SPOSOBY WPROWADZANIA LEKÓW DO ORGANIZMU

Szybkość działania leku zależy od drogi wprowadzenia go do organizmu. Leki mogą działać miejscowo lub ogólnie.

Leki o działaniu miejscowym:

• Nie wchłaniają się z powierzchni skóry i błon śluzowych do krwi

• Działają tylko w tym miejscu, w którym zostały podane

Leki o działaniu ogólnym:

• Przenikają przez skórę i błony śluzowe

• Wchłaniają się z tkanki podskórnej i mięśniowej

• Działanie to następuje po dostaniu się do krwiobiegu

DROGI PODANIA LEKÓW

1. DROGI ENTRALNE- PRZEZ PRZEWÓD POKARMOWY

1. Droga doustna- per os (p.o.)

• Najczęstsza droga wprowadzania leków do organizmu

• Leki podane tą drogą wykazują wolniejsze i słabsze działanie

• Szybkość wchłaniania zależy od: postaci leku, ukrwienia błony śluzowej żołądka i jelit, pH treści żołądkowej, wypełnienia żołądka treścią pokarmową, motoryki jelit

• Czas pojawienia się działania leku- 20-40 minut

1. Doodbytniczo- per rectum (p.r.)

• Wchłaniają sie bezpośrednio do żyły głównej dolnej z pominięciem wątroby

• Nie ulegają zmianom pod wpływem enzymów przewodu pokarmowego

• Nie są metabolizowane w wątrobie, a więc działają silniej i szybciej niż p.o.

• Czas pojawienia się działania leku- 15-30 minut

1. Podjęzykowo- sublingulae

1. DROGA PARENTRALNA- POZAJELITOWA

1. Wstrzyknięcia podskórne (s.c)

• Leki dostają się do krwiobiegu w ciągu 15-20 minut

• Podajemy roztwory wodne, jałowe, izotoniczne o odczynie obojętnym

• Szybkość przenikania do krwi zależy od: stopnia ukrwienia tkanek, rodzaju użytego rozpuszczalnika, wielkości cząstek leku, stężenia roztworu, w jakim dany lek rozpuszczono

1. Wstrzyknięcia dożylne (i.v.)

• Po podaniu lek natychmiast miesza się z krwią

• Działanie farmakologiczne występuje prawie natychmiast

• Podajemy leki w roztworach jałowych, izotonicznych, o pH równym lub zbliżonym do pH płynów ustrojowych

1. Wstrzyknięcia domięśniowe (i.m.)

• Właściwości jak po podaniu podskórnym

• Podajemy roztwory olejowe i zawiesiny, które charakteryzują się wolniejszym wchłanianiem niż roztwory wodne- otrzymujemy formę leku o przedłużonym działaniu

1. Przez drogi oddechowe- per inhalationem

• Podajemy np. środki przeciwastmatyczne

• Stosujemy bezpośrednio na błony śluzowe jamy ustnej (np. nitrogliceryna) lub nosa

• Podajemy najczęściej leki w aerozolach

• Szybkość wchłaniania zależy od wielkości cząsteczki rozproszonego leku- im mniejsze cząsteczki, tym szybciej docierają do płuc

• Czas pojawienia się działania leku jest liczony w sekundach

1. PELETKI- LEKI O MOŻLIWOŚCI WSZCZEPIENIA POD SKÓRĘ

• Ich zaletą jest wolne wchłanianie z miejsca podania i długie działanie