17. Pojęcie deficytu budżetu państwa oraz źródła jego pokrycia;

<źr : prezentacja z ćw >

I. Pojęcie deficytu budżetu państwa:

Deficyt budżetu państwa:

to różnica między dochodami i wydatkami budżetowymi ustalonymi dla okresu rozliczeniowego nazywa się wynikiem (saldem) budżetowym. Dodatni wynik

finansowy stanowi nadwyżkę budżetową, ujemny jest deficytem budżetowym.

związany jest z rokiem budżetowym.

Ustawa o finansach publicznych wyróżnia:

• deficyty budżetowe,

• deficyt sektora finansów publicznych

• deficyt budżetu środków europejskich.

Deficyty budżetowe powstają w:

• budżecie państwa,

• budżetach jednostek samorządu terytorialnego

• budżecie środków europejskich, związanych z realizacją programów finansowanych z tych środków.

II. Źródła pokrycia deficytu budżetu pańsatwa:

Finansowanie deficytu budżetu pańsatwa:

Zgodnie z ustawą o finansach publicznych, deficyt budżetu państwa może być finansowany przychodami pochodzącymi:

• ze sprzedaży skarbowych papierów wartościowych na rynku krajowym i zagranicznym,

• z kredytów zaciąganych w bankach krajowych i zagranicznych,

• z pożyczek,

• z prywatyzacji majątku Skarbu Państwa,

• z kwot pochodzących ze spłat udzielonych kredytów i pożyczek,

• z nadwyżki budżetu państwa z lat ubiegłych,

• z nadwyżki budżetu środków europejskich,

• z innych operacji finansowych.

Konstytucja RP zawiera zakaz finansowania deficytu przez Bank Centralny (w drodze emisji pieniądza)

Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w art. 126 oraz art. 1 Protokołu (nr 12) w sprawie procedury nadmiernego deficytu max. limit deficytu - 3% PKB

Podstawowymi instrumentami finansowania deficytów są:

• bony skarbowe

• obligacje skarbowe

Bony skarbowe:

• to krótkoterminowe papiery wartościowe emitowane przez Skarb Państwa w celu pokrycia bieżących potrzeb płatniczych, emitowane są na cotygodniowych przetargach przeprowadzanych przez NBP,

• termin wykupu bonów skarbowych nie przekracza jednego roku, najczęściej wynosi trzy lub sześć miesięcy,

• sprzedaje się je z dyskontem do wartości nominalnej.

Obligacje skarbowe:

• to papiery wartościowe zawierające zobowiązanie emitenta (Skarbu Państwa) do zapłaty ich posiadaczowi nominalnej wartości wraz z oprocentowaniem,

• okres na jaki są emitowane jest dłuższy niż rok, sprzedawane na przetargach organizowanych przez NBP; przeznaczone są dla inwestorów instytucjonalnych,

• są zdematerializowane, co oznacza, że fakt ich nabycia lub zbycia jest jedynie odnotowany na rachunkach papierów wartościowych, a nabywca otrzymuje świadectwo depozytowe,

• obligacje sprzedawane w sieci sprzedaży detalicznej (w tzw. punktach obsługi klienta) adresowane są do osób fizycznych oraz organizacji społecznych i zawodowych, a także fundacji wpisanych do rejestru sądowego mają charakter tzw. skarbowych obligacji oszczędnościowych;