16. Zróżnicuj niewydolność tętniczą i żylną.

Badanie układu naczyniowego pozwala na różnicowanie zaburzeń niewydolności tętnic i żył w przebiegu chorób naczyń obwodowych. Objawy przewlekłej niewydolności tętnic i żył:

Objaw	Przewlekła niewydolność tętnic	Przewlekła niewydolność żył
tętno	Słabe lub nieobecne	Prawidłowe, czasem przykryte obrzękiem
Barwa skóry	Blada ( zwłaszcza po uniesieniu kończyny), sinoczerwona po jej opuszczeniu	Prawidłowa/ zasiniona przy opuszczeniu kończyny
Ucieplenie	zmniejszone	prawidłowe
obrzęk	nieobecny	Obecny, znaczny
Zmiany troficzne skóry	Cienka, błyszcząca zanikowa skóra, utrata włosów z palców i grzbietu stopy, pogrubienie i pękanie paznokci	Brunatne przebarwienie dookoła kostek
owrzodzenia	Jeśli są to dotyczą palców	Jeśli są to dotyczą kostek
zgorzel	Może powstać	Nie powstaje

17. Omów i wykonaj badanie fizykalne układu oddechowego.

1) Wywiad: a) kaszel, plwocina

b) duszność, świsty

c) charakter oddechu

d) ból w klatce piersiowej

e) przebyte choroby układu oddechowego

f) przebyte urazy klatki piersiowej

g) palenie tytoniu

2) Oglądanie:

* oddech: - charakter- ilość/min, rytm, odgłos, wysiłek, wciąganie mięśni międzyżebrowych, dołów nadobojczykowych, nozdrzy

- zaburzenia: - oddech Kussmaula

- oddech Cheyne- Stokesa

- oddech Biota

- utrudnienia- zaleganie wydzieliny w drogach oddechowych- oddech charczący

- skurcz dróg oddechowych- duszność, świst

* duszność, kaszel, katar

* zabarwienie skóry twarzy, rąk: bladość, sinica

* symetria klatki piersiowej: skolioza, nadmierna kifoza piersiowa

* kształt klatki piersiowej: kurza, lejkowata, rozejmowa, krzywicza

* urazy klatki piersiowej: rany, blizny, łamania żeber

3) Osłuchiwanie płuc:

- chory powinien oddychać przez usta

- osłuchiwać należy cały cykl oddechowy tj. wdech i wydech

- wynik prawidłowy:

~szmery oskrzelowe - „h”- chuchające

~szmery oskrzelowo- pęcherzykowe

~szmery pęcherzykowe- „f”- ssące

- wynik nieprawidłowy:

~brak szmerów

~szmery osłabione

~szmery zaostrzone

~ szmery dodatkowe

• trzeszczenia, rzężenia, furczenia- pojedyncze odgłosy przy zaleganiu wydzieliny w płucach i oskrzelach

• świsty- ciągły, muzyczny odgłos w wyniku zwężenia dróg oddechowych

• tarcia opłucnowe- głośny, niskotonowy dźwięk

4) Osłuchiwanie przewodzenia głosu:

- klatkę piersiową osłuchujemy wtedy, gdy pacjent wypowiada odpowiednie słowa lub głoski głośno lub szeptem

- głos słychać mocniej gdy są przeszkody np. płyn, tkanka.

Osłuchiwanie przewodzenia głosu:

Bronchofonia:

-chory wypowiada głośno „raz, raz, raz”+ osłuchiwanie

- prawidłowo- jest stłumienie głosu lub nic nie słyszymy

- nieprawidłowo- jest ostre słyszenie głosu

Pektorylokwia:

- chory mówi szeptem „raz, dwa, trzy” + osłuchiwanie

- prawidłowo- nic nie słyszymy

- nieprawidłowo- słyszymy to, co chory mówi

Egofonia:

- chory wypowiada głośno „i, i, i” + osłuchiwanie

- prawidłowo- nic nie słyszymy

- nieprawidłowo- słyszymy „ej, ej, ej”

5) Badanie palpacyjne klatki piersiowej:

- wykonujemy dotyk klatki piersiowej pełnymi, płasko ułożonymi dłońmi w czasie mówienia przez chorego „raz dwa, raz dwa” lub „czterdzieści cztery”

- wynik prawidłowy: drżenie głosowe jest wyczuwalne dłońmi

- wynik nieprawidłowy:

*przewodzenie głosu jest wzmożone, np. zapalenia płuc

* przewodzenie głosu jest osłabione, np. zgrubienia w klatce piersiowej- rak płuc, zrosty, wysięk, krew

6) Opukiwanie klatki piersiowej:

- opukiwanie klatki piersiowej służy do wykrywania zmian w płucach, opłucnej na głębokości 5-7 cm.

- badamy symetrycznie przestrzeń m/żebrową upowietrzoną, z płynem, z powietrzem

- wynik prawidłowy: odgłos jest jawny, rezonansowy

- wynik nieprawidłowy:

*odgłos wzmożony, np. odma, rozedma

* odgłos głuchy, np. zapalenie płuc

* odgłos stłumiony, np. wysięk z opłucnej

18. Omów i przedstaw bronchofonię, pektorylokwię i egofonię.

Bronchofonia:

-chory wypowiada głośno „raz, raz, raz”+ osłuchiwanie

- prawidłowo- jest stłumienie głosu lub nic nie słyszymy

- nieprawidłowo- jest ostre słyszenie głosu

Pektorylokwia:

- chory mówi szeptem „raz, dwa, trzy” + osłuchiwanie

- prawidłowo- nic nie słyszymy

- nieprawidłowo- słyszymy to, co chory mówi

Egofonia:

- chory wypowiada głośno „i, i, i” + osłuchiwanie

- prawidłowo- nic nie słyszymy

- nieprawidłowo- słyszymy „ej, ej, ej”