Szczecin, dnia 9 lipca 2009 r.
Sąd Rejonowy
Wydział Rodzinny i Nieletnich
w Szczecinie
Powódka: Zofia Nowak, zam. Szczecin ul. Polna 3
Pozwani: 1) małoletni Jan Lis, działający przez kuratora,
2) Maria Lis, zam. Szczecin, ul. Rzeczna 12
POZEW
o zaprzeczenie macierzyństwa
Wnoszę o:
1) ustalenie, że małoletni Jan Lis, urodzony 2 lipca 2006 r. w Szczecinie, którego akt urodzenia sporządzony został w Urzędzie Stanu Cywilnego w Szczecinie za numerem 702/06, nie jest synem pozwanej Marii Lis, urodzonej 25 marca 1975 r.;
2) zasądzenie od pozwanych na rzecz powódki kosztów procesu według norm przepisanych.
Uzasadnienie
Powódka Zofia Nowak i pozwana Maria Lis w tym samym czasie przebywały w Szpitalu Miejskim w Szczecinie na oddziale położniczym. Obydwie urodziły synów. Przy podawaniu dzieci do karmienia doszło do ich zamiany, co powódka niezwłocznie stwierdziła i co potwierdziła pielęgniarka, lecz pozwana temu zaprzeczała. Po kilku dniach syn pozwanej na skutek powikłań zmarł, jednakze pozwana, przyjmując dziecko powódki za swoje, zabrała je przy wypisie.
Dowód: akty urodzeń małoletniego Jana Lisa i Karola Lisa;
akt zgonu małoletniego Karola Lisa;
opinia serologiczna;
świadek Maria Zięba, zam. Szczecin, ul. Cicha 5 m. 11;
przesłuchanie stron.
Ponieważ prowadzone z pozwaną rozmowy o oddanie dziecka nie dały rezultatu, wystąpienie z powództwem stało się konieczne i jest uzasadnione.
Zofia Nowak
Załączniki:
1) dwa odpisy pozwu;
2) odpisy aktów urodzeń i aktu zgonu.
Objaśnienia
1. Przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego obowiązujące do 13 czerwca 2009 r. nie regulowały wprost powództwa o ustalenie lub zaprzeczenie macierzyństwa. Jednakże dopuszczalność takiego negatywnego lub pozytywnego powództwa wyprowadzano z art. 86 kro, przewidującego „powództwo o ustalenie lub zaprzeczenie pochodzenia dziecka”, przyjmując, że pochodzenie dziecka odnosi się także do „pochodzenia dziecka” od określonej kobiety, tj. matki. Ustawą z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. 2008 r. Nr 220 poz. 1431) ustawodawca uregulował kwestię macierzyństwa, przyjmując w art. 61[9] kro, że matką dziecka jest kobieta, która je urodziła. Z unormowania tego expressis verbis wynika, że macierzyństwo opiera się na fakcie urodzenia dziecka. Regulacja ta była potrzebna, bowiem pewność macierzyństwa przyjmowana z faktu urodzenia została podważona możliwością zapłodnienia poza organizmem kobiety i donoszenia ciąży przez inną kobietę niż dawczyni komórki jajowej. Mogło to powodować spór co do tego, która z kobiet jest matką. Potrzebne też stało się uregulowanie kwesti dochodzenia zaprzeczenia macierzyństwa, co ustawodawca uczynił, stanowiąc w art. 61[12] § 1 kro, że „jeżeli w akcie urodzenia jest wpisana jako matka kobieta, która dziecka nie urodziła, można żądać zaprzeczenia macierzyństwa”. Zgodnie z art. 61[12] § 2 kro powództwo o zaprzeczenie macierzyństwa dziecko wytacza przeciwko kobiecie wpisanej w akcie urodzenia dziecka jako jego matka, a jeżeli kobieta ta nie żyje - przeciwko kuratorowi ustanowionemu przez sąd opiekuńczy.
Matka wytacza powództwo przeciwko kobiecie wpisanej w akcie urodzenia dziecka, jako jego matka i przeciwko dziecku, a jeżeli kobieta ta nie żyje - przeciwko dziecku (art. 61[12] § 3 kro). Na podstawie art. 61[12] § 4 kro kobieta wpisana w akcie urodzenia dziecka jako jego matka wytacza powództwo przeciwko dziecku.
Mężczyzna, którego ojcostwo zostało ustalone z uwzględnieniem macierzyństwa kobiety wpisanej w akcie urodzenia dziecka jako jego matka, wytacza powództwo przeciwko dziecku i tej kobiecie, a jeżeli ona nie żyje - przeciwko dziecku (art. 61[12] § 5 kro). Małoletnie dziecko w tym procesie musi być reprezentowane przez ustanowionego kuratora (art. 98 § 2 i art. 99 kro). Z powództwem może wystąpić także prokurator. Termin do wytoczenia powództwa przez matkę albo kobietę wpisaną w akcie urodzenia dziecka wynosi sześć miesięcy od dnia sporządzenia aktu urodzenia dziecka (art. 61[13] § 1), a dla mężczyzny, którego ojcostwo zostało ustalone z uwzględnieniem macierzyństwa kobiety wpisanej w akcie urodzenia jako matka, sześć miesięcy od dnia, w którym dowiedział się, że kobieta ta nie jest matką dziecka, nie później niż do osiągnięcia przez dziecko pełnoletności (art. 61[13] § 2 kpc).
2. Pozew należy wnieść do sądu rejonowego według miejsca zamieszkania pozwanego (art. 17 pkt 1 i art. 27 § 1 kpc). Sprawa podlega rozpoznaniu w postępowaniu odrębnym, przewidzianym dla spraw ze stosunków między rodzicami a dziećmi (art. 453-458 kpc). Wyrok uwzględniający powództwo o zaprzeczenie lub ustalenie macierzyństwa wywiera skutek z mocą wsteczną (ex tunc) i stanowi podstawę wpisu w akcie urodzenia dziecka.
Autor: Helena Ciepła