Co rozumiemy przez edukację ekologiczną?

Proces pedagogiczny i wychowawczy oddziaływania na człowieka w celu kształtowania jego świadomości, osobowości, postawy proekologicznej, nazywamy edukacją ekologiczną.

Edukacja ekologiczna to składnik wielostronnego rozwoju osobowości człowieka, rozumienie zagrożeń, wrażliwość na niszczenie środowiska naturalnego, aktywność w reagowaniu na jego degradację.

Edukacja ekologiczna kształtuje cechy osobowościowe, przekonania, przyzwyczajenia, poglądy i zasady postępowania.

Edukacja ekologiczna zwana jest również edukacją środowiskową. Kształtuje ona pełny obraz relacji między człowiekiem, społeczeństwem i przyrodą, ukazuje zależności człowieka od środowiska, uczy odpowiedzialności za zmiany dokonywane w środowisku przyrodniczym.

`

Nurty koncepcji edukacji ekologicznej

*Nurt konserwatywny, opierający się na naukach o Ziemi, opowiada się za przekazywaniem rzetelnej wiedzy o przyrodzie bez zagłębiania się w aspekty społeczne i gospodarcze.

*Zwolennicy nurtu radykalnego podkreślają rolę bezpośredniego kontaktu człowieka z przyrodą (ekologia głęboka) kosztem gruntownej wiedzy o środowisku.

*Najbardziej powszechny wśród popularyzatorów edukacji ekologicznej jest nurt umiarkowany, wiążący wiedzę z wychowaniem i działaniem w myśl filozofii ekorozwoju. Według tej koncepcji „edukacja ekologiczna powinna dostarczać rzetelnej wiedzy o środowisku, przemawiać do naszej wyobraźni, rozbudzać w nas z jednej strony sumienie ekologiczne, z drugiej zaś wrażliwość na piękno i bogactwo natury, a także kształtować umiejętność i chęć działania na rzecz środowiska”.

Cele edukacji ekologicznej

Cele edukacji ekologicznej pokrywają się z zaleceniami deklaracji opracowanej na konferencji w Rio de Janeiro w 1992 r. Do głównych celów ekoedukacji należą:

- nauczanie podstaw zrównoważonego gospodarowania środowiskiem naturalnym,

- wprowadzanie w życie technik i technologii ochrony środowiska,

- działanie na rzecz oszczędnego korzystania z dóbr środowiska przyrodniczego,

- kształtowanie nawyków kultury ekologicznej i kreowanie moralnych postaw,

- rozwijanie idei ekologicznych ruchów międzynarodowych.

Czym jest świadomość ekologiczna?

Świadomość ekologiczna to system norm, wartości, wiedzy, wierzeń, sentymentów, zasad etycznych, wzorców myślowych”

[Korporowicz 1994]

Świadomość ekologiczna stanowi obszar świadomości społecznej, skierowanej na relację człowiek - środowisko przyrodnicze. Elementami świadomości ekologicznej są:

- wiedza,

- wyobraźnia ekologiczna,

- system wartości, w którym "być" jest ponad "mieć".

Świadomość ekologiczna odzwierciedla się w prezentowaniu postaw i przekonań dotyczących emocjonalnych więzi z przyrodą i odpowiedzialności za stan środowiska naturalnego. Kultura osobista to także jeden z aspektów kultury ekologicznej, a czystość naszego języka i poprawność wysławiania się to czystość środowiska. Nie zaśmiecajmy więc natury wulgaryzmami.

Świadomość ekologiczna przejawia się wiedzą, wyobraźnią i wrażliwością ekologiczną. Świadomość ekologiczna jest zjawiskiem subiektywnym, polegającym na uzupełnianiu się wiedzy i wyobraźni ekologicznej, nie jest sumą zdobytej wiedzy na temat ochrony środowiska przyrodniczego, jest efektem własnych przemyśleń, doznań, doświadczeń.

Świadomość ekologiczna to trzy pojęcia: poznanie, zrozumienie i działanie.

---