Strategia - Ogólny program definiowania i realizacji celów oraz pełnienia jej misji. Co organizacja ZAMIERZA robić?
Cechy Strategii: Długoterminowość i długofalowość, Skupienie wysiłków, Zgodność z misją przedsiębiorstwa, Układ decyzji, Wszechobecność, Elastyczność,
STRATEG - menadżer myślący i zarządzający strategicznie; człowiek koncentrujący się na zasadach działania, tworzący wizje przyszłych stanów otoczenia i szukający najlepszych pomysłów na przetrwanie i rozwój firmy.
ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE - kierowanie rozwojem organizacji w długim okresie, nastawione na wykorzystanie szans i unikanie zagrożeń pojawiających się w jej otoczeniu.
Etapy zarządzania strategicznego:
ANALIZA STRATEGICZNA (ETAP 1) - Etap działań diagnostycznych, których celem jest określenie aktualnych i przyszłych szans i zagrożeń, czyli zewnętrznych warunków rozwoju,
a także ocena potencjału przedsiębiorstwa, jego zdolności do wykorzystywania szans
i przeciwdziałania zagrożeniom; końcowa część analizy strategicznej to określenie i ocena pozycji strategicznej przedsiębiorstwa.
PLANOWANIE STRATEGICZNE (ETAP 2) - Sformalizowany proces długofalowego planowania stosowanego do określenia i realizacji celów organizacji; polega na rozważeniu opcji strategicznych dot. tempa i kierunku wzrostu firmy sposobu prowadzenia walki konkurencyjnej, podziału środków finansowych na poszczególne przedsięwzięcia i rynki; poszukiwanie kompromisu pomiędzy strategią abstrakcyjną a strategią możliwądo realizacji.
REALIZACJA STRATEGII (ETAP 3) - Ciąg decyzji rozstrzygających kluczowe problemy
z zakresu inwestycji, marketingu, struktur, procedur, finansów, których cełem jest stworzenie warunków do realizacji wybranego wariantu strategii i czuwanie nad sprawnym przebiegiem jej realizacji.
Planowanie:
Strategiczne – określenie podstawowej misji i strategii organizacji,
Taktyczne – określenie ilości i rodzajów nakładów i wyników
Operacyjne – programowanie konkretnych czynności.
Zasoby - są to rzeczy wykorzystywane do produkcji dóbr i usług,
KATEGORIE ZASOBÓW:
ZIEMIA obejmuje obszar powierzchni ziemi i wszystko to, co w naturze jest użyteczne w procesie produkcji, np.: minerały, chemikalia, rośliny.
PRACA obejmuje każdy sposób, w jaki ludzka energia, fizyczna lub umysłowa może być sensownie wydatkowana.
KAPITAŁ (dobra inwestycyjne) obejmuje wszelki wynik procesu produkcyjnego, który przeznaczony jest do późniejszego wykorzystania w procesie produkcyjnym.
TECHNOLOGIA to wiedza jak zasoby mogą być łączone w produkcyjny sposób.
Zasoby |
---|
NIEMATERIALNE: |
Np.: zebrane informacje, skumulowana wiedza, kompetencje, image. |
Mogą być wykorzystywane równocześnie w wielu miejscach |
W trakcie wykorzystania nie deprecjonują się, lecz zyskują na wartości. |
Należy je wypracować w firmie i jej otoczeniu; trudno nimi handlować. |
Zarządzanie to proces planowania, organizowania, motywowania i kontrolowania działalności członków organizacji oraz wykorzystania wszystkich innych zasobów organizacji dla osiągnięcia ustalonych celów.
Interpretacja definicji:
Funkcje zarządzania: planowanie, organizowanie, motywowanie, kontrolowanie.
Zasoby obejmują: ludzi, pieniądze, materiały, wyposażenie, przestrzeń.
Cele posiadają strukturę hierarchiczną.
