Wykład 1.

1. Rozwój emocjonalny

Emocje:

• subiektywne doświadczane,

• procesy odzwierciedlające, subiektywne znaczenie bodźców działających na człowieka i jego stosunek do nich (emocja strachu informuje nas o zagrożeniu),

• bodźce są pożądane lub niepożądane z punktu widzenia potrzeb (piramida Maslowa),

2. Komponenty (składniki) emocji

• intensywność - natężenie emocji

• znak - kierunek emocji - przyjemne/nieprzyjemne, pozytywne/negatywne

• treść - wyodrębnienie poszczególnych emocji

*uczucia - bardziej stałe, ustosunkowane do pewnych przedmiotów (kochać, lubić - dłużej)

*emocje - chwilowe, zmieniają się szybko w czasie

3. Źródła emocji

1. pierwotne źródło emocjonalne (wrodzone) związane ze stanem zaspokojenia potrzeb fizjologicznych, doznania zmysłowe

2. wtórne bodźce emocjonalne, nabierają wartości w procesie uwarunkowania, kojarzenie np. zapachu ciasta w cukierni, jak ciasto u babci

3. poznanie źródła emocji , niezgodność oczekiwań z napływającymi informacjami

4. źródła wewnętrzne, wyobrażenia, marzenia, wspomnienia

4. Kierunki rozwoju emocjonalnego od dzieciństwa do adolescencji

Różnicowanie emocji

Wiek	Różnicowanie emocji
Noworodek	uogólnione pobudzenie układu nerwowego
1 msc	reakcja ujemna - niezadowolenie reakcja dodatnia - zadowolenie
3-6 msc	różnicowanie emocji negatywnych: gniew wstręt strach
2-3 rok	np.: zazdrość, zakłopotanie, wstyd
kolejne okresy życia	różnicowanie coraz większej ilości odcieni emocjonalnych

• Rozwój samoświadomości emocji

• Zmiany w zakresie ekspresji emocji:

• kontrola ekspansji (odpowiedzialność za swoje emocje)

• socjalizacja sposobów ekspansji (w stosunku do drugiej osoby, nazywamy emocje, adresujemy, precyzujemy, umiejętnie nazywamy, niezręczne wypowiedzi=brak kontroli nad emocjami)

• Wzrost trwałości reakcji emocjonalnych

• Wzrost stałości reagowania emocjonalnego - trwałe ustosunkowania

• Rozpoznawanie emocji innych

• Specyfika emocjonalności okresu adolescencji (12-22 roku życia) związana z:

• przemianami fizjologicznymi (nasilenie pobudzenie pobudzenia układu nerwowego)

• myśleniem formalnym (uwaga na formalnej stronie zadania, a nie na przedmiotach)

emocje dotyczą również przyszłości, wyobrażeń, zamiarów

źródłem emocji: konfrontacja oczekiwań z realiami

„jak jest” a „jak powinno być”

1. początkowa faza dorastania 12-16 lat

• labilność emocji (szybkie zmiany)

• uczucia ambiwalentne

• nadmierna ekspresja lub tłumienie

1. rozwój uczuć społecznych - źródłem interakcji z innymi

• związki rówieśnicze

• przyjaźnie

• paczki (kliki)

• grupy

• pierwsze miłości

1