Leki znieczulenia ogólnego

-w dniu poprzedzającym: l. uspokajający + p/lękowy

-w dniu zabiegu: narkotyczny p/bólowy + l .uspokajający

-przed samym znieczuleniem: atropina, by zapobiec odruchowej bradykardii i zatrzymaniu akcji serca

Wziewne leki znieczulenia ogólnego:

Podtlenek azotu	Nietoksyczny, ale wymaga stosowania dodatkowych małych dawek leków zwiotczających i anestetycznych
halotan	Nie stosujemy w niewydolności serca
metoksyfluran	Drobne zabiegi chirurgiczne, np.: nastawianie kończyn; nefrotoksyczny
enfluran	!!! nie wolno w cukrzycy
izofluran	Najbezpieczniejszy i najsilniejszy, neurochirurgia
sewofluran	neurochirurgia

Dożylne leki znieczulenia ogólnego:

Tiopental,	NIE wolno w porfirach, podeszłym wieku, astmie
Etomidat, altezyna	Zabiegi ambulatoryjne (stomatologicznie)
propofol	NIE wolno w : padaczce, ciąży
ketamina	Anestezja zdysocjowana

Leki p/bólowe:

Ból nowotworowy	NLPZ, paracetamol Kodeina, trama morfina
Zapalenie stawów, błon surowiczych, nacieki tkanek miękkich, przerzuty do kości	NLPZ
Ból pooperacyjny	NLPZ
Nacieki tkanek miękkich, ostry ucisk nerwu, wzrost ciśnienia śródczaszkowego, ostry ucisk rdzenia kręgowego	Kortykosteroidy (deksametazon, metylprednizolon, prednizolon)
Ból neuropatyczny	Amitryptylina, nortryptylina,

Narkotyczne leki p/bólowe:

morfina	Bóle pourazowe, pooperacyjne, nowotworowe, zawałowe, ból z przewlekłym suchym kaszlem
kodeina	p/kaszlowo w suchym kaszlu, zapierająco; NIE wolno w astmie
petydyna	Kolka nerkowa, żółciowa, bóle porodowe, nerwobóle
fentanyl	Zabiegi chirurgiczne, neurochirurgiczne, ból nowotworowy, zawałowy; NIE stosować przy cięciu cesarskim
metadon	Leczenie uzależnienia od heroiny i morfiny, leczenie zespołu abstynencji alkoholowej, lek II-ego rzutu w leczeniu bólu pooperacyjnego
tramadol	Pooperacyjnie, b.nowotworowe, neuralgie, bolesne zabiegi diagnostyczne; D.t.d.

Nienarkotyczne l. p/bólowe:

Kwas acetylosalicylowy (ASA)	PW: niewyrównana niewydolność krążenia, skaza krwotoczna, zaburzenia kwas-zasada, astma, czynna choroba wrzodowa, choroby wątroby i nerek, cukrzyca, polipy nosa, nie podajemy do 12r.ż., nie stosujemy w bólu pochodzenia trzewnego; W: p/goraczkowo: 2-3g/d p/agregacyjnie: 75-150 mg/d, w zawale 300mg p/zapalnie: 4-6 g/d;
paracetamol	PW: niewydolność nerek, wątroby, dzieci do 3m.ż. W: bóle głowy, zębów, menstruacyjne, migrenowe, b.nowotworowe, goraczka; stosujemy w ciąży: co 6h 4g/d
diklofenak	PW: ciąża, wrzody W: zwyrodnienia stawów, zesztywniające zapalenie stawów kregosłupa
indometacyna	PW: ch.Parkinsona, padaczka, uszkodzenia wzroku, nerek, wątroby; nie można prowadzić samochodu!!!! W: sztywność poranna stawów.W czasie leczenia: morfologia, okulista
ibuprofen	PW: skaza krwotoczna, wrzody, ciąża, uszkodzenia nerek, wątroby W: zespół bolesnego barku
fenylobutazon	PW: wrzody, stany zapalne jelit, niewydolność: nerek, wątroby, ukł.krażenia, tarczycy
Nabumeton, nimesulid	Wybiórczo na COX-2 (Można we wrzodach) PW: nie kojarzyć z sulfonylomocznikiem, doustnymi p/zakrzepowymi; Nimesulid można gdy uczulenia na k.acetylosalicylowy

p/gorączkowo: ASA, paracetamol (ciąża), ibuprofen;

