Media - współcześnie używany jest w odniesieniu do środków masowego oddziaływania, jak i wszelkich innych środków dydaktycznych stosowanych w szkole.

W. Strykowski definiuje media jako "różnego rodzaju przedmioty i urządzenia przekazujące odbiorcom określone informacje (komunikaty) poprzez słowa, obrazy i dźwięki umożliwiające im wykonywanie określonych czynności intelektualnych i manualnych."

Zakres znaczeniowy samego terminu twarzy kilka elementów:

-komunikat lub wiadomość rozumiane jako zespół przekazywanych inf. bodźców sensorycznych oddziałujących na odbiorcę (message).

-nośnik komunikatu - podłoże, na którym zostały zapisane określone inf., nazywamy też materiałem dydaktycznym lub środkiem miękkim (software).

-urządzenie umożliwiające przekazywanie komunikatu do odbiorców, nazywane też środkiem przekazu lub środkiem twardym (hardware).

Podział mediów:

*ze względu na kryterium złożoności i zasilania według W. Okonia:

-media proste - stosowane bez udziału urządzeń i energii elektrycznej np. modele, układanki, plansze, tablice, podręczniki

-media złożone - ich elementy są określone urządzenia, a stosowanie wymaga energii elektrycznej np. magnetofon, radio, filmy wideo, tv, komp.

* Ze względu na poziom aktywizowania według M. McLuhana:

-media gorące (hot) - komunikaty zawierające duża liczbę informacji np. zdjęcia, filmy

-media zimne (cold) - komunikat dostarczający mniejsza liczbę elementów pozwalających dekodować jego znaczenie np. karykatura

*Ze względu na rodzaj eksponowanych bodźców:

-media wizualne - oddziałujące na zmysł wzroku np. prasa, fotografia, plakat, film nie dźwiękowy

-media audialne - angażują zmysł słuchu np. radio, taśma magnetofonowa, telefon

-media audiowizualne - łączące przekaz wzrokowy z przekazem audialnym

Funkcje mediów:

-poznawczo-kształcąca - przejawia się w bogactwie różnorodnych informacji przekazywanych w języku obrazów, słów, dźwięków i działań. Poszerza się w ten sposób pole poznawcze uczących się poprzez udostępnianie im niemalże całej rozległej rzeczywistości rozwijając ich procesy percepcyjne, intelektualne i wykonawcze.

Uczniowie spostrzegają obiekty, procesy i zjawiska w sposób możliwie wierny, w ich autentycznym otoczeniu, w ruchu, w kolorze, a więc z uwzględnieniem wszelkich właściwości poznawczej rzeczywistości, a także obiekty, rzeczy, procesy, zjawiska odlegle w czasie i przestrzeni.

-emocjonalno-motywacyjne - zwane jest zaangażowaniem w proces poznawania świata całej osobowości człowieka, jego wszystkich procesów psychologicznych. Wywołując określone przeżycia intelektualne, emocjonalno-ekspresyjne, rozbudzane jest zaangażowanie i zainteresowanie materiałem nauczania. Między emocjami a motywacją istnieje ścisły związek, oddziałując więc na sferę emocjonalną człowieka. Uruchamiane są w ten sposób określone procesy motywacyjne.

-działaniowo-interaktywna - przejawia się w działaniach motorycznych i komunikacyjnych człowieka. Funkcja działaniowa jest ważna w procesie kształcenia umiejętności i sprawności manualnych. Funkcja interakcyjna realizowana jest w trakcie wzajemnego komunikowania się wymiany informacji prowadzonego dialogu z komputerem.

Multimedia - to przekazywanie informacji za pomocą wielu mediów. "Multi" - czyli wielość środków komunikowania się, do których zaliczono prasę, książki, czasopisma, taśmy audio i wideo, radio, tv.

Współcześnie multimedia wyjaśnia się jako środki techniczne służące do cyfrowego przetwarzania i prezentacji informacji w zintegrowanej postaci: tekstowej, graficznej lub dźwiękowej.

Media i multimedia coraz częściej są utożsamiane z określeniem "technologie informacyjne", które w coraz większym stopniu wpływają na życie człowieka w otaczającej go rzeczywistości.

Technologie informacyjne - to połączenie informatyki z innymi dziedzinami i technologiami, które współdziałają z nią i mają wpływ na jej zastosowanie w społeczeństwie.

Zakres pojęciowy technologii inf. obejmuje:

-oddziaływanie, tworzenie, wykorzystanie komunikatorów medialnych

-komunikację społeczną za pośrednictwem mediów informacyjnych

-społeczne i etyczne aspekty działań człowieka w sferze technologii inf.

-analizę i syntezę inf.

