Soczewka – Bryła z przezroczystego ośrodka, utworzona przez ograniczenie go dwoma powierzchniami, najczęściej sferycznymi, których ośrodki krzywizn leżą na jednej osi, zwanej główną osią optyczną. Każda soczewka charakteryzuje się zdolnością załamującą. Rodzaje: Wypukłe lub wklęsłe.
Ogniskowa – Odległość pomiędzy ogniskiem układu optycznego a punktem głównym układu optycznego, np. odległość środka soczewki od punktu, w którym skupione zostaną promienie świetlne, które przed przejściem przez soczewkę biegły równolegle do jej osi.
Ognisko - Punkt, w którym przecinają się promienie świetlne, początkowo równoległe do osi optycznej, po przejściu przez układ optyczny skupiający (ognisko rzeczywiste) lub punkt, w którym przecinają się przedłużenia tych promieni po przejściu przez rozpraszający układ optyczny (ognisko pozorne).
Wady soczewek:
- Aberracja sferyczna – Wiązka promieni biegnących równolegle do osi optycznej soczewki, nie skupia się dokładnie w 1pkt. Ognisko promieni brzegowych leży bliżej soczewki niż ognisko promieni biegnących w pobliżu osi optycznej. Promienie pośrednie mają ognisko pomiędzy.
- Aberracja chromatyczna - Promienie światła o różnej barwie mają ognisko w różnej odległości od soczewki. Soczewka ma różne długości ogniskowej dla światła o różnej barwie. Wyróżnia się aberrację chromatyczną podłużna i poprzeczną. Zjawisko to jest wynikiem dyspersji, czyli zależności współczynnika załamania światła n od jego barwy.
- Koma - Wiązka promieni świetlnych wychodząca z punktu położonego poza osią optyczną tworzy po przejściu przez układ plamkę w kształcie przecinka lub komety. Stopień zniekształcenia jest tym większy im dalej od osi optycznej układu znajduje się źródło światła.
- Astygmatyzm - Promienie padające w dwóch prostopadłych płaszczyznach są ogniskowane w różnych punktach. Wywołuje obraz nieostry i zniekształcony.
- Dystorsja - Wada optyczna układu optycznego polegająca na różnym powiększeniu obrazu w zależności od jego odległości od osi optycznej instrumentu.
Prawo Snelliusa – Prawo fizyki opisujące zmianę kierunku biegu promienia światła przy przejściu przez granicę między dwoma ośrodkami przezroczystymi o różnych współczynnikach załamania.
Zasada Fermata - Promień świetlny poruszający się (w dowolnym ośrodku) od punktu A do punktu B przebywa zawsze lokalnie minimalną drogę optyczną, czyli taką, na której przebycie potrzeba czasu najkrótszego.
Siatka dyfrakcyjna – Przyrząd do przeprowadzania analizy widmowej światła. Tworzy ją układ równych, równoległych i jednakowo rozmieszczonych szczelin.
Stała siatki dyfrakcyjnej - Wyraża on rozstaw szczelin siatki (odległość między środkami kolejnych szczelin)
Interferencja – Zjawisko powstawania nowego, przestrzennego układu fali w wyniku nakładania się (superpozycji) dwóch lub więcej fal. Warunkiem koniecznym do wystąpienia interferencji fal jest to, aby różnica faz nakładających się była stała w czasie, a więc, aby fale były spójne.
Ugięcie fali (dyfrakcja) – Zjawisko fizyczne zmiany kierunku rozchodzenia się fali na krawędziach przeszkód oraz w ich pobliżu. Zjawisko zachodzi dla wszystkich wielkości przeszkód, ale wyraźnie jest obserwowane dla przeszkód o rozmiarach porównywalnych z długością fali.
Spektrometr - Przyrząd służący do otrzymywania i analizowania widm promieniowania świetlnego (od podczerwieni do ultrafioletu). Najczęściej stosuje się spektrometry optyczne, które tworzą widma w ten sposób, że światło o różnych długościach fali kierowane jest pod różnym kątem (załamanie światła, pryzmat), albo dzięki wykorzystaniu różnicy długości dróg optycznych ugiętych i interferujących ze sobą promieni.
