Czynniki decydujące o powodzeniu uprawy

Zależą od

• Rośliny

• Miejsca uprawy

W uprawie roślin ważne są:

• Gatunek

• Odmiana

• Jakość materiału wyjściowego

W przypadku miejsca uprawy dużą rolę odgrywają warunki klimatyczne

• Temperatura

• Woda

• Światło

• Podłoże

• Nawożenie

• Ochrona roślin

• Zabiegi pielęgnacyjne

Światło

• Najgorsze warunki świetlne – listopad, grudzień

• Osłony – światło mniejsze o 20 – 40%

• Rola światła

• Fotosynteza

• Fotomorfogeneza

• Indukcja kwitnienia

• 100 000 lux dzień słoneczny

• 10 000 lux dzień pochmurny

• Fotosynteza najszybciej przebiega w zakresie 380 – 780 nm (są dwa Maxima 660 i 450)

• Najbardziej efektywne jest światło czerwone i niebieskofioletowe

• Rośliny rozpoczynają fotosyntezę przy 1000 lux

Fotomorfogeneza

Jest to wzrost, rozwój i różnicowanie się roślin

Indukcja kwitnienia

Wpływa na termin kwitnienia. U roślin dnia krótkiego pozwala na sterowanie kwitnieniem na określony, zaplanowany termin. Ważna jest nieprzerwana długość nocy.

Zmniejszenie intensywności światła o 1% od wymaganego zmniejsza plon również o 1%. Światło wpływa nie tylko na wielkość ale i na jakość plonu.

Doświetlanie asymilacyjne.

Poprawia asymilacje. Poprawia również jakość i wielkość plonu. Celem jest poprawienie fotosyntezy. W efekcie można uzyskać:

• Zwiększenie plonu (gerbera, róża, anturium na matecznikach)

• Lepsze rozłożenie kwitnienia (gerbera, róża)

• Poprawienie jakości (chryzantema, gerbera, róża)

• Skrócenie uprawy ( rośliny rabatowe i doniczkowe)

U roślin jednorocznych ( lewkonia, lwia paszcza) uzyskuje się:

• Równomierniejsze wschody

• Lepszy system korzeniowy

• Większe, lepiej wybarwione rośliny

• Skrócenie okresu uprawy

Doświetlanie asymilacyjne jest drogie dlatego że należy:

• Stosować odpowiednie lampy

• Doświetlanie roślin w fazie intensywnego wzrostu

• W czasie kiedy koszt energii jest najniższy

• W zintegrowanym systemie

Temperatura

Na temperaturę mamy wpływ przede wszystkim pod osłonami. Zależy ona od:

• Gatunku, a nawet odmiany

• Stadium wzrostu, inna jest dla:

• Rozmnażania

• Dalszej uprawy

• Kwitnienia

• Spoczynku

• Pory doby

• Nocy

• Dnia

• Dla powodzenia uprawy ważna jest temperatura podłoży i powietrza

• Optymalna dla danej roślin temperatur wpływa na tempo wzrostu i jakość plonu.

• Specyficzne działanie temperaturą jest często wykorzystywane.

• Niską dla

• Uzyskaniem spoczynku względnego (róża)

• Przeprowadzania stratyfikacji nasion (róża)

• Wykonania jarowizacji nasion (chryzantemy)

• Wysoką dla

• Przeprowadzania spoczynku bezwzględnego ( preparowanie cebul u tulipanów, czy bulw u frezji)

Temperaturą reguluje się pokrój roślin doniczkowych. Stosuje się dwie metody:

• Pif

Wykorzystuje się tutaj różnicę między temperaturą dnia i nocy. Niskie zwarte rośliny otrzymuje się przy uprawie w wysokiej temperaturze nocy, a wysokiej podczas dnia. Takie działanie stosuje się tylko w fazie intensywnego wzrostu

• Cm

Polega na kilkugodzinnym obniżaniu temperatury nad ranem. Hamuje się silnie wzrost pędów, które są w tym czasie szczególnie wrażliwe na działanie niskiej temperatury. W tej metodzie temperaturę w nocy utrzymuje się zwykle na poziomie 18 stopni C, a godzinę lub dwie przed wschodem słońca wyłącza się ogrzewanie i uruchomia wentylatory, aby obniżyć temperaturę o 4 – 8 stopnie. Taką temperaturę należy utrzymać przynajmniej przez 2 godziny.

Woda

• Woda jest potrzebna do wzrostu

• 1 g. suchej masy = 1 g. wody

• Uwodnienie komórki 10 x więcej wody

• 1 g. suchej masy – wyparowuje od 200 do 2000 g. wody, średnio 500 g.