-wykorzystanie środków i metod informatyki

-zabezpieczenia systemów i danych

Edukacyjne możliwości technologii informatycznej:

Według D. Fontany, uczenie się z pomocą komputera jest korzystne ponieważ:

-umożliwia samodzielną pracę ucznia

-przy błędnych rozwiązaniach identyfikuje i zwraca uwagę ucznia na błąd, w niektórych przypadkach wskazuje na przyczyny leżące u ich podłoża

-wzbudza i podtrzymuje uwagę ucznia

-trzymając się procesów krokowych, realizuje idealny proces uczenia się, dostarczając we właściwym momencie pozytywnych wzmocnień

-łączy doświadczenie wzrokowe z pisemnym i słuchowym

-znacznie zwiększa zaufanie uczącego się przez zapewnienie sukcesu

-pozwala uczniom na popełnione i poprawianie błędów raczej prywatnie niż publicznie

-szybko i właściwie pozwala na uzyskanie odpowiednich informacji, dostarcza olbrzymią bazę danych

-działa interaktywnie, realizuje zatem partnerstwo w akcie uczenia się

J. Łaszczyk wskazuje na komputer jako wartościowe narzędzie stanowiące pomoc:

-w przygotowaniu przez nauczyciela zajęć dalej realizowanych bez użycia komputera

-w realizacji wyznaczonych programem kształcenia zajęć dydaktycznych wspomaganych komputerowo

-w kontrolowaniu postępów rozwojowych ucznia

-w realizacji zajęć dydaktycznych i korekcyjno-kompensacyjnych

-w utrwalaniu przyswojonej wiedzy i ćwiczenie nabytych umiejętności i sprawności

-w zbogaceniu form pozalekcyjnej aktywności dzieci i młodzieży

Edukacyjne programy komputerowe

1) Według J. Bednarka komputerowy program multimedialny to program, w którym informacja jest przekazywana za pomocą tekstu, muzyki, dźwięku, animacji i filmów wideo itp.

Użytkownik, może w pełni kontrolować sposób przekazywania informacji. Oznacza to że można wybrać własną drogę "przejścia" przez przedstawienie inf.

Dobrze zaprojektowany program wykazuje bowiem technikę odwołań (hipertekst).

Dobry program przekazuje inf. za pomocą wszystkich mediów używanych do tego celu w odpowiednich proporcjach. Poprawny program powinien dawać łatwy dostęp do przejścia dalej.

2) Hipertekst - technika odwołań łączy całą inf. w pajęczynę po której użytkownik swobodnie się przemieszcza.

Szczególnie używa w programach edukacyjnych. Istotny w programach multimedialnych. Własna droga do zdobywania wiedzy.

3)Klasyfikacja edukacyjnych programów komputerowych:

Według M. Modzelewskiego:

-zabawy komputerowe - są to programy, które wprowadzone do edukacji nie wprowadzają celów edukacji, ani zadań do wykonywania

-ćwiczenia komputerowe - zawiera zestaw ćwiczeń które stanowią kopię ćwiczeń z książek, realizuje określone cele edukacyjne lub terapeutyczne

-gry komputerowe - cele edukacyjne są realizowane w sposób pośredni. Zadanie postawione przed użytkownikiem wynika ze scenariusza gry i na ogół nie ma innego znaczenia z punktu widzenia procesu edukacji. Scenariusz gry odwraca uwagę dziecka od właściwych treści kształtujących.

-programy użytkowe - przede wszystkim różnego rodzaju edytory. Są to narzędzia służące do tworzenia rozmaitych obiektów

-programy informacyjne- są to mniej lub bardziej rozwinięte formy komputerowej prezentacji wiedzy od prostych po obszerne multimedialne encyklopedie komputerowe.

4)Wymagane cechy programów edukacyjnych:

-występowanie elementów dobrej zabawy, rozrywki, przygody edukacyjnej

-interesująca fabuła programu podtrzymująca zainteresowanie dziecka

-bogata, różnorodna i estetyczna oprawa graficzna i dźwiękowa

-duża różnorodność ćwiczeń i zadań, kształtujących i rozwijających najważniejsze funkcje niezbędne w nauce czytania i pisania

-możliwość swobodnego wyboru ćwiczeń proponowanych w programie

-możliwość wielokrotnego powtarzania instrukcji wyjaśniających sposób rozwiązywania ćwiczenia, możliwość przedstawienia instrukcji w wersji do odsłuchania i odczytania

-jasno w zrozumiały dla dziecka sposób przedstawione i wyjaśnione zasady oraz sposób poruszania się po programie

-wielopoziomowa struktura budowa programu umożliwiająca stopniowe trudności czyli przejście od ćwiczeń najłatwiejszych do bardziej rozbudowanych - skomplikowanych, wymagających większej koncentracji, skupienia uwagi, wiedzy umiejętności i czasu

-informowanie o popełnionych błędach w "umowny sposób" - tzn. inf. taką mogą być dźwięki głos lektora, głos bohatera programu, które animacje filmowe, obrazy, ilustracje, krótkie teksty typu: "brawo", "świetnie"

-rejestrowanie przez program osiągnięć i sukcesów pracy dziecka oraz błędów, do których można wrócić

-możliwość zapisania uzyskanych osiągnięć w programie

-występowanie ćwiczeń rozwijających myślenie logiczne i twórcze

-możliwość rezygnacji z danego ćwiczenia w celu przejścia do innego, zmiany na ćwiczenie inne

-występowanie słowniczka zawierającego słowa pojawiające sie w programie

-możliwość wyłączenia muzyki, efektów dźwiękowych

-występowanie ćwiczeń i zadań kształtujących rozwój i usprawniających umiejętności językowe

-występowanie ćwiczeń kształtujących, rozwijających umiejętność rozumienia tekstu

-stos pozytywnych wzmocnień zachęcających i motywujących do rozwiązywania ćwiczeń, zadań, poprawianie ewentualnych błędów

-możliwość rezygnacji oraz wyboru ograniczeń czasowych w zależności od indywidualnych upodobań i możliwości dziecka

-możliwość wielokrotnego powtarzania ćwiczeń i zadań dla lepszego utrwalenia prawidłowych rozwiązań