Przyspieszenie ziemskie – Przyspieszenie grawitacyjne ciał swobodnie spadających na Ziemię, bez oporów ruchu. Wartość przyspieszenia ziemskiego zależy od szerokości geograficznej oraz wysokości nad poziomem morza. Wraz z wysokością przyspieszenie maleje odwrotnie proporcjonalnie do kwadratu odległości do środka Ziemi i jest wynikiem zmniejszania się siły grawitacji zgodnie z prawem powszechnego ciążenia. Zmniejszanie się przyspieszenia ziemskiego wraz ze zmniejszaniem szerokości geograficznej jest spowodowane działaniem pozornej siły odśrodkowej, która powstaje na skutek ruchu obrotowego Ziemi. (9,8m/s2)
Prawo powszechnego ciążenia Newtona - Głosi, że każdy obiekt we wszechświecie przyciąga każdy inny obiekt z siłą, która jest wprost proporcjonalna do iloczynu ich mas i odwrotnie proporcjonalna do kwadratu odległości między ich środkami.
Siła odśrodkowa - Jedna z sił bezwładności występująca w obracających się układach odniesienia. Układy takie zalicza się do układów nieinercjalnych. Przykładem jest siła, którą odczuwamy siedząc w skręcającym samochodzie.
Wahadło – Ciało zawieszone lub zamocowane ponad swoim środkiem ciężkości wykonujące w pionowej płaszczyźnie drgania pod wpływem siły grawitacji. W teorii mechaniki rozróżnia się dwa podstawowe rodzaje wahadeł: matematyczne i fizyczne.
Wahadło matematyczne - Punkt materialny zawieszony na nierozciągliwej i nieważkiej nici. Jest to idealizacja wahadła fizycznego. Ważną cechą wahadła fizycznego i matematycznego jest niezależność okresu drgań od maksymalnego wychylenia dla niewielkich wychyleń wahadła. W wahadle matematycznym poruszające się ciało jest punktem materialnym, zawieszonym na nieważkiej, nierozciągliwej nici o długości l. Na ciało to działa stała siła grawitacji.
Wilgotność powietrza - Zawartość pary wodnej w powietrzu. Powietrze zawiera różną, zależną od warunków otoczenia, ilość pary wodnej.
Wilgotność bezwzględna – Ilość wody w gramach zawartej w 1m3 powietrza, przy okr. jego ciśnieniu i temperaturze.
Wilgotność względna – Określa stosunek ilości pary wodnej zawartej w 1m3 powietrza, przy okr. ciśnieniu i temp, do ilości pary wodnej nasyconej w tej samej temp i ciśnieniu powietrza.
Powietrze nasycone – Zawiera w sobie max ilość pary wodnej w danej temperaturze.
Powietrze nienasycone – Może jeszcze w danej temperaturze wchłonąć pewną ilość pary wodnej.
Gęstość powietrza – To masa powietrza na jednostkę objętości. W ukł SI jest mierzona w jedn. (kg/m3). Na poziomie morza w temp. 20C powietrze suche ma gęstość ok. 1,2. Gęstość maleje wraz ze spadkiem ciśnienia.
Para wodna – Stan gazowy wody. Wyróżnić możemy parę wodną nasyconą i nienasyconą.
Nasycona – To gaz pozostający w równowadze z fazą ciekłą tej samej substancji. Para ta ma największe możliwe dla danej temp. ciśnienie i gęstość.
Nienasycona – To para nie zawierająca cząsteczek cieczy, mająca temp. wyższą niż temp. wrzenia cieczy przy danym ciśnieniu.
Prężność pary wodnej - ciśnienie cząstkowe wywierane przez parę wodną zawartą w powietrzu, określane w jednostkach ciśnienia, milimetrach słupa rtęci (mm Hg) lub hektopaskalach (hPa). Do pomiaru prężności pary wodnej służy psychrometr.
Ciepło molowe - Ilość ciepła potrzebna do ogrzania 1 mola danej substancji o 1C. Ciepło molowe jest równe iloczynowi ciepła właściwego i masy cząsteczkowej. Ciepło molowe jest różne, gdy ogrzewa się substancję pod stałym ciśnieniem (Cp) i gdy ogrzewa się ją w stałej objętości (Cv).
Ciepło rozpuszczania - Jest to efekt cieplny towarzyszący procesowi powstawania jednofazowej mieszaniny ciekłej dwóch lub kilku substancji. W procesie tym ulega zniszczeniu sieć krystaliczna kosztem pobrania z otoczenia energii równej tzw., energii sieciowej. W drugim etapie powstałe cząsteczki lub jony ulegają procesowi solwatacji, czemu towarzyszy wydzielanie się energii. zwanej energią solwatacji.
Entalpia - Termodynamiczna funkcja stanu, którą definiuje zależność: H=U+pV, gdzie U - energia wewnętrzna, p - ciśnienie, V – objętość. Entalpia jest równa sumie energii wewnętrznej.