FUNKCJE ZARZĄDZANIA: Planowanie (Co chcemy robić?) -> Organizowanie (Jak to zrobimy?) -> Motywowanie (Jak przekonać ludzi, aby to zrobili?) -> Kontrolowanie (Czy dobrze to robimy i czy jest to zgodne z tym co założyliśmy na początku?)
Racjonalna biurokracja charakteryzuje się następującymi cechami:
przyjęcie na podstawie kwalifikacji,
awans na podstawie zasług,
cele są wyraźnie określone dla każdego pracownika i szczebla organizacji,
bezosobowość czyli jednakowe traktowanie wszystkich pracowników, dostawców i klientów,
podporządkowanie interesów jednostki interesom organizacji,
jednolite traktowanie wszystkich z zewnątrz.
Współczesna biurokracja charakteryzuje się następującymi cechami:
organizacja ma postać mniejszej piramidy nałożonej na większą,
wykształcenie jest warunkiem znalezienia się w górnej piramidzie,
droga awansu:
stanowiska w skrzydłach górnej piramidy (wyspecjalizowane stanowiska sztabowe),
przesunięcie w poziomie lub skosie na stanowisko kierownika liniowego,
dalszy awans zależny od wyników i zasług.
1. Hierarchia służbowa - Należy ustalić wyraźną hierarchie zarządzania od dołu do góry, podać ją do wiadomości i jej przestrzegać.
2. Jedność kierownictwa - Jedność kierownictwa wymaga, aby każdy pracownik odpowiadał przed jednym i tylko jednym przełożonym.
3. Rozpiętość kierowania - Rozpiętość kierowania określa liczbę pracowników bezpośrednio podporządkowanych jednemu kierownikowi. Rozpiętość kierowania jest zależna od trudności zadań wykonywanych przez pracowników:
duża, jeżeli pracownicy wykonują zadania powtarzalne, nietrudne, łatwe do zmierzenia;
mała, jeżeli zadania są skomplikowane, wymagają określonej swobody podwładnych, są mało mierzalne i wymagają wzajemnej zależności w podejmowaniu decyzji.
4. Wyraźne delegowanie uprawnień - Delegowanie uprawnień powinno być jasne w tym znaczeniu, że zarówno przełożony, jak i podwładny muszą rozumieć, co należy zrobić, o czym podwładny ma meldować oraz w jaki sposób będą oceniane jego wyniki pracy.
5. Kompletność delegowania uprawnień - Delegowanie powinno być kompletne, bez luk, tak aby każda czynność potrzebna do osiągnięcia celów organizacji była wykonana przez przełożonego, albo konkretnie przydzielona podwładnym.
6. Dostateczność delegowania uprawnień- Uprawnienia powinny rownać się odpowiedzialności, tak aby każdy miał wystarczające i odpowiednie uprawnienia do wykonania czynności, za które odpowiada, ani małe, ani zbyt duże. Kierownicy mogą nie mieć dostatecznych uprawnień z następujących powodów:
Nigdy im ich nie przekazano,
Zaoferowano im je, ale ich nie przyjęli,
Są one w rękach wyspecjalizowanych pracowników.
7. Odpowiedzialność, której nie można delegować - Kierownik może delegować czynności
i uprawnienia przekazane mu przez przełożonego, jednakże delegowanie takie nie zwalnia kierownika od odpowiedzialności za to, jak zadanie zostało wykonane.
