Programy promocji zdrowia.
Podstawowe elementy programu:
Wstęp- charakterystyka zjawiska i uzasadnienie wyboru problemu zdrowotnego. Udzielnie odpowiedzi, dlaczego jest to problem danej populacji i na danym obszarze.
Diagnoza problemu:
diagnoza demograficzna (wiek, płeć, miejsce zamieszkania)
diagnoza epidemiologiczna (określenie przy pomocy wskaźników epidemiologicznych- śmiertelność, zachorowalność, inwalidztwa, oraz ich rozmiarów- zapadalności, intensywności, czasu trwania)
diagnoza społeczna (określenie zjawisk, które mogą powodować lub zwiększać ryzyko zdrowotne: bezrobocie przemoc, zaburzenia funkcjonowania rodziny, w tym miejscu można opisać bazę i zasoby kadrowe niezbędne do realizacji programu)
cel ogólny programu- pokazuje kierunek naszych działań, wskazuje czego należy się spodziewać w wyniku sukcesu programu. Prawidłowo określony cel powinien wskazywać efekt, a nie opisywać działanie. Jego dwa ważne elementy to:
jakiej zmiany oczekuje się
kogo dotyczy ta zmiana
cele szczegółowe- prawidłowo sformułowane cele operacyjne wskażą realizatorom programu konkretne kierunki działań, instytucji finansowej- pozytywne rezultaty, jakie przyniesie wdrożenie i realizacja programu
Cele operacyjne powinny być:
specyficzne (precyzyjnie nazywać oczekiwane rezultaty, zmniejszenie, redukcja, zwiększenie)
realistyczne i osiągalne
mierzalne i określone w czasie
Cele operacyjne powinny zawierać:
wyniki, które będą osiągalne
warunki, których spełnienie pozwoli obserwować wyniki
kryteria, które zdecydują, czy wyniki zostały osiągnięte
grupę celowa
czas realizacji programu- konieczne i niezwykle ważne jest określenie czasu, w jakim będzie realizowany program.
metody działań- należy sprecyzować, w jaki sposób będziemy realizować program. Ważne jest wskazanie metod oddziaływania na populację objętą programem np.:
nagłaśnianie problematyki
przeprowadzenie cyklu edukacyjnego
organizacja imprez, festynów prozdrowotnych, połączonych z poradami
prowadzenie nauki samobadania
harmonogram działań- opisujemy działania jakie chcemy podjąć w celu rozwiązania problem w kolejności ich realizacji:
rozpowszechnienie informacji o programie w społeczności lokalnej
dobór uczestników programu
dobór realizatorów zadań programu
podział obowiązków wśród realizatorów programu
koszty programu- dokładne wyliczenie wszystkich kosztów:
bezpośrednich (wynagrodzenie, sprzęt, materiały)
pośrednich (powstałych w wyniku realizacji programu)
metoda oceny skuteczności programu (ewaluacja)- czy i na ile osiągnięto kryteria sukcesu
Powinniśmy uzyskać odpowiedzi na następujące pytania:
czy zamierzone działania rzeczywiście miały miejsce? Jeśli nie- dlaczego, co zdarzyło się niespodziewanego?
Czy planowane zadania zostały zakończone? Jeśli nie- dlaczego?
Co sądzą o zadaniach ludzie, którzy w nich uczestniczyli i byli ich odbiorcami?
Jakie użyto środki i czy były one wystarczające?
Czy w trakcie realizacji planu, w wyniku ewaluacji wprowadzono zmiany w planie pracy? Jeśli tak- jakie?
WNIOSKI: czego nauczyliśmy się, słabe mocne strony, możliwości i zagrożenia na przyszłość.
ZALECENIA: dotyczą rodzaju i kierunku działań na przyszłość, ich kontynuacji, niezbędnych zmian i środków, itp.