Zakład Podstaw Budowy Urządzeń Transportowych Wydział Transportu

Laboratorium Ergonomii i Bezpieczeństwa Pracy

Blok II:

1. Ocena hałasu na stanowiskach pracy w technicznych środkach transportu

2. Ocena drgań na stanowiskach pracy w technicznych środkach transportu

3. Ocena oświetlenia na stanowiskach pracy w technicznych środkach transportu

Grupa: T3

Podgrupa: 3

LP	Nazwisko, imię	Oceny
		Kolokwium
1.	Górka Kinga
2.	Górna Anna
3.	Gruszczyński Jakub
4.	Hermanowicz Jan
5.	Jaczyński Krzysztof

Data wykonania ćwiczenia:	Data oddania sprawozdania:
3.01.2013,10.01.2013 , 17.01.2013	24.01.2013

Ćwiczenie 1

Ocena hałasu na stanowiskach pracy w technicznych środkach transportu

Ćwiczenie 2

Ocena drgań na stanowiskach pracy w technicznych środkach transportu

2.1. Wpływ drań na organizm ludzki

Praktycznie wszystkie urządzenia techniczne oddziaływają na ludzki organizm. Najbardziej odczuwalny wpływ mają urządzenia posiadające elementy obracające się, pozostające w ruchu posuwisto-zwrotnym oraz elementy tworzące zjawiska uderzeniowe. Urządzenia transportowe również oddziaływają na organizm ludzki, zwłaszcza na osoby korzystające przez dłuższy czas z takiego urządzenia. Największą siłę oddziaływania na człowieka mają drgania zależne od miejsca, w którym człowiek się znajduje oraz hałasu jaki w tym miejscu występuje. Drgania są czynnikiem źle wpływającym na zdrowie i wydajność pracy. Szczególnie negatywne są drgania wymuszone o częstotliwościach drgań zbliżonych do częstotliwości rezonansowych ludzkich organów wewnętrznych.

2.2. Pomiar i ocena przyspieszenia drgań

• Opis metody

Układy służące do pomiaru drgań składają się z czujnika, wzmacniaczy mocy i ładunku oraz miernika poziomu lub rejestratora. Ponadto stosuje się analizatory odpowiednie do kierunku drgań i metody pomiaru oraz jego oceny.

• Zestawienie wyników pomiarów w tabeli wraz z obliczeniami

Nr. Pom.	ax[m/s^2]	Zakres	ay[m/s^2]	Zakres	az[m/s^2]	Zakres
1	7,36 · 10^-3	17,8	1,1 · 10^-3	17,8	44,3 · 10^-3	17,8
2	8,23· 10^-3	17,8	7,73 · 10^-3	17,8	47,3 · 10^-3	17,8
aśr[m/s^2]	7,795 · 10^-3		4,415 · 10^-3		45,8 · 10^-3
adop[m/s^2]	400 · 10^-3		400 · 10^-3		550 · 10^-3
aw[m/s^2]	7,81 · 10^-3		5,52 · 10^-3		45.82· 10^-3

Obliczamy a_w dla danego kierunku drgań ze wzoru :

gdzie :

a_w – wartość skorygowana przyspieszenia drgań zmierzona w i – tym odstępie czasu,

n – liczba odczytów realizowanych w równych odstępach czasu,

Obliczenia:

• a_w dla X:

a_w = 0,00781m/s² = 7,81mm/s²

• a_w dla Y:

a_w = 0,00552 m/s² = 5,52 mm/s²

• a_w dla Z:

a_w = 0,04582m/s² = 45,82mm/s²

• Obliczenie czasów dopuszczalnych pracy

Wyznaczona wartość przyspieszenia drgań nie przekracza wartości dopuszczalnych, więc nie ma potrzeby obliczać dopuszczalnego czas oddziaływania drgań, w ciągu całej zmiany roboczej. Dopuszczalny czas pracy na badanym stanowisku pracy wynosi wtedy 480 min w ciągu zmiany roboczej.

