Metodologiadań społecznych

Metodologia badań społecznych

dr A. Krajewska

Literatura podmiotu:

Wykład 1 – 14.10.2013:

ŹRÓDŁA FILOZOFICZNE ORIENTACJI POZNAWCZYCH W BADANIACH NAUKOWYCH:

Działy filozofii wg przedstawicieli Akademii Platońskiej:

ONTOLOGIA – nauka o bycie, podstawowy dział filozofii, zajmuje się: 1. teorią bytu; 2. charakter rzeczywistości; 3. struktura rzeczywistości.

EPISTEMOLOGIA – nauka o poznaniu, teoria poznania, zajmuje się poznaniem ludzkim, analizą procesów poznawczych umożliwiających zdobywanie wiedzy.

AKSJOLOGIA – nauka o wartościach.

ONTOLOGIA – nauka o bycie, o rzeczywistości

Stanowisko ontologiczne:

IDEALIZM REALIZM

Idealizm obiektywny Realizm ontologiczny

- jedynym istniejącym bytem jest idea, duch; - przeciwstawny idealizmowi; rzeczywistość istnieje

byt istnieje niezależnie od rzeczywistości ma- obiektywnie, jest zewnętrzna w stosunku do

terialnej, która jest jego tworem, pochodną . poznającego podmiotu.

Idealizm subiektywny

- istnienie rzeczywistości to wrażenia,

myśli istniejące w podmiocie

EPISTEMOLOGIA – nauka o poznaniu, zajmuje się:

Stanowiska w teorii poznania:

IDEALIZM REALIZM

Idealizm teoriopoznawczy Realizm teoriopoznawczy -

(immanentny) – rzeczywistość istnieje tylko przedmioty istnieją niezależnie od spostrzegają-

w myśli podmiotu; podmiot w poznaniu tkwi cego go umysłu ludzkiego; istnieje obiektywny

we własnych przeżyciach, wrażeniach porządek rzeczywistości, a człowiek ma

możliwość jej poznawania.

Kierunki w teorii poznania – metody poznawania rzeczywistości:

  1. EMPIRYZM – wywodzi poznanie ludzkie z doświadczenia zmysłowego zwenętrznego lub wewnętrznego.

  1. RACJONALIZM – wywodzi poznanie ludzkie z rozumu, przyznaje rozumowi główną lub wyłączną rolę w procesie poznania; neguje znaczenie innych źródeł wiedzy.

Aktualnie:

Przyjmuje się umiarkowane wersje empiryzmu genetycznego i metodologicznego

Badacze poznają rzeczywistość społeczną, pedagogiczną przez doświadczenia, prowadzą badania empiryczne, ilościowe i jakościowe.

Nauka – pojęcie i kryteria klasyfikacji:

NAUKA

– Zasób obiektywnej wiedzy – system uzasadnionych twierdzeń i hipotez o przyrodzie i społeczeństwie lub człowieku, o związkach między nimi, genezie i rządzących między nimi prawidłowościach

T. Pilch

KRYTERIA KLASYFIKACJI NAUK:

KLASYFIKACJA NAUK:

NAUKI

FORMALNE EMPIRYCZNE

LOGIKA MATEMATYKA PRZYRODNICZE SPOŁECZNE

- pedagogika - prawo

- psychologia - języko-

- ekonomia znawctwo

- historia

FIZYCZNE BIOLOGICZNE

POJĘCIE METODY I METODOLOGII BADAŃ SPOŁECZNYCH:

METODA, gr. Methodos – droga, sposób badania, systematycznie stosowany sposób postępowania prowadzący do założonego wyniku.

METODOLOGIA – w ogólnym ujęciu, to:

Ze względu na zakres stosowania wyróżnia się:

ŹRÓDŁA ORIENTACJI POZNAWCZYCH W METODOLOGII BADAŃ SPOŁECZNYCH:

  1. ORIENTACJA POZYTYWISTYCZNA

Kier. fil, pojmujący naukę jako badanie faktów przy pomocy metod nauk przyrodniczych; hasła usunięcia z myślenia naukowego oderwanych od rzeczywistości sepekulacji.

Nowa filozofia nauki, opracowana przez przedstawicieli Koła Wiedeńskiego (...)

