Co zrobić by ustrzec swoje dziecko przed
przemocą ?
Przestępczość zatacza coraz szersze kręgi i przybiera coraz bardziej brutalne formy nie tylko w dużych miastach, ale także w małych miejscowościach i wsiach. Najczęstsze przestępstwa, które spotykają nieletnich to wymuszenia, groźby i czyny lubieżne.
Rodzice wpajający swym pociechom podstawowe zasady bezpieczeństwa mogą ograniczyć możliwość dokonania wobec nich wielu przestępstw. Dzieci z natury są ufne i bezpiecznie czują się tam, gdzie widzą znajome osoby - w domu, na podwórku, w szkole, na klatce schodowej. Niestety wbrew pozorom czyha tam na nie wiele zagrożeń.
Żeby uchronić swoje dziecko od niebezpieczeństw, rodzice powinni być dla niego autorytetem, zapewnić mu w domu poczucie bezpieczeństwa. Dopiero wtedy, w atmosferze zaufania i zrozumienia, dadzą efekty rozmowy o tym, co mają robić dzieci, by były bezpieczne.
Co dziecko musi wiedzieć?
Już przedszkolak powinien zapamiętać :
- swoje imię i nazwisko,
- adres, numer telefonu do domu,
- imiona i nazwiska swoich rodziców.
Powtarzaj dziecku, że jeśli nagle znajdzie się samo i nie wie gdzie jest , powinno podejść do policjanta. Nie strasz go osobami mundurowymi, lecz przeciwnie - wpajaj przekonanie, że to one mogą pomóc w trudnej sytuacji -radzą policjanci.
Jeśli ktoś idzie za dzieckiem na ulicy i zaczepia je, powinno ono wiedzieć, że w takiej sytuacji ma podejść do najbliższej dorosłej osoby.
Bezpieczne miejsca to także mieszkanie rodziny czy znajomych, szkoły,
instytucje publiczne, restauracje. Przejdź z dzieckiem drogę do szkoły i pokaż
mu miejsca, gdzie w razie niebezpieczeństwa powinno szukać schronienia.
Ustal z mieszkającą w pobliżu rodziną czy sąsiadami, którym ufasz i którzy
są w domu kiedy pracujecie, że Twoje dziecko może do nich pójść.
W mieszkaniu
Naucz dziecko bezpiecznego zachowania w domu. Zacznij od wyrobienia nawyku zamykania drzwi na klucz. Jeśli dziecko musi zostać samo, przykaż by nie wpuszczało nikogo, nawet kolegów i żeby nie mówiło przez telefon, że jest samo. Niech spyta, kto dzwoni i powie, że przekaże wiadomość rodzicom. Przećwicz z dzieckiem te środki ostrożności. Wytłumacz mu, że nie każdy dorosły jest uczciwy.
Przy telefonie zostaw spis numerów: policji, straży pożarnej, pogotowia, rodziny, sąsiadów, do pracy. Starsze dziecko naucz wzywania pomocy przez telefon, gdy na przykład ktoś dobija się do drzwi, a dorosłych nie ma w domu. Wyłącz aparat i przećwicz z synem czy córką wybieranie odpowiednich numerów. Jeśli w domu nie ma telefonu, niech woła o pomoc z balkonu albo przez otwarte okno.
Jak zachować się na ulicy
Wytłumacz dziecku, żeby starało się bawić z kolegą albo w większej grupie. Idąc do szkoły czy do kolegi albo wracając do domu, powinno omijać ciemne, mało uczęszczane miejsca - parki, skwery, zaułki.
Jeśli dziecko musi jechać samo autobusem, powinno wiedzieć dokładnie po ilu przystankach ma wysiąść i siadać możliwie blisko wyjścia. Poucz je, że o swój przystanek może spytać kierowcy.
Naucz dziecko poruszania się z pewnością siebie. Dzieci rozglądające się wokół, wyglądające na zagubione, niepewne łatwiej padają ofiarą przestępców. Zachęć dziecko do obserwowania otoczenia i zwracania uwagi na niepokojące zachowanie się dorosłych. Dzieci widzą często więcej niż dorośli, muszą tylko umieć wyciągać wnioski ze swoich obserwacji.
