Rozwój ideałów humanizmu i ich wpływ na teorię i praktykę ped. W Europie. Odrodzenie w Polsce
Wych. Humanistyczne Renesans wiek XV:
-człowiek w centrum zainteresowania, -rozwój indywidualizmu, -zasada oddziaływania na młodzież przez:[ -pochwały, nagrody, zdrowe współzawodnictwo], -wykształcenie językowe bierze górę nad rzeczowym, -stosowanie klasycznej łaciny, -wychowanie uwalnia się spod charakteru teologiczno- kościelnego
Humanistyczne ideały człowieka:
-wszechstronne wykształcenie, -otwarty na siebie. -twórczy, -dba o rozwój własnej osobowości, -ma świadomość własnej indywidualności i wartości, -otwarty na drugiego człowieka, -odwołanie do ideału starożytnego, gł. Ateny
ERAZM Z ROTERDAMU
-Był zwolennikiem kształcenia kobiet, -Należy z łagodnością podchodzić do dziecka by do niego dotrzeć, -należy zachęcać dzieci do nauki z łagodnością bez kar cielesnych
Czynniki wpływające na rozwój wychowanków:
-rodzina, -szkoła (dbać o schludność), -otoczenie (rozwijanie troskliwości i uczynności)
Kodeks zasad cywilizowanego zachowania się:
-ciało, -ubranie, -zachowanie w kościele, -zachowanie przy stole, -zachowanie na zebraniach towarzyskich, -zabawa
Co do kobiet uczyły się : - pracy ręcznej, - wykształcenie umysłowe
JAN LUDWIK VIVES (1492 - 1540)
-wychowanie ma być oparte na psychologii, -człowiek ma nieograniczone możliwości rozwijania się, -jest ojcem psychologii empirycznej
Szkolnictwo:
-dzieci powinny być przyjmowane na okres próbny, -charakter wpływa na umysły , stan fizyczny z którego rodzą się afekty.
Szkoła:
-każda gmina powinna mieć szkołę zdala od miasta i zgiełku, ale nie na zupełnym pustkowiu, -nauczyciele powinni być finansowani przez państwo, -nauczyciel ma być na wysokim poziomie
Program:
-młodzież sama powinna dochodzić zagadnień, -Międzynarodowy język- Łacina i język grecki, -Usuwanie programów godzących w moralność, -Szkolnictwo dla kobiet, - Państwowe szkoły
JEST KONTYNUATOREM - ARYSTOTELESA i KWINTYLIANA !!!
TOMASZ MORUS (1479 - 1535)
W UTWORZE „Utopia” opisuje idealny ustrój społeczny oraz zagadnienia wychowania i kultury moralnej Utopian.
System nauk:
-pomimo faktu że utopianie nie słyszeli o filozofach w swym własnym języku stworzyli i również osiągnęli dużo w dziedzinie nauki, dialektyki, retoryki i geometrii. Ale są w tyle jeśli chodzi o zdobycze naukowe współczesnych dialektyków
Wychowanie i dzieci i młodzieży:
-codziennie odbywały się wykłady publiczne
-po wieczerzy 1 godzina zabawy
Sprawiedliwość społeczna:
Nie ma własności prywatnej- wszyscy dbają o dobro publiczne nie ma biednych, żebraków- każdy jest bogaty.
Wychowanie humanistyczne w Polsce:
W 2 połowie XV wieku - przewrót społ.- gospodarczy - wybija się szlachta
-szlachta zaczyna dbać o kształcenie własnych synów
-treść wiedzy przestaje być wyłącznie filozoficzno- teologiczna
UK - ognisko nauki humanistycznej: retoryka + poezja > logika +teologia
Gimnazjum w Poznaniu , gdzie kształcono na kierunkach zakazanych na UK:
-3 ścisłe katedry humanistyczne, gramatyka, poezja i retoryka
Szymon MARCIUS z Pilzna
-dzieło „O szkołach czyli akademiach”, -posługiwał się dydaktyką Kwintyliana, -apel do króla i biskupów o żywszą opiekę nad szkolnictwem, -głównie mówi o zaniedbaniach szkół miejskich kościelnych
MIKOŁAJ REJ
-omawia wych. Szlachcica w „ Żywocie człowieka poczciwego”
-wychowanie obejmuje: - skromność w ubiorze i pokarmach,- oduczanie gadulstwa, -program nauki to: religia + łacina, -rozmowy z najmądrzejszymi lepsze od czytania książki, -młody człowiek ma pracować nad sobą przez ćwiczenia: rycerskie, dworskie, zwiedzanie obcych krajów, ogłada towarzyska, znajomość świata,
Ideał średniowiecznego wych. Rycerskiego:
Cierpliwość, ogłada, hart, oszczędność
Sebastian Petrycy z Pilzna
-lekarz, prof. UK, -zajął się kwestiami higieny i wych. Fizycznego, -ruch ponad wszystko: [przechadzki, biegi, gra w piłkę, gra w kręgle, szermierka, strzelanie z łuku, ], -jako wypoczynek po zajęciach umysłowych, odbywać ma się przed jedzeniem i na świeżym powietrzu, -z zabawy wyklucza grę k karty i kości,
Wychowanie dziewcząt:
-wstydliwość panieńska, -nie wychodzić do towarzystwa bez starszej kobiety, -nie zadawać się z młodzieńcami, -nie próżnować, -prząść, szyć, haftować, poznawać gospodarstwo domowe
ŁUKASZ GÓRNICKI
Ideał dworzanina na podstawie „Dworzanina polskiego” składa się z 4 ksiąg o charakterze dydaktycznym, które ilustrują obraz polskiego społeczeństwa z XVI wieku a głównie szlachty
Cechy idealnego dworzanina:
-wykształcenie (musi znać łacinę , grekę oraz j. niemiecki, włoski, francuski, hiszpański, -doskonały mówca, -gra na lutni i śpiew, -jego profesja: rycerskie rzemiosło, a zatem ma być:[-wierny, mężny, silny, znać różne sposoby walki, postępować według kodeksu rycerskiego, posiadać wytworne maniery, dbać o piękno języka]
To ideał człowieka światowego, kulturalnego i wytwornego.