Podstawowe założenia orientacji pozytywistycznej:

Ten nurt przeważa nadal w metodologii nauk społecznych (w tym pedagogiki), nazywany jest orientacją przyrodniczą, pozytywistyczną, scjentystyczną.

  1. ORIENTACJA HUMANISTYCZNA – ANTYPOZYTYWISTYCZNA

Podstawowe założenia orientacji humanistycznej:

Powrót tych koncepcji – lata 60 XX wieku;

Wykład 2 – 28.10.2013:

ZAŁOŻENIA ONTOLOGICZNE, EPISTEMOLOGICZNE I METODOLOGICZNE

ORIENTACJI POZYTYWISTYCZNEJ W METODOLOGII

Empiryczne badania ilościowe:

  1. Rzeczywistość jest jedna; istnieje rzeczywistość obiektywna, zewnętrzna wobec podmiotu poznającego, badacz jest w stanie ją poznawać, badając elementy składowe

  2. Badacz może stać „poza” badaną rzeczywistością, być obserwatorem zwenętrznym, nieuczestniczącym w kontekście badanej rzeczywistości.

  3. Możliwy jest do uzyskania obiektywizm poznawczy, a więc można docierać do prawdy; dążenie do standaryzacji, co ogranicza wpływ badacza, a nawet badanego na wyniki.

  4. Badacz odwołuje się do wcześniej opracowanych teorii badanego procesu, zjawiska.

- ranga teorii...

  1. Zachowania i działania ludzi i grup przebiegają wg stałych reguł, powtarzanych schematów, czyli rzeczywistość społeczna, pedagogiczna jest podobna do przyrodniczej, gdzie występują stałe reguły i powtarzalność zjawisk.

  1. Badacz – np. pedagog, socjolog w poznawaniu rzeczywistości, faktów, zjawisk, procesów „zawiesza” wartościowaniem

populacja – to ogół osobników lub osób...

grupa reprezentatywna - ...

  1. Istnieje możliwość:

  1. Celem badań jest opis, wyjaśnianie, prognozowanie w zakresie badanych zjawisk i procesów, weryfikacja hipotez o związkach między badanymi elementami (zmiennymi), weryfikacja twierdzeń.

Wyjaśnianie (eksplantacja) służyć może odkrywaniu prawidłowości:

(deterministycznych), np., związku między stosowaniem problemowych metod nauczania a aktywnością poznawczą;

  1. Badania prowadzone są:

  1. W organizowaniu procesu badawczego uwzględnia się potrzeby metod statystycznych:

  1. Opracowanie wyników wymaga wykorzystania możliwości statystyki opisowej i indukcyjnej.

Istotne ograniczenia empirycznych badań ilościowych:

ZNACZENIE TEORII W BADANIACH SPOŁECZYCH (ILOŚCIOWYCH):

Znajomość teorii:

TEORIA NAUKOWA – pojęcie:

- System logicznie i rzeczowo powiązanych zdań (praw, twierdzeń) stanowiących próbę opisu i wyjaśnienia zjawisk, faktów i procesów określonej kategorii, czasem także ich przewidywania.

Cechy teorii:

FUNKCJE TEORII:

  1. FUNKCJA GENERALIZUJĄCA – polega na odpowiednim połączeniu wchodzących w jej skład twierdzeń w logiczną całość, ujmujących opis, wyjaśnienie i uzasadnienie:

  1. FUNKCJA KOMUNIKACYJNA – polega na dostarczaniu ważnych informacji o danym przedmiocie w sensownym języku, tj. Zrozumiałym przynajmniej przez specjalistów:

Szczególnie przydatne są:

Wykład 3 – 25.11.2013:

ZNACZENIE TEORII W BADANIACH SPOŁECZNYCH (ILOŚCIOWYCH):

Znajomość teorii:

Koncepcja badań (ilościowych) w naukach społecznych:

Sformułowanie problemów i hipotez badawczych:

JAKIE JEST ODDZIAŁYWANIE ŚRODOWISKA RODZINNEGO NA POZIOM WYNIKÓW W NAUCE UCZNIÓW KL. V W ŚRODOWISKU MIEJSKIM?

jaka teoria?

