1.GEOSTRATEGICZNE POŁOŻENIE POLSKI W PRZESZŁOŚCI (UW-NATO)
2.W okresie drugiej połowy XX wieku zwłaszcza w latach 80 i 90 można zauważyć jak zmieniała się strategia planowania obrony Polski na tle politycznych przeobrażeń.
3.Układ Warszawski
14.V w kilka miesięcy po integracji z Niemcami podpisany został wielostronny pakt o „przyjaźni, współpracy i wzajemnej pomocy”. Przewidywał on wspólną swobodę w przypadku „napaści zbiorowej w Europie na jedno lub kilka państw-stron układu pod Najwyższym Zjednoczonym Dowództwem Wojsk Układu Warszawskiego”.
Siły paktu liczyły wówczas 200 dywizji Armii Radzieckiej i 80 dywizji krajów satelickich. Co ważne w tekście układu znalazło się niejasne uzasadnienie obecności wojsk radzieckich na terenie Węgier, Rumunii i Polski. Układ zawarto na 20 lat z automatycznym przedłużeniem o 10lat, o ile żadna ze stron go nie wypowie.
Doktryna Układu zakładała uderzenie zmasowanych grup pancernych wojsk na Europę Zachodnią. Dokumenty ujawnione w 2006 roku dowodzą, że w razie użycia broni masowego rażenia, państwa Układu Warszawskiego miały odpowiedzieć tym samym rodzajem broni.
Sojusznicy byli traktowani przez Komunistyczną Partię Związku Radzieckiego w sposób bardzo instrumentalny. Już wkrótce okazało się że bezpieczeństwo kraju było mniej istotne niż obrona systemu socjalistycznego. Najważniejszą rolę Polski z działaniach paktu było zapewnienie sprawnego przemarszu Armii Radzieckiej oraz przewozu jej zaopatrzenia na zachód Europy.
Siły Zbrojne PRL ze swojego składu miały wydzielić Front Polski zorganizowany na 3 rzuty.
Zadaniem bojowym Wojska Polskiego miało być również uczestnictwo w północnej części Europy i udział m.in. w zajęciu Danii.
Sygnatariusze mieli obowiązek konsultacji we wszystkich ważniejszych sprawach międzynarodowych
Sygnatariusze zwykle oznacza państwo podpisujące umowę międzynarodową i zobowiązujące się w ten sposób do wypełniania postanowień zawartych w podpisywanym dokumencie.
Każde państwo-strona UW w przypadku napaści zbrojnej w Europie na jedno lub kilka państw stron Układu udzieli państwu lub państwom natychmiastowej pomocy włączając zastosowanie siły zbrojnej.
Także istotnym czynnikiem powstania UW była zmiana sposobu kierowania przez ZSRR armiami krajów satelickich. Zamiast wszechobecnych dowódców, zdecydowano się stworzenie formalnej struktury nadzorującej wojska sygnatariuszy być może dlatego dowódcami Układu byli Rosjanie. Co trzeba podkreślić UW stanowił od tej pory wygodne narzędzie ingerowania w wewnętrzne sprawy krajów członkowskich.
NATO
Stworzenie nowej polityki bezpieczeństwa, która przede wszystkim musiała oprzeć się na współpracy międzynarodowej skierowanej głównie na tworzeniu jak najlepiej funkcjonującego europejskiego systemu bezpieczeństwa.
Prozachodnia polityka rządu polskiego okazała się swoistym katalizatorem przezmian w samym NATO.
Polska zaczęła być postrzegana jako odrębny podmiot w stosunkach międzynarodowych.
Na szczycie w Rzymie który miał miejsce w XI 1991r pojawiła się nawet koncepcja ściślejszego związania Polski oraz Czech, Słowacji i Węgier z NATO. Rozważano możliwość przyznania tym państwom statusu formalnego obserwatora na niektórych posiedzeniach Rady północnoatlantyckiej. Dla Rzeczpospolitej oznaczałoby to w praktyce przyznanie jej pośrednich gwarancji bezpieczeństwa, co z zaledwie kilka miesięcy po rozpadzie UW byłoby dla niej olbrzymim sukcesem. Iż owa koncepcja nie została oficjalnie zgłoszona to już na szczycie w Rzymie Polska została włączona do nowo utworzonej Północnoatlantyckiej Rady Współpracy (NACC), formalnej struktury, która umożliwiała zaciśnienie wzajemnych kontaków, zainicjowanych zawiązaniem rok wcześniej stosunków dyplomatycznych.
Minister spraw zagranicznych Skubiszewski podpisał deklarację, która doskonale odzwierciedla zmianę polityki bezpieczeństwa rządu RP: „ Zdając sobie sprawę z pozytywnego wpływu NATO jako źródła stabilności, uważamy, iż naszym wspólnym celem jest przyczynianie się do umacniania europejskiego bezpieczeństwa poprzez działanie na rzecz stabilności w Europie Środkowo-Wschodniej(…), uzgodniliśmy, by w oparciu o nasze istniejące kontakty rozwijać bardziej zinstytucjonalizowane stosunki w zakresie konsultacji i współpracy w sprawach polityki i bezpieczeństwa” .