MARSKOŚĆ WĄTROBY
Definicja
Marskość wątroby jest to stan uszkodzenia miąższu wątroby, przebiegający z martwicą komórek wątrobowych i wtórnym rozrostem tkanki łącznej.
Przyczyny :
nadużywanie alkoholu (marskość alkoholowa),
przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby typu B i C,
autoimmunologiczne przewlekłe zapalenie wątroby z marskością,
pierwotna marskość żółciowa,
choroby dróg żółciowych (wtórna marskość żółciowa),
pierwotne stwardniające zapalenie dróg żółciowych,
niewydolność krążenia,
stosowanie leków i środków innych niż alkohol,
czynniki dziedziczne, które mogą się ujawnić w dzieciństwie lub w okresie niemowlęcym:
Objawy kliniczne :
początek choroby jest często podstępny i występują:
łatwa męczliwość,
brak łaknienia,
nudności,
uczucie dyskomfortu w jamie brzusznej oraz wzdęcia,
osłabienie i złe samopoczucie,
rumień dłoni i stóp,
wygładzony, czerwony język - tzw. język lakierowany
objawy podmiotowe i przedmiotowe będące powikłaniem marskości wątroby:
wymiociny krwawe, spowodowane żylakami przełyku,
skaza krwotoczna, spowodowana niedoborami osoczowych czynników krzepnięcia,
encefalopatia,
żółtaczka,
powiększenie wątroby,
powiększenie śledziony,
brzuszne krążenie oboczne, tzw. „głowa meduzy”,
wodobrzusze,
grubofaliste drżenie rąk,
pajączki naczyniowe.
Leczenie - jest najczęściej ambulatoryjne, poza przypadkami powikłań wymagającymi interwencji lekarskiej:
krwawienie z przewodu pokarmowego,
encefalopatia wątrobowa,
bakteryjne zapalenie otrzewnej,
nie wyjaśniona dekompensacja funkcji wątroby,
niewydolność nerek.
AKTYWNOŚĆ ŻYCIOWA : utrzymanie takiej aktywności, jaka tylko jest możliwa; w razie obrzęków obwodowych wyższe ułożenie kończyn dolnych.
DIETA:
właściwa podaż białka (1 g/kg m.c.) i dieta wysokokaloryczna celem regeneracji wątroby,
w razie wystąpienia encefalopatii wątrobowej ograniczenie podaży białka,
w przypadku wodobrzusza ograniczenie podaży soli (2 g lub mniej na dobę),
w przypadku hiponatremii (Na< 130 mEq [< 130 mmol]) ograniczenie podaży płynów, wykluczenie spożywania alkoholu.
ZAPOBIEGANIE:
ograniczenie spożycia alkoholu i innych środków hepatotoksycznych,
unikanie stosowania wspólnych igieł,
uprawianie tzw. bezpiecznego seksu,
nadzór nad członkami rodziny pacjenta w przypadku, gdy choroba jest uwarunkowana genetycznie,
szczepienie przeciwko grypie i szczepienie przeciwpneumokokowe u osób przebywających w miejscach przeludnionych,
wykonywanie badań oceniających funkcję wątroby w razie stosowania leków hepatotoksycznych.
PRZEBIEG CHOROBY I ROKOWANIE: zależy od funkcji uszkodzonej wątroby, a także od rezerwy wątrobowej; jeśli znany jest czynnik etiologiczny, a leczenie powoduje zahamowanie destrukcji wątroby, to rokowanie może być dobre.