Jak wychowywać małe dziecko?
Sposób, w jaki wychowuje się dziecko i doświadczenia z dzieciństwa rzutują na życie dorosłej już osoby, a może przede wszystkim na jej charakter. Małe dzieci instynktownie wyczuwają, czy dorośli je kochają, czy można im zaufać, czy są słabi, wrogo nastawieni i nie stanowią dla nich dostatecznego oparcia. Z upływem czasu /w okresie dorastania/ następuje identyfikacja z osobą je wychowującą lub zupełne odrzucenie wpajanych wzorców. Nasuwa się więc pytanie, jak wychowywać dziecko, by w przyszłości już jako osoba dorosła była otwartą, samodzielną, wierzącą w siebie i swoje możliwości, umiejącą współpracować i nawiązywać prawidłowe relacje w rodzinie, życiu towarzyskim i zawodowym.
W świetle współczesnej literatury psychologiczno-pedagogicznej wychowanie nie powinno być w żadnym wypadku tresurą, opartą na stosowaniu wobec dziecka rozbudowanego systemu kar i nagród. Obecnie uważa się, że surowe kary /w tym również cielesne/ nie są dobrą metodą wychowawczą, przynoszącą pozytywne efekty a wprost przeciwnie wywołującą szkody psychiczne u dziecka: działają zastraszająco, wywołują agresję lub pogłębiają lęki. Kary i nagrody stosują rodzice, którzy bezwzględnie egzekwują swoje żądania i oczekiwania wobec dziecka nawet, jeśli muszą użyć przemocy wobec niego. Jest to metoda bardzo zawodna wychowawczo, ponieważ dziecko, wbrew pozorom nie dopasowuje się do oczekiwań i norm rodziców; postępuje ono wprawdzie tak, jak oczekują tego dorośli, ale w duchu nie akceptuje ich norm. Jesteśmy, więc na najlepszej drodze by wychować dwulicowego człowieka... Oczekiwania i żądania stawiane dziecku muszą odnosić się do aktualnej fazy jego rozwoju, nie wolno od dziecka żądać za dużo, z drugiej strony nie należy nie doceniać jego możliwości. Wychowując dziecko, powinniśmy jak najwięcej wyjaśniać mu, jak i dlaczego powinno tak, a nie inaczej postępować. W obliczu konfliktu, rodzice powinni przy pomocy spokojnej rozmowy wspólnie z dzieckiem znaleźć przyczyny nieakceptowanego zachowania oraz najlepsze rozwiązania dobre dla dziecka i rodziców. W ten sposób uczymy naszą pociechę kompromisu, dojrzałości wewnętrznej, rozwijamy empatię, samodzielność, umiejętność podejmowania decyzji oraz ponoszenia konsekwencji za podjęte decyzje.
Nawet bardzo małe dzieci potrafią głęboko odczuwać to, co się wokół nich dzieje - wyczuwają na przykład napiętą atmosferę w domu, zapamiętują przeżycia i wrażenia również te negatywne z wczesnego dzieciństwa. Dlatego, poza dobrami materialnymi, rodzice powinni przede wszystkim zapewnić swoim pociechom dwie podstawowe potrzeby psychiczne: poczucie bezpieczeństwa i bezwarunkowej miłości. Zaspokojenie tych potrzeb stanowić będzie solidny fundament, który zapewni dzieciom w przyszłości dobry start w dorosłe życie.
A zatem, wychowując małe dziecko, miejmy zawsze na uwadze to, że: „w dzieciństwie niewiele zależy od nas, dużo zaś od tych, którzy są z nami”. W myśl tej sekwencji zachęcam wszystkich rodziców i opiekunów do studiowania literatury psychopedagogicznej, a w szczególności polecam przeczytać na podstawie literatury:
|
„Rozwój psychiczny dziecka od 0 do 10 lat” Ilg F.L., Ames B.L., Baker S.M. - Poradnik dla rodziców, psychologów i lekarzy. |
|
„Kiedy pozwolić? Kiedy zabronić?” MacKenzie R.J. - Jasne reguły pomagają wychowywać. |
Mamo, Tato!
Przytul mnie i kochaj takim, jakim jestem!