Geneza diagnostyki pedagogicznej

Z pedagogiki społecznej (Edward Mazurkiewicz) wynikają inspiracje do badania diagnostycznego.

Diagnostyka Pedagogiczna:

Lepalczyk, Badura - dziedzina wiedzy zajmująca się teorią i praktyką diagnozowania jako procesu integralnie związanego z racjonalną działalnością wychowawczą, jej środowiskowymi uwarunkowaniami, przebiegiem i skutkami.

Niemierko - określana jest mianem dydaktyczno-wychowawczym, postrzegana jako dyscyplina naukowa.

„Jest opisem, wyjaśnianiem, rozpoznaniem sytuacji dydaktycznej i wychowawczej ucznia i zmian jakie w nim zachodzą.”

Obszar diagnostyki pedagogicznej:

- wstępne przygotowanie poznawcze

- wstępna motywacja poznawcza (chęć uczenia się aspiracje osobowość)

- treści kształcenia

- warunki kształcenia (materialne i społeczne otoczenie ucznia)

- osiągnięcia poznawcze i edukacyjne

Diagnoza edukacyjna- ściśle określone rozpoznawanie warunków, przebiegu i wyniku uczenia się.

Diagnostyka edukacyjna- teoria i praktyka diagnozy edukacyjnej.

Typy diagnozowania ( Niemierko):

- d. unormowana - dokonywana za pomocą narzędzi standaryzowanych

- d. nieformalna - dokonywana bez użycia narzędzi, występuje w toku działania edukacyjnego ( dotyczy nauczyciela)

- d. zaburzeń w uczeniu się - rozpoznanie co jest przyczyną zaburzeń

- d. rozwoju osiągnięć - systematyczne sprawdzanie osiągnięć

Diagnostyka pedagogiczna:

- w węższym znaczeniu - elementy związane z uczeniem się

- w szerszym znaczeniu - wieloelementowy aspekt diagnostyczny ukierunkowany na osiągnięcie określonego celu

Rodzaje diagnostyki:

- opiekuńcza

- resocjalizacyjna

- specjalna

- środowiska

Diagnostyka specjalna - zajmuje się sposobami rozpoznawania jednostkowych stanów rzeczy, ich tendencji rozwojowych, w tym odchyleń od normy, zaburzeń, chorób, niepełnosprawności. Dotyczy osób, które bez pomocy innych nie mogłyby osiągnąć pełnego rozwoju.

Elementy niezbędne w ramach diagnostyki specjalnej:

- określenie stanu normy - modelu człowieka zdrowego, idealnego stanu funkcjonowania jednostki w aspekcie procesów regulacyjnych tj. orientacyjno- poznawczych, intelektualnych, emocjonalnych, motywacyjnych, kontrolnych i wykonawczych.

- określenie zakresu zaburzeń, genezy i konsekwencji rozwojowych, a to w ujęciu pedagogicznym wiąże się z funkcjonowaniem w społeczeństwie

- rozpoznanie zakresu zaburzeń

Diagnostyka pedagogiczna środowiska - jest dziedziną, która zajmuje się poznawaniem zjawisk edukacyjnych usytuowanych w szerszym położeniu społecznym.

Celem diagnostyki pedagogicznej środowiska jest: racjonalizowanie i zwiększenie skuteczności projektowanych oddziaływań terapeutycznych, pomocowych, ratowniczych.

Obejmuje ona: jednostkę, grupę społeczna oraz społeczność lokalną.

Rozwijana jest na gruncie pedagogiki społecznej.

Diagnostyka resocjalizacyjna - zajmuje się stawianiem trafnych diagnoz na użytek osób wadliwie przystosowanych społecznie

L. Pytka: Diagnoza stanowi rozpoznanie stanu niedostosowania społecznego jednostki, jego opis, wyjaśnienie przyczynowe lub teleologiczne oraz ocenę z punktu widzenia istniejących standardów pedagogicznych i społecznych celem zaprojektowania oddziaływania profilaktycznego lub korekcyjnego.

Zatem przedmiotem diagnostyki resocjalizacyjnej jest nieprzystosowanie społeczne (symptomy, psychospołeczne mechanizmy, determinanty procesu niedostosowania)

Etapy diagnozowania ( prakseologia):

- postawienie celu wg założeń teoretycznych i diagnozy rzeczywistości

- realizacja celu

- kontrola efektów działania

---