8. Specjalizacja - Organizacje i kierownicy powinni korzystać z odpowiednich form specjalizacji. Wyróżnia się następujące rodzaje specjalizacji:
według zadań - wprowadzona przez twórców naukowej organizacji pracy, którzy analizowali stosunkowo łożone prace i upraszczali ja tak, aby mogły być wykonywane przez pracowników
o mniejszych umiejętnościach i mniejszym przeszkoleniu;
funkcjonalna-zmierza do uproszczenia złożoności wykonywanych działań; organizacjach tworzy się działy specjalistów głównych dziedzin wiedzy, np. wydział produkcji, finansowy, sprzedaży,
technologiczna - specjalizacja według zadań rozszerzona na cały dział zajmujący się jedną fazą produkcji lub usług, np. dyrektorowi ds. produkcji podlegają wydziały: obróbki, toczenia, lakierowania, montażu i wysyłki;
według klientów - centralnym problemem organizacyjnym jest sprzedaż wyrobów różnym rodzajom nabywców, np. dyrektorowi ds. marketingu podlegają kierownicy ds.: sprzedaży hurtowej, sprzedaży dla instytucji, sprzedaży klientom indywidualnym i sprzedaży jednostkom państwowym;
regionalna - ma miejsce w przypadku, gdy firma działa na wyraźnie wyodrębnionych geograficznie obszarach, wymagających odrębnej strategii dotyczącej wzoru wyrobów, ceny czy sposobu sprzedaży.
Rynek – jest to proces przy pomocy którego kupujący i sprzedający określają co chcą sprzedać lub kupić i na jakich warunkach,
Konkurencja – jest to proces przy pomocy którego uczestnicy rynku, dążąc do realizacji swoich interesów, próbują przedstawiać korzystniejsze od innych oferty pod względem ceny, jakości lub innych charakterystyk wpływających na decyzję zawarcia transakcji.
Transakcja - składa się z wymiany wartości pomiędzy stronami i ma miejsce, gdy zostanie osiągnięte porozumienie pomiędzy stronami zaangażowanymi w wymianę.
Gospodarka - to proces gospodarowania, zorganizowana działalność ludzi zmierzająca do zaspokajania potrzeb.
Fazy gospodarki
PRODUKCJA - wytwarzania dóbr i usług
PODZIAŁ:
PIERWOTNY wynagrodzenia czynników wytwórczych
WTÓRNY czesc dochodów jsst przskazywana do budżetu państwa w postaci podatków
WYMIANA (handel) - nabywanie dóbr i usług w celu zaspokajania potrzeb
KONSUMPCJA spożycie dóbr i usług
Rodzaje gospodarki:
Nakazowa: Decyzje dotyczące tego co, jak i dla kogo wytwarzać zapadają w centralnym urzędzie planowania.
Wolnorynkowa: Zasoby są rozdysponowywane wyłącznie za pośrednictwem rynku, na którym jednostki kierują się własnym interesem.
Mieszana: Zasoby są rozdysponowywane głównie za pośrednictwem rynku, ale jednocześnie ze znacznym interwencjonizmem państwa.
Prawo ekonomiczne - wyraża sposób reakcji, prawidłowość postępowania i splot ludzkich działań
w procesie działalności gospodarczej. Sformułowane prawo ekonomiczne odnosi się zawsze do określonych warunków lub przyjętych założeń upraszczających. Może ono nie zachować swojej ważności, gdy warunki leżące u jego podstaw nie zostaną spełnione. Trudność w obserwacji praw ekonomicznych polega na tym, że ekonomia jest nauką nieeksperymentalną, tzn. dane zjawisko jest równocześnie kształtowane przez bardzo wiele czynników, lecz nie jest możliwe chwilowe zawieszenie ich oddziaływania dla przeprowadzenia kontrolowanego eksperymentu.
Charakter praw ekonomicznych:
obiektywny- nie można ich zmienić,
stochastyczny- dotyczą większości przypadków, lecz nie wszystkich; dane prawo, gdy nie są spełnione pewne warunki może nie wystąpić,
historyczny- funkcjonują w danym czasie i miejscu,
Popyt: to ilość dobra, jaką nabywcy są gotowi zakupić przy różnym poziomie ceny.
Popyt to założona odwrotna relacja między ceną dobra lub usługi, a ich ilością, którą konsumenci są skłonni i są w stanie nabyć w danym odcinku czasu, jeżeli pozostałe warunki pozostaną bez zmian.
DETERMINANTY POPYTU - czyli główne czynniki wpływające na popyt: gusty i preferencje konsumentów, ceny dóbr komplementarnych i substytucyjnych, dochody konsumentów, liczba konsumentów, oczekiwania dotyczące przyszłych cen i dochodów,
Rodzaje popytu:
EFEKTYWNY - pragnienie nabycia jakiegoś towaru jest poparte posiadaniem odpowiedniego ekwiwalentu, najczęściej pieniędzy.