• Proporcje charakteryzujące zużycie wody przez roślinę 1:1, 10:1, 500:1,

Transpiracja zależy od

• Światła

• Temperatury

• Wilgotności powietrza

• Dostosowania wody w podłożu

• Ruchu powietrza

• Stężenia CO₂

• Gatunku

Zapotrzebowanie na wodę zależy od:

• Rośliny ( gatunku, odmiany, stadium rozwojowego rośliny, wieku)

• Warunków uprawy (światła, temperatury, uprawy)

Roczne zużycie wody

• Pod osłonami 15 – 20 tyś m³/ ha

• Kwiaty cięte 800 – 1200 l/m₂

• Rośliny doniczkowe 1300 – 1800 l./m₂

• Kwiaty w gruncie 5000 m₃/ha

• Szkółki 2,5 tyś m₃/ha

Pochodzenie wody

• Wodociągi

• Opady

• Studnie

• Naturalne zbiorniki

Najważniejsze cechy wody przeznaczone do podlewania

• Twardość wody

• Miękka < 7,5 dH

• Średnio twarda 7,5 – 15 dH

• Twarda 15 – 21 dH

• Bardzo twarda >21

Jakość wody, a metody uprawy

• Uprawa w gruncie

• Uprawa w szklarni na zagonach gruntowych

• Uprawa w cienkowarstwowych podłożach

• Uprawa w doniczkach

• Uprawa w cienkowarstwowych podłożach w systemach zamkniętych

• Uprawa w doniczkach w systemach zamkniętych – hydroponika

Systemy podlewania

• Ręczne

• Częściowo zmechanizowane

• Linie kroplujące

• Zalewowe

• Podsiąkowe

• Podlewanie kroplowe

Zalety nowoczesnego systemu podlewania

• Oszczędność wody (20 – 30%) i robocizny (do 40 %), a przy ferdygacji także nawozów ( 30 %)

• Wszystkie rośliny są jednakowo traktowane, nie przeżywają stresu wodnego i żywieniowego, co wpływa korzystnie na wielkość i jakość plonu

• Unika się zwijania liści, co jest szczególnie korzystne w uprawie pod folią

• Wprowadzanie systemów zamkniętych jest przyjazne środowisku przez ochronę gleb i wód gruntowych

Wady nowoczesnego systemu podlewania

• Wyższe koszty związane z techniką wyposażenia gospodarstwa

• Konieczność lepszego przygotowanie kadry

Podłoże

• Jeden z czynników decydujących o powodzeniu uprawy.

• Dawniej – ziemie zbliżone do tych w jakich rośliny rosły w stanie naturalnym

• Dziś – zależy od metod uprawy, a ta związana jest z wielkością i oprzyrządowaniem technicznym gospodarstwa

• Szeroko – środowisko wzrostu korzeni odizolowane od skały macierzystej

Podłoża dzieli się na:

• Organiczne (torf, kora, włókna kokosowe, słoma, łuski kokosowe i kakaowe)

• Mineralne (wełna mineralna, keramzyt, perlit, pumeks, piasek)

• Syntetyczne (pianka polietanowa, polifenolowa, styropian)

Dobre podłoże powinno się charakteryzować odpowiednimi właściwościami fizycznymi i chemicznymi. Powinno być wolne od patogenów oraz łatwe do utylizacji.

Właściwości fizyczne

• Układ 3 faz

• Stałej

• Ciekłej

• Gazowej

• Trwała struktura

• Wysoka porowatość

• Duża pojemność wodna

• Dobra podsiąkliwośc

• Duża pojemność cieplna

Właściwości chemiczne

• Odczyn

• Stężenie soli

• Zawartość składników pokarmowych

Mają mniejsze znaczenie, gdyż łatwiej jest zmieniać w trakcie uprawy z wyjątkiem odczynu.

Ziemie ogrodnicze

• Liściowa

• Kompostowa

• Na zachodzie zmiotki uliczne

Jakość ziemi zależy od

• Materiał wyjściowy

• Zasady kompostowania

• Jakość ziemi

Torf wysoki – zastosowanie

• Substrat torfowy (odkwaszony i wzbogacony w makro i mikroelementy)

• Składnik innych podłoży ( do obniżenia pH, zwiększenie substancji organicznej)

• Do wyrobu doniczek

• Do skiełkowania

Kora

Najlepsza z drzew iglastych , może być nie lub kompostowana (antrium, storczyki)

Najlepsza granulacja 0,5 – 1,0 cm