TRUDNE SYTUACJE
typ: ze względu na samego trenera, np. praca z osobami o wyższym statusie społ., obawa przed podważaniem kompetencji trenera itp.
profilaktyka:
dobre rozpoznanie uczestników przed warsztatem
sprawdzenie, czy wszystkim ten warsztat jest potrzebny
jasne określenie roli ew. obserwatora
działanie:
unikanie ról „przeniesieniowych” - gwiazdy, guru
nie wchodzenie w rywalizację
jasne określanie granic swoich kompetencji, autentyczność
nie manipulowanie grupą (np. nie szukanie sojuszników)
polubienie grupy
akcentowanie korzyści osobistych uczestników (= odejście od ról społ.)
- z wyczuciem
typ: ze względu na grupę, np. atak na trenera, walka o władzę, napięcia między podgrupami
profilaktyka:
dobre rozpoznanie zespołu, przewidywanie podgrup i ewent. posunięcia organizacyjne (zależne m.in. od typu treningu/warsztatu)
w treningu zalecenie nie kontynuowania ważnych tematów poza sesjami
działanie:
rozpoznanie fazy procesu grupowego
zachęcanie do wypowiadania informacji zwrotnych
oddzielenie znaczenia emocjonalnego od merytorycznego
ustosunkowanie się do znaczenia merytorycznego, w tym przyznawanie się do niewiedzy: „nie wiem, ale się dowiem” (możliwość odroczenia reakcji merytorycznej)
jasne określanie swojej roli i kompetencji
uwzględnianie grupy, ale nie manipulowanie grupą
typ: ze względu na program, np. konieczność jego zmiany
profilaktyka:
rozpoznanie zapotrzebowań szkoleniowych uczestników (indywidualizacja)
program wariantowy
działanie:
uważność na zapotrzebowania uczestników
ulubione ćwiczenie na „w razie czego”
zapas ćwiczeń (gdyby czasu było za dużo)
punkty programu do skreślenia (gdyby czasu było za mało)
cieszyć się z kompetencji grupy i pozwolić grupie podzielić się wiedzą
dokonanie koniecznych zmian w trakcie warsztatu (na spokojnie, nie „w biegu”) z założeniem uzupełnienia a nie zaprzeczenia wersji pierwotnej
typ: ze względu na trudnych uczestników
profilaktyka
- rekrutacja uczestników adekwatna do tematu warsztatu
- dobra informacja dla przyszłych uczestników
- rozmowy kwalifikacyjne w przypadku treningów (interpers., terapeut., ewent.
asert.)
działanie: p. Reakcje prowadzącego na niepokojące go zachowania i informacje
osobiste
typ: ze względu na otoczenie treningowe, organizację itp.
profilaktyka:
wynegocjowanie odpowiednich warunków (np. krzesła wygodne w krąg, odpowiednie pomoce itp., materiały)
upewnienie się, czy warunki zostały spełnione
osobiste sprawdzenie przed warsztatem
własne mazaki, plastelina, kartki papieru, naklejki itp., przewody do kamery, przedłużacz, śrubokręt, materiały na dyskietce
przypomnienie o wyłączeniu telefonów
działanie:
w razie awarii nie zdejmowanie z siebie całej odpowiedzialności, przeproszenie w razie czego nawet za sprawy niezależne od trenera
działanie spokojne, ewent. zrobienie przerwy
jeśli sytuacja prosta - odwołanie się do umiejętności uczestników („czy ktoś na pewno potrafi włączyć…?”) - nie przesadzać, dobrze wyczuć grupę
jeśli wkracza niepowołana osoba - asertywnie (tzn. taktownie) odprawić