Technika swobodnego tekstu opira się na swobodnej ekspresji słownej dziecka.
Praca nad swobodnym tekstem:
Tworzenie sytuacji, która wyzwala potrzebę tworzenia.
Pisanie swobodnego tekstu.
Wybór najciekawszej pracy ( przez uczniów)
Korekta pracy-zbiorowe omawianie i opracowywanie (poprawianie)wybranego tekstu.
Wykorzystanie tekstu do różnorodnych ćwiczeń, zadań.
Istota swobodnego tekstu:
temat dowolny
forma dowolna (w zależności od funkcji wypowiedzi)
źródło wypowiedzi (emocje, przeżycia, dążenia, marzenia, przekonania, potrzeba komunikowania)
cel (piszę dla „innych” - dorosłych, rówieśników, przyjaciół)
ocena (uzasadnienie wyboru najciekawszego tekstu, decyzja co zrobić z tekstem,
np. zamieścić w gazetce, przesłać korespondentowi, zamieścić w kronice klasy)
Rodzaje swobodnego tekstu:
SWOBODNY TEKST MÓWIONY ( tworzą dzieci, które nie potrafią zapisywać swoich myśli)
słuchamy z życzliwym zainteresowaniem,
wybieramy najbardziej interesujące wypowiedzi,
redagujemy krótki tekst, składający się z 2-3 zdań,
dzieci drukują tekst,
dzieci ilustrują tekst;
wypowiedzi dzieci nagrywamy na magnetofon,
odtwarzamy tekst,
wspólnie z dziećmi wybieramy najciekawszy,
dzieci drukują tekst;
swobodne ekspresje plastyczne,
tworzenie tekstu do pracy plastycznej (malowane listy),
n-l zapisuje wypowiedzi, a potem drukuje,
tworzenie książeczki ze swobodnych tekstów i arcydzieł dziecięcych;
swobodna ekspresja muzyczna,
ilustrowanie muzyki ekspresją plastyczną,
tworzenie tekstu (drukowanie go),
tworzenie książeczki.
SWOBODNY TEKST PISANY
Kiedy piszę?
- odczuwa potrzebę przekazywania swoich myśli, przeżyć, informacji
Po co piszę?
- tekst do gazetki klasowej
- dla swojego korespondenta
- do swojej „księgi życia”
Z kim piszę?
- indywidualnie
- z zespołem
- indywidualnie wspierany przez n-la
Gdzie piszę?
- w domu
- w klasie
- w każdym miejscu wyzwalającym potrzebę tworzenia (na wycieczce podczas zajęć swobodnych)
Szczególna forma wypowiedzi - ekspresja dowolna.
A. Brzezińska - 4 wyznaczniki pełnej aktywności dziecka:
1. Widocznym na zewnątrz działaniom towarzyszy intensywna praca umysłowa, pojawiają się odczucia.
2. Robi coś naprawdę, a jego wynik jest zauważalny przez ważne dla dziecka osoby.
3. Aktywne w sposób różnorodny.
4. Korzysta ze wszystkich swoich zasobów dostępnych w środowisku, aktywniw szuka pomocy.
Technika swobodnego tekstu
ŚRODOWISKO EDUKACYJNE:
Społeczne
dom ( klimat serdeczny, bezpieczeństwo, zorganizowany czas wolny)
szkoła - klasa laboratorium:
muzeum klasowe
kącik czytelniczy
wytwory swobodnej ekspresji
kącik techniczny
Przyrodnicze
bezpieczny kontakt z przyrodą
przeżywanie przyrody
Kulturowe
biblioteka
kino
teatr
telewizja
METODY - EKSPRESTWNE
tworzenie swobodnych tekstów
odczytywanie tekstów
wybór najciekawszej pracy
praktyczne działania- korekta tekstu, ćwiczenia oparte na swobodnym tekście
ORGANIZACJA (jak wyżej)
FORMY ORGANIZACJI PRACY DZIECI
indywidualna (tworzenie, odczytywanie tekstów)
zespołowa (wybór najciekawszej pracy)
zbiorowa (korekta, ćwiczenia)
OSOBY
nauczyciel uczeń
-tworzy
-doradca -analizuje
-odczytuje
-wybiera
-uzasadnia
-mediator -poprawia
wchodzi w interakcję
-tutor z nauczycielem i kolegami
Wartość edukacyjna swobodnego tekstu:
podstawa naturalnej nauki pisania i czytania;
podstawa różnorodnych ćwiczeń językowych - w czytaniu, mówieniu, pisaniu, gramatyczno-ortograficznych, słownikowo-frazeologicznych, syntaktycznych;
oferta edukacyjna w kontekście: -zajęć zintegrowanych, -doświadczeń poszukujących, -korespondencji;
stymuluje rozwój aktywności własnej
tworzenie tekstów, redagowanie gazetek, redagowanie książeczek tematycznych
rozwija myślenie dywergencyjne w zakresie płynności i giętkości myślenia, oryginalności, oceniania;
poznanie dziecka-jego potrzeb, radości, marzeń, kłopotów, trudności.