POTENCJALNY - pragnienie: nabycia jakiegoś towaru nie jest •poparte możliwościami dochodowymi.
KOMPLEMENTARNY - popyt na dobra, które wywołują popyt na inne dobra; np.: popyt na samochody wiąże się z popytem na . i, części zamienne, benzynę, garaże.
OGRANICZONY - popyt na jedno dobro zależy od popytu na inne dobra, np.: popyt na maszyny włókiennicze zależy od popytu na sukna.
SUBSTYTUCYJNY - jeżeli mamy dwa dobra zaspokajające taką samą potrzebę konsumenta, to popyt na jedno dobro jest zależny ód popytu na drugie dobro w sposób odwrotnie proporcjonalny.
WZROST POPYTU jest to wzrost wielkości popyta przy każdej cenie, graficznie wyraża się przesunięciem krzywej popytu w prawo (na zewnątrz),
SPADEK POPYTU jest to spadek wielkości popytu przy każdej cenie, graficznie wyraża się przesunięciem krzywej popytu w lewo (do wewnątrz).
Otoczenie ekonomiczne jest wyznaczone przez kondycję gospodarki i może być ocenione za pomocą następujących składników:
stopa wzrostu ekonomicznego - wysoka stopa wzrostu zapewnia wzrost wydatków konsumentów,
a co za tym idzie szanse rozwoju przedsiębiorstwa są większe a konkurencja mniejsza,
stopy procentowe - niskie stopy procentowe powodują opłacalność inwestycji (kredyty są tańsze)
i zapewniają wysoki poziom popytu na produkty przedsiębiorstwa,
kursy wymiany walut - kształtują, konkurencyjność na rynkach światowych, np. jeżeli wartość $ jest niska w stosunku do innych waluty to produkt wytwarzany w USA jest relatywnie tani, czyli innym krajom opłaca się go importować;
Otoczenie technologiczne sygnalizuje zwiększenie się szybkości; zmian technologicznych, nieograniczone możliwości innowacji, wysokie budżety na badania i rozwój, skupianie się na mniejszych usprawnieniach kosztem znaczących wynalazków oraz wzrastającą liczbę przepisów prawa regulujących zmiany technologiczne; szybkie zmiany technologiczne mogą spowodować upadek jednych gałęzi przemysłu i powstanie innych, co w zależności od profilu działalności firmy może stanowić szansę lub zagrożenie.
Otoczenie przyrodnicze – to środowisko naturalne w którym funkcjonuje przedsiębiorstwo, do najważniejszych zagadnień dot. Tego otoczenia można zaliczyć niedobór surowców, rosnące koszty energii, wzrastający poziom zanieczyszczenia środowiska ale także rosnący poziom świadomości ekologicznej społeczeństwa.
Otoczenie demograficzne dotyczy ilości społeczeństwa i struktury wieku ludności, co w istotny sposób wpływa na opłacalność i rozwój pewnych gałęzi przemysłu,
Otoczenie kulturowe to mody, style życia i upodobania społeczeństwa wpływają na popularność określonych produktów i usług np. w ostatnim czasie wzrasta popularność klubów fitness, zdrowej żywności i joggingu.
Otoczenie polityczne i prawne, stabilność rządów w kraju, przejrzysty system podatkowy, korzystne przepisy celne to czynniki, które zachęcają inwestorów do inwestowania w danym kraju.
Otoczenie międzynarodowe, istotnym czynnikiem tego otoczenia jest poziom rozwoju przemysłu - państwa wysoko rozwinięte eksportują swoje zaawansowane technicznie wyroby do krajów biedniejszych, natomiast importują od nich produkty, półprodukty i wyroby łatwe do wytworzenia. wpływowe państwa dla ochrony własnych interesów mogą stosować restrykcje, sankcje i inne formy dyskryminacji np w stosunku do producentów taniej żywności.
