Procesy przemian społeczeństwa globalnego - 6 grudnia 2013 - 4 tematy
Pytania kluczowe do każdego z tematów
I. Globalne nierówności społeczne:
1. Ile procent ludności świata żyje na peryferiach globu? ________
2. Ile procent mieszkańców półperyferii żyje w nędzy? _____ Ile procent mieszkańców peryferii? ____
3. Jakie czynniki przyczyniają się do utrwalania (i pogłębiania) globalnych nierówności ekonomicznych?
1)
2)
3)
3. Dlaczego globalizacja przyczyniła się do polaryzacji dochodów i konsumpcji oraz pogłębienia nierówności ekonomicznych w krajach peryferii?
4. Od jakich czynników uzależniony jest globalny obieg dóbr kultury?
1)
2)
3)
5. Dlaczego globalny obieg dóbr i wartości kultury jest niesymetryczny?
6. W jakich trzech wymiarach geograficznych można analizować nierówności rozwojowe?
1)
2)
3)
7. „Pomoc rozwojowa dla krajów Trzeciego Świata waha się w granicach 0,3%-0,4% PKB” - czy Twoim zdaniem jest to wystarczająca kwota?
8. Podaj przykłady krajów europejskich, w których wyraźnie widać różnice rozwojowe w skali wewnątrzkrajowej na osi północ-południe.
II. Antynomie globalizacji:
1. Na jakiej podstawie autor stwierdza, że „luka pomiędzy bogatymi a biednymi jest coraz większa”?
2. Który z nurtów globalizacji jest najsilniejszy i dlaczego? Co jest tego negatywną konsekwencją?
3. Jaką maksymą kierują się globalni producenci i dlaczego?
4. Jak rozumiesz zasadę globalnych nadawców produktów kulturowych: „globalizuj partykularne - relatywizuj lokalne”?
5. W czym tkwi źródło fundamentalnych antynomii trzeciej fali globalizacji?
6. Jak należy rozumieć pojęcie „inkluzywności globalizacji”?
7. W jaki sposób inkluzywność globalizacji „przyczynia się do stopniowego wyobcowania jednostki z jej dotychczasowej wspólnoty”?
8. Opisz 4 scenariusze dalszego przebiegu globalizacji wg E. Wnuka-Lipińskiego. Jaką nazwę autor nadaje każdemu z nich i dlaczego tak właśnie je nazywa?
9. Jaka jest najbardziej realna przyszłość procesu globalizacji zdaniem E. Wnuka-Lipińskiego? A Twoim?
III. Państwo narodowe a globalizacja:
1. Dlaczego westfalski model funkcjonowania państwa narodowego jest uważany za model „przestarzały”?
2. Dlaczego C. Offe stwierdza, że „nie żyjemy już w społeczeństwie klasowym, lecz w społeczeństwie ryzyka”? (które jest „widoczne, duże i ciągle rośnie”)
3. Redukować to ryzyko można na 2 sposoby: (1) zamykać państwo narodowe na świat zewnętrzny, (2) tworzyć silne instytucje ponadnarodowe, które będą to ryzyko zmniejszać. Jakie są skutki każdego z nich?
4. Jakie argumenty wysuwają zwolennicy tezy o zmierzchu suwerennych państw narodowych?
5. Jakie argumenty wysuwają przeciwnicy tezy o zmierzchu suwerennych państw narodowych?
1)
2)
3)
6. Jakie 4 kategorie funkcji pełni państwo narodowe? Podaj przykłady każdej z nich.
1)
2)
3)
4)
Wniosek: „Państwo narodowe raczej nie zniknie w trzeciej fali globalizacji”.
IV. Globalizacja a migracje:
1. Dlaczego obserwujemy zjawisko migracji? (i.e. Jakie teorie, np. ekonomiczne, tłumaczą występowanie migracji?)
2. Ile % ludności świata mieszka poza krajem swojego urodzenia? (wg danych ONZ) ________
3. Jakie czynniki sprzyjają współcześnie migracjom na globalną skalę? (wymień 3-4)
4. Jakie czynniki hamują globalizację migracji? (wymień 2-3)
5. 4 główne bieguny migracji globalnych po 1973 r. to: 1) ___________ 2) ______ 3) ________________
4) ___________________ . Dlaczego?
6. W jakich sektorach gospodarki państw recepcyjnych najczęściej zatrudniani są imigranci?
7. Czym są „nowe formy migracji”? Podaj 3 przykłady takich form migracji: 1) ____________________ 2)___________________ 3)_________________ . W jaki sposób umożliwia je globalizacja?