PRACODAWCA BEZPOŚREDNI I POŚREDNI
Rozróżnienie między pracodawcą bezpośrednim i pośrednim wprowadził do nauki społecznej Kościoła Jan Paweł II w encyklice Laborem exercens. Pracodawcą bezpośrednim jest osoba lub instytucja, z która pracownik zawiera umowę o pracę na określonych warunkach. Osobą tą może być właściciel środków produkcji lub instytucji usługowej, albo przedstawiciel właścicieli. Niezależnie od form ustrojowych produkcją i usługami kierują dziś w szerokim zakresie nie właściciele, lecz menażerowie. Działają oni kolektywnie. Pracodawcą bezpośrednim jest często nie konkretna osoba, lecz instytucja - przedsiębiorstwo prywatne lub państwowe kierowane przez kolektyw menażerów.
Umowa o pracę zawierana pomiędzy pracownikiem a pracodawcą bezpośrednim warunkowana jest przez różne czynniki, które nazywane są pracodawcą pośrednim. Określa on w sposób zasadniczy taki lub inny stosunek pracy i warunkuje postępowanie pracodawcy bezpośredniego, gdy ten ustala określony kontrakt i stosunki pracy. Pracodawcą pośrednim są osoby, różnego typu instytucje, różne organizacje wewnątrzpaństwowe i międzynarodowe (np. MOP), korporacje transnarodowe, system prawny - ustawodawstwo socjalne, ustrój społeczno-gospodarczy, a przede wszystkim państwo. Ważnym pracodawcą pośrednim
stały się korporacje transnarodowe. MOP ogłosiła w 1977 r. Deklarację o funkcjonowaniu tychże korporacji. Podkreślono w niej stronę pozytywną, jaką mogą pełnić - efektywne wykorzystanie kapitału, technologii i pracy, podniesienie dobrobytu gospodarczego, stworzenie miejsc pracy, realizację fundamentalnych praw człowieka; ale także stronę negatywną - ekspansjonizm, koncentracja potęgi gospodarczej, popadanie w konflikt z interesami robotników i państw, w których funkcjonują. Deklaracja wzywa do respektowania ustawodawstwa państw suwerennych.