Źródła zanieczyszczenia powietrza Naturalne:
-wybuch wulkanów (SO2, pyły, popioły)
-pożary lasów (pyły, CO2)
-wyładowania elektryczne (NOx)
-emisja kryształów soli z oceanów
-procesy fermentacji (metan) i oddychania (CO2) Antropogeniczne*: Elektrownie, Elektrociepłownie: Zakłady przemysłowe: Komunikacyjne:
-SO3, CO, HCL, NOx, NH3, WWA, pyły -hutnicze (pyły szkodliwe) -pojazdy mechaniczne
WWA- wielopierścieniowe -wydobywcze
węglowodory aromatyczne -materiałów budowlanych
-spożywcze
-chemiczne
-jądrowe (gazy radioaktywne, pyły)
CO- silny toksyczny gaz, bez smaku, zapachu, barwy
Zanieczyszczenia pyłowe
Szybko opadające na ziemie Stosunkowo długo utrzymujące nie opadające na ziemie
się w powietrzu
Pyły w powietrzu wytwarzane są przez:
15% energetyka, 13% transport, 60% sektor komunalny, 12% proces produkcji
Skutki zanieczyszczenia powietrza:
1) Kwaśne deszcze
2) Smog
3) Efekt cieplarniany
4) Dziura ozonowa
1)Kwaśne deszcze – opady atmosferyczne (np, śnieg, deszcz, grat) o kwaśnym odczynie pH zawierające m.in. produkty przemiany tlenków azotu, dwutlenku siarki, chlorowodoru i siarkowodoru. Wpływ na:
-zakwaszenie gleby i wód powierzchniowych
-szatę roślin ( uszkodzone liście, kwiaty )
-podrażnienie dróg oddechowych
-niszczenie budowli z wapienia Powstaje po przez połączenie SO2, NOx z wodą. pH – odczyn otoczenia
0 7 14
kwaśny obojętny zasadowy
<7 7 >7
2) Smog – (mgła inwersyjna) jest to połączenie dymu i mgły lub pary wodnej. Szczególnie niebezpieczne zanieczyszczenie powietrza.
dym- mieszanina gazu i cialstalych Smog Londyński (siarkowy): „Los Angeles”:
-zima (od listopada do stycznia) -silne nasłonecznienie
- -3/+5 C -od listopada do października
- bezwietrznie lub slaby wiatr - +24/+35 stopni
-inwersja temperatury - bezwietrznie lub slaby wiatr
-ograniczenie widoczności -widoczność do 1,6km
-skład: CO2, SO2, pyły -skład: tlenki azotu, ozon, pyły, WWA
-źródła: spalanie węgla i innych paliw -źródła: transport, spalanie paliw
Inwersja temperatur – odwrócenie naturalnie występującego cyklu rozkładu temperatur.
3) Efekt cieplarniany – (szklarniowy) – zjawisko ocieplania się klimatu ziemi, polegające na zatrzymaniu pewnej ilości ciepła emitowanego do atmosfery. Jest to spowodowane wzrostem zawartości dwutlenku węgla, freonów, metanu, podtlenku azotu i pary wodnej.
Gazy cieplarniane
Promieniowanie słoneczne Promieniowanie cieplne
Ziemia
\
Okresy cieplne zmieniają się w cyklu sinusoidalnym.
4) Dziura ozonowa – zjawisko ubytku ozonu z atmosfery
Gazy odpowiedzialne za jej powstawanie:
-chloro-fluoro pochodne węglowodorów – FREON
-chlorek metylu - CH3CL
-cztero chlorek węgla CCL4
-tlenki azotu
Sposoby ograniczania zanieczyszczeń powietrza:
1) Odpylanie
2) Odsiarczanie spalin
3) Ograniczanie ilości NOx 1) Odpylanie – proces prowadzący do trwałego oddzielenia rozdrobnionej fazy stałej (pyły) od gazu niosącego (transportującego) tą fazę.
Rodzaje odpylania:
a) odpylacze mechaniczne (cyklon, multicyklon) – w filtrze workowym pył jest oddzielany odgazu w procesie filtracji.
