Ekonomika i organizacja procesów inwestycyjnych

„Projekt inwestycyjny budowy zakładu przemysłowego”

Temat nr 3

WGIG, ZIIP IV, GR. I

OKREŚLENIE DŁUGOŚCI CZASU OBLICZENIOWEGO

n = b + m

gdzie:

b – czas realizacji inwestycji
m – czas eksploatacji inwestycji wynikający ze średniego czasu oddziaływania inwestycji

m = $\frac{1}{S_{sr}}$

gdzie:

S_śr – średni okres oddziaływania składników majątkowych

S_śr = $\frac{N_{1}*\frac{1}{t_{1}} + N_{2}*\frac{1}{t_{2}}}{N_{1} + N_{2}}$ [%/100]

gdzie:

N₁ – nakłady inwestycyjne w 1. roku budowy
N₂ – nakłady inwestycyjne w 2. roku budowy
t₁ – liczba lat eksploatacji obiektów wybudowanych w 1. roku
t₂ – liczba lat eksploatacji obiektów wybudowanych w 2. roku

Obliczenia:
N₁ = 40% * 205 000 zł = 82 000 zł
N₂ = 60% * 205 000 zł = 123 000 zł
t₁ = 35 lat
t₂ = 6 lat
S_śr = $\frac{83\ 000\ *\ \frac{1}{35}\ + \ 123\ 000\ *\ \frac{1}{7}}{205\ 000}$ = 0,112 %/100
m = $\frac{1}{0,112}$ = 8,92 ~ 9 lat
n = 2 + 9 = 11 lat

WARIANT I

Tabela 1. Nakłady inwestycyjne i amortyzacja [tys. zł].

Tabela 1	Kolejne lata	Wartość rezydualna
Wyszczególnienie	1	2
Indeks cen	1,0250	1,0506
Nakłady na roboty budowlano - montażowe	82,0000
Amortyzacja (1)
Nakłady na zakup maszyn		123,0000
Amortyzacja (2)
Nakłady roczne RAZEM	82,0000	123,0000
Amortyzacja roczna RAZEM
Amortyzacja jednostkowa [zł/szt.]

Tabela 2. Zapotrzebowanie na kapitał obrotowy [tys. zł].

Tabela 2	Kolejne lata
Wyszczególnienie	1
Zapas materiałów i produktów w toku
Należności
Aktywa bieżące
Pasywa bieżące
Kapitał pracujący
Przyrost kapitału obrotowego
Indeks cen	1,0250
Przyrost kapitału obrotowego

Tabela 3. Koszty jednostkowe [zł/szt.].

Tabela 3	Kolejne lata
Wyszczególnienie	1
Indeks cen	1,0250
Materiały
Energia
Praca bezpośrednia
Remonty
Koszty ogólne
Razem koszty operacyjne
Amortyzacja jednostkowa
Odsetki
Koszty jednostkowe produkcyjne RAZEM
Koszty stałe
Koszty zmienne

Tabela 4. Koszty całkowite [tys. zł].

Tabela 4	Kolejne lata
Wyszczególnienie	1
Indeks cen	1,0250
Materiały
Energia
Praca bezpośrednia
Remonty
Koszty ogólne
Razem koszty operacyjne
Amortyzacja roczna RAZEM
Odsetki
Koszty całkowite produkcyjne RAZEM
Koszty stałe
Koszty zmienne

Tabela 5. Rachunek zysków i strat [tys. zł].

Tabela 5	Kolejne lata
Wyszczególnienie	1
Indeks cen	1,0250
Sprzedaż
Koszty zmienne
Marża brutto
Koszty stałe
Zysk operacyjny
Koszty finansowe
Zysk brutto
Podatek
Zysk netto
Dywidenda (25%)
Zysk zatrzymany

Tabela 6. Rachunek przepływów pieniężnych [tys. zł]

Tabela 6.	Kolejne lata
Wyszczególnienie	1
Nakłady inwestycyjne	82,000
Zaciągnięcie kredytu
Przyrost kapitału obrotowego
Przychody ze sprzedaży
Koszty własne sprzedaży
Zysk brutto
Podatek
Zysk netto
Amortyzacja
Spłata kredytu
Wartość rezydualna
Przepływy netto	-82,000
Współczynnik dyskontujący	0,9091
Zdyskontowane przepływy	-74,5455

WARIANT II

Harmonogram spłaty kredytu.

Harmonogram spłaty kredytu
Lata
1
2
3
4
5
6
7
8
Suma

Tabela 1. Nakłady inwestycyjne i amortyzacja [tys. zł].

