12. Podaj przesłanki uzasadniające potrzebę integracji lokalnego środowiska wychowawczego.

Środowisko lokalne to pojecie wieloznaczne, różnie definiowane przez pedagogów. Jest pojęciem nienaukowym, ale określa typ ładu społecznego.

Według Tadeusza Pilcha środowisko lokalne to gromada ludzi zamieszkujących ograniczone i względnie izolowane terytorium, posiadających i ceniących, wspólne tradycje, wartości i symbole, instytucje usługowe i kulturowe, świadomych jedności, odrębności i gotowości do wspólnego działania żyjących w poczuciu przynależności i wewnętrznego bezpieczeństwa.

Jego znaczenie i siła wynika m.in. stąd, iż jest ono nieodłącznym elementem otoczenia życia jednostki. Człowiek niekiedy pozbawiony jest rodziny, nieświadomie lub instrumentalnie może wyłączyć się z grupy rówieśniczej (towarzyskiej), nie może jednak żyć poza społecznością lokalną. Społeczność lokalna jest najbardziej uniwersalnym i trwałym elementem naszego otoczenia, od narodzin, po kres życia.

W środowisku lokalnym występuje specyficzny rodzaj więzi społecznych. Termin ten według Pilcha oznacza zaplanowany i ukształtowany system stosunków miedzy instytucjami, które sprawują kontrolę społeczną, a jednostkami i podgrupami w danej zbiorowości, tak aby tworzyły one spójna całość i nieustannie się rozwijały.

W środowisku lokalnym, oprócz powstawania spontanicznych wspólnot, występują także organizacje i stowarzyszenia, które ukierunkowane są na osiągnięcie jakiegoś celu. Posiadają one formalne reguły, działają w sposób intencjonalny, ale przynależność do nich jest oczywiście dobrowolna. Prawo do stowarzyszania się jest wpisane głęboko w ludzka naturę i dlatego jest prawem powszechnym, świadczy o naszej, człowieczej wolności. W obecnych czasach notuje się stały wzrost liczby i poziomu zróżnicowania powstających stowarzyszeń. Pełnią one funkcje wspomagania rozwoju osobowego i społecznego jednostki, usprawniają edukację, organizują aktywne sposoby spędzenia wolnego czasu przez dzieci i młodzież, zwiększają aktywność społeczną jednostek, poprawiają warunki lokalnych środowisk wychowawczych, w ramach placówek pozaszkolnych podejmują planową pracę wychowawczą.

Lokalne środowisko - wychowanie intencjonalne, Tadeusz Pilch wymienia takie organizacje jak: Placówki opiekuńcze: instytucje opieki nad dziećmi o upośledzeniach rozwojowych, Pogotowia Opiekuńcze, instytucje opieki zdrowotnej (sanitaria), Domy Dziecka, Rodziny Opiekuńcze, Rodziny Zastępcze, Internaty, szkoły środowiskowe

Placówki wspomagające rozwój dzieci i młodzieży: świetlice i czytelnie, tereny zabaw i gier ruchowych, ośrodki pracy twórczej (Domy Kultury, Kluby), kolonie, obozy, poradnie

Placówki wychowania pozaszkolnego (oświaty dorosłych): instytucje kształcenia systematycznego, kursy, biblioteki, ośrodki upowszechniania wiedzy- muzea, wystawy, ośrodki pracy twórczej i rekreacji, ośrodki kształcenia ustawicznego (doskonalenia zawodowego)

NAJWAŻNIEJSZE:

Integracja środowiska lokalnego jest niezwykle ważna. Współpraca rodziny ze szkołą oraz rodziny, szkoły i instytucji opiekuńczo- wychowawczych działających na danym terytorium, miejscu zamieszkania dziecka ponieważ dzięki temu zapewniają one:

- świadomość przynależności do społeczności lokalnej

- poczucie jedności

-wspólnotę działania

- system kontroli społecznej

- bezpośrednie kontakty osobowe i więzi międzyosobowe

- tożsamość religijną i etniczną

- pomoc materialną

- zabawy i zajęcia ruchowe, zajęcia sportowo- turystyczne

- zawody sportowe i taneczne

- wycieczki

- współpraca środowiska lokalnego wspiera lekcyjne i pozalekcyjne zajęcia dydaktyczne w szkole

Środowisko lokalne odgrywające tak wielką rolę w procesie wychowania człowieka ulega nieustannym zmianom i przekształceniom. Pilch doszukuje się przyczyn tych zmian w: rozluźnianiu więzi międzyludzkich (wzrost wolności, swobody, niezależności jednostki); narastającej anonimowości życia; kultywowaniu indywidualizmu; zaniku instytucji sąsiedztwa; zaniku znaczenia kontroli społecznej (brak nacisku opinii publicznej); deprecjacji społecznego znaczenia instytucji zbiorowych i autorytetów.