-wysoka skuteczność
-niski koszt zainstalowania
-niewielka przestrzeń potrzebna do zabudowy
b) odpylacze tkaninowe
c) odpylacze wielostopniowe (kombinacja odpylaczy mechanicznych i tkaninowych)
d) elektrofiltry – urządzenia odpylające w którym wykorzystywane jest zjawisko jonizacji gazu znajdującego się w sinym polu elektromagnetycznym. Ma dużą skuteczność (99,3 – 99,8 %) 2) Odsiarczanie spalin -
Metody:
- sucha (skuteczność 35-50 %)
-pusucha (skuteczność 50-90 %)
-mokra (skuteczność od 90- 95 %) – najpopularniejsza – polega na absorpcji (pochłanianiu) i reakcji chemicznej SO2 w zawiesinie kamienia wapiennego.
SO2 + $\frac{1}{2}$ O2 + 2H2 + Ca CO3 --- > Ca SO4 * 2H2O + CO2 3) Ograniczenie ilości NOx
NO, NO2, N2O Sposoby ograniczania:
-recyrkulacja wewnętrzna (palniki GAFT i FLOX)
-nadmiar stosunku powietrza
-reburning (stopniowanie paliwa)
-stopniowanie powietrza Stosuje się specjalne palniki które powodują bardziej wyrównaną temperature spalania. Odpady – są to wszystkie przedmioty oraz substancje stale, a także nie będące ściekami substancje ciekle, powstałe w wyniku działalności człowieka i stanowią formę nie potrzebną w miejscu i czasie ich powstania. Odpady Komunalne (bytowe) – stałe i ciekłe odpady powstające w gospodarstwach domowych, szkołach, w obiektach publicznych itp… Odpady Komunalne niebezpieczne są to: Zużyte baterie, akumulatory itp. Opakowania po farbach i lakierach, Odpady zawierające inne rozpuszczalniki oraz substancje chemiczne służące do wywabiania plam, środków czystości, Środki do konserwacji i ochrony drewna oraz opakowania po nich, Zbiorniki po aerozolach, pozostałości domowych środków do dezynfekcji, Smary, środki do konserwacji, Przeterminowane lub częściowo wykorzystane leki ,itp. Skażone opatrunki, strzykawki i inne (w tym zużyte pampersy), Odpady przemysłowe – stanowią 90% całkowitej ilości odpadów powstających w Polsce. Odpady przemysłowe to uboczne produkty działalności człowieka, powstające na terenie zakładów przemysłowych i niepożądane w miejscu ich powstawania. SA szkodliwe dla środowiska. Zalicza się do nich oleje, opakowania , żużel i popiół, odpady mineralne, odpady metaliczne. Najwięcej odpadów wytwarzają: energetyka, Mineralne surowce odpadowe: Odpady górnictwa węgla kamiennego (składy ilaste zwane iłowcami lub iłołupkami, mułowce i piaskowce) wśród których odpady przeróbcze (gruboziarniste, drobnoziarniste, i flotacyjne) stanowią główna masę produkowanych odpadów. Odpady górnictwa rud metali niezależnych i surowców chemicznych. Do tej grupy należą odpady rud miedz, cynku ołowiu oraz surowców chemicznych – siarki, soli kamiennej, i barytu. Podstawowa masę odpadów stanowią odpady poflotacyjne (ok. 93% przerabianej rudy) zawierające duże ilości tlenu wapnia i metali ciężkich (miedzi cynku, cyna, ołów) Wykorzystanie odpadów z górnictwa wegla kamiennego (ok. 40% ) Produkcja cementu Produkcja ceramiki budowlanej i kruszyw Odzyskiwanie koncentratów metali w tym glinu żelaza tytanu germanu Posadzenie wyrobisk górniczych Zanieczyszczenie wód Rodzaje zanieczyszczeń antropogenicznych Zanieczyszczenia biologiczne, Zanieczyszczenia chemiczne (powodują zmianę składu chemicznego i pH) Detergenty Pestycydy, nawozy(przyczyniają się do procesu eutrofizacji) Węglowodory aromatyczne Benzyna, smary, oleje, Fenole, metale ciężkie (np. Pb, Hg, Cd) Radioizotopy, Ścieki dzielimy na : Bytowo – Gospodarcze, - OD CZŁOWIEKA Przemysłowe , - Z PRZEMYSŁU, Opadowe, - Z OPADÓW, MYCIA ULIC, Etapy oczyszczenia ścieków komunalnych Oczyszczanie mechaniczne: Cedzenie – które odbywa się na kratach. W wyniku tego procesu na kratach zatrzymywane Są SKRATKI (odpady kuchenne, papiery, popiół, drewno, puszki, korki ipt.) Odpiaszczanie – które odbywa się w piaskownikach. W wyniku tego procesu oddzielana jest substancja umownie zwana piaskiem (piasek, żwir, żużel, cząstki węgla, różne nasiona, itp.) Sedymentacja – które zachodzi w osadnikach (wyróżniamy osadniki wstępne i wtórne). W wyniku w/w procesu oddzielany jest osad.