WYMAGA:

Dla potrzeb pracy (na podstawie literatury) można przyjąć:

Ujęcie hipotezy głównej:

W rezultacie analizy literatury przedmiotu badań i obserwacji własnych w badaniach przyjęto, że środowisko rodzinne oddziaływuje na poziom wyników w nauce uczniów kl. V, ponieważ oddziaływanie poszczególnych czynników określających je (1. struktury rodziny, 2. warunków społeczno-ekonomicznych, 3. kultury pedagogicznej rodziców) powoduje uzyskiwanie przez uczniów zróżnicowanych osiągnięć. Ich korzystny układ warunkuje wyniki wysokie, a niekorzystny – niskie.

Złożoność hipotezy głównej wynika ze złożoności definicji środowiska rodzinnego przyjętej dla potrzeb pracy.

Sformułowanie problemów szczegółowych:

Ze złożoności hipotezy głównej (ze złożoności przyjętej definicji środowiska rodzinnego) wynika, że można wyprowadzić z niej trzy problemy szczegółowe:

  1. Jakie jest oddziaływanie struktury rodziny na poziom wyników w nauce uczniów kl. V w środowisku miejskim?

  2. Jakie jest oddziaływanie warunków społeczno-ekonomicznych rodziny na poziom wyniów w nauce uczniów kl. V w środowisku miejskim?

  3. Jakie jest oddziaływanie kultury pedagogicznej rodziców na poziom wyników w nauce uczniów kl. V w środowisku miejskim?

Sformułowanie hipotez szczegółowych:

WYMAGA:

Przeglądu literatury naukowej i zdefiniowania podstawowych pojęć występujących w problemach szczegółowych:

Określenie zmiennych i wskaźników:

ZMIENNA NIEZALEŻNA GŁÓWNA : ŚRODOWISKO RODZINNE

ZMIENNE NIEZALEŻNE SZCZEGÓŁOWE:

  1. Struktura rodziny:

  1. Warunki społeczno-ekonomiczne rodziny:

  1. Kultura pedagogiczna rodziców:

- typu a (wskaźniki: zawsze, czasem, nigdy)

- typu b (wskaźniki: zawsze, czasem, nigdy)

- typu c (wskaźniki: zawsze, czasem, nigdy)

- ...

(...)

PRZEDMIOT BADAŃ:

- ?

CELE BADAŃ:

POZNAWCZY:

DESKRYPCYJNY (opis środowiska rodzinnego, warunków pedagogicznych rodziców)

EKSPLIKACYJNY - to wyjaśnienie (wyj. związków między strukturą rodziny a wynikami w nauce)

PROGNOSTYCZNY – wykazanie znaczenia oddziaływania środowiska rodzinnego na poziom wyników w nauce a także wskazanie tych czynników które oddziaływują na wyniki w nauce w największym stopniu oraz te, które oddziaływują względnie słabiej.

PRAKTYCZNY:

Struktura pracy promocyjnej:

Tytuł pracy

Wstęp (wprowadzenie)

  1. Część literaturowa – Teoretyczne podstawy badań

Jej tytuł nawiązuje do tematu – stan bada / w literaturze; zawiera jeden lub więcej rozdziałów wraz z uszczegółowienieim zawartości.

  1. Część metodologiczna – Metodologia badań własnych zawiera jeden rozdział wraz z uszczegółowieniemm, zwykle:

  1. Podmiot i cele badań

  2. Problemy i hipotezy (czasem) badawcze. Czasem – zmienne i wskaźniki

  3. Metoda, techniki i narzędzia badawcz

  4. Charakterystyka terenu i badanej próby

  5. Organizacja i przebieg badań

  1. Część empiryczna – prezentacja wyników badań własnych

Zawiera jeden rozbudowany rozdział z wieloma podrozdziałami lub kilka rozdziałów.

Zakończenie (podsumowanie)

***

Tytuł pracy = problem główny po zmianie na zdanie oznajmujące

Uwarunkowania rodzinne wyników w nauce uczniów kl V w środowisku miejskim.

