Abgeleitete Substantive

(Rzeczowniki pochodne)

1. Rzeczowniki pochodne tworzy się za pomocą następujących przedrostków:

Przedrostek. Znaczenie. Przykłady.

erz- = bardzo wielki, arcy- Der Erzfeind - zacięty wróg.

Der Erzschelm - łotr nad łotry.

un- a) oznacza przeczenie (=nie) Das Unglück - nieszczęście

b)= bardzo wielki Das Unkosten - olbrzymie koszta

miß- oznacza przeciwieństwo Das Mißverständnis-nieporozumienie

(szczególnie w ujemnym znaczeniu Die Mißwirtschaft - zła gospodarka

ur- oznacz coś bardzo dawnego Der Urgroßvater - pradziadek

Der Urwald - las pierwotny

Der Urzustand - stan pierwotny

ge- oznacza najczęściej ogół przedmiotów Das Gebirge - Die Berge - góry

tego samego rodzaju albo długotrwałość Das Geschrei - krzyk, wrzask

dźwięków lub szmerów Das Gemurmel - szemranie, szmery

2. Rzeczowniki pochodne tworzy się za pomocą następujących przedrostków:

Przyrostek Znaczenie. Przykłady.

-e oznacza pojęcia oderwane lub (rzadko) Die Treue (treu) - wierność

konkretne przedmioty. Die Güte (gut) - dobroć

Die Rede (reden) - mowa

Die Gabe (geben) - podarunek

-ei oznacza często rodzaj lub miejsce Die Bäckerei - wykonywanie zawodu

zatrudnienia. piekarza, piekarnia

-er oznacza osoby rodzaju męskiego oraz Der Flieger (fliegen) - lotnik

ich zatrudnienie lub pochodzenie. Der Italiener (Italien) - Włoch

Der Berliner (Berlin) - Berlińczyk

-in (l.mn.) oznacza osoby (czasem zwierzęta) Die Lehrerin (der Lehrer)- nauczyciel -innen rodzaju żeńskiego Die Künstlerin (der Künstler)-artysta Die Wölfin (der Wolf) - wilczyca

-nis (l.mn.) oznacza wynik czynności lub stanu albo Das Erzeugnis (erzeugen) - wytwór

-nisse miejsce, gdzie się coś odbywa. wyrób

Die Kenntnis (kennen) - znajomość Das Behältnis (behalten) - zbiornik

-ung oznacza bardzo często czynność lub Die Vorbereitung (vorbereiten) - jej wynik. przygotowanie

Die Erzählung (erzählen)

• opowiadanie

Die Beschreibung (beschreiben)

• opis

-chen oznaczają osoby lub rzeczy drobne, Das Städtchen (die Stadt ) miasteczko

-lein małe, albo takie, które wyrażamy Das Bächlein (dar Bach) strumyczek

pieszczotliwie. Das Zwerglein (der Zwerg) karzełek

Das Väterchen (der Vater) ojczulek

Das Mütterchen (die Mutter) matula

-heit oznaczają właściwości i stany lub ogół Die Schönheit (schön) piękno

-keit osób tej samej kategorii Die Vorgangenheit (vergangen)

• przeszłość

Die Kindheit (das Kind) dzieciństwo

Die Menschheit (der Mensch) = alle

Menschen - ludzkość

Die Einsamkeit (einsam) samotność

Die Herrlichkeit (herrlich)

• wspaniałość

-schaft oznacza ogół osób tej samej kategorii Die Lehrerschaft (der Lehrer) = alle

lub stan Lehrer - nauczycielstwo

Die Bereitschaft (bereit) - gotowość,

pogotowie.

3. Rzeczowniki pochodne obcego pochodzenia tworzy się za pomocą następujących przyrostków:

Przyrostek Znaczenie.

- ismus der Kapitalismus, der Sozialismus, der Idealismus

- ist der Sozialist, der Planist, der Optimist, der Antagonist

- ie die Philosophie, die Materie, die Kastaniedie, die Pfnie

- ion die Explosion, die Union, die Religion, die Nation

- tät die Universität, die Fakultät, die Qualität, die Realität

- ik die Musik, die Politik, die Mathematik, die Dialektik

-(i)um das Aquarium, das Gymnasium, das Lyzeum, das Datum

UWAGI:

1. Rzeczowniki z przyrostkami: -ei, -in, -ung, -heit, -keit, -schaft i -nis są rodzaju żeńskiego.

2. Rzeczowniki z przyrostkami: -chen i -lein są rodzaju nijakiego.

Nauka języka niemieckiego. Wilhelm BULA.

http://jniemiecki.republika.pl