Prowokująco ubrane nastolatki kuszą przestępców. Zwracaj uwagę, co zakłada Twoja dorastająca córka. Czasem bowiem, nie zdając sobie z tego sprawy, dziewczęta swoim sposobem bycia czy strojem prowokują agresywne zachowania mężczyzn i stają się ofiarami napadu czy gwałtu.
Jak powiedzieć "nie"
Dziecko musi wiedzieć, że ma prawo bronić się przed niepożądanym kontaktem fizycznym. Nie powinno też wdawać się z obcymi w rozmowy i przyjmować od nich słodyczy. Wytłumacz synowi czy córce, by na zaproszenie przez obcą osobę odpowiadali: "Nie odwiedzam nieznajomych". Często powtarzaj, by nie słuchali poleceń obcych i zastanowili się, czy z tego o co prosi nieznajomy , mama byłaby zadowolona.
Naucz dziecko, że gdy się boi, bo ktoś nieznajomy zaczepia je na ulicy, powinno natychmiast głośno krzyczeć: "Ratunku!", "Na pomoc!". Osoba obca poczuje się w takiej sytuacji niepewnie, ucieknie albo uda, że nie zna dziecka - radzi Małgorzata Strzelińska, autorka scenariusza filmu Bezpieczeństwo dziecka.
Wyjaśnij, że nie stanie się nic złego, jeśli na pytanie kierowcy o drogę odpowie: "Nie wiem" i pójdzie w swoją stronę. Pokaż w jakiej odległości dziecko powinno stać od takiego samochodu - radzą policjanci do spraw nieletnich. Musi to być odległość na tyle bezpieczna, by uniemożliwiała otwarcie drzwi i wciągnięcie go siłą do środka.
W zależności od wieku dziecka mów mu, że zły człowiek może chcieć je porwać, by nie było razem z mamusią i tatusiem albo wciągnąć po to, by je wykorzystać seksualnie. Pilnuj, by dziecko nie nosiło kosztownej biżuterii, zegarka czy innego sprzętu np. walkmana. Przykaż, by w razie napaści nie stawiało oporu i oddało złodziejowi bez wahania pieniądze i każdy przedmiot, którego zażąda. Opór może tylko pogorszyć sytuację.
W najbliższym sąsiedztwie
Naucz dziecko zawsze mówić, dokąd idzie, nawet jeśli wybiera się do koleżanki w najbliższym sąsiedztwie. Poznaj kolegów swej córki czy syna, wiedz jak się nazywają i gdzie mieszkają.
Ustal pewne reguły, między innymi nieprzekraczalną godzinę powrotu dziecka do domu.
Poproś sąsiadów, by dzwonili do Was lub na policję, gdy zobaczą coś niepokojącego.
Bezpieczeństwo w szkole
Rozmawiaj z dzieckiem na temat jego odczuć związanych z chodzeniem do szkoły, relacji z kolegami. Jeżeli zauważysz, że dziecko boi się szkoły, albo niektórych kolegów, dokładnie go o wszystko wypytaj i ustal fakty. Jeśli jego obawy są uzasadnione, porozmawiaj z wychowawcą. Może razem z nauczycielami lub policją trzeba interweniować w klasie, w której pojawiła się przemoc?
Gdy w szkole jakiś uczeń stwarza zagrożenie dla rówieśników, tłumacz dziecku, by zgłosiło to wychowawcy i uświadamiaj, że takie postępowanie nie jest donosicielstwem a chronieniem siebie i innych.
Jeśli Twoje dziecko spotkała poważna krzywda, wtedy:
uważnie wysłuchaj dziecka i nie obwiniaj go za to, co się stało;
pozwól dziecku wypłakać się i odreagować strach;
potraktuj je z szacunkiem, nic nie usprawiedliwia naruszenia osobistej nietykalności człowieka - a zwłaszcza dziecka;
jak najszybciej zwróć się do policji lub odpowiednich instytucji np. Komitetu Ochrony Praw Dziecka.