Ocieplenie ścian - kolejność prac (metoda lekka mokra) z zastosowaniem wełny
Prawie 40% wszystkich strat cieplnych w domach jednorodzinnych i w zabudowie szeregowej, to ciepło tracone przez ściany zewnętrzne. Straty ciepła przez nieocieplone ściany zewnętrzne są nawet większe niż straty przez okna. Dlatego przy nowych inwestycjach, jak i przy modernizacji termicznej domu warto zastanowić się nad ociepleniem ścian na samym początku. Efekt, w postaci oszczędności w zużyciu energii potrzebnej na ogrzewanie, jest pewny i natychmiastowy!
Istnieją systemy ociepleń na bazie wełny mineralnej z tradycyjnymi płytami fasadowymi oraz z płytami lamelowymi. Płyty lamelowe charakteryzują się prostopadłym ułożeniem włókien w stosunku do powierzchni płyty. Mają one kilkakrotnie większą wytrzymałość na rozrywanie niż tradycyjne płyty fasadowe. Ponadto układ włókien i elastyczność płyt pozwala na ocieplenie również tych powierzchni budynku, które są zakrzywione. System na bazie płyt lamelowych to jednocześnie tzw. system klejony (nie trzeba stosować łączników mechanicznych typu kołki).
Podstawowe etapy ocieplenia ścian to:
- przygotowanie,
- ocieplenie płytą z wełny mineralnej,
- zbrojenie i wykończenie.
Należy pamiętać, że system ociepleń nie służy prostowaniu ścian, ale niejednokrotnie może "uratować" pracę niedokładnego murarza.
Etap przygotowawczy
Na etapie przygotowawczym należy dokonać demontażu rynien i rur spustowych, wymierzyć elewację, sprawdzić nośność i równość podłoża. Trzeba zadbać, aby obróbki blacharskie, parapety oraz haki rynien i rur miały wymiary pozwalające na ułożenie ocieplenia. Warstwa zewnętrzna, np. istniejący tynk lub farba, powinna być mocno związana ze ścianą, w przeciwnym razie należy ją usunąć.
Najbardziej znane metody usuwania podłoża ściennego niskiej jakości to piaskowanie, działanie strumieniem wody pod ciśnieniem i zdzieranie szczotką drucianą. Podłoża silnie chłonące - np. stare, lecz dobrze związane tynki czy ściany gazobetonowe - warto zagruntować środkiem zmniejszającym ich chłonność. Jednak bez względu na wiek i prace poprawiające nośność podłoża, w przeddzień rozpoczęcia ocieplenia ścianę należy zmyć wodą pod ciśnieniem, aby oczyścić ją z kurzu i pyłu. Na tak przygotowane podłoże możemy już kleić płyty. W przypadku ścian o nierównych powierzchniach należy wybrać odpowiedni system. Dlatego przy nierównościach:
- do 2 cm - należy użyć większej ilości zaprawy klejącej bądź zastosować zaprawę wyrównującą;
- do 4 cm - należy zastosować płyty izolacyjne o różnych grubościach i gruboziarnistym papierem ściernym zeszlifować nierówności "wełnianej fasady".
Ocieplanie płytą z wełny mineralnej
Przed rozpoczęciem robót ociepleniowych należy wyznaczyć wysokość cokołu i zaznaczyć go linią poziomą. Listwa cokołowa powinna być montowana na wysokości min. 40 cm od poziomu terenu przy użyciu min. pięciu rozporowych łączników mechanicznych na 1 mb listwy. Listwę należy zamocować zawsze w pierwszym i ostatnim otworze. Nierówności podłoża można skorygować podkładkami dystansowymi. Na narożach budynku listwę należy przyciąć pod kątem, zagiąć i połączyć złączem. Po przykołkowaniu listwy pora na przyklejenie płyt. Najpierw oczyszcza się je szczotką z luźnych cząstek i pyłków, po czym cienko przeszpachlowuje powierzchnię płyty zaprawą klejącą. W celu uzyskania maksymalnej przyczepności do podłoża klejenie płyt wykonujemy na całej powierzchni metodą grzebieniową w dwóch etapach:
Etap I - zaprawę klejącą nanosimy na płytę lamelową gładką stroną pacy i następnie przeszpachlowujemy.
