Temat: folie wzmacniające
1.budowa foli
Zawira naniesiona na podłożu tekturowym lub z tworzywa sztucznego, <podłoze poliestrowe> warstwę luminoforu
Warstwa ochronna
Luminoforom
Podłoże tekturowe
Na luminoforom naniesiona jest warstwa ochronna która zabezpiecza przed uszkodzeniami mechanicznym i ułatwia czyszczenie folii.
Luminoforem mogą być rożne substancje które pod wpływem promieniowania rentgenowskiego świeca światłem widzialnym.
Najstarszym jest wolframian wapnia <obecnie już nie stosowany> dziś stosowane są związki ziem rzadkich .
bromo tlenek lantanu aktywowany terbem
tleno siarczek irydu aktywowany terbem
bromo tlenek lantanu atywowany tulonem świeca na niebiesko
tantalen istru aktywowany terbem lub jodem
siarczan borowo- strontowy aktywowanyeuropem
tleno siarczek gadolinu aktywowany terbem <świeci na zielono>
Zasady działania folii wzmacniających
Radiogram wykonany z użyciem folii wzmacniających wymaga mniejszej ekspozycji niż bez nich , zmniejszenie nawet kilkuset krotne> oprócz tego minimalizujemy wpływ ruchu pacjenta na jakość obrazu dzięki skróceniu czasu ekspozycji. Widoczna jest również różnica w kontraście zdjęcia w porównaniu ze zdjęciem wykonanym bez folii wzmacniających. Zmniejsz się nam zużycie lampy RTG dzięki czemu czasem można tańsze generatory mniejszej mocy. Luminoforom absorbuje energie promieniowania RTG i przetwarza ja na nadfiolet i światło widzialne < każdy główny luminoforem ma charakterystyczne widmo emisji kolory>
Absorpcja wiązki- mówi 100% absorpcji wiązki jeżeli całość wiązki zostanie zużyta na powstanie obrazu. Para zwykłych filii wzmacniających absorbuje około 20% energii wiązki a luminoforom z rodziny pierwiastków z ziem rzadkich wykazuje absorpcję około 60%.
Każdy foton promieniowania RTG który został za absorpcjonowany przez folie z wolframianem wapnia daje emisje 1000 fotonów światła.
Dla folii wzmacniających z wykorzystaniem pierwiastków ziem rzadkich 1 kwant promieniowania RTG powoduje powstanie 4000 fotonów światła <błysków>
Efektywność konwersji- liczba fotonów światła wywołana przez kwanta promieniowania RTG.
Suma kwantowa- możliwość ujawnienia się w określonych warunkach ziarnistej struktury w obrazie.
Klasyfikacja folii wzmacniających
Ze względu na rodzaj emitowanego światła
.......... emisja- niebieska
.......... emisja- zielona
podział klas czułości(wprowadzono klasy czułości błon)
Błona (0.5, 1.0, 2.,0) Klasa czułości- musimy wymnożyć jeno przez drugie
Folia (25, 50, 100, 200, 800) maź klas 2.0x400 lub 1x 1600
Możliwe do osiągnięci rozpiętości czułości systemu, błona- folia wzmacniająca
Od 25x0.5 do 2x800 lub 1x1600
Test współczynnika folii wzmacniającej:
Kasety w zakładzie dzieli się ze względu na format i współczynniki wzmacniania folii wzmacniających. Z każdej grupy wybiera się kasetę referencyjna w ciemni <całkowita ciemność> tnie się odpowiedniej wielkości błony na cztery części ładuje się nimi kasety <w tym kasetę referencyjną> i układa się je na podłodze w gabinecie RTG. Wykonuje się ekspozycje z odległości 2m przy napięciu 60kW. Różnice w zaczernieniu błon nie powinny być większe niż 25%.
< folia wzmacniająca średnio wytrzymuje 7loat (czyszczenie itp.) podczas normalnej i dobrej ekspozycji>
Temat: sposoby zwalczania promieniowania rozproszonego
Promieniowanie rozproszone- pod wpływem pierwotnej wiązki promieniowania w badanym obiekcie powstaje promieniowanie rozproszone, nazywane również promieniowaniem miękkim. Promieniowanie miękkie ma dużą długość fali i zbyt mała energie na to by zostać wykorzystanym w sposób użyteczny zostaje wiec pochłonięte przez warstwy powierzchni badanego i nie potrzebnie go naraża. Ilość promieni rozproszonych zależy od grubości i objętości badanego obiektu. Natomiast szerokość wiązki promieniowania od wartości przyłożonego napięcia.
Promieniowanie rozproszone można ograniczyc:
przysłonami głębinowymi
tubusami
filtrami
uciskadłami i szerokimi pasami
kratkami przeciw rozproszeniowymi
Stosujemy kilka metod jednocześnie
Przesłona głębinowa ogranicza wiązkę promieni dzięki systemowi kilku szczelin ołowiowych dających się otwierać równocześnie . Dodatkowym udogodnieniem jest wbudowane źródło światła z odpowiednio ustawionym zwierciadłem. Światło oświetla powierzchnie badanego ciała w takich rozmiarach jakie będzie miała wiązka promieniowania w trakcie ekspozycji. Dodatkowo podaje nam miejsce padania promienia centralnego.
Są to ograniczniki wiązki promienia w kształcie stożka lub walca. Ograniczają wymiary wiązki promieniowania do niezbędnego minimum i utrzymują najmniejsza dopuszczalna liczbę promieni do skóry.
- filtr własny - jest to bańka lampy, olej transformatorowy i okienko lampy.
filtr dodatkowy <kompensacyjny> mocowany na zewnątrz kołpaka lampy. Jest to absorber włożony w poprzeg wiązki w celu wytworzenia nierównej wiązki promieniowania. Filtr ten wyrównuje nadmierne pochłanianie odpowiedniego narządu badanego w stosunku do otoczenia.
Okienka kołpaków lamp diagnostycznych posiadają filtr o równoważniku 2mm aluminium(2mm Al.) stosowany w napięciu do 80 kW lampy od 81 do100 muszą mieć 3mmAl, od 101do 125 4mm Al., powyżej 125 5mmAl.
Dla aparatów diagnostycznych pracujących w napięciach do130 kW stosujemy filtr z aluminium lub miedzi.
Dla aparatów leczniczych pracujących na większym napięciu filtr wykonany jest z miedzi, cyny i aluminium.
Uciskadła i szerokie pasy - służą do ucisku tkanek miękkich zmuszając grubość badanego obiektu. Stosowane głownie do diagnostyki jamy brzusznej gdyż ucisk polepsz jakość obrazu, zwiększa gęstość i kontrast
4