osobie, prawdopodobnie był to wnuk M ieszka I. Mieszko II z takim podziałem państwa się nie pogodził. W 1033 r. w wyniku zamachu, prawdopodobnie inspirowanego przez Mieszka, zginął Otton. Natomiast Dytryk został z kraju wygnany. W 1033 r. Mieszko II znowu objął władanie całym krajem. Miał szansę scalić kraj na nowo, ale tym planom przeszkodziła śmierć. W 1034 r. Mieszko II zmarł. Władzę przekazał swojemu jedynemu synowi Kazimierzowi. Pojawił się problem. Kazimierz nie był pełnoletni. W jego imieniu rządy spełniała matka - Rycheza, ale jej rządy nie spotkały się z aprobatą możnowładców, którzy wypędzili ją z kraju. Na tronie został osadzony Kazimierz. Możnowładcy liczyli, że będzie można łatwo sterować młodym księciem, Kazimierz jednak nie pozwolił sobie na ograniczanie swojej władzy i dlatego też został z kraju wypędzony. Było to w 1038 r. Kazimierz znalazł schronienie na Węgrzech. Natomiast w Polsce rozpoczyna się wtedy chyba najgorszy czas, który Wincenty Kadłubek określił jako "czas poronionych książąt". Byli to możnowładcy, z których każdy chciał objąć władzę w całym kraju, ale żaden nie miał na tyle sił by to uczynić. Dlatego poszczególne dzielnice zaczęły ze sobą walczyć. Można powiedzieć, że staraniem Mieszka i Bolesława umocnione państwo rozpadło się z powrotem na dzielnice tak jak zamieszkiwały je plemiona. Kraj pogrążył się w chaosie walki o władzę, a walka ta doprowadziła do upadku autorytetu władzy książęcej. Każdy z „poronionych książąt” nakładał podatki na ludność i próbował pozyskać dla siebie kościół. Tylko w ten sposób, przy pomocy kościoła, mógł objąć władzę w całym państwie. Panowanie książąt wywołało także bunt chłopów. Ponieważ ludzie, którzy byli obciążeni podatkami na rzecz państwa, byli także obciążeni podatkami na rzecz kościoła - dziesięciną - widzieli w kościele instytucję, która utrzymuje obecny porządek, porządek feudalny dlatego bunt chłopski był związany z reakcją pogańską. Masy chłopskie wróciły do pogaństwa, do kultu przodków. Zaczęto niszczyć kościoły, zabijać duchownych. Bunt chłopski objął właściwie cały kraj, chociaż nie udało się chłopom zdobyć głównych grodów Wielkopolski i Małopolski. Sytuację w Polsce postanowił wykorzystać książę czeski Brzetysław. W 1038 r. Brzetysław zawarł sojusz z królem węgierskim Stefanem Wielkim. Na mocy tego porozumienia Kazimierz zostaje uwięziony na Węgrzech. Brzetysław zaatakował Polskę. W wyniku najazdu Małopolska i Śląsk zostały przyłączone do Czech, oddziały Brzetysława doszły do Gniezna i Poznania. Ukradzione zostały zwłoki św. Wojciecha, sprofanowano groby biskupa Gaudentego i pięciu braci męczenników polskich. Wraz ze złupieniem Gniezna i zabraniem relikwii św. Wojciecha upadła rola Gniezna jako metropolii kościelnej. W 1038 r. zmarł Stefan Węgierski i Kazimierz odzyskał wolność. Kazimierz udał się do Niemiec, ponieważ tam na jego rzecz działała matka Rycheza, która starała się o poparcie dla Kazimierza u cesarza. Cesarz zaniepokojony zbytnim wzrostem potęgi czeskiej, /Czesi najwięcej zyskali/, postanawia interweniować. Nie zależało mu na poparciu dla Kazimierza, zależało mu na pokazaniu Czechom swojej władzy. Sprawa Kazimierza była bardzo dobrym pretekstem. Dlatego cesarz wyrusza przeciwko Czechom. Cesarz Aleksander Konrad II nie doczekał wyprawy - zmarł, wyprawę poprowadził jego syn Henryk III. Henryk III ruszył na Czechy, natomiast Kazimierz wrócił do Polski. W Polsce pierwszym miejscem gdzie przybył była Wielkopolska - Poznań, Gniezno. Tam możnowładcy, którzy stracili na buncie chłopskim uznali Kazimierza za swojego władcę i udzielili mu poparcia. Następnie już w 1041 r. Kazi mierz odzyskuje Małopolskę, co więcej Kazimierz za główną swoją siedzibę obrał Kraków. Próbował także interweniować u papieża w sprawie Śląska, domagając się zwrotu przez Czechy Śląska Polsce. Dyplomacja polska zawiodła, ponieważ poselstwo czeskie przekupiło wtedy papiestwo i samego papieża. Kiedy zawiodła dyplomacja Kazimierz doszedł swoich praw na drodze zbrojnej. Interwencja w Czechach zakończyła się pewnym niepowodzeniem, do sprawy wmieszał się cesarz, który nakłonił obie strony do zawarcia pokoju, pokoju dla Polski niekorzystnego. Śląsk miał pozostać nadal przy Czechach, nie było mowy o zwrocie relikwii św. Wojciecha zagrabionych z Gniezna. Dlatego wbrew woli cesarza, Kazimierz wznawia walki o Śląsk. Tymczasem cesarz zapowiedział wyprawę odwetową przeciwko Polsce. Ostatecznie Śląsk został przyłączony do Polski w 1050 r. Do interwencji cesarskiej nie doszło, ponieważ w 1054 r. cesarz pojednał Brzetysława z Kazimierzem, dochodzi do podpisania porozumienia. Na mocy tego porozumienia Śląsk pozostaje w Polsce, natomiast Polska ma płacił trybut przez 50 lat od Śląska Czechom w wysokości500 grzywien srebra i 30 złota rocznie. Kolejnym sukcesem Kazimierza było przyłączenie Mazowsza. W czasie walki o władzę, gdy w Polsce rządzili „poronieni książęta” na Mazowszu władze objął Niecław. Kiedy do Polski wrócił Kazimierz Niecław nie zamierzał się podporządkować ani zrezygnować ze swojej władzy, co więcej szkodził jak mógł Kazimierzowi. Kazimierz zdobył sojusznika w osobie księcia ruskiego. Zawarł małżeństwo z przyrodnią siostrą księcia ruskiego Jarosława - Dobroniegą Marią. Wniosła ona Kazimierzowi dość duży posag. W 1047 r. ruszyła wyprawa przeciwko Niecławowi. Niecław został zaatakowany z dwóch stron. Sam Niecław zginął, a Kazimierz przyłączył Mazowsze do Polski. Nie udało się natomiast przyłączyć Pomorza. Zjednoczenie pod jedną władzą Wielkopolski, Małopolski, Mazowsza, Śląska należy uznać za sukces Kazimierza. Wiele trudniejsza wydawała się odbudowa wewnętrzna. Kazimierz doprowadził do odbudowy sieci grodowej - sieć administracyjna kraju. Nie było jednak możliwości przywrócenia dawnej potęgi militarnej. Ta zniszczona została bezpowrotnie. Zmienia się rodzaj wojska. Król nie dba o ekwipunek drużyny. Teraz każdy rycerz w zamian za otrzymaną ziemię miał obowiązek stawić się na rozkaz do walki z własnym ekwipunkiem. Najwięcej dokonał Kazimierz w sprawie organizacji Kościoła. Przywrócił biskupstwo wrocławskie i krakowskie. Niepowodzenie zakończyły się starania o przywrócenie arcybiskupstwa w Gnieźnie, gdyż nie było tam relikwii św. Wojciecha. Godność arcybiskupa uzyskuje biskup krakowski, ale tylko na okres panowania Kazimierza. Działalność Kazimierza, zarówno na forum zagranicznym jak i wewnątrz państwa - scalenie utraconych terenów - zapewniła mu przydomek Odnowiciel. Pierwszy tym przydomkiem obdarzył go GallAnonim. Kazimierz zmarł 19 marca 1058 r. Odbudowane państwo zostawił synowi Bolesławowi.