RZS: wszystkie oprócz ASA, fenylobutazonu

Dna :indometacyna, naproksen, ibuprofen, kolchicyna (w ataku), benzobromaron (można we wrzodach)

czopki: diklofenak, indometacyna, naproksen, paracetamol, metamizol, aminofenazon

Metamizol (pyralgina)	PW: dzieci do 4 m.ż. , klimakterium, zmiany morfologii, niewydolność serca, ciśnienie tętnicze<100 W: bóle głowy, zębów, spastyczne bóle jelitowe, kolka nerkowa, żółciowa, nowotwory, !!! gorączka, która nie ustępuje po innych lekach
aminofenazon	Gorączka, stosować krótkotrwale!!!

RZS:

Penicylamina PW:niewydolność nerek, wątroby , szpiku

Chlorochina

Metotreksat

Sulfasalazyna

Prednizolon

Azatiopryna

Cyklofosfamid

Narkotyczne leki p/bólowe:

Morfina, fentanyl, buprenorfina, tramal	zawał
petydyna	Bóle porodowe, nerwobóle
Petydyna, pentazocyna	Kolka jelitowa, żółciowa, nerkowa
Morfina, kodeina	Zespoły bólwe z ostrym, suchym kaszlem
nalokson	Zatrucia lekami p/bólowymi, odwracanie depresji oddechowej (też u noworodków po porodach znieczuleniu), zwężenie źrenic
Morfina, petydyna, tramadol	Bóle pourazowa(morfina bez urazów czaszki), nowotworowe, poooperacyjne
metadon	Uzależnienie od heroiny i morfiny

Padaczka:

fenytoina	dorośli
Karbamazepina, etiosuksymid, felbamat	dzieci
TIAGABINA	Wszystkie typy napadów
Primidon, wigabatryna	Gdy oporność na inne leki
Klobazam, topiramat	Lek wspomagający, w profilaktyce napadów seryjnych, w okresach zwiększonego ryzyka
Topiramat. Felbamat, lomotrygina	z. Lenarta-Gastauta
Diazepam, kwas walproinowy, wigabatryna	Można gdy doustna antykoncepcepcja
Fenobarbital, wigabatryna	Nie można w padaczce absencyjnej

Drgawki gorączkowe: diazepam, klonazepam, fenobarbital (gdy inne nieskuteczne).

Ciąża: topiramat, klonazepam

Rodzaj napadu	leki
Napady częściowe z wtórnym uogólnieniem lub bez niego	Karbamazepina,fenytoina, kwas walproinowy, wigabatryna, klonazepam
Napady pierwotne uogólnione	Karbamazepina, kwas walproinowy, wigabatryna, fenytoina
Nietypowe napady nieświadomości, napady atoniczne i toniczne	Fenytoina, kwas walproinowy, etosuksymid, klonazepam
Napady miokloniczne	Kwas walproinowy, klonasepam, etosuksymid

Stan padaczkowy

Diazepam 5-10mg iv z prędkością do 2mg/min, przy utrzymującym się napadzie nastepnie 10mg

(kw walproinowy jest na 2 typy napadów) i ew. Można jeszcze fenytoine

Choroba Parkinsona:

Leki cholinolityczne: cykrymina, biperiden, benzotropina(tekże p/histaminowo)

lewodopa	Nie wolno: niewydolność nerek, wątroby, wrzodach, astmie, rozedmie, jaskrze
Lewodopa, amantadyna	Nie wolno: zaburzenia psychiczne, niewydolność serca (ryzyko hipotonii ortostatycznej)
bromokryptyna	Też w akromegalii, hiperprolaktynemii

Leki p/histaminowe (receptory H1)