• Wykonanie wykresów porównawczych dla wartości pomierzonych i dopuszczalnych

2.3. Metoda analizy widmowej

• Opis metody

• Zestawienie wyników pomiarów w tabeli wraz z obliczeniami i porównaniem wartości dopuszczalnych z pomierzonymi.

Obliczamy krotność przekroczenia granicy uciążliwości:

gdzie :

a_v(f) – zmierzona wartość skuteczna przyspieszenia drgań w [m/s²], dla tercjowego pasma częstotliwości, dla badanego odcinka czasowego,

a_f,480 – dopuszczalna wartość przyspieszenia w [m/s²], dla tercjowego pasma częstotliwości

Kierunek x
Częstotl. f0[Hz]
0,80
1,00
1,25
1,60
2,00
2,50
3,15
4,00
5,00
6,30
8,00
10,00
12,50
16,00
20,00
25,00
31,50
40,00
50,00
63,00
80,00

Kierunek y
Częstotl. f0[Hz]
0,80
1,00
1,25
1,60
2,00
2,50
3,15
4,00
5,00
6,30
8,00
10,00
12,50
16,00
20,00
25,00
31,50
40,00
50,00
63,00
80,00

Kierunek z
Częstotl. f0[Hz]
0,80
1,00
1,25
1,60
2,00
2,50
3,15
4,00
5,00
6,30
8,00
10,00
12,50
16,00
20,00
25,00
31,50
40,00
50,00
63,00
80,00

• Obliczenie czasów dopuszczalnych pracy.

Częstotliwości wartości KGU dla wszystkich kierunków nie przekraczają 1, więc nie musimy obliczać dopuszczalnego czasu jazdy z badaną prędkością v lub dopuszczalnego czasu pracy w warunkach badanego stacjonarnego odcinka czasowego w czasie jednej zmiany roboczej i tym samym badane stanowisko pracy należy uznać za zgodne z wymaganiami ergonomii. Dopuszczalny czas pracy na badanym stanowisku pracy wynosi wtedy 480 min w ciągu zmiany roboczej.

2.4. Ocena ergonomiczna drgań w badanym pojeździe

Wyniki pomiarów obu metod wskazują na to, że drgania występujące w danym środowisku pracy są nieznaczne. W związku z tym, czas pracy wynosi pełne 480 w każdym z przypadków na zmianę roboczą.

Należy mieć na uwadze fakt, że każde drgania, nawet te najmniejsze mogą mieć ujemny wpływ na zdrowie i samopoczucie osoby pracującej na danym stanowisku. Dlatego dobrze było by wprowadzić systemy ograniczające wielkość drgań

Ćwiczenie 3

Ocena oświetlenia na stanowiskach pracy w technicznych środkach transportu

1. Opis podstawowych parametrów użytkowych światła i oświetlenia.

Natężenie oświetlenia (E) jest gęstością powierzchniową strumienia świetlnego padającego na płaszczyznę. Jest to stosunek strumienia świetlnego do powierzchni [pola na które pada światło. Wyraża się wzorem:

$$E\ \left\lbrack \text{lx} \right\rbrack = \ \frac{F}{A}\ \left\lbrack \frac{\text{lm}}{m^{2}} \right\rbrack$$

Jednostką natężenia oświetlenia jest lux - czyli natężenie oświetlenia na powierzchnię 1 m² wywołana przez strumień świetlny.

Natężenie źródła światła (światłość) I [cd] oblicza się następująco:

I = E  •  r² [lx• m²] =  natezenie oswietlenia  • odleglosc zrodla swiatla

Strumień świetlny jest to moc energii widzialnej promieniowania świetlnego. Jego jednostką jest lumen (strumień świetlny, który jest wysyłany w kącie bryłowym jednego steradiana przez źródło światła oraz o równomiernym natężeniu światła w różnych kierunkach.

1 lm = 1 cd • 1 sr

Ilość światła - jest to wartość zależna od strumienia świetlnego oraz czasu trwania. Jej jednostką jest lumenosekunda (jednostka ilości światła - ilość światła przenoszona w czasie 1s przez strumień świetlny (lm))

Równomierność oświetlenia jest to stosunek natężenia oświetlenia minimalnego (najmniejszego spośród pomierzonych) do natężenia średniego padającego na tą powierzchnię.