Wstęp

Rozd. I. Środowisko rodzinne a wyniki w nauce uczniów – stan badań

  1. Pojęcie rodziny, środowiska rodzinnego i wyników w nauce

  2. Uwarunkowania rodzinne wynków w nauce

    1. Struktury rodziny

    2. Warunki społeczno – ekonomiczne rodziny

    3. Kultura pedagogiczna rodziców

Rozd. II. Metodologia badań własnych

  1. Przedmiot i cele badań

  2. Problemy i hipotezy (czasem) badawcze. Czasem – zmienne i wskaźniki

  3. Metoda, techniki i narzędzia badawcze

  4. Charakterystyka terenu i badanej próby

  5. Organizacja i przebieg badań

Rodz. III. UWARUNKOWANIA RODZINNE WYNIKÓW W NAUCE UCZNIÓW KL. V SP W MIEJSCOWOŚCI X – BADANIA WŁASNE:

  1. Struktura rodziny a wyniki w nauce uczniów kl. V

    1. Rodzaj rodziny

    2. Liczba dzieci w rodzinie

    3. Pokoleniowość rodziny

  2. Warunki społeczno-ekonomiczne rodziny a wyniki w nauce uczniów kl. V

    1. Warunki społeczne rodziny

      1. ....................................

      2. ....................................

    2. Warunki ekonomiczne rodziny

      1. .................................... + dalsze uszczegółowienie

  3. Kultura pedagogiczna rodziców a wyniki w nauce uczniów kl. V

    1. Postawa rodziców wobec nauki szkolnej

      1. ....................................

      2. .................................... + dalsze uszczegółowienie

    2. Metody wychowania

      1. ....................................

      2. .................................... + dalsze uszczegółowienie

      3. ....................................

      4. ....................................

PODSUMOWANIE (ZAKOŃCZENIE)

BIBLIOGRAFIA

SPIS TABEL

***

WSTĘP (WPROWADZENIE):

ZAKOŃCZENIE (PODSUMOWANIE)

Zwykle zawiera:

o wykorzystanej metodzie badawczej, technikach, narzędziach:

o tym kiedy, kogo i gdzie badano;

o stopniu weryfikacji hipotez (jeśli były formułowane).

Wykład 4 – 09.12.2013:

Orientacja humanistyczna w metodologii badań społecznych – empiryczne badania jakościowe:

Rozwój – XIX/XX, powrót tych koncepcji lata 60 XX wieku:

procedury badawcze nieadekwatne do badania złożoności

świata społecznego.

Źródła teoretyczne badań jakościowych:

W praktyce wymienione teorie i stanowiska często wzajemnie się uzupełniają, ale są także różnice:

Podobieństwa:

PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA OTNOLOGICZNE, EPISTEMOLOGICZNE I METODOLOGICZNE ORIENTACJI HUMANISTYCZNEJ W METODOLOGII

Empiryczne badania jakościowe:

  1. Badacz nie stoi „poza” badną rzeczywistością, podmiot i przedmiot poznania są elementami wzajemnie uwarunkowanymi.

  2. W badaniach niezbędne jest wartościowanie, a system przyjętych wartości ma znaczenie dla zrozumienia badanej rzeczywistości.

  3. Wiedza nie jest tylko odkrywana, ale także jest konstruowana, badcz jest nastawiony na analizowanie rzeczywistości tworzonej i przekształconej przez aktywną działalność jednostek, nie odwołuje się do teorii.

  4. Wyjaśnienie jest uzasadnione tylko do jednego miejsca i czasu, nie może uogólniać wyjśnień na całą populację i na różne punkty w czasie.

  5. Podstawowymi kategoriami badawczymi jest rozumienie i interpretacja faktów, zjawisk, procesów, przeżyć.

Rozumienie jest pojmowane jako:

„wczuwanie się w treść cudzych przeżyć, pragnień, motywów postępowania, świat wartości innych ludzi, związane ze skłonnością do uznawania ich słuszności”.

(Filozofia, Leksykon PWN, Warszawa 2000, s. 291)

Interpretacja, to:

„tłumaczenie czynności lub wytworów ludzkich przez wskazywanie ich genezy i struktury”.

  1. Użyteczymi „narzędzami” poznania są:

co wiąże się z wnikaniem i analizą doświadczeń, które jak sądzi badacz – przeżyła badana osoba.