(uwaga lewackie pierdolenie!)
Równość szans - możliwość równego udziału różnych grup społecznych w rozwoju gospodarczym. Działania te wymagają pełnego włączenia dyskryminowanych grup w życie gospodarcze i tym samym bardzo ściśle wiąże się z kwestią praw społecznych
Główne grupy działań przeciwko dyskryminacji:
Eliminacja dyskryminacji na rynku pracy, w tym dysproporcji płci;
Zapewnienie dostępu do budynków i przestrzeni przez osoby niepełnosprawne oraz ułatwiony dostąp do edukacji;
Zapewnienie systemu dziennej opieki dzieciom i młodzieży (np. przedszkola przyzakładowe);
Elastyczne warunki pracy, w tym:
elastyczne godziny pracy ustalone indywidulanie pomiędzy pracodawcą a pracownikiem,
praca w domu,
praca w niepełnym wymiarze godzin,
praca w godzinach wieczornych,
praca w określone dni tygodnia online (o ile charakter pracy na to pozwala)
Pozytywny wpływ na środowisko naturalne jest rozpatrywany w zakresie realizacji:
Zasady 4R:
Reduce (redukcja) – redukcja ilości opakowań/materiałów i odpadów, zmniejszenie materiałochłonności produkcji
Reuse (ponowne użycie) – możliwość użycia produkcji surowców przetworzonych oraz możliwość wielokrotnego użycia produktów
Recycle (recyckling) – możliwość przetwarzania opakowań/ materiałów i odpadów, których nie można ponownie użyć,
Repair (naprawa) – możliwość wydłużenia cyklu użycia/ użytkowania produktu.
Ekowydajności inwestycji:
Zmniejszenie energochłonności produkcji;
Zmniejszenie wielkości emisji zanieczyszczeń;
Zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii w bilansie energetycznym;
Poprawa innych czynników rozumianych jako relacja miedzy wyznaczonym efektem ekologicznym a nakładami ponoszonymi na uzyskanie tego efektu.
Model magazynu wiedzy - podstawowe elementy stanowią najwyższy, najszerszy i podlegający dekompozycji obszar działania; można je jednoznacznie zidentyfikować oraz możliwe i celowe jest wskazanie wzajemnych zależności pomiędzy nimi.
Holistyczny model zarządzania wiedzą - kluczowa jest integracja działań dotyczących zarządzania wiedzą z misją i strategią przedsiębiorstwa. Integracja ta realizowana zgodnie z jakościową pętlą ciągłego doskonalenia powoduje, Ze ma miejsce bieżąca aktualizacja i weryfikacja przydatności posiadanej wiedzy oraz ocena potrzeb pozwalająca określić realne zapotrzebowanie na posiadaną i przetwarzaną wiedzę.
Transfer wiedzy - Obejmuje wiedzę techniczną przekazywaną w toku transferu technologii, lecz także kompleksową wiedzę: Ekonomiczną, Zarządczą, Organizacyjną, Marketingową,
Transfer wiedzy a transfer technologii – transfer wiedzy może towarzyszyć transferowi technologii wytwarzania, lecz jest pojęciem znacznie szerszym.
Transfer Technologii – transakcja, przebiegająca na podstawie porozumienia zawartego pomiędzy zaangażowanymi stronami polegająca na wymianie wiedzy technicznej, w tym: materiałowej, konstrukcyjnej i technologicznej dotyczącej procesów wytwórczych i/lub logistycznych służących wytworzeniu danego produktu, na inne wartości, najczęściej materialne.
Rodzaje transferu technologii:
Transfer pionowy polegający na prze-niesieniu technologii z jednostek naukowo- badawczych
i wdrożeniu ich w przedsiębiorstwach; najbardziej typowy
Transfer poziomy tzw. dyfuzja innowacji, polega na przekazywaniu nowoczesnych technologii pomiędzy kooperującymi przedsiębiorstwami