Równomierność oświetlenia oznacza się RW, jest to wartość niemianowana.

$$\text{RW} = \ \frac{\text{Emin}}{Esr}$$

Jednostką natężenia oświetlenia jest lux.

Równomierność oświetlenia na płaszczyźnie roboczej powinna wynosić co najmniej 0,65.

Luminancja to ilość światła odbitego od powierzchni. Jej jednostką jest nit:

$$\left\lbrack \text{nt} \right\rbrack = \ \left\lbrack \frac{\text{cd}}{m^{2}} \right\rbrack = \ \left\lbrack \frac{\text{kandela}}{\text{metr}^{2}} \right\rbrack$$

Luminancję wyraża się za pomocą wzoru:

L = ρ E,

gdzie: E - natężenie oświetlenia [lx],

ρ - współczynnik odbicia.

Naświetlenie badanego stanowiska pracy - jest to wartość zależna od czasu trwania naświetlenia stanowiska i natężenia. Wyraża się w luksosekundach [lx • s].

N = E • t [lx • s]

1. Zestawienie wyników pomierzonego natężenia światła. - w tabeli poniżej

2. Obliczenie podanych zależności teoretycznych natężenia źródła światła dla miejsca mierzonego. - w tabeli poniżej

3. Wyznaczenie równomierności oświetlenia wg normy. - w tabeli poniżej

	St. Oświetl.	Nr. Pom.	Natężenie oświetlenia pomierzone E [lx]	Natężenie oświetlenia średnie Eśr [lx]	Minimalne natężenie oświetlenia Emin [lx]	Dopuszczalne natężenie oświetlenia Edop [lx]	Odległość od najbliższego źródła światła R [m]	Natężenie źródła światła I [cd]	Równomierność oświetlenia obliczone RW obl	Równomierność oświetlenia dopuszczalne RW dop
Punkt pomiarowy 1	Pełne	1	615,2	602,9	593,7	650	2,64	4202,0	0,98	>=0,65
		2	599,9
		3	593,7
	2/3	1	313,5	313,2	280,4	650	2,65	2199,4	0,90	>=0,65
		2	280,4
		3	345,6
	1/3	1	283,5	285,2	283,5	650	2,64	1987,7	0,99	>=0,65
		2	285,4
		3	286,8
Punkt pomiarowy 2	Pełne	1	386,7	373,5	365,7	650	2,41	2169,3	0,98	>=0,65
		2	368,0
		3	365,7
	2/3	1	298,8	285,2	271,0	650	2,41	1656,5	0,95	>=0,65
		2	285,9
		3	271,0
	1/3	1	67,7	69,0	67,7	650	3,44	816,5	0,98	>=0,65
		2	69,0
		3	70,2

1. Ocena natężenia oświetlenia elektrycznego w laboratorium przy różnych opcjach oświetleniowych oraz porównanie z wartościami dopuszczalnymi.

Natężenie oświetlenia elektrycznego w laboratorium w żadnym z badanych miejsc nawet przy 100% stopniu oświetlenia nie spełniło minimalnych dopuszczalnych norm, przy czym na drugim punkcie kontrolnym wyniki były znacznie gorsze niż w pierwszym, mimo, że odległość od źródła światła była mniejsza niż w pierwszym przypadku ( z wyłączeniem pomiaru ostatniego (1/3), gdzie pomierzone natężenie oświetlenia było bardzo małe.

1. Ergonomiczna ocena oświetlenia badanych miejsc pomiarowych oraz wnioski i zalecenia naprawcze.

Niestety oświetlenie miejsc badanych jest niewystarczające do pracy w tych miejscach, zatem należy zwiększyć natężenie padającego światła, tak aby spełniało ono dopuszczalne normy. Jedynym parametrem spełniającym kryterium jest równomierność oświetlenia, co oznacza, że źródła światła są prawidłowo rozmieszczone.

1. Wykresy:

Wykres średniego natężenia światła

Wykres natężenia źródła światła

Wykres równomierności oświetlenia