Earl Babbie

Plan Badań

Trzy cele badań społecznych:

1. Eksploracja

Dotyczące sytuacji, kiedy badacz wkracza w nową dla siebie dziedzinę, chce rozpoznać jakiś problem. Ich wadą jest płytkość zdobywanych przezeń danych i ich niereprezentatywność. Typowe dla eksploracji jest sięganie do danych zastanych i wywiady z osobami związanymi z jakimś zjawiskiem. Cele takiego badania to zaspokojenie pragnienia badacza by lepiej zrozumieć dany problem, sprawdzenie czy istnieje możliwość podjęcia dalszych badań i wypracowanie metod, które miały by być w nich użyte.

1. Opis

Celem jest trafny i dokładny opis jakiegoś zjawiska, problemu, zmiennych (np. spis ludności), poszukiwaniem odpowiedzi na pytania „co? gdzie? kiedy? jak?”. Opis jednak nie daje odpowiedzi na pytanie „dlaczego jest tak jak to opisujemy?”

1. Wyjaśnianie

Poszukiwanie brakującej w badaniach opisowych odpowiedzi na pytanie „dlaczego?”

Babbie zauważa, że badając jakiś problem możemy postawić sobie wszystkie trzy cele jednocześnie, ogarniając jakiś problem całościowo i pod różnym kątem.

Jednostki analizy:

Jest to coś lub ktoś kogo konkretnie badamy. Aby lepiej zrozumieć pojęcie można powiedzieć, że jednostką analizy w naszym badaniu jest to, czego cechy są przedmiotem naszych zainteresowań. Swoistym wyjątkiem jest sytuacja, kiedy jednostki obserwacji są inne od jednostek analizy, tj. obserwujemy jedno (np. postawy mężów i żony), ale analizujemy drugie (w tym przypadku małżeństwo jako całość). Często jednak jednostka obserwacji i analizy się pokrywają.

1. Jednostki indywidualne

Pojedynczy ludzie.

1. Grupy

Grupy społeczne, np. gangi, rodziny.

1. Organizacja

Przedsiębiorstwa, uniwersytety, itp.

1. Wytwory społeczne

Wszystkie wytwory istot społecznych lub ich zachowań, zatem np. książki, wszelkie dokumenty, samochody, ale także interakcje społeczne, np. małżeństwa, rozwody, sprawy sądowe, przyjaźnie, wypadki drogowe.

Babbie wskazuje, że nie jest to jedyny słuszny podział jednostek analizy. Są inne, ale sednem tej kwestii jest fakt, że określenie jednostki analizy jest istotne pod kątem badawczym, ponieważ pozwala uniknąć błędów i skutecznie prowadzić zaplanowane badanie.

Błędne wnioskowanie o jednostkach analizy:

1. Błąd ekologiczny

Założenie, że to, czego dowiadujemy się o zbiorowej jednostce analizy tyczy się jej jednostek indywidualnych

1. Redukcjonizm

Wyjaśnianie jakiegoś zjawiska tylko z jednego punktu widzenia, np. emigracji jako procesu wynikającego z sytuacji ekonomicznej, pomijając przy tym np. sytuację polityczną.

Wymiar czasowy badań:

Badania mogą być przeprowadzone na dwa sposoby pod kątem aspektu czasu, dając inne wyniki i służąc różnym celom.

1. Badania przekrojowe

Koncentrują się na sytuacji w momencie przeprowadzania badania, są „zdjęciem” danego momentu społecznego. Typowym badaniem przekrojowym jest spis powszechny.

1. Badania dynamiczne (longitudinal studies)

Badania ujmujące dynamikę zmian poszczególnych zmiennych, co wiąże się z obserwacją jakiegoś zjawiska przez okres czasu, wykazując zachodzące w tym okresie przemiany.
Trzy typy badań dynamicznych:

1. Badanie trendów

Nie zawęża kategorii badanych, liczy się jedynie kwestia dynamiki zmiennych.

1. Badanie kohort demograficznych

Badanie osób tej samej kategorii (kryteriów) w odstępach czasowych. Kryterium może być wiek, ale także fakt uczestniczenia w II Wojnie Światowej. Badani nie muszą być tymi samymi ludźmi, którzy byli badani wcześniej, ale muszą spełniać te same kryteria.

1. Badanie panelowe

Badanie przeprowadzone w odstępach czasowych na tej samej grupie ludzi.

Ze względu na wymagający charakter badań dynamicznych badacze znaleźli sposób na odkrycie dynamicznych aspektów zjawisk poprzez badanie przekrojowe. Na przykład wyniki kwestionariusza dotyczącego zażywania narkotyków wskazały, że każdy badany, który próbował LSD, próbował także marihuany, ale już próbowanie marihuany nie implikowało próbowania LSD, co pozwoliło na obserwację o charakterze dynamicznym – przed eksperymentowaniem z LSD zawsze próbuje się marihuany. Badanie przekrojowe może być także tak skonstruowane by respondenci udzielali odpowiedzi na temat ich przeszłości, co w porównaniu ze stanem aktualnym daje wynik dynamiczny. Obie metody mają wady: pierwsza opiera się na czystej logice i konieczna jest wnikliwa analiza, by nie wyciągnąć błędnych wniosków, a druga związana jest ze sprawnością pamięciową respondentów oraz zaufaniem do nich.

Planowanie projektu badawczego

1. Zainteresowania Idea Teoria

2. Konceptualizacja (precyzowanie znaczenia badanych zmiennych i pojęć), wybór metody badawczej, populacja i dobór próby, operacjonalizacja (jak będziemy faktycznie mierzy dane?)

3. Obserwacja

4. Przetwarzanie danych

5. Analiza

6. Zastosowanie.

Tworząc projekt badawczy trzeba także zwrócić uwagę na:

1. Literatura tematu

Sprawdzić, co już wiadomo na temat, który chcemy badać. W najlepszym przypadku dokonamy eksploracji problemu, co powinno dodatnio wpłynąć na nasze badanie, w najgorszym – może się okazać, że ktoś już przeprowadził dokładnie takie samo badanie w niedługim odstępie czasu i nie ma podstaw ku przeprowadzaniu go ponownie. Możliwe jest także, że problem nie został jeszcze w ogóle opisany.

1. Budżet

Określenie swojego budżetu na badania jest konieczne, by być świadomym realnych możliwości badawczych. Planowanie szeroko zakrojonego populacyjnego badania dynamicznego nie może dojść do skutku, jeśli nie ma na to pieniędzy. Dokładne określenie funduszy pozwoli z kolei szczegółowo określić, na co możemy sobie pozwolić.

1. Harmonogram

Kwestia ta nabiera szczególnego znaczenia w badaniach na zlecenie, kiedy trzeba dotrzymać terminu. W badaniach autorskich także jest on niezbędny do zachowania harmonii pracy i przeprowadzenia rzetelnej analizy.