I generacja

Difendydramina, klemastyna,	Stany nagłe
Difenhydramina, prometazyna, hydroksyzyna	Ostre odczyny z dużym świądem
Difenhydramina, promezyna	Kinetozy (przed podróżą)
Ketotifen, hydroksyzyna	Gdy inne nieskuteczne; ketotifen również wziewnie, astma

II generacja

cetyryzyna	Stany nagłe
Astemizol, cetyryzyna(wieczorem)	Leczenie przewlekłe
Laratadyna (rano), astemizol, cetyryzyna	Skóra, drogi oddechowe
astemizol	Przewód pokarmowy

Astemizol -najmniej nasennie; loratadyna-nie można w chorobach wątroby;

Kromoglikan diosodowy- wyłącznie zapobiegawczo i wyłącznie miejscowo (drogi oddechowe, skóra, przewód pokarmowy, oczy, nos)

Witaminy

A: ślepota zmierzchowa, kseroftalmia, keratomalacja, bronchit, zapobieganie tworzenia się kamieni w drogach żółciowych i moczowych, trudno gojące się rany

E: miażdżyca, zagrażające poronienie, niemoc płciowa,

K: hipoprotrombinemia, przedawkowanie leków p/zakrzepowych

F: łojotok, owrzodzenia goleni, łuszczyca

B1: (tiamina): zapalenie nerwów obwodowych w encefalopatii Wernickiego, cukrzyca

B2 :(ryboflawina): zaćma

B6: (pirydoksamina): łojotok, niedokrwistość megaloblastyczna, zapobiegawczo przy lekach hamujących układ leukoblatyczny

B12 (kobalamina): niedokrwistość makrocytarna, półpasiec, bezsoczne zapalenie błony śluzowej żołądka

C: próchnica, szkorbut, alergie

PP: stwardnienie rozsiane, neuralgia nerwu trójdzielnego, obłęd opilczy

1. zap pęcherza moczowego nitrofurantoina /norfloksacyna (raczej do ciezszych przypadków)

2. pacjent z ostrą biegunką bakteryjną nifuroksazyd

3. 2 leki stosowane w gruźlicy ryfampicyna izoniazyd

4. Ropne zapalenie mieszków włosowych mupirazyna

5. angina niepaciorkowcowa u dorosłych wankomycyna, metronidazol

6. ostre bakteryjne zapalenie spojówek tobramycyna (sulfacetamid?)

7. okołowierzchołokowe zap.zęba klindamycyna -dalacin (tetracykliny?)

8. rzekomobłoniaste zap. Jelit wankomycyna (metronidazol?)

9. angina paciorkowcowa amoksycylina (ew+kw klawulonowy -augmentin), II - makrolid

10. lek w leczeniu anginy paciorkowcowej alternatywny w uczuleniu na penicylinę - makrolid (klatromycyna)

11. ostre zapalenie ucha środkowego u dziecka 6 letniego amoksycylina (augmentin?), cef 2gen(cefuroksim)

12. ostre zap oskrzeli Cefuroksym (ZINNAT)

13. bakteryjne zap wsierdzia (penicylina naturalna) benzylopenicylina

14. ostre bakteryjne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych ceftriakson (cef 3gen )

15. ostra infekcja dróg moczowych u dorosłych amoksycylina / norfloksacyna

16. Przysypka z sulfonamidów sulfanilamid

17. neuroleptyk o silnym dział. Przeciwdepresyjnym lewomepromazyna

18. lek stosowany w leczeniu depresji o działaniu przeciwdepresyjno-anksjolitycznym mirtazapina

19. inhibitor zwrotnego wychwytu serotoniny w leczeniu epizodu depresyjnego prozac

20. TLPD w leczeniu depresji endogennej amitryplinina

21. leczenie chor afektywnej dwubiegun, lecz fazy maniakalnej, wyk dział P/DEPR LIT

22. świeżo rozpoznana schizofrenia pełnoobjawowa sulpiryd

23. psychoza starcza, neuroleptyk który zniesie te objawy haloperidol-haldol

24. wiek podeszły,niespokojny, probl z zasypaniem, neurolept o silnym działaniu usp i nasen promazyna (olonzepina?)