  1. Nie stosuje się standaryzowanych metod, narzędzi:

  1. Stosuje się niematematyczne sposoby analizy badanych faktów, zjawisk i procesów, bada się je w toku ich przebiegu, stosuje się otwarte sposoby gromadzenia danych.

  2. Nie formułuje się hipotez, nie narzuca się z góry przyjętych schematów postępowania, które wytyczają kierunek badań.

  3. Podmiotowe relacje między badaczem i badanymi:

  1. Językiem badań i wyników może być język potoczny lub taki, jakim posługują się badani.

Badania jakościowe określane są również jako:

RANGA ROZUMIENIA W BADANIACH JAKOŚCIOWYCH

Rozumienie –

Podstawowa kategoria w metodologicznej koncepcji hermeneutyki, cel w badaniach jakościowych; rozumienie różnych obszarów rzeczywistości, np. gestów, zachowań, przeżyć, doświadczeń, dzieł ludzkiej kultury (podstawy stworzył W. Dilthey).

HERMENEUTYKA JAKO PROCEDURA OSIĄGANIA ROZUMIENIA

Hermeneutyka –

Podstawowe reguły hermeneutyki:

(M. Sawicki, Hemeneutyka pedagogiczna, Warszawa, 1996)

  1. Zrozumieć część, szczegół można tylko przez całość (kontekst, horyzont świata ludzkiego).

  2. Zrozumienie całości jest możliwe tylko po zrozumieniu szczegółu.

  3. Każde rozumienie stanowi wynik przedrozumienia, czyli przeżycia, doświadczenia egzystencjalnego.

  4. Rozumienie świata ludzkiego jest możliwe tylko, gdy mu się „oddamy”, będziemy w nim żyć i współtworzyć go.

  5. Oddanie się światu ludzkiemu, współtworzenie go warunkowane jest jego rozumieniem.

  6. Odsłanianie rzeczywistości, dzieł tworzonych przez innych stanowi podstawę odsłonięcia prawdy o nas samych.

  7. Nasze istnienie jest współistnieniem z innymi i wpływa na rozumienie tych innych.

  8. Rozumienie innych wpływa na rozumienie przez nas samych naszego istnienia.

ETYCZNY WYMIAR BADAŃ JAKOŚCIOWYCH

Możliwość wystąpienia sprzeczności między odważnym podejmowaniem badań i przekonaniem o potrzebie poszanowania godności badanych.

Wykład 5-6 – 20.02.2014:

POJĘCIE I RODZAJE WYJAŚNIEŃ NAUKOWYCH:

Pojęcie wyjaśnienia:

procedura rozumowania mająca na celu uzyskanie odpowiedzi na pytanie, dlaczego zdarzyło się „A”, jaka jest przyczyna „B”, co spowodowało „C”. To rodzaj rozumowania polegający na wyprowadzeniu uznanego z góry zdania z innych zdań już uznanych; to szacowanie związków między zjawiskami itp.

Rodzaje wyjaśnień:

  1. WYJAŚNIENIA GENETYCZNE – to próba odpowiedzi na pytanie, dlaczego A? Jak doszło do A? Jaka jest przyczyna A? Takie wyjaśnienie daje obraz przemian, jakim podlega proces, zjawisko, instytucja w ciągu jakiegoś czasu, ukazuje okoliczności, w jakich doszło do zmian, wyjaśnia rodzaj czynników powodujących zmiany, ale dystans czasowy może być znaczny.

np. wyjaśnienie „przemian i funkcji rodziny”, „unowocześnienie procesu dydaktycznego”

To wyjaśnienie wymaga:

  1. WYJAŚNIENIA FUNKCJONALNE – to odpowiedź na pytanie, jak? Jak zjawisko „A” wpływa na zjawisko „B”? Pochodzą z przekonania, że zjawiska nie wywołują się wzajemnie, lecz tylko wpływają wzajemnie na swoje zmiany. Dystans czasowy między zjawiskami (zdarzeniami) jest niewielki lub zachodzą równocześnie.

np. wyjaśnienie związków między zatrudnieniem kobiet a przestępczością nieletnich, zaburzeniami funkcji rodziny, relacjami rynku i zaopatrzenia w gospodarce.

