Dr Violetta Rodek
Katedra Dydaktyki Ogólnej
Uniwersytet Śląski
Szczegółowa tematyka zajęć
Wykłady
Nazwa przedmiotu: Dydaktyka ogólna
Kierunek: Pedagogika
Specjalność: wykład łączony
Rok: I (studia stacjonarne)
Rok akademicki: 2010/2011
Semestr: letni
Wymagania rygorowe: Egzamin końcowy
Szczegółowa tematyka:
Dydaktyka ogólna jako dyscyplina: istota, przedmiot, cele, zadania, funkcje dydaktyki ogólnej; podstawowe pojęcia; metody badań dydaktyki ogólnej; współpraca dydaktyki ogólnej z innymi naukami.
Kompetencje zawodowe współczesnego nauczyciela - wychowawcy; funkcje, style nauczania; Osobliwości roli zawodowej nauczyciela.
Zasady nauczania: istota poszczególnych zasad, przyczyny i skutki ich nieprzestrzegania dla osiągnięć ucznia. Analiza porównawcza różnych klasyfikacji.
Program kształcenia w warstwie jawnej (filozoficzne, psychologiczne i socjologiczne podstawy konstruowania programu kształcenia; wzorce programowe). Program ukryty (istota „programu ukrytego”, przykłady jego oddziaływania, konsekwencje dla ucznia - wychowanka). Programy autorskie.
Analiza treści kształcenia; teorie doboru treści kształcenia.
Budowa celów kształcenia - cele ogólne i operacyjne - ich zalety i wady. Koncepcja operacjonalizacji celów kształcenia. Przykłady celów nauczania i wychowania na poszczególnych poziomach taksonomicznych według różnych propozycji taksonomicznych.
Różne klasyfikacje metod nauczania.
Ewaluacja w edukacji. Psychologiczne prawidłowości procesu oceniania; społeczne oczekiwania wobec nauczycieli, jako osób oceniających. Przedmiot, funkcje i metody oceniania uczniów przez nauczycieli w systemie edukacji tradycyjnej i alternatywnej.
Szkoła jako źródło zagrożeń dla rozwoju ucznia? Niepowodzenia szkolne. Syndrom Nieadekwatnych Osiągnięć Szkolnych - jak go rozpoznać? Uczeń zdolny.
Literatura w wyborze:
Z.Włodarski, A.Hankała: Nauczanie i wychowanie jako stymulacja rozwoju człowieka. Warszawa - Kraków 2004.
Pedagogika. Podręcznik akademicki. Red. Z.Kwieciński, B.Śliwerski. Warszawa 2003.
W.Żłobicki: Ukryty program w edukacji. Między niewiedzą a manipulacją. Kraków 2002.
J.Półturzycki: Dydaktyka dla nauczycieli. Płock 2002.
Dydaktyka ogólna. Wyzwania a rzeczywistość. Red. K.Denek, F.Bereźnicki, J.Świrko-Pilipczuk. Szczecin 2001.
F.Bereźnicki: Dydaktyka kształcenia ogólnego. Kraków 2001.
D.Bernacka: Od słowa do działania. Przegląd współczesnych metod kształcenia. Warszawa 2001.
Edukacja w perspektywie integracji Europy. Red. T.Sokołowska-Dzioba, A.Pielecki. Warszawa 2001.
J.Bogaj: Kształcenie ogólne. Między tradycją a ponowoczesnością. Warszawa 2000.
K.Duraj-Nowakowa: Nauczyciel - kultura - osoba - zawód. Kielce 2000.
G.D.Fenstermacher, J.F.Soltis: Style nauczania. Warszawa 2000.
D.F.Walker, J.F.Soltis: Program i cele kształcenia. Warszawa 2000.
B.Dyrda: Syndrom Nieadekwatnych Osiągnięć jako niepowodzenie szkolne uczniów zdolnych-diagnoza i terapia. Kraków 2000.
S.Bowkett: Wyobraź sobie, że... Ćwiczenia rozwijające twórcze myślenie uczniów. Warszawa 2000.
A.Nowak (red.): Wybrane zjawiska powodujące zagrożenia społeczne. Kraków 2000.
H.Komorowska: O programach prawie wszystko. Warszawa 1999.
E.Wragg: Trzy wymiary programu. Warszawa 1999.
J.W.Elby, J.F.Smutny: Jak kształcić uzdolnienia dzieci i młodzieży. Warszawa 1998.
Niepowodzenia szkolne. Red. J.Łysek. Kraków 1998. Cz. II i III.
A.Ornstein, F.Hunkins: Program szkolny. Założenia, zasady, problematyka. Warszawa 1998.
H.Hamer: Klucz do efektywnego nauczania. Przewodnik dla nauczyciela. Warszawa 1997.
Sztuka nauczania. Red. K.Kruszewski, K.Konarzewski. T.II, r.4, Warszawa 1997.
B.Żechowska: O poznawaniu nauczyciela. Katowice 1995.
W.Okoń: Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej. Warszawa 1995. Cz.2, r.9.
S.Rimm: Bariery szkolnej kariery. Warszawa 1994.
D.Ekiert-Grabowska: Syndrom Nieadekwatnych Osiągnięć Szkolnych „Życie Szkoły” 1994, nr3.
R.Meighan: Socjologia edukacji. Toruń 1993 (rozdział dotyczący programu ukrytego).
D.Lewis: Jak wychować zdolne dziecko? Warszawa 1988.
R.H.Davis, L.T.Aleksander, S.L.Yelon: Konstruowanie systemu kształcenia. Warszawa 1983.