MARSKOŚĆ WĄTROBY

Definicja

Marskość wątroby jest to stan uszkodzenia miąższu wątroby, przebiegający z martwicą komórek wątrobowych i wtórnym rozrostem tkanki łącznej.

Przyczyny :

• nadużywanie alkoholu (marskość alkoholowa),

• przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby typu B i C,

• autoimmunologiczne przewlekłe zapalenie wątroby z marskością,

• pierwotna marskość żółciowa,

• choroby dróg żółciowych (wtórna marskość żółciowa),

• pierwotne stwardniające zapalenie dróg żółciowych,

• niewydolność krążenia,

• stosowanie leków i środków innych niż alkohol,

• czynniki dziedziczne, które mogą się ujawnić w dzieciństwie lub w okresie niemowlęcym:

Objawy kliniczne : 

• początek choroby jest często podstępny i występują:

• łatwa męczliwość,

• brak łaknienia,

• nudności,

• uczucie dyskomfortu w jamie brzusznej oraz wzdęcia,

• osłabienie i złe samopoczucie,

• rumień dłoni i stóp,

• wygładzony, czerwony język - tzw. język lakierowany

• objawy podmiotowe i przedmiotowe będące powikłaniem marskości wątroby:

• wymiociny krwawe, spowodowane żylakami przełyku,

• skaza krwotoczna, spowodowana niedoborami osoczowych czynników krzepnięcia,

• encefalopatia,

• żółtaczka,

• powiększenie wątroby,

• powiększenie śledziony,

• brzuszne krążenie oboczne, tzw. „głowa meduzy”,

• wodobrzusze,

• grubofaliste drżenie rąk,

• pajączki naczyniowe.

Leczenie - jest najczęściej ambulatoryjne, poza przypadkami powikłań wymagającymi interwencji lekarskiej:

• krwawienie z przewodu pokarmowego,

• encefalopatia wątrobowa,

• bakteryjne zapalenie otrzewnej,

• nie wyjaśniona dekompensacja funkcji wątroby,

• niewydolność nerek.

AKTYWNOŚĆ ŻYCIOWA : utrzymanie takiej aktywności, jaka tylko jest możliwa; w razie obrzęków obwodowych wyższe ułożenie kończyn dolnych.

DIETA: 

• właściwa podaż białka (1 g/kg m.c.) i dieta wysokokaloryczna celem regeneracji wątroby,

• w razie wystąpienia encefalopatii wątrobowej ograniczenie podaży białka,

• w przypadku wodobrzusza ograniczenie podaży soli (2 g lub mniej na dobę),

• w przypadku hiponatremii (Na< 130 mEq [< 130 mmol]) ograniczenie podaży płynów, wykluczenie spożywania alkoholu.

ZAPOBIEGANIE: 

• ograniczenie spożycia alkoholu i innych środków hepatotoksycznych,

• unikanie stosowania wspólnych igieł,

• uprawianie tzw. bezpiecznego seksu,

• nadzór nad członkami rodziny pacjenta w przypadku, gdy choroba jest uwarunkowana genetycznie,

• szczepienie przeciwko grypie i szczepienie przeciwpneumokokowe u osób przebywających w miejscach przeludnionych,

• wykonywanie badań oceniających funkcję wątroby w razie stosowania leków hepatotoksycznych.

PRZEBIEG CHOROBY I ROKOWANIE: zależy od funkcji uszkodzonej wątroby, a także od rezerwy wątrobowej; jeśli znany jest czynnik etiologiczny, a leczenie powoduje zahamowanie destrukcji wątroby, to rokowanie może być dobre.