  1. WYJAŚNIENIA TEOLOGICZNO – FUNKCJONALNE – to odpowiedź na pytanie, po co? Po co zaszło zdarzenie „A”? Zasada celowościowego wyjaśniania polega na poszukiwaniu celu, do którego zmierza jakiś proces lub jakiemu służy określone zjawisko, instytucja.

np. obyczajowość jakiejś grupy społecznej wydawać się może irracjonalna, ale gdy poznamy cele, jakim służy wyjaśnia jej istotę, sens (stowarzyszenie „Morsów”)

Ze skutków wnioskujemy o przyczynach

  1. WYJAŚNIENIA LOGICZNE – w/w są też oparte na wnioskowaniu logicznym, ale jest pewien schemat wnioskowania, który przy pewnych warunkach, gwarantuje niezawodność wniosków, np. zastosowanie praw logicznych, jeżeli A>B, a B>C,to A>C.

W większości przypadków w naukach społecznych nie wystarcza jeden rodzaj wyjaśniania. Ilość możliwych związków, zależności jest duża, a często każdy z nich wymaga indywidualnego podejścia.

PRAWA NAUKI

Prawo nauki to twierdzenie:

Prawa nauki, to twierdzenia, którym w nauce nadaje się wysoką rangę poznawczą:

Od prawa wymaga się, aby pozwalało wnioskować „na podstawie przypadków znanych o przypadkach nieznanych” oraz aby pozwalało wnioskować „z przypadków przeszłych o przypadkach przyszłych”.

RODZAJE PRAW NAUKI

  1. PRAWA OGÓLNE – oznaczają stały bezwyjątkowy związek pewnych zjawisk, np. w naukach przyrodniczych – prawa dynamiki, prawo ciążenia, w naukach humanistycznych trudno o przykłady.

  2. PRAWA STATYSTYCZNE – wyznaczają prawdopodobieństwo występowania zjawisk określonego typu, stwierdzają istnienie prawidłowości, określają współwystępowanie pewnych zjawisk; na ich podstawie można przewidywać przebieg zjawiisk masowych, a nie jednostkowych.

  1. PRAWA FORMALNE – mają postać zdań analitycznych, tautologii logicznych, uzasadnionych nie poprzez doświadczenie, lecz: na podstawie rozumowania lub immanentnej struktury, np. „Jeżeli A jest większe od B, to B jest mniejsze od A”. W naukach społecznych nie istnieją prawa formalne.

KONCEPCJE ROZWOJU NAUKI

  1. KONCEPCJA KUMULATYWNA – rozwój wiedzy naukowej odbywa się w sposób ciągły, prace podejmowane przez uczonych są kontynuacją poprzedników, odkrycia sumują się w coraz bardziej spójny obraz danej sfery zjawisk:

Skrajny kumulatywizm – nowe teorie i prawa dodawne są do prawd naukowych już istniejących bez naruszania dotychczasowych ustaleń naukowych oraz obowiązujących reguł metodologicznych;

Umiarkowany kumulatywizm – istnieje ciągłość, ale jest możliwość odrzucania twierdzeń poprzedników, sprowadzania ich do pewnych warunków; odrzucanie jednych twierdzień powoduje formułowanie innych, lepiej uzasadnionych.

  1. KONCEPCJA REWOLUCYJNA

- Autor T. KUHN (lata 60 XX, Struktura rewolucji naukowych)

M. Kopernik – zakwestionował teorię Ptolemeusza;

I. Newton – mechanika klasyczna; maszyna parowa, silnik elektryczny, spalinowy;

A. Einstein (1905) – teoria względności;

- w rozwoju nauki występują istotne momenty nieciągłości;

- odkrycia naukowe prowadzą do teorii naukowych, które mogą spowodować kryzysy w społeczności naukowej;

- te kryzysy mogą dalej prowadzić do rewolucji naukowej, która oznacza przerwanie ciągłości w rozwoju wiedzy naukowej i zmianę poglądu świata nauki na dany problem i dziedzinę wiedzy, co wg. T. Khuna jest zmienną PARADYGMATU – obowiązującego danym okresie rozwoju wzorca badań.

- zmiana paradygmatu następuje wówczas, gdy w świadomości naukowców narata przekonanie o niemożności rozwiązania przez aktualny paradygmat problemów („łamigłówek”), gdy pojawiają się nowe fakty, które zaczynają przeczyć obowiązującej teorii.

