Cel

Celem pierwszej części ćwiczenia był pomiar natężenia hałasu na stanowisku pracy w kopalni na dwóch poziomach głośności A i C oraz określenie na podstawie otrzymanych wyników: poziomu ekspozycji, maksymalnego natężenia dźwięku A oraz szczytowego natężenia dźwięku C. Dzięki tym obliczeniom można określić czy spełnione są normy bezpieczeństwa higieny pracy a co za tym idzie, czy w danych warunkach może pracować człowiek.

W drugiej części prowadzonego badania celem było wyznaczenie właściwości tłumiących dwóch różnych materiałów: sklejki oraz deski.

Pomiary

Na stanowisku pracy znajdowały się następujące urządzenia: magnetofon, głośnik emitujący dźwięk, mierniki poziomu dźwięku SONOPAN P-01, miernik poziomu wartości szczytowych , wzmacniacz oraz cztery tłumiki hałasu.

Pierwsza część ćwiczenia polegała na odczytywaniu wartości poziomu dźwięku A oraz poziomu dźwięku C (dwa oddzielne odczyty) wraz ze zmianą głośności. Podczas całego ćwiczenia dokonano czterech pomiarów dla obu poziomów dźwięku. Dane zostały jeszcze uzupełnione o czas narażenia na oddziaływanie danego dźwięku.

Druga część ćwiczeń była przeprowadzona za pomocą tej samej aparatury. Każdej zmianie częstotliwości dźwięku od 63Hz aż do 8000Hz towarzyszył pomiar charakterystyki oktawowej hałasu L_h oraz L_s. Po przeprowadzeniu powyższych czynności na głośniku zainstalowany został tłumik w postaci sklejki po czym dokonano analogicznego pomiaru jak w przypadku L_s. Kolejno zmieniono tłumik na deskę i po raz kolejny dokonano odczytu kolejnych wartości. Wyniki pomiarów zestawiono w tabeli.

Wyniki pomiarów

Poziom dźwięku A [dB]	Poziom dźwięku C [dB]	Czas występowania dźwięku [h]
77	93	2
83	74	2
94	110	1,5
96	113	1
	∑ = 6,5

1. Wyznaczenie poziomu ekspozycji L_{EX, 8h}

• Łączny czas ekspozycji:

T_e= 6,5 [h]

• L_Aeq=10log[$\frac{1}{\text{Te}\ }*\ \sum_{i = 1}^{n}{(t_{i}}{*10}^{0.1*\text{LAi}})$]

L_Aeq=10log[$\frac{1}{6,5}*\ $(2 * 10^7, 7 + 2 * 10^8, 3 + 1, 5 * 10^9, 4 + 1 * 10^9, 6)]= 91,03 [dB]

• L_ex,8h=L_Aeq+10log(T_e/T_o)

L_EX,8h = 91,03+10log$\frac{6,5}{8}\ $= 90,13 [dB]

1. Wyznaczenie maksymalnej wartości L_Amax

L_Amax = 96dB

1. Wyznaczenie maksymalnej wartości L_Cmax

L_Cmax= 113dB

Otrzymane powyżej wyniki zestawiono z dopuszczalnymi wartościami ekspozycji określonymi przepisami górniczymi.

• L_EX,8h<85[dB]

• L_Amax<115[dB]

• L_Cmax<135[dB]

1. Tabela wyników przeprowadzonego ćwiczenia, niezbędnych do wykreślenia wykresów i przedstawienia wniosków dla drugiej części ćwiczenia.

Częstotliwość [Hz]	Lh [dB]	Ls [dB]	L1 [dB]	L2 [dB]
63	61	84	82	83
125	72	86	79	78
250	76	80	80	78
500	73	72	62	63
1000	68	80	69	67
2000	74	75	57	58
4000	71	68	54	49
8000	38	66	38	32

L_h - charakterystyka oktawowa hałasu

L_s – charakterystyka oktawowa stanowiska pracy

L₁- charakterystyka oktawowa z zastosowaniem materiału tłumiącego - sklejka

L₂ - charakterystyka oktawowa z zastosowaniem materiału tłumiącego - deska

1. Wykres tłumienia dźwięku materiałem 1 oraz 2 z charakterystyką oktawową stanowiska.

Wykres nr 1.

1. Wykres wartości tłumienia dźwięku materiału 1 oraz 2 wraz z charakterystyką oktawową hałasu L_s.

Częstotliwość [Hz]	Ls	L1	Ls-L1	L2	Ls-L2
63	84	82	2	83	1
125	86	79	7	78	8
250	80	80	0	78	2
500	72	62	10	63	10
1000	80	69	11	67	13
2000	75	57	18	58	17
4000	68	54	12	49	19
8000	66	38	28	32	34

Wykres nr 2.

Wnioski.

Porównując otrzymane rezultaty z wartościami dopuszczalnymi wynika, że L_Amax oraz L_Cmax mieszczą się w wyznaczonym przedziale. Niestety granica poziomu ekspozycji L_EX,8h została przekroczona o 8,13 dB. Wartość ta stanowi około 10% dopuszczalnej wartości . Kontynuowanie pracy w takich warunkach jest niemożliwe.

Na wykresie nr 2 można zauważyć, że brak tłumienia dźwięku dla sklejki występuje przy częstotliwości 250Hz. Dla przedziału częstotliwości 63- 2000 Hz tłumienie dla obu materiałów jest bardzo podobne. Dla wyższych częśtotliwości dźwięku lepszym materiałem tłumiącym jest deska. Ponadto na wykresie nr 2 można zobaczyć, że dla coraz wyższych częstotliwości dźwięku właściwości tłumiące obu materiałów odgrywają coraz większą rolę.

Profilaktyka

• udostępnić środki ochrony indywidualnej słuchu (nauszniki, stopery) oraz nadzorować prawidłowość ich stosowania

• oznaczać znakami bezpieczeństwa miejsca pracy, w których wielkości charakteryzujące hałas przekraczają wartości NDN, wydzielać strefy z takimi miejscami i ograniczać do nich dostęp, jeżeli jest to wykonalne i ryzyko wynikające z narażenia na hałas uzasadnia takie wydzielenie.

• eliminacja zagrożenia poprzez jego redukcję u źródła powstawania(zmiana konstrukcji urządzenia),

• Stosowanie środków ochrony zbiorowej lub wprowadzenie rozwiązań o charakterze organizacyjnym:

  • stosowaniu przerw w pracy i ograniczanie czasu pracy na hałaśliwych stanowiskach,

  • rotacja na stanowiskach pracy,

  • oddzieleniu obszarów, w których wykonywane są prace o małej emisji hałasu od obszarów, w których wykonywane są prace o dużej emisji hałasu,

  • grupowaniu źródeł dźwięku w zależności od poziomu ciśnienia akustycznego emitowanego dźwięku,

  • odsunięciu człowieka od hałaśliwych procesów (robotyzacja i automatyzacja),

  • odpowiednim usytuowaniu źródeł hałasu względem siebie i względem ścian pomieszczenia.

• montaż kabin ochronnych przy maszynach emitujących hałas ponadnormatywny,

• informowanie pracowników o zagrożeniu hałasem i skutkach oraz szkolenie pracowników w zakresie poprawnego i bezpiecznego posługiwania się środkami pracy.

• okresowe badania słuchu pracowników oraz szkolenia obejmujące ryzyko zawodowe stwarzane przez

hałas.

• wymianę parku maszynowego na nowy.