Kuhn - Struktura rewolucji naukowych - opracowanie, Filozofia


KUHN

Struktura rewolucji naukowych

NAUKA NORMALNA ROZWIĄZUJE ŁAMIGŁÓWKI

Jeśli jednak w nauce normalnej nie dąży się do czegoś zasadniczo nowego, jeśli niepowodzenie w uzyskaniu wyniku bliskiego przewidywanemu oznacza zazwyczaj niepowodzenie uczonego, to czemu problemy te są w ogóle podejmowane?

- Przynajmniej dla samego uczonego wyniki uzyskane w toku normalnych badań są ważne, rozszerza­ją bowiem zakres stosowalności paradygmatu i zwiększają ścisłość tych zastosowań.

ISTOTA I NIEUCHRONNOŚĆ REWOLUCJI NAUKOWYCH

rewolu­cje naukowe to niekumulatywne epizody w rozwoju nauki, w których stary paradygmat zostaje zastą­piony częściowo bądź w całości przez nowy, nie dający się pogodzić z poprzednim

Jest to jednak tylko część odpowiedzi. Aby ją uzupełnić, zadać musimy kolejne pytanie: dlaczego zmianę paradyg­matu nazywać mamy rewolucją? Jakie analogie między rozwojem naukowym i politycznym - tak zasadniczo różnymi zjawiskami - pozwalają mó­wić w obu wypadkach o rewolucjach?

- źródłem rewolucji politycznych jest rosnące - przynajmniej u części społeczeństwa- poczucie, że istniejące instytucje nie są już w stanie rozwiązać problemów powstających w otoczeniu, które one same po części ukształ­towały

- źródłem rewolucji nauko­wych jest rosnące - znów zazwyczaj wśród wąs­kiej grupy społeczności uczonych - poczucie, że istniejący paradygmat przestał spełniać adekwatnie swe funkcje w poznawaniu tego aspektu przyrody, którego badania sam poprzednio umożliwił

Zasadniczo istnieją tylko trzy rodzaje zjawisk, na gruncie których tworzyć można nową teorię:

- zjawiska uprzednio już dobrze wytłumaczone przez istniejące paradygma­ty; rzadko kiedy jednak są one motywem czy też punktem wyjścia do konstruowania nowej teorii

- zjawiska, któ­rych naturę określa istniejący paradygmat, lecz których szczegóły zrozumiane być mogą tylko w wyniku dalszego uszczegółowienia teorii. Są to zjawiska, których badaniu uczony poświęca więk­szość swego czasu. Jego celem jednakże jest tu raczej uściślenie istniejących paradygmatów niż zastąpienie ich innymi

Dopiero wtedy, gdy tego rodzaju próby uściślenia zawodzą, uczony ma do czynienia z trzecim rodzajem zjawisk :

- z rozpo­znanymi anomaliami, które charakteryzuje to, iż uporczywie opierają się ujęciu za pomocą istnieją­cych paradygmatów

Czyż rzeczywiście można się dzi­wić, że ceną, jaką się płaci za postęp naukowy, jest ryzyko błędu związane z zaangażowaniem w okreś­lony paradygmat?

Paradygmaty odnoszą się nie tylko do przyrody, ale zwrotnie również do nauki, która je powołała do życia. -Z nich wywodzą się metody, zakres problematyki i wzorce rozwiązań, jakie w danym okresie akcep­tuje każda dojrzała społeczność uczonych. Dlatego przyjęcie nowego paradygmatu wymaga często przedefiniowania odpowiedniej nauki. Niektóre stare problemy mogą zostać przesunięte do innej nauki bądź w ogóle uznane za „nienaukowe"

Dowodzi­łem dotychczas, że paradygmaty są konstytutyw­nym elementem nauki. Chciałbym teraz pokazać, że w pewnym sensie konstytuują one również samą przyrodę.

REWOLUCJE JAKO ZMIANY SPOSOBU WIDZENIA ŚWIATA

Historyk nauki, który bada dawne prace naukowe z punktu widzenia współczesnej historiografii, może nabrać przekonania, że kiedy paradygmat ulega zmianie, wraz z nim zmienia się i świat. Kierując się nowym paradygmatem, uczeni sto­sują nowe przyrządy i widzą nowe obszary rze­czywistości. Co ważniejsze, w okresie rewolucji naukowej, posługując się dobrze znanymi przy­rządami i badając obszary, które badali dawniej, dostrzegają oni coś zupełnie innego

W nauce nie dokonuje się wszystkich moż­liwych doświadczeń laboratoryjnych. Wybiera się natomiast te, które służyć mogą do konfrontacji paradygmatu z bezpośrednim doświadczeniem, przez tenże paradygmat częściowo wyznaczonym. W rezultacie uczeni uznający różne paradygmaty podejmują różne badania laboratoryjne

pomiary dokony­wane bez paradygmatu rzadko prowadzą do jakich­kolwiek wniosków

2



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Kuhn Struktura rewolucji naukowych opracowanie
4 marca - T. Kuhn - Struktura rewolucji naukowych (r. 9-12), Filozofia, FILOZOFIA WSPÓŁCZESNA, Miszt
Kuhn Struktura rewolucji naukowych opracowanie
02 T S Kuhn Struktura rewolucji naukowychid
Kuhn 'Struktura rewolucji naukowych' cz2#4
Kuhn T S Struktura rewolucji naukowych
Kuhn 'Struktura rewolucji naukowych' cz4#4
02 T S Kuhn Struktura rewolucji naukowychid
Thomas Kuhn, Struktura rewolucji naukowej
Kuhn T S Struktura rewolucji naukowych
Kuhn Struktura rewolucji naukowych
Kuhn Struktura rewolucji naukowych cz4#4
Struktura rewolucji naukowych, Filozofia
Struktura rewolucji naukowych Thomas S Kuhn — Notatnik[1]
rozdział 12 Rewolucje naukowe i paradygmaty, Wstęp do filozofii współczesnej A.Nogal
Monionitoring biologiczny, Pomoce naukowe, Opracowania, II rok, Higiena, EGZAMIN, higiena od III rok
Rewolucja naukowa, wypracowania szkolne gimnazjum
anatomia Junctuare membri inferioris, Pomoce naukowe, Opracowania, I rok, Anatomia

więcej podobnych podstron