Oczyszczanie biologiczne Główna rolę odgrywają bakterie a także grzyby, drożdżaki, pleśnie, glony, pierwotniaki oraz organizmy wyższe jak robaki czy stawonogi. Złoża biologiczne – obiekty wykonane w postaci zbiorników wypełnionych materiałem ziarnistym Komora napowietrzana z osadem czynnym Fermentacja osadów ściekowych (uzyskuje się biogaz)
Zanieczyszczenie Gleb Gleba – biologicznie czynna warstwa ziemi (w niej zyją dżdżownice i innne bakterie), bierze udzial w procesie produkcyjnym Zanieczyszczenia chemiczne gleb Przemysłowe zanieczyszczenie gleb Kwaśne deszcze – związki siarki (zakwaszenie) Związki sodu (zasolenie) Ropa naftowa i jej pochodne Związki metali ciężkich Rolnicze zanieczyszczenie gleb Nawozy, Gnojowica, Chemiczne środki ochrony roślin Motoryzacja
Zakwaszenie gleby W 45% w Polsce charakteryzuje odczyn pH <5,5 Metale ciężkie: chrom, kobalt, nikiel, miedź, cynk, selen, srebro, kadm, cyna, antymon, wanad, tellur, rtęć, tal, ołów, bar, beryl, Sposoby ochrony gleb
1) Przeciwdziałanie erozji poprzez min Tarasowanie stromych stoków Zaprzestanie nadmiernego wyrębu lasów Prawidłowy kierunek upraw 2) Przeciwdziałanie chemicznej degradacji gleb: Ze strony rolnictwa Ze strony przemysłu Rekultywacja – polega na wykonaniu koneicznych prac, zarówno technicznych jak i bilogocznych w celu przywrócenia terenu zdewastowanych zdolności produkcyjnych lub uzytkowych. Zagospodarowanie Rekultywacji ROLNYM LESNYM WODNYM REKREACYJNYM
Rekultywacja Rekreacyjna…. Stoki narciarskie „góra kamieńska” – wybudowanych przez KWB BEŁCHATÓW Ośrodek wypoczynkowo – sportowy „Sosina” z zalewem utworzonym w byłym wyrobisku kopalni piasku „Szczakowa” Kamieniołom wapienny „Zakrzówek” zalany w 1990 roku składa się z dwóch zbiorników połączonych ze sobą przysmakiem o szerokości ok. 25m. Biogaz – powstaje w wyniku beztlenowej fermentacji odpadów organicznych, podczas której substancje organiczne rozkładane są przez bakterie na związki proste: Skład Biogazu: metan (od 40% - 70%) i dwutlenek węgla (od 40% - 50%) oraz azot, siarkowodór, tlenek węgla, amoniak, tlen. Biogaz powstaje w wyniku fermentacji Odpadów organicznych na składowiskach odpadów, Odpadów zwierzęcych w gospodarstwach rolnych, Osadów ściekowych w oczyszczalniach ścieków,