25. heparyna drobnocząsteczkowa w leczeniu zakrzepicy kończyn dolnych Clexane, Fraxiparine

26. doustnie kontynuacja leczenia heparyną acenokumarol

27. klopidogrel w profilaktyce udaru niedokrwiennego mózgu Clopidogrel - plavix

28. lek przeciwkrzepliwy podawany pozajelitowo Clexane (endoksaparyna)

29. lek antyagregacyjny w profilaktyce zawału Acard

30. jw dożylnie integrillin

31. w leczeniu niedokrwistości megaloblastycznej wit b 12

32. doustnie w leczeniu niedokrwistości makrocytarnej kw. foliowy ,

33. Pacjentka (35 l), ogólne osłabienie, senność, potliwość. Nie obciążona wywiadem kardiologicznym i endokrynologicznym. Hb 10,2 RBC 3,5 MCV 76 Fe 20. bardzo obfite krwawienia miesięczne. Żelazo się wchłania. Wypisać receptę na Fe podawane doustnie, a później na Fe podawane pozajelitowo. Ferro-Gradumet 0,105 in tabl, później Venofer 0,1 1amp przez 6dni

34. niedokrwistość w niewydolności nerek erytropoetyna/integrilin acard plavix clexane/

35. Świąd w okolicy pach i pachwin trwający 3-4 tygodnie ketokonazol krem (3xdz przez tyg później 1dz przez 8 tyg?)

36. Grzybica paznokci

37. Drożdżyca jamy ustnej ketokonazol doustny, nystatyna (najlepsza do pędzlowania)?

38. Pacjentka z drożdżycą pochwy itrakonazol w globulkach

infekcje septyczne Penicylina G, flukloksacylina (jezeli produkuja B-laktamazy),

zapalenia płuc Penicylina G, ampicylina lub makrolidy

infekcje ukladu oddechowego, uszu, zatok, zapal opon m-rdz (haemophilus inf) ampicylina lub cefuroksym

mycoplasma pneumoniae - tetracykliny lub makrolidy

pneumocystis (zapalenie pluc) ko-troksimazol

nocardia (choroby pluc) ko-troksimazol

Listeria - zapalenia opon m-rdz i infekcje noworodków - amoksycylina i aminoglikozydy

zapalenie opon m-rdz NEISSERIa - Penicylina G

rzeżączka - amoksycylina + kwas klawulanowy (augmentin), ceftriakson lub chinolony

Clostridium - tężec, zgorzel, Penicylina G

infekcje ukladu moczowego g- cefalosporyny p.o lub chinolony chlamydie - ofloksacyna prostata - kotrymoksazol, ciąża - penicylina krystaliczna albo ampicylina lub erytromycyna.

posocznica aminoglikozyzdy i.v lub cefuroksym

biegunki (shigella) chinolony

salmonella (dury, paradury) chinolony lub ceftriakson

• infekcje ukladu pokarmowego - metronidazol, klindamycyna

inne g- beztlenowce - penicylina G lub metronidazol

campylobacter (biegunki) makrolidy lub chinolony

krztusiec, bordatella pertussis makrolidy

vibrio cholerae tetracykliny

legionella pneumophila makrolidy i ryfampicyna

h.pylori (wrzody) metronidazol + amoksycylina + ranitydyna

pseudomonas aeruginosa piperacyklina lub karbenicylina [ciprofloksacyna (moczowy)]

inne (rany, oparzenia) - penicyliny + tobramycyna -> doustnie

zakażenia ran, czyraki, Penicylina G, flukloksacylina,

brucelloza doksycylina + ryfampicyna

bacteroides fragilis

• zapalenie ucha i krtani - penicylina G

krętki

kiła - penicylina G

borellia (choroba z lyme, goraczka powrotna) - tetracykliny

riketsje (dur plamisty, goraczka Q, gorączka gór skalistych) - tetracykliny

chlamydia - tetracykliny

actinomyces (ropnie) - penicylina G

RZS Sulfasalazyna

Choroba leśnikowskiego-Crohna - Sulfasalazyna

---