Tabela 1	Kolejne lata	Wartość rezydualna
Wyszczególnienie	1	2
Indeks cen	1,0250	1,0506
Nakłady na roboty budowlano - montażowe	82,0000
Amortyzacja (1)
Nakłady na zakup maszyn		123,0000
Amortyzacja (2)
Nakłady roczne RAZEM	82,0000	123,0000
Amortyzacja roczna RAZEM
Amortyzacja jednostkowa [zł/szt.]

Tabela 2. Zapotrzebowanie na kapitał obrotowy [tys. zł].

Tabela 2	Kolejne lata
Wyszczególnienie	1
Zapas materiałów i produktów w toku
Należności
Aktywa bieżące
Pasywa bieżące
Kapitał pracujący
Przyrost kapitału obrotowego
Indeks cen	1,0250
Przyrost kapitału obrotowego

Tabela 3. Koszty jednostkowe [zł/szt.].

Tabela 3	Kolejne lata
Wyszczególnienie	1
Indeks cen	1,0250
Materiały
Energia
Praca bezpośrednia
Remonty
Koszty ogólne
Razem koszty operacyjne
Amortyzacja jednostkowa
Odsetki
Koszty jednostkowe produkcyjne RAZEM
Koszty stałe
Koszty zmienne

Tabela 4. Koszty całkowite [tys. zł].

Tabela 4	Kolejne lata
Wyszczególnienie	1
Indeks cen	1,0250
Materiały
Energia
Praca bezpośrednia
Remonty
Koszty ogólne
Razem koszty operacyjne
Amortyzacja roczna RAZEM
Odsetki
Koszty całkowite produkcyjne RAZEM
Koszty stałe
Koszty zmienne

Tabela 5. Rachunek zysków i strat [tys. zł].

Tabela 5	Kolejne lata
Wyszczególnienie	1
Indeks cen	1,0250
Sprzedaż
Koszty zmienne
Marża brutto
Koszty stałe
Zysk operacyjny
Koszty finansowe
Zysk brutto
Podatek
Zysk netto
Dywidenda (25%)
Zysk zatrzymany

Tabela 6. Rachunek przepływów pieniężnych [tys. zł]

Tabela 6	Kolejne lata
Wyszczególnienie	1
Nakłady inwestycyjne	82,000
Zaciągnięcie kredytu	0
Przyrost kapitału obrotowego	0
Przychody ze sprzedaży	0
Koszty własne sprzedaży	0
Zysk brutto	0
Podatek	0
Zysk netto	0
Amortyzacja	0
Spłata kredytu	0
Wartość rezydualna	0
Przepływy netto	-82,000
Współczynnik dyskontujący	0,8606
Zdyskontowane przepływy	-70,5680

ANALIZA WSKAŹNIKOWA PRZEDSIĘWZIĘCIA INWESTYCYJNEGO

1. Okres zwrotu nakładów inwestycyjnych (PBP).

• Wariant I

Lata	Przepływy pieniężne	Skumulowane przepływy pieniężne
1	-82	-82
2	-123	-205
3	31,2025	-173,7975
4	83,7106	-90,0869
5	119,5186	29,4317
6	140,5548	169,9865
7	144,0687	314,0552
8	-2,1926	311,8626
9	151,3621	463,2247
10	155,1462	618,3709
11	294,6179	912,9888

PBP = 4 + $\left( \frac{\mathbf{90,0869}}{\mathbf{119,5186}} \right)$ = 4 lata 10 miesięcy

• Wariant II

Lata	Przepływy pieniężne	Skumulowane przepływy pieniężne
1	-82	-82
2	0	-82
3	31,2025	-50,7975
4	83,7106	32,9131
5	48,6706	81,5837
6	82,9050	164,4887
7	102,2567	266,7454
8	-24,9992	241,7462
9	151,3621	393,1083
10	155,1462	548,2545
11	294,6179	842,8724

PBP = 3 + $\left( \frac{\mathbf{50,7975}}{\mathbf{\ 83,7106}} \right)$ = 3 lata 8 miesięcy

2. Księgowa stopa zwrotu (ARR).

ARR = $\frac{\overset{\overline{}}{\mathbf{\text{Zn}}}\mathbf{*100}}{\mathbf{N}}$ [%]