Etap II - zaprawę klejącą nanosimy i rozprowadzamy za pomocą pacy zębatej o zębach 12 x 12 mm równomiernie na całej powierzchni płyty, tak by uzyskać jej prawidłową przyczepność. Natychmiast po naniesieniu kleju należy osadzić płytę ok. 2 cm przed płytą przyklejoną poprzednio, a następnie dosunąć ją do krawędzi, szczelnie dociskając. Płyty należy przyklejać mijankowo, szczelnie dosuwając do poprzednio przyklejonych za pomocą pacy drewnianej. Nadmiar wychodzącej z boku zaprawy klejącej usuwamy tak, by nie była widoczna na stykach płyt. Taki sposób układania oraz elastyczność płyt lamelowych pozwalają całkowicie wyeliminować mostki termiczne na stykach płyt.
Po przyklejeniu płyt, ale nie wcześniej niż po 24 godz., w celu wyrównania nierówności i ewentualnych uskoków pomiędzy płytami należy je przeszlifować dużą pacą drewnianą z grubym papierem ściernym. Na narożach budynku płyty powinny być ułożone w sposób zapewniający "wiązanie".
W celu prawidłowego ukształtowania krawędzi naroża pozostawione wysunięte płyty obcinamy nożem wzdłuż łaty i szlifujemy pacą drewnianą z grubym papierem ściernym.
Zbrojenie
Po szlifowaniu fasadę należy oczyścić szczotką. Następnie za pomocą cienkiej warstwy zaprawy zbrojącej i zatapianych w niej listew narożnikowych z siatką wzmacnia się elementy szczególnie narażone na uszkodzenia, np. narożniki, ościeża. Potem cienko przeszpachlowuje się zaprawą całą powierzchnię fasady. Po jej wyschnięciu nakładamy zaprawę zbrojącą za pomocą pacy zębatej o zębach 10 x 10 mm. Najpierw gładką stroną pacy nakładamy zaprawę na powierzchnię płyty, a następnie przeciągamy ją zębatą stroną pacy.
W świeżą warstwę zaprawy zatapiamy siatkę (od góry do dołu), pamiętając o zakładkach siatki minimum 10 cm, tak by nie była widoczna spod warstwy zaprawy zbrojącej. W miejscach zakładu silniej ściągamy zaprawę, by nie wystąpiły zgrubienia na tynku.
Wykończenie
W sprzyjających warunkach zaprawa schnie dwie doby. Na suchą warstwę zbrojoną nakładamy jednowarstwowo za pomocą wałka podkład tynkarski, który gruntuje podłoże oraz zwiększa przyczepność tynku. Po wyschnięciu podkładu tynkarskiego (ale nie wcześniej niż po 24 godzinach) możemy przystąpić do nakładania tynku. Tynkowanie zawsze zaczynamy od góry budynku, stopniowo schodząc na dół. Tynki drapane nakładamy pacą za stali nierdzewnej metodą "mokre na mokre" (warstwa poprzednio ułożona nie może całkowicie wyschnąć). Tynk o strukturze baranka nakładamy i ściągamy pacą z tworzywa sztucznego. Następnie nadmiar tynku ściągamy pacą pod kątem 90o na grubość kruszywa. Po dokładnym ściągnięciu nadmiaru tynku przystępujemy do zacierania, pamiętając o wykonywaniu tych samych ruchów, by nie wystąpiły różnice faktury tynku. Powierzchni należy nadawać strukturę w stanie mokrym pacą z tworzywa sztucznego. Zaleca się wykonanie całej ściany w ciągu jednego dnia (np. elewacja południowa), gdyż każdego dnia panują inne warunki wilgotnościowe wpływające na barwę tynku.
Najczęstsze błędy wykonawcze przy docieplaniu ścian
Częstą wadą są włoskowate spękania na zaprawie zbrojącej. Jeżeli pojawiają się co 1 m, to przyczyną jest brak minimalnych 10 cm zakładów na siatce zbrojącej. Niestosowanie zakładów w narożach otworów okiennych i drzwiowych oraz na narożach budynku. Tu łatwiejsza w użyciu jest listwa aluminiowa z siatką. Nieprzestrzeganie rygorów temperaturowych stosowania chemii budowlanej - wysokie temperatury powodują bardzo szybkie wysychanie wypraw, co powoduje skurcze i naprężenia w wyprawach kończące się spękaniami. Stosowanie metody punktowo-krawędziowej przyklejania płyt lamelowych, które powinny być klejone metodą grzebieniową. Gdy rysy pojawiają się co 20 cm lub 50 cm (tak jak kończą się płyty) wówczas powodem jest zbyt duży skurcz na zgrubieniach zaprawy zbrojącej, gdyż płyty nie tworzyły jednej płaszczyzny i były wyrównywane zaprawą. W takich przypadkach należy przeszlifować powierzchnię nierównej ściany.