11. Co odróżnia podejście obiektywne od subiektywnego w poznawaniu dzieci? (ks.s.28)
Sposób subiektywny:
3 źródła:
- intuicje - mogą być doskonałym przewodnikiem postępowania, jest to wiedza intuicyjna, która pomaga wielu ludziom pomyślnie wychowywać potomstwo bez konieczności sięgania do fachowej literatury. Jednak w intuicyjnym wychowaniu dzieci jest wiele wątpliwości, zakłopotania. Kobiety wysyłają listy z zapytaniami do magazynów kobiecych ; bardzo popularne są też programy TV które mają na celu wyjaśnianie zjawisk towarzyszących dzieciom w ich życiu codziennym . Intuicje mogą wyrastać z głęboko zakorzenionych uprzedzeń i z góry przyjętych opinii (np. wątpliwości dotyczące zdolności par lesbijskich do wychowania dzieci ).
- osobiste doświadczenia - z własnego dzieciństwa ; wydarzenia te nie wątpliwie wpływają na naszą zdolność oceniania w sposób pozytywny ( chęć , by następne pokolenie odniosło te same korzyści ) jak i wręcz przeciwnie ( pragnie uchronienia dzieci za wszelką cenę przed tym co sami przeszliśmy). Nie możemy automatycznie uogólniać naszych doświadczeń z dzieciństwa na dzieciństwo innych osób, np. „ To mi nigdy nie zaszkodziło” - jako odpowiedź na zarzut stosowania kar cielesnych jest niewłaściwy, jeżeli chodzi o decyzję programowe dotyczące stosowania tej zasady wobec wszystkich dzieci.
- porady ekspertów - np. Beniamin Spock (lata 50-60 XX w.) w swej książce „Dziecko : pielęgnowanie i wychowywanie” 1948 r. , bez wątpienia udzielił rodzicom wielu mądrych i pomocniczych porad. Opierał się on jednak udzielając tych porad na osobistych poglądach, przekonaniach potocznych i folkloru z doświadczeniami klinicznymi a więc przypadkami nietypowymi. To samo dotyczy wielu innych tzw. ekspertów. Ich stanowisko na temat tego co dopuszczalne w procesie wychowania dzieci, nie jest stabilne i ulega zmianom wraz z biegiem czasu.
Sposób obiektywny :
- stosowanie metod naukowych do badania rozwoju człowieka. Znalezienie odpowiedzi na pytania dotyczące zachowania dziecka i zmian jakim ono ulega wraz z wielkim, w najbardziej systematyczny sposób, minimalizujący wpływ czynników zewnętrznych tj. : opinie, domysły, fotelowe rozważania. Te stosowne procedury badawcze są pełne różnych zabezpieczeń, polegających na szczegółowym opisie wszystkich aspektów metod wykorzystywanych podczas pozyskiwania danych, ujawnianie tych aspektów, w celu sprowadzenia rzetelności, by inni badacze powtórzyli te badania, nie zaś opisywali wnioski tylko na jednej próbie.
* trafność - zakres, w jakim narzędzie pomiarowe rzeczywiście odzwierciedla to co ma zmierzyć. Zwykle oceniania prze porównanie różnych wskaźników.
* rzetelność - odnosi się do zaufania, jakie pokładamy w narzędziu pomiarowym zwykle oceniana poprzez porównanie wyników pozyskanych w różnym czasie lub przez różnych badających.
- zakłada przeprowadzenie badań naukowych; zalety : przejrzystość, możliwość poddania ich dokładnej analizie i środki ostrożności w nich zastosowane, by ustrzec się wpływów subiektywnych tj. tendencyjność czy sądy wartościujące.
Różnice:
Podejście subiektywne i obiektywne nie są od siebie całkowicie różne. Różnią się rangą. Przewaga podejścia drugiego nad pierwszym polega na tym , że w trakcie badań istnieje świadomość niebezpieczeństw płynących z niesprawdzonych założeń jak również tego, że trzeba podjąć wszelki wysiłek by się przed nimi bronić, gdyż na otrzymanych wynikach ma się opierać rozwój wiedzy i dalsze wynikające z niego działanie.
12. Jaka jest rola teorii w psychologii dziecka? (ks. Str. 35)
- Teorie służą rozumieniu pojedynczych faktów poprzez odniesienie ich do ogólniejszych zasad. Stworzenie teorii stanowi zasadniczy element każdego przedsięwzięcia naukowego. Ich rola polega na porządkowaniu rzeczowych informacji, które już zostały zgromadzone i ukierunkowaniu poszczególnych nowych faktów. Teorie są jednak wyłącznie narzędziami, które odkładamy na bok, gdy przestają być użyteczne.
13. Omów zmiany w traktowaniu dzieci w perspektywie historycznej.(ks. Str. 40-45)
- Z historycznego punktu widzenia obserwuje się stopniowe podejście od skupionego na dorosłym do skupionego na dziecku sposobu zapatrywania się na dzieciństwo. W dawnych czasach dziecko spostrzegano jako miniaturkę dorosłego, nie posiadającą specyficznych potrzeb ani cech. Niewiele uwagi poświęcano poglądowi, że dziecko zasługuje na ochronę i specjalne traktowanie. Uważano je natomiast za własność dorosłych i jako takie częściej było ono przedmiotem niewłaściwego traktowania, np. w starożytnym Rzymie dzieci stanowiły prawną własność ojca- sprawował on nad nimi władzę absolutną i mógł zdecydować o pozbawieniu ich życia. Idea, iż dziecko posiada prawa, które muszą być przez dorosłych respektowane są dość nowe i to dlatego obecnie panujące poglądy pod wieloma względami różnią się tak drastycznie od tych, które funkcjonowały w czasach zamierzchłych.
14. Przedstaw różnice w traktowaniu dzieci w perspektywie kulturowej. (ks. Str. 45-48)
- Porównując panujące w różnych regionach świata tendencje kulturowe, zauważamy spore zróżnicowanie poglądów na temat dzieciństwa. To co jedna wspólnota uważa za normalne, może okazać się przez inną społeczność nieakceptowane, a różnice te widać wyraźnie nawet w tak rutynowych czynnościach wychowawczych, jak sposób mówienia do dziecka, trzymania go lub zabawy, np. społeczność Kaluli- matki trzymają dzieci tak, że patrzą one na zewnątrz widząc więc innych; społeczność Gusii- matka unika i tłumi jakiekolwiek pobudzenie, któremu dziecko normalnie mogłoby ulec we wzajemnym kontakcie z nią; Japonki- spostrzegają dzieciństwo jako proces przebiegający od niezależności do uzależnienia.
15. Padaj różnice pomiędzy kulturami indywidualistycznymi i kolekwialistycznymi. (ks. Str. 49)
* kultury indywidualistyczne- stawiają na niezależność jednostki, w społecznościach tych dzieci uczone są stawać na własnych nogach mają być asertywne społecznie i dążyć do osobistych osiągnięć i samodzielności. Każdy, kto nie jest samowystarczalny, uważany jest za nieudacznika.
* kultury kolekwialistyczne- akcentują wzajemną zależność. Dzieci powinny nauczyć się cenić lojalność, zaufanie i współpracę oraz przedkładać podporządkowanie normom społecznym ponad indywidualne cele. Celem socjalizacji jest zatem wpajanie posłuszeństwa, poczucia obowiązku i przynależności do grupy.