• Wariant I

$\overset{\overline{}}{Zn\ }$= 88,3152 tys. zł

N = 205 tys. zł

ARR = 43,08 %

• Wariant II

$\overset{\overline{}}{Zn\ }$= 79,625

N = 205

ARR = 38,84 %

1. Analiza progu rentowności – BEP (dla roku 10)

BEP = $\frac{\mathbf{\text{Ks}}}{\mathbf{(cj\ - \ kjz)}}$

• Wariant I

Zmiana poziomu wielkości	Cena jednostkowa	Koszt jednostkowy zmienny	Koszt stały
	Cena jedn.	BEP	zmiana %
-15%	297,5	1726	152,20
-10%	315	1470	129,63
-5%	332,5	1280	112,87
0%	350	1134	100,00
5%	367,5	1018	89,77
10%	385	923	81,39
15%	402,5	845	74,51

• Wariant II

Zmiana poziomu wielkości	Cena jednostkowa	Koszt jednostkowy zmienny	Koszt stały
	Cena jedn.	BEP	zmiana %
-15%	297,5	1726	152,20
-10%	315	1470	129,63
-5%	332,5	1280	112,87
0%	350	1134	100,00
5%	367,5	1018	89,77
10%	385	923	81,39
15%	402,5	845	74,51

1. Wartość zaktualizowana projektu netto (NPV)

• Wariant I

WACC = r = 0,1

Lata	Nakłady [tys. zł]	Koszty produkcji [tys. zł/rok]	Przychody ze sprzedaży [tys. zł]	NCF [tys. zł]	t	1/(1+WACC)^t	Zdyskontowane przepływy netto
1	82			-82	1	0,9091	-74,5455
2	123			-123	2	0,8264	-101,6529
3		183,7585	226,1470	31,2025	3	0,7513	23,4429
4		270,2355	347,7011	83,7106	4	0,6830	57,1755
5		360,9358	475,1914	119,5186	5	0,6209	74,2116
6		369,3874	487,0712	140,5548	6	0,5645	79,3395
7		378,0503	499,2480	144,0687	7	0,5132	73,9300
8	149,8630	386,9298	511,7292	-2,1926	8	0,4665	-1,0229
9		400,5083	524,5224	151,3621	9	0,4241	64,1923
10		409,8373	537,6355	155,1462	10	0,3855	59,8156
11		419,3995	551,0764	294,6179	11	0,3505	103,2618
RAZEM	354,863	3179,0423	4160,3224	912,9888		NPV=	358,1480

• Wariant II

WACC = 0,162

Lata	Nakłady [tys. zł]	Koszty produkcji [tys. zł/rok]	Przychody ze sprzedaży [tys. zł]	NCF [tys. zł]	t	1/(1+WACC)^t	Zdyskontowane przepływy netto
1	82			-82	1	0,8606	-70,5680
2	123			0	2	0,7406	0,0000
3		183,7585	226,1470	31,2025	3	0,6374	19,8871
4		270,2355	347,7011	83,7106	4	0,5485	45,9151
5		360,9358	475,1914	48,6706	5	0,4720	22,9740
6		369,3874	487,0712	82,9049	6	0,4062	33,6778
7		378,0503	499,2480	102,2567	7	0,3496	35,7478
8	149,863	386,9298	511,7292	-24,9988	8	0,3009	-7,5209
9		400,5083	524,5224	151,3621	9	0,2589	39,1888
10		409,8373	537,6355	155,1462	10	0,2228	34,5684
11		419,3995	551,0764	294,6179	11	0,1917	56,4926
RAZEM	354,863	3179,042285	4160,322363	842,8727		NPV=	210,3627

2. Wewnętrzna stopa zwrotu (IRR)

IRR zostało policzone w programie Excel, przy dobraniu odpowiedniej formuły.

• Wariant I

IRR = 36,29%

• Wariant II

IRR = 49,91%

1. Zmodyfikowana wewnętrzna stopa zwrotu (MIRR)

• Wariant I

Rok	Wpływy CIF	Wydatki COF	Lata	CIF*(1+0,13)^11-t	COF*1/(1+0,1)^t
1		82	1	0	74,5455
2		123	2	0	111,8182
3	31,2025		3	82,9501	0,0000
4	83,7106		4	196,9380	0,0000
5	119,5186		5	248,8320	0,0000
6	140,5548		6	258,9631	0,0000
7	144,0687		7	234,9002	0,0000
8		2,1926	8	0	1,9933
9	151,3621		9	193,2743	0,0000
10	155,1462		10	175,3152	0,0000
11	294,6179		11	294,6179	0,0000
RAZEM	1120,1814	207,1926		1685,7908	188,3569

MIRR = 22,05%

• Wariant II

Rok	Wpływy CIF	Wydatki COF	Lata	CIF*(1+0,13)^11-t	COF*1/(1+0,162)^t
1		82	1	0	70,5680
2			2	0	0
3	31,2025		3	82,9501	0
4	83,7106		4	196,9380	0
5	48,6706		5	101,3298	0
6	82,9049		6	152,7469	0
7	102,2567		7	166,7269	0
8		24,9988	8	0	21,5136
9	151,3621		9	193,2743	0
10	155,1462		10	175,3152	0
11	294,6179		11	294,6179	0
RAZEM	949,8715	106,9988		1363,8991	92,0816

MIRR = 28,07%

1. Wskaźnik rentowności (PI)

• Wariant I

Lata	NCFt	CIF*t/(1+0,1)^t	COF/(1+0,1)^t
1	-82		74,5455
2	-123		105,4527
3	31,2025	23,4429
4	83,7106	61,5298
5	119,5186	81,3424
6	140,5548	88,5734
7	144,0687	84,0627
8	-2,1926		1,022864082
9	151,3621	75,7187
10	155,1462	71,8627
11	294,6179	126,3566
RAZEM	912,9888	612,8891	179,9981294

PI = 3,40 [zł/zł]

• Wariant II

Lata	NCFt	CIF*t/(1+0,1)^t	COF/(1+0,162)^t
1	-82		70,5680
2	0
3	31,2025	23,4429
4	83,7106	61,5298
5	48,6706	33,1244
6	82,9049	52,2441
7	102,2567	59,6658
8	-24,9988		7,5209056
9	151,3621	75,7187
10	155,1462	71,8627
11	294,6179	126,3566
RAZEM	842,8727	503,9450	70,56798623

PI = 7,14 [zł/zł]

Wnioski:

1. Inwestycja jest opłacalna, przynosi zyski zarówno w pierwszym, jak i drugim wariancie.

2. Okres zwrotu inwestycji PBP jest krótki w stosunku do czasu trwania inwestycji. W wariancie I jest są to 4 lata i 10 miesięcy, a w drugim okres jest już krótszy i wynosi 3 lata 8 miesięcy. Dzięki zaciągnięciu kredytu inwestycja zwraca się szybciej.

3. Księgowa stopa zwrotu ARR osiąga wysokie wartości dla obu wariantów. W wersji bez kredytu wynosi ona 43,08 %, w wersji z kredytem 38,84 %. Oznacza to, że udział przeciętnego zysku netto w nakładach całkowitych stanowi odpowiednio ponad 43% i ponad 38%. Wynika z tego, że obie wersje projektu są rentowne, jednak projekt w wariancie I generuje wyższe zyski.

4. Analiza progu rentowności dla roku 8-tego inwestycji ukazała, że dla wariantu I wynosi on 997 jednostki produktu, a dla wariantu II - 1067. Przy takich właśnie wielkościach produkcji firma nie osiąga ani zysków ani strat. Ponieważ zakład produkuje w tym roku 1200 szt, a BEP ustalony jest na niższym poziomie, to firma osiąga zyski.

5. Wartość zaktualizowana netto projektu NPV wynosi dla wersji projektu bez kredytu 358,1480 tys. zł, a dla wersji z kredytem 210,3627 tys. zł. O te kwoty wzrośnie wartość firmy zaktualizowana na moment zerowy.

6. Wewnętrzna stopa zwrotu IRR kształtuje się na bardzo wysokim poziomie w stosunku do określonej w założeniach stopy dyskontowej. W przypadku wariantu I wynosi ona 36,29%, natomiast w wariancie II - 49,91%. Oznacza to, że aby wartość zaktualizowana netto projektu wyniosła zero, to stopa dyskontowa musiałaby wynosić odpowiednio ponad 36% i niemalże 50%.

7. Zmodyfikowana wewnętrzna stopa zwrotu MIRR wynosi dla Wariantu I 22,05%, a dla wariantu II 28,07%. Wartości obu wskaźników są wyższe od WACC, więc projekty są rentowne, jednak wariant z kredytem jest bardziej efektywny.

8. Rentowność inwestycji w wariancie I kształtuje się na poziomie 3,4 zł/zł. Oznacza to, że na 1zł zdyskontowanych przepływów ujemnych przypada 3,4zł zdyskontowanych przepływów dodatnich. W wariancie II wskaźnik ten jest wyższy i wynosi już 7,14 zł/zł. Oba projekty są więc rentowne, ale projekt finansowany z kredytu bardziej.