Fizjologia wykład nr 3

Rytmy biologiczne

Jest to wyraz przystosowania organizmów żywych do warunków życia na Ziemi.

W zależności od cykliczności wyróżniamy rytmy okołodobowe, miesięczne, roczne.

W układzie nerwowym występują spontaniczne wyładowania, które mają swoją określona cykliczność np. bicie serca. W układzie autonomicznym mamy wyładowania, które są związane z promieniowaniem kosmicznym (promieniowanie Schumanna?).

Cykliczność okołodobowa jest związana z ruchem Ziemi.

Występuje wiele chorób związanych z miejscem zamieszkania np. nadciśnienie (chodzi o okres płodowy i zaraz po narodzinach).

Rytm okołodobowy (snu i czuwania). Nazwany w ten sposób bo trwają one około 24 godziny, ale jeżeli człowieka odizolujemy od wpływów zewnętrznych to te procesy trwają około 25-27h. Po tygodniu rytm okołodobowy w tych warunkach traw 25h (wiec nie jest dobowy, ale okołodobowy).

Wyróżniamy synchranizatory wewnętrzne (biochemia) i zewnętrzne (to co nam świat narzuca- warunki socjalne, praca itp.) Dawcy rytmu- synchranizatory zew (np. czas kiedy wywożone są śmieci).

Rytm snu i czuwania jest najbardziej spektakularnym przykładem, że taki rytm zachodzi. Uzależniony jest od światła i jego braku (nawet jak światła nie ma to i tak jest ten rytm bo tak już jest zakodowane). Jest to rytm endogenny (egzogenny to np. rytm narzucony przez budzik).

Człowiek bez snu odczuwa narastanie zmęczenia do 60h (po tym czasie jego stan się już nie pogarsza). Człowiek może bez snu wytrzymać 7-10dni (wtedy żadne bodźce działające na człowieka nie są w stanie go oderwać od snu).

Berger jako pierwszy zarejestrował aktywność mózgu (1928 rok). Rozpoczęła się fala badań nad elektroencelafografia EEG.

Podczas snu poruszają się gałki oczne.

Badania na temat drogi wstępującej.

Sen REM- szybko ruszają się gałki oczne, pełna dyshronizacja aktywności mózgu, spadek napięcia mięśniowego

Lata 70.- zaczyna się medycyna snu.

Narkolepsja- człowiek zasypia nagle i od razu wpada w fazę snu REM. Bardzo podobna sytuacja zdarza się u ludzi bardzo zmęczonych- ale to nie patologia. Narkolepsja- to patologia.

Podczas nocy są godziny, w których powinniśmy spać (3-4h w nocy). Niespanie w tym czasie powoduje zmiany metaboliczne w kolejnej dobie. Bałagan ten spowodowany jest temperaturą naszego ciała. Nasza temperatura głęboka ma charakterystyczny rytm okołodobowy. Maxymalna jest koło godziny 17, a minimalna koło 5-4. Różnica ta wynosi około 1 stopień. Jeżeli nie śpimy w czasie 3-4 w nocy to potem krzywa naszej temperatury się spłaszcza.

Nie jest koniecznie potrzebna ciemność, aby zapaść w sen (bo cały cykl jest endogenny).

U osób, które mają problem z zaśnięciem jest potrzebne odgraniczenie ciemności od jasności.