- oznacza to kryzys w danej dziedzinie nauki, który powoduje potrzebę nowego paradygmatu, który będzie w stanie w nowy sposób organizować badania naukowe.

Wg. T. Kuhna:

Takie stanowisko podważa zasadę ciągłości w rozwoju wiedzy naukowej a także wiarę w postęp poznawczy nauki.

Umiarkowane stanowisko:

K. Popper, I. Lakatos, S. Amsterdamski, J. Kmita

- rewolucje naukowe stanowiąc zasadniczy przełom w rozwoju wiedzy naukowej, stanowią zarazem pogłębienie i poszerzenie, a więc kontynuację, która nie przekreśla dotychczasowego dorobku nauki.

POJĘCIE I ZNACZENIE PARADYGMATU W ROZWOJU NAUKI

PARADYGMAT, łac. Paradigma – model, przykład, wzór

Znaczenie paradygmatu:

Aktualnie stosowane paradygmaty:

Pozytywistyczny,

Humanistyczny,

Krytyczny,

Postmodernistyczny,

Cechy badań Paradygmat (orientacja poznawcza)
Pozytywistyczna – badania ilościowe
Założenia ontologiczne
Istota
Przedmiot badań
Cele badań
Teoria
Problemy badawcze Od ogółu do szczegółu
Hipotezy badawcze Formułuje się je, gdy badacz przyjmuje związki przyczynowo-skutkowe
Zmienne i wskaźniki Często się je określa
Metody i techniki Występują metody, które przyporządkowane są technikom
Narzędzia badawcze Kwestionariusz ankiety, skala ocen
Relacje badacz - badany Te relacje są przedmiotowe – badacz nie zna osoby badanej; Prawo do zadawania pytań ma tylko badacz
Przebieg badania
Opracowanie wyników Postulat stosowania językiem naukowym

MOŻLIWOŚĆ ŁĄCZENIA BADAŃ ILOŚCIOWYCH I JAKOŚCIOWYCH = badania elektyczne

Istnieje potrzeba łączenia obu rodzajów postępowania badawczego:

  1. Oba sposoby badań są równoprawne i niezbędne:

Celem poznania jest zarówno opis i wyjaśnienie faktów, zjawisk i procesów o zasięgu masowym i jednostkowym

O zaliczeniu:

Nie bedzie to test – tylko na wykladzie bedzie test napewno bedzie trzeba wyjasniac i podac przyklady (ze zrozumieniem swoimi slowami) a przyklady majabyc precyzyjne – z nazwiskiem autora

Np. co to jest teoria i przyklad,

Przedm badan ilosciowych – przyklad

Zalozenie ontolog./empist

Teoria naukowe, pojecia, cechy teorii funkcjach

Kocnepcja badan ilosciowych – elementy, ze mamy przedmiot, cele

Co to jest problem, co to cel dyskryktywny, ekspi, opisowego, wyjasniajacego celu – podac tez trafny przyklad

Jakie moga byc zmienne i wskaziki

Zalozenia koncepcji paradygmatu:coto zalozenie ..

i


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Metodologia?dań społecznych
metodologia?dan społecznych
Metodologia?dań społecznych ze statystyką
Metodologia?dan społecznych ćwiczenia zaliczenie WPA UAM
Metodologia?dań społecznych
Metodologia?dań społecznych ćwiczenia
metodologia?dn spolecznych 1
Zagadnienia do egzaminu z metodologii?dań społecznych
metodologia?dań społecznych
Metodologia?dań społecznych
METODOLOGIA?DAN SPOLECZNYCH 12 2013
Podstawy metodologii?dań społecznych
METODOLOGIA?DAŃ SPOŁECZNYCH I PEDAGOGICZNYCH I Kuźniak
METODOLOGIA?DAŃ SPOŁECZNYCH opracowanie
Metodologia?dan spolecznych
Metodologia?dań społecznychĆWICZENIA
Metodologia?dań społecznych
Metodologia?dań społecznych WYKŁADY 12 2013
Metodologia nauk spolecznych wyklad id 294758

więcej podobnych podstron