OBJASNIENIA

REJESTROWANIE WYNIKÓW BADAŃ I POMIARÓW CZYNNIKÓW SZKODLIWYCH DLA ZDROWIA W ŚRODOWISKU PRACY

Szkodliwe oddziaływanie czynników środowiska pracy na pracowników ma miejsce wtedy, gdy następuje przekroczenie dopuszczalnych wartości stężeń lub natężeń tych czynników. Dlatego do obowiązków pracodawców, u których w zakładzie pracy występują czynniki szkodliwe dla zdrowia, należy dokonywanie badań i pomiarów tych czynników:

1. co najmniej raz na dwa lata - przy stwierdzeniu, w ostatnio przeprowadzonym badaniu, stężeń i natężeń czynników szkodliwych poniżej 0,5 wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń określonych w odrębnych przepisach,

2. raz w roku - przy stwierdzeniu stężeń i natężeń czynników od 0,5 do 1,0 wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń.

W przypadku stwierdzenia przekroczeń wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia lub występowania czynników rakotwórczych, pracodawca powinien zapewnić stałą kontrolę (monitorowanie) stężeń i natężeń tych czynników, a jeśli jest to niemożliwe - dokonywać badań i pomiarów co najmniej raz na sześć miesięcy. Z taką samą częstotliwością pracodawca jest obowiązany dokonywać badań i pomiarów, jeżeli w jego zakładzie pracownicy narażeni są na działanie kilku substancji chemicznych, a suma ilorazów średnich stężeń i odpowiednich wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń przekracza 1.
W razie występowania pola magnetycznego stałego bądź pola elektromagnetycznego o częstotliwości 50 Hz lub 1-100 kHz pomiary przeprowadza się:

1. raz na trzy lata - jeżeli w wyniku ostatniego wykonanego pomiaru uzyskano wynik o wartościach, dla których czas przebywania pracowników w strefie zagrożenia nie przekracza 0,5 czasu dopuszczalnego,

2. raz w roku - jeżeli w wyniku ostatniego wykonanego pomiaru uzyskano wynik o wartościach, dla których czas przebywania pracowników w strefie zagrożenia przekracza 0,5 czasu dopuszczalnego, określonego w odrębnych przepisach,

3. każdorazowo - w razie zmiany warunków eksploatacji źródeł pól magnetycznych lub elektromagnetycznych, które mogą wpłynąć na rozkład stref ochronnych.

Rodzaj badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia określa decyzją właściwy inspektor sanitarny, przy czym pierwszą decyzję wydaje po zawiadomieniu przez pracodawcę o rozpoczęciu lub zmianie prowadzonej działalności. Inspektor sanitarny może również ustalić późniejsze terminy dokonywania badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia niż to zostało powyżej przedstawione.

Badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia, występujących w środowisku pracy, mogą być wykonywane wyłącznie przez laboratoria:

1. Państwowej Inspekcji Sanitarnej,

2. jednostek badawczo-rozwojowych w dziedzinie medycyny pracy i Centralnego Instytutu Ochrony Pracy,

3. akredytowane zgodnie z przepisami o badaniach i certyfikacji,

4. upoważnione przez wojewódzkiego inspektora sanitarnego.

Jeżeli badania i pomiary wykonywało laboratorium inne niż Inspekcji Sanitarnej, pracodawca obowiązany jest przekazać ich wyniki do wiadomości właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu, właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy oraz lekarzowi sprawującemu profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami:

1. niezwłocznie, gdy przekroczone są wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia,

2. nie później niż w ciągu 14 dni - w pozostałych przypadkach.

Ponadto w razie stwierdzenia przekroczeń najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia, pracodawca jest obowiązany niezwłocznie, w sposób ustalony w danym zakładzie pracy, poinformować o tym pracowników oraz umieścić na odpowiednim stanowisku pracy informacje o stwierdzonym narażeniu.

Wyniki wykonywanych badań i pomiarów pracodawca gromadzi w rejestrze oraz na odpowiednich kartach pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia. Dokumenty te pracodawca jest obowiązany przekazać właściwej miejscowo terenowej stacji sanitarno-epidemiologicznej w razie zaprzestania działalności lub likwidacji zakładu pracy.

WAŻNE:
Wyniki badań i pomiarów oraz rejestr i karty pracodawca jest obowiązany udostępnić na każde żądanie pracownikom lub ich przedstawicielom.

Szczegółowo przedstawione powyżej zagadnienia reguluje rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 9.7.1996 r. - w